Το Αζερμπαϊτζάν και οι δυνάμεις των Αρμενίων του Ναγκόρνι Καραμπάχ συνέχισαν να ανταλλάσσουν πυρά πυροβολικού και βαρέων όπλων την Πέμπτη, καθώς οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Ρωσία ενέτειναν τις προσπάθειές τους για κατάπαυση πυρός και αποτροπή ενός γενικευμένου πολέμου στον νότιο Καύκασο.
Το Αζερμπαϊτζάν ανέφερε πως η πόλη Γκάντζα δέχτηκε πυρά, βαθιά εντός της επικράτειάς του. Οι Αρμένιοι που ελέγχουν τον ορεινό θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ είπαν πως το Στεπανακέρτ, η κύρια πόλη του, βομβαρδίστηκε από τις αζερικές δυνάμεις.
Πρωτοβουλία Κρεμλίνου
Σε μια ένδειξη της αυξανόμενης ανησυχίας στην περιοχή, ο επικεφαλής μιας εξαμελούς στρατιωτική συμμαχία της οποίας ηγείται η Ρωσία και στην οποία συμμετέχει η Αρμενία προειδοποίησε πως θα επέμβει εάν απειληθεί η κυριαρχία της Αρμενίας.
Μάλιστα ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν προσκάλεσε για διαπραγματεύσεις σήμερα στη Μόσχα τους υπουργούς Εξωτερικών της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν. «Οι υπουργοί Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας προσκλήθηκαν στη Μόσχα την 9η Οκτωβρίου για συνομιλίες για τα ζητήματα αυτά, με τη μεσολάβηση του ρώσου υπουργού Εξωτερικών» αναφέρεται σε δελτίο Τύπου της ρωσικής προεδρίας, στο οποίο διευκρινίζεται ότι η πρόσκληση έγινε κατόπιν των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων του Πούτιν με τους ηγέτες των δύο κρατών, τον αζέρο πρόεδρο Ιλάμ Αλίεφ και τον αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν.
Σκοπός των συνομιλιών είναι «να σταματήσουν οι μάχες» και να υπάρξει ανταλλαγή αιχμαλώτων και των πτωμάτων των στρατιωτών που έχουν σκοτωθεί, προστίθεται στην ανακοίνωση του Κρεμλίνου.
Σημειώνεται πως οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις και οι αυξανόμενες εντάσεις υπογραμμίζουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν Αμερικανοί, Ρώσοι και Γάλλοι αξιωματούχοι που συναντιούνται στη Γενεύη για να προσπαθήσουν να δώσουν τέλος στις μάχες όπου τουλάχιστον 400 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από τότε που ξέσπασαν, στις 27 Σεπτεμβρίου.
Ο Αζέρος υπουργός Εξωτερικών, Τζεϊχούν Μπαϊράμοφ, ήταν να συμμετέχει στις συνομιλίες της Πέμπτης στη Γενεύη, αλλά δεν είχαν προγραμματιστεί απευθείας συνομιλίες Αρμενίας- Αζερμπαϊτζάν.
Ο Αρμένιος υπουργός Εξωτερικών, Ζοχράμπ Μνατσακανιάν, αναμένεται να έχει συνομιλίες με Αμερικανούς, Γάλλους και Ρώσους αξιωματούχους στη Μόσχα τη Δευτέρα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Το Αζερμπαϊτζάν ανακάλεσε τον πρέσβη του στην Ελλάδα
Η Ουάσινγκτον, το Παρίσι και η Μόσχα είναι οι συμπροεδρεύοντες της Ομάδας του Μινσκ του ΟΑΣΕ, που καθοδηγεί τις διαπραγματεύσεις/ διαμεσολαβήσεις για το Ναγκόρνο Καραμπάχ από το 1992.
«Η θέση των ΗΠΑ είναι ξεκάθαρη και δεν έχει αλλάξει: Και οι δύο πλευρές πρέπει να παύσουν τις εχθροπραξίες άμεσα και να συνεργαστούν με τους συμπροεδρεύοντες της Ομάδας του Μινσκ για να επιστρέψουν σε ουσιώδεις διαπραγματεύσεις μόλις είναι δυνατόν» είπε Αμερικανός εκπρόσωπος.
