Η περίοδος τou lockdown που πέρασε στο Μεξικό αποδείχτηκε για την, ελληνικής καταγωγής γεννημένη στη Γερμανία ερμηνεύτρια, Αλεξάνδρα Γκράβας, αποδοτική. Η «μούσα από την Ελλάδα», όπως την αποκαλούν στην χώρα των Μάγιας, όπου είναι αγαπητή, ηχογράφησε εκεί το νέο λάτιν άλμπουμ της που κυκλοφορεί τώρα και στην Ελλάδα με τίτλο “El Amor es vida”, («Η αγάπη είναι ζωή»). Στο πλευρό της σ′ αυτή τη δουλειά, όπου η ερμηνεύτρια αποκαλύπτει στο ελληνικό και ευρωπαϊκό κοινό μια διαφορετική όψη της λατινοαμερικάνικης μουσικής, έχει στο πλευρό της το μεξικανικό κιθαριστικό ντουέτο των Los Macorinos.
Η Αλεξάνδρα Γκράβας βρίσκεται αυτή την εποχή στην Ελλάδα, όπου πλέον ζει μόνιμα με την οικογένεια της και η HuffPost μίλησε μαζί της για όλη της την πορεία, για την Ελλάδα, το Μεξικό, τις εμφανίσεις της εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων, σε μια εκ βαθέων συζήτηση.
- Γεννηθήκατε στην Γερμανία από Έλληνες γονείς κι επί της ουσίας είστε ένας πολίτης του κόσμου. Ελλάδα, Γερμανία ή Μεξικό: Ποια χώρα είναι πιο κοντά στην καρδιά σας και γιατί;
Με δυσκολία θα σας απαντήσω, χωρίς να κάτσω να το σκεφτώ. Η Ελλάδα είναι τα γονίδια μου, η οικογένεια μου, τα παιδικά μου βιώματα (παρόλο που μεγάλωσα στην Γερμανία), η ελληνική γλώσσα, η ελληνική μουσική. Όλα αυτά που σημαδεύουν την ύπαρξη μας γι’ αυτά που έρχονται στο μέλλον. Η γερμανική μου παιδεία, μου έδωσε τις σωστές βάσεις οργάνωσης για το μέλλον. Δύσκολα μπορώ να λειτουργήσω τόσο ως Αλεξάνδρα, όσο και ως Αλεξάνδρα Γκράβας χωρίς οργάνωση και σύστημα. Τα ρευστά πράγματα δεν με εμπνέουν καθόλου. Η μόνη εξαίρεση είναι ο έρωτας, εκεί τίποτα δεν είναι σίγουρο, αλλά ούτε δεδομένο, εκεί μπορεί ακόμα και να χάσεις τον έλεγχο. Το Μεξικό με ξεμυάλισε με την ομορφιά του, την γενναιοδωρία και την πολύ φιλική διάθεση του λαού του. Κι εκείνοι, από ότι φαίνεται, αισθάνθηκαν αντίστοιχα, με αγάπησαν και γι’ αυτό με προσκαλούν για να δίνω συναυλίες στη χώρα τους από το 2013. Σε κάθε μου ταξίδι γνωρίζω όλο και κάτι παραπάνω για αυτή την απέραντη χώρα και τους ανθρώπους της.
- Πότε βρήκατε τον δρόμο σας προς το λυρικό τραγούδι; Είναι αλήθεια πως στα νεανικά σας χρόνια χάσατε τη φωνή σας κι αναγκαστήκατε να κάνετε αφωνία για 1,5 χρόνο και πολλές ασκήσεις για να ξαναβρείτε τη φωνή σας; Σε τι γίνατε σοφότερη από αυτή την περίοδο;
Με τα δεδομένα της κανονικότητας, βρήκα ίσως αργά τον δρόμο μου. Οι φωνητικές μου σπουδές και το λυρικό τραγούδι, δεν ήταν κάτι που το είχα ορίσει ως «όνειρο ζωής». Γενικά δεν είχα ποτέ σκεφτεί να «μάθω να τραγουδώ». Πάντα τραγουδούσα από μικρό κοριτσάκι και μάλιστα πολύ καλά. Έκανα πάντα μεγάλη εντύπωση σε όσους με άκουγαν. Το κλασσικό τραγούδι ήρθε πολύ μετά στη ζωή μου. Περισσότερο για θεραπευτικούς λόγους. Έπρεπε να μάθω να χειρίζομαι τη φωνή μου σωστά και με τεχνική, έτσι ώστε να μην «τραυματίζω» τις φωνητικές μου χορδές, μετά από μια αρκετά δυσάρεστη και μακροχρόνια ταλαιπωρία. Η δική μου εμπειρία με το τραγούδι, άρχισε στα εφηβικά μου χρόνια- συγκεκριμένα στα 16. Η αρχή ήταν απροσδόκητη. Τότε έπαθα μια σοβαρή λαρυγγίτιδα που έγινε χρόνια και προκάλεσε κάτι σαν παράλυση της αριστερής μου φωνητικής χορδής. Η σωστή διάγνωση όμως έγινε τελικά πολύ πιο μετά και έτσι έχασα πολύτιμο χρόνο σε ότι αφορά την φωνητική μου εκπαίδευση και γενικότερα την εξέλιξη μου ως καλλιτέχνις. Η μόνη ουσιαστική θεραπεία ήταν αφωνία για 1,5 χρόνο περίπου και πολύ πίστη στην ικανότητα του σώματος μου να γίνω καλά. Όπως καταλαβαίνετε ήταν ένας πάρα πολύ δύσκολος δρόμος, αλλά τον πήρα. Δεν υπήρχε άλλη επιλογή για μένα, εξ αιτίας της μεγάλης μου αγάπης για το τραγούδι, που κρατά ως σήμερα. Η εμπειρία αυτή έχει σφραγίσει τη ζωή και τον χαρακτήρα μου. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Τίποτα δεν αποκτάται χωρίς κόπο και αφοσίωση. Οφείλεις να αγωνίζεσαι για ό,τι θέλεις να πέτυχεις και να μην σε σταματά τίποτα.
- Τι είναι αυτό πιστεύετε που «μετράει» περισσότερο για να κάνει κανείς πραγματικότητα μια καριέρα όπως η δική σας – και σε τι ποσοστό: Το ταλέντο ή η αδάμαστη θέληση;
Όταν δεν έχεις ταλέντο, κάτι που σε κάνει να ξεχωρίζεις, ούτε καν πιστεύω να μην πάρεις τον δύσκολο δρόμο του τραγουδιού. Βέβαια θα μου πείτε, «τι είναι αυτό, που σε κάνει να ξεχωρίζεις». Είναι πολύ απλό. Καταρχάς είναι το ηχόχρωμα της φωνής, που θα είναι ενδιαφέρον και θα κάνει τους επαγγελματίες δασκάλους να σε προσέξουν. Μην ξεχνάμε πως από τα χέρια των καλών και έμπειρων δασκάλων περνούν πολλές φωνές. Μετά η μουσικότητα και το αυτί παίζουν μεγάλο ρόλο. Αυτά είναι κάποια βασικά στοιχεία, που πρέπει να έχεις. Είναι η φύση του «οργάνου» με το οποίο γεννήθηκες. Όλα αυτά όμως χωρίς τις σπουδές και την δουλειά, δεν αρκούν για να φέρουν στο φως την ομορφιά της φωνής. Είναι όπως το πετράδι του διαμάντι. Μέχρι που να γίνουν οι ανάλογες επεξεργασίες της πέτρας, δεν βλέπουμε την πραγματική του λάμψη – μόνο την υποψιαζόμαστε. Μετά από όλα αυτά, χρειάζεσαι την ανάλογη αντοχή, ώστε να επιζήσεις σε ένα πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον. Εδώ δεν επιζείς χωρίς την αδάμαστη θέληση. Εάν δεν αισθάνεσαι αυτή την βαθύτατη αγάπη για το τραγούδι, καλύτερα να διαλέξεις κάτι άλλο να κάνεις. Μια ωραία φωνή μονάχα δεν κάνει τον τραγουδιστή.
- Μιλήστε μας λίγο για τις μορφές που σας σημάδεψαν κατά τη διάρκεια της καριέρας σας. Πως βρεθήκατε να συνεργάζεστε με τον Μίκη Θεοδωράκη στις συναυλίες του και να ηχογραφήσετε συμφωνικό τραγούδι;
Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη με σημάδεψε σε μια ηλικία που δεν ήξερα πώς θα συνεργαζόμουν μια μέρα μαζί του. Από μικρό κοριτσάκι άκουγα Θεοδωράκη και Φαραντούρη. Όταν άλλοι συνομήλικοι μου είχαν αφίσες των διάφορων ποπ σταρ στους τοίχους, εγώ είχα φωτογραφίες του Μίκη και μια μεγάλη της Μαρίας στο παιδικό μου δωμάτιο. Χρόνια μετά, που ζούσα και εργαζόμουν πια στο Λονδίνο, ήρθε η πρόταση από τον παραγωγό του γι’ αυτή τη συνεργασία μας στο συμφωνικό του έργο RAVEN με την συμφωνική ορχήστρα της Αγίας Πετρούπολης και τον ίδιο να διευθύνει. Ακολουθήσαν και ζωντανές εμφανίσεις. Και μέχρι σήμερα είμαστε σε επαφή.
Μετά ο Μίμης Πλέσσας. Από την πρώτη μας συνάντηση δεν μου χάλασε χατίρι. Τόσο γενναιόδωρος και πρόσχαρος. Πάντα ένα «ναι» στα χείλη του. Είμαι τυχερή που γνώρισα τους μεγάλους αυτής της γενιάς και μου επέτρεψαν να ερμηνεύσω τα έργα τους.
- Πως θα σχολιάζατε τη δήλωση του Λουί Ντε Μπερνιέρ για εσάς ότι «είναι μια από αυτούς που επιλέχθηκαν για να δώσουν στον κόσμο ένα νέο μήνυμα»;
Ότι με αγαπάει πολύ…
- Πως ξεκίνησε η σχέση σας με την λατινική Αμερική κι ειδικότερα το Μεξικό; Θεωρείτε ότι αυτές οι δυο χώρες κι οι δυο λαοί έχουν κοινά χαρακτηριστικά κι αν ναι, ποια είναι αυτά; Εσάς προσωπικά τι σας συναρπάζει από το Μεξικό και την Λατινική Αμερική εν γένει;
Από την πρώτη φορά που πήγα και τραγούδησα στην πόλη του Μεξικό ερωτεύτηκα καταρχάς την πόλη. Μετά από την πρώτη μου συναυλία, μου έκανε εντύπωση ο ενθουσιασμός των Μεξικανών, που είναι έμφυτος μέσα τους. Εκδηλώνουν πολύ πιο εύκολα, απ’ ότι άλλοι λαοί τα συναισθήματα τους και το ενδιαφέρον τους για το καινούριο. Δεν ένιωσα ποτέ ξένη από την πρώτη στιγμή. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη που απέκτησα το κοινό μου στο Μεξικό, που με στηρίζει αφάνταστα σε κάθε μου εμφάνιση. Μοιάζουμε και σε αρκετά πράγματα. Το γλέντι, οι πολλές μουσικές, μεγάλη ποικιλία στην ποίηση και στη μουσική και γενικότερα ο αυθορμητισμός μας είναι κάτι που το μοιραζόμαστε. Η θεωρία μου είναι ο ήλιος κάνει καλό στους ανθρώπους!
- Πως γεννήθηκε αυτός ο «μουσικός έρωτας», όπως αναφέρετε; Τι είναι αυτό που ανακάλυψαν οι Μεξικανοί σε εσάς, πιστεύετε, και σας ονόμασαν «μούσα από την Ελλάδα»;
Η μεξικάνικη μουσική με κέρδισε από την πρώτη στιγμή. Ο ερωτισμός, η ποίηση, ο ήχος της κιθάρας. Εμπνεύστηκα πολύ από τον θρύλο της Μεξικάνικης μουσικής τη μεγάλη τραγουδίστρια Καβέλα Βάργκας. Πρέπει να ομολογήσω, πως πορεύτηκα μαζί της. Παρόλο που η αισθητική της φωνής της είναι πολύ διαφορετική από τη δική μου, τη λατρεύω για τις μοναδικές ερμηνείες της και τη βαθύτατη ειλικρίνεια της. Κάθε της λέξη έχει νόημα. Η Καβέλα Βάργκας με έκανε να αγαπήσω την λατινική μουσική. Στην Ευρώπη συνδυάζουμε συνήθως τα τραγούδια των Λατίνων με ρυθμούς χορού, όπως του ταγκό, σάλτσα, άντε και κανένα μπολερό. Αλλά η λατινική μουσική έχει ένα άλλο τεράστιο μουσικό κομμάτι, που δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί στην Ευρώπη. Στο καινούριο μου CD SONGBOOK 3/ “El Amor es vida” είναι δυνατόν νομίζω να αποκαλυφθεί αυτό το άλλο πρόσωπο της λατινικής μουσικής. Είμαι πάρα πολύ περήφανη για το αποτέλεσμα και ανυπομονώ να ακούσει όλος ο κόσμος, τα νέα μου τραγούδια. Στο Μεξικό με αποκαλούν «Η μούσα από την Ελλάδα». Είμαι πολύ υπερήφανη γι’ αυτόν τον τίτλο. Όταν το άκουσα πρώτη φορά να μου το λένε ξαφνιάστηκα, αλλά μετά ένοιωσα μεγάλη τιμή.
- Για την εμπειρία σας με τον κορονοϊό και τον αποκλεισμό στο Μεξικό, θα ήθελα να ρωτήσω: Πώς πήρατε την απόφαση να μην επιστρέψετε στην Αθήνα και να συνεχίσετε για Λος Αντζελες μέσω της πόλης του Μεξικού στις αρχές της πανδημίας όταν μάθατε ότι το αεροδρόμιο θα κλείσει; Μια πολύ γενναία απόφαση…
Να σας πω την αλήθεια, δεν σκέφτηκα και πολύ. Ήξερα, πως έχω μια σοβαρή δουλειά να κάνω κι όταν δουλεύω προσπαθώ με κάθε τρόπο να ολοκληρώσω αυτό που άρχισα. Στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για μια μεγάλη παραγωγή που δεν την αφήνεις έτσι εύκολα και λες, «άντε ας το κάνουμε του χρόνου». Ξέρετε στο επάγγελμα μου παίζει μεγάλο ρόλο η «κατάλληλη στιγμή», το λεγόμενο σωστό τάιμινγκ. Μου δόθηκε η ευκαιρία και δεν την άφησα να χαθεί. Παρόλες τις δυσκολίες μετακίνησης και αποκλεισμού λόγου του Covid 19, πέτυχα τον στόχο μου. Σίγουρα με κινδύνους, γιατί είχα αρκετά ταξίδια μέσα στην πρώτη περίοδο της πανδημίας (ήμουν περίπου 12 φορές σε αεροπλάνο), αλλά ήμουν και είμαι πολύ χαρούμενη, γιατί ολοκληρώθηκαν οι ηχογραφήσεις για το CD. Ο αποκλεισμός στο Μεξικό με έκανε να δουλεύω ακόμη περισσότερο! Ήθελα να είναι πολύ παραγωγικός ο χρόνος μου εκεί. Αισθάνθηκα μεγάλη χαρά γι’ αυτή την ευκαιρία που μου δόθηκε. Πιστεύω πώς αυτό ακούγεται και στο αποτέλεσμα του “El amor es vida”.
- Πως προέκυψε η συνεργασία με τους Los Macorinos; Τι διδαχτήκατε από τους δασκάλους της μεξικανικής μουσικής και τι ανταποδώσατε;
Όπως σας ανάφερα πριν, έχω μια μεγάλη αγάπη για την Καβέλα Βάργκας. Οι κιθαρίστες της είναι οι θρύλοι της Μεξικάνικης μουσικής, οι Los Macorinos. Όταν προετοίμαζα τη συναυλία μου στην πόλη του Μεξικού το Γενάρη του 2020 αποφάσισα να τους βρω και να τους καλέσω στην συναυλία μου να εμφανισθούν ως γκεστ και να με συνοδεύσουν σε δύο δημοφιλή κομμάτια της. Αυτό ήταν! Από την πρώτη πρόβα προέκυψε ένας μουσικός έρωτας. Αμέσως αποφασίσαμε να συνεργαστούμε Ήταν γραφτό να γίνει και έγινε. Διδάχτηκα από τους καλύτερους. Έμαθα πολλά από εκείνους. Η δουλειά στο στούντιο ήταν πραγματικά μοναδική εμπειρία. Δουλεύαμε με απίστευτη αρμονία. Με πολύ αγάπη, μουσικότητα, έμπνευση. Δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερα. Να φανταστείτε μου λείπει η εποχή που δουλεύαμε στο στούντιο. Μάλλον θα πρέπει να πάμε και για το δεύτερο άλμπουμ σύντομα.
- Μιλήστε μας για το το ”El amor es vida”, που κυκλοφορεί και στην Ελλάδα, ένα CD που γέννησε η πανδημία. Τι περιέχει;
Περιέχει κυρίως τραγούδια από το Μεξικό, αλλά και από την Βραζιλία, την Κούβα, την Αργεντινή και Ισπανία, στα οποία θέλησα να δώσω νέες διαστάσεις με τις ερμηνείες μου, τραγουδώντας στα ισπανικά. Επέλεξα το CD να συμπεριλάβει και μια διασκευή του μουσικού θέματος “Y El Hombre Recogió” από το Κάντο Χεμεράλ του Μίκη Θεοδωράκη, σε ποίηση του κορυφαίου Χιλιανού ποιητή Πάμπλο Νερούδα. Πήρα μάλιστα ειδική άδεια από τον συνθέτη για αυτήν την μοναδική στιγμή στο CD, αλλά και τα εύσημα του Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος με συγκίνησε για άλλη μια φορά με τη δοτικότητα του.
Το CD κυκλοφορεί καταρχάς σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες και στον IANO. Η πρώτη παρουσίαση έγινε στο Μεξικό και στη συνέχεια θα το παρουσιάσουμε στην Ελλάδα, την Ισπανία και τη Γερμανία. Ελπίζουμε πώς στη διάρκεια του 2021-22 η πανδημία θα μας επιτρέψει να κάνουμε και ζωντανές εμφανίσεις και παρουσιάσεις.
- Κυρία Γκράβας, γιατί σπάνια οι Έλληνες καλλιτέχνες ακούγονται στο εξωτερικό; Τι φταίει; Η γλώσσα ίσως;
Μεγάλο θέμα. Η δουλειά μας είναι δύσκολη και πολύπλοκη. Μια διεθνής καριέρα δεν προκύπτει εύκολα. Ο μεγαλύτερος παράγοντας είναι το μάνατζμεντ. Ποιος θα σε αναλάβει και πόσο θα θέλει να επενδύσει στο ταλέντο σου. Ξέρω, δεν ακούγεται πολύ ρομαντικό αυτό, αλλά είναι η σκληρή αλήθεια. Δεν είναι θέμα γλώσσας, η ταλέντου. Είναι θέμα γερών νεύρων και προπαντός αντοχής. Τα λέω έτσι ωμά και ξεκάθαρα γιατί έχω βαρεθεί να ακούω παραμύθια για το επάγγελμα μας.
- Με τι «συνταγή» συνδυάζετε τις τόσο έντονες υποχρεώσεις σας ως καλλιτέχνιδα κι ως μητέρα;
Συνταγή δεν έχω. Μόνο ένστικτο και αγάπη. Προσπαθώ να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ για το παιδί μου, όπως κάθε μάνα. Το ίδιο κάνω και για το τραγούδι. Κάποιες φορές δεν πετυχαίνω έναν καλό συμβιβασμό, μεταξύ τους, αλλά το προσπαθώ. Αυτό αφορά όλες τις εργαζόμενες μητέρες του κόσμου. Κάποιες φορές πετυχαίνουμε, όχι πάντα. Χρειάζεται καλή οργάνωση και πάνω απ’ όλα αγάπη.