Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς δήλωσε την Παρασκευή ότι η Δανία έχει «υποεπενδύσει» στην ασφάλεια της Γροιλανδίας και απαίτησε από τη Δανία να αλλάξει την προσέγγισή της, καθώς ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει να μιλά για την προσάρτηση του δανικού εδάφους.
Οι αυστηρές παρατηρήσεις του Αμερικανού αντιπροέδρου έγιναν κατά την επίσκεψή του στα αμερικανικά στρατεύματα στη διαστημική βάση Pituffik στο πλούσιο σε ορυκτά, στρατηγικής σημασίας νησί.
«Το μήνυμά μας προς τη Δανία είναι πολύ απλό: Δεν κάνατε καλή δουλειά με τον λαό της Γροιλανδίας», δήλωσε ο Βανς. «Έχετε υποεπενδύσει στον λαό της Γροιλανδίας και έχετε υποεπενδύσει στην αρχιτεκτονική ασφαλείας αυτής της απίστευτης, όμορφης χερσαίας μάζας γεμάτης με απίστευτους ανθρώπους. Αυτό πρέπει να αλλάξει».
Ο Βανς δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν «άλλη επιλογή» από το να λάβουν σημαντικά μέτρα για να διασφαλίσουν την ασφάλεια της Γροιλανδίας, καθώς ενθάρρυνε την προσπάθεια της Γροιλανδίας να ανεξαρτητοποιηθεί από τη Δανία.
«Νομίζω ότι τελικά θα συνεργαστούν (σ.σ οι Γροιλανδοί) με τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Βανς. «Θα μπορούσαμε να τους κάνουμε πολύ πιο ασφαλείς. Θα μπορούσαμε να τους προστατεύσουμε πολύ περισσότερο. Και νομίζω ότι θα τα πήγαιναν πολύ καλύτερα και οικονομικά».
Ο Βανς μαζί με τη σύζυγό του και άλλους ανώτερους αξιωματούχους των ΗΠΑ επισκέφθηκαν μια αμερικανική στρατιωτική βάση στη Γροιλανδία την Παρασκευή, σε ένα ταξίδι που περιορίστηκε σε κλίμακα μετά τις αντιδράσεις των Γροιλανδών και των Δανών, οι οποίοι ενοχλήθηκαν επειδή το αρχικό δρομολόγιο του Βανς σχεδιάστηκε χωρίς να τους συμβουλευτούν.
Λίγο μετά την άφιξή του, ο Βανς απευθύνθηκε εν συντομία στους Αμερικανούς στρατιώτες που σταθμεύουν στη βάση, καθώς ο ίδιος και η σύζυγός του κάθισαν μαζί τους για γεύμα, λέγοντας ότι η ρεπουμπλικανική κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ενδιαφέρεται πολύ για την «ασφάλεια της Αρκτικής». Ο ίδιος και η συνοδεία του, μεταξύ των οποίων ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικ Γουόλτς, ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ και ο γερουσιαστής Μάικ Λι από τη Γιούτα, έλαβαν στη συνέχεια ενημέρωση από στρατιωτικούς αξιωματούχους.
«Όπως όλοι γνωρίζετε, είναι ένα μεγάλο ζήτημα και θα γίνει μεγαλύτερο τις επόμενες δεκαετίες», δήλωσε ο Βανς κατά την έναρξη του γεύματος με τα στρατεύματα, σημειώνοντας ότι ήταν ο πρώτος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ που επισκέφθηκε τη Γροιλανδία.
Η θερμοκρασία ήταν -19 βαθμοί C όταν η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ προσγειώθηκε στην απομακρυσμένη βάση 1.200 χιλιόμετρα βόρεια του Αρκτικού Κύκλου. «Κάνει πολύ κρύο εδώ. Κανείς δεν με προειδοποίησε», είπε ο Βανς, