Πολύτιμα επιστημονικά δεδομένα ως προς την αλληλεπίδραση του γαλαξία μας με δύο άλλους, κοντινούς γαλαξίες, απέδωσαν οι παρατηρήσεις του δορυφόρου Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος- υποδεικνύοντας πως ο γαλαξίας μας θα συγκρουστεί με αυτόν της Ανδρομέδας αργότερα του αναμενομένου (για την ακρίβεια, μερικά...εκατομμύρια χρόνια αργότερα).
Ο γαλαξίας μας ανήκει σε μια ευρεία ομάδα γαλαξιών (Τοπική Ομάδα), και, μαζί με τον Γαλαξία της Ανδρομέδας και τον Γαλαξία του Τριγώνου (Μ31 και Μ33 αντίστοιχα) απαρτίζουν το μεγαλύτερο μέρος της μάζας της.
Αστρονόμοι υποψιάζονταν εδώ και καιρό πως η Ανδρομέδα κάποια στιγμή θα συγκρουστεί με τον γαλαξία μας, αλλάζοντας ριζικά το «πρόσωπο» της κοσμικής μας γειτονιάς. Ωστόσο, οι κινήσεις των γαλαξιών της Τοπικής Ομάδας παρέμεναν ασαφείς.
«Έπρεπε να διερευνήσουμε τις κινήσεις των γαλαξιών σε 3D για να αποκαλύψουμε πώς έχουν αναπτυχθεί και εξελιχθεί, και τι δημιουργεί και επηρεάζει τα χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά τους» λέει ο Ρόλαντ βαν ντερ Μάρελ, του Space Telescope Science Institute στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ.
«Ήμασταν σε θέση να το κάνουμε αυτό χρησιμοποιώντας το δεύτερο πακέτο υψηλής ποιότητας δεδομένων που έδωσε ο δορυφόρος Gaia» πρόσθεσε.
Το Gaia φτιάχνει αυτή τη στιγμή τον ακριβέστερο 3D χάρτη των άστρων στο κοντινό σύμπαν, και παρέχει τα δεδομένα του σε στάδια. Τα δεδομένα από το δεύτερο στάδιο (Απρίλιος 2018) χρησιμοποιήθηκαν για τη συγκεκριμένη έρευνα.
«Για πρώτη φορά μετρήσαμε πώς ο Μ31 και ο Μ33 περιστρέφονται στον ουρανό» σημείωσε ο Ρόλαντ.
Συνδυάζοντας τα υπάρχοντα στοιχεία από παρατηρήσεις με τα νέα δεδομένα από το Gaia, οι ερευνητές διαπίστωσαν πώς οι γαλαξίες της Ανδρομέδας και του Τριγώνου κινούνται στον ουρανό, και υπολόγισαν την πορεία τους για δισεκατομμύρια χρόνια- τόσο στο παρελθόν, όσο και στο μέλλον. Αν και γαλαξίας μας και η Ανδρομέδα εξακολουθούν να οδεύουν σε σύγκρουση και συγχώνευση, το χρονοδιάγραμμα φαίνεται πως είναι διαφορετικό: Καθώς η κίνηση της Ανδρομέδας διαφέρει κάπως σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις, ο γαλαξίας είναι πιθανότερο να συγκρουστεί πλευρικά με τον δικό μας και όχι μετωπικά. Αυτό δεν θα συμβεί σε 3,9 δισεκατομμύρια χρόνια, όπως πιστευόταν ως τώρα, αλλά σε 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια- δηλαδή 600 εκατομμύρια χρόνια πιο μετά.
«Η ανακάλυψη αυτή είναι κρίσιμης σημασίας για να κατανοήσουμε πώς οι γαλαξίες εξελίσσονται και αλληλεπιδρούν» λέει ο Τίμο Προύστι, επιστήμονας του προγράμματος Gaia.