Ο Ρώσος πρωθυπουργός, Μιχαήλ Μισούστιν, είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Αζέρο ομόλογό του, Αλί Ασάντοφ, την Πέμπτη, για να υπογραμμίσει τη σημασία της επανέναρξης των ειρηνευτικών συνομιλιών και την επίτευξη κατάπαυσης πυρός, ανέφεραν ρωσικά ειδησεογραφικά πρακτορεία, επικαλούμενα την κυβέρνηση.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε νωρίτερα την Πέμπτη πως ήταν σε συνομιλίες με το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία για να διοργανώσει μια πιθανή συνάντηση στη Μόσχα.
Δεν είχε προγραμματιστεί συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη, και δεν αναφέρθηκε πού θα γινόταν η συνάντηση, με στόχο να παραμείνουν μυστικές οι λεπτομέρειες και να αυξηθούν οι ελπίδες για μια επιτυχή εξέλιξη.
Το υπουργείο Άμυνας του Ναγκόρνο Καραμπάχ διέψευσε αναφορές περί κατάπαυσης πυρός που θα ετίθετο σε ισχύ την Πέμπτη.
Διεθνής ανησυχία
Βάσει διεθνούς δικαίου το Ναγκόρνο Καραμπάχ ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν, αλλά κατοικείται και ελέγχεται από Αρμένιους, και αποσχίστηκε σε έναν πόλεμο το 1991-1994 που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο περίπου 30.000 ανθρώπων.
Οι νέες συγκρούσεις έχουν αυξήσει την ανησυχία πως η Τουρκία, στενός σύμμαχος του Αζερμπαϊτζάν, και η Ρωσία, που έχει αμυντική συμφωνία με την Αρμενία, θα μπορούσαν να συρθούν στη σύγκρουση.
Οι συγκρούσεις έχουν επίσης αυξήσει τις ανησυχίες για την ασφάλεια των αγωγών στο Αζερμπαϊτζάν, που μεταφέρουν φυσικό αέριο και πετρέλαιο στην Ευρώπη, ενώ η Μόσχα ανησυχεί πως Ισλαμιστές μαχητές θα εισέλθουν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και θα το χρησιμοποιήσουν ως βάση για να εισέρχονται στη Ρωσία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Τι ψάχνει η Τουρκία στο Ναγκόρνο Καραμπάχ
Ο Στανισλάβ Ζας, που ηγείται του Οργανισμού Συνθήκης Συλλογικής Ασφαλείας (CSTO), που περιλαμβάνει τη Ρωσία και άλλες πέντε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, δεν έδωσε λεπτομέρειες όταν είπε πως θα μπορουσε να παρέμβει εάν απειληθεί η κυριαρχία της Αρμενίας. Ωστόσο είπε ότι η συμμαχία δεν επιδοκιμάζει ενέργειες από την Τουρκία και άλλες χώρες με ειρηνευτικούς σκοπούς.
Το Αζερμπαϊτζάν ανέφερε πως 31 Αζέροι άμαχοι σκοτώθηκαν και 154 τραυματίστηκαν από τις 27 Σεπτεμβρίου, μα δεν έχει δώσει πληροφορίες για τις στρατιωτικές του απώλειες. Το Ναγκόρνο Καραμπάχ είπε πως 350 στρατιώτες του και 19 άμαχοι έχουν σκοτωθεί.
Το κύριο αίτημα του Αζέρου προέδρου, Ιλχάμ Αλίγιεφ, για κατάπαυση του πυρός, είναι η Αρμενία να παρουσιάσει χρονοδιάγραμμα για απόσυρση από το Ναγκόρνο Καραμπάχ και γύρω αζερικές περιοχές. Η Αρμενία αποκλείει το ενδεχόμενο απόσυρσης από περιοχές που θεωρεί ιστορικά της εδάφη. Επίσης, κατηγορεί την Τουρκία για στρατιωτική εμπλοκή και αποστολή μισθοφόρων, ισχυρισμούς τους οποίους η Άγκυρα απορρίπτει.
Σε άλλες εξελίξεις, η Αρμενία απέπεμψε τον επικεφαλής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας της χωρίς να δώσει εξηγήσεις, και το Αζερμπαϊτζάν ανακάλεσε τον πρέσβη του στην Ελλάδα για διαβουλεύσεις- μια κίνηση αντιποίνων αφού η Αθήνα ανακάλεσε τον δικό της πρέσβη, λέγοντας πως το Αζεμρπαϊτζάν κατηγόρησε την Ελλάδα πως ανέχεται την παρουσία μαχητών στο έδαφός της.
Πηγές: Reuters, AFP, Sputnik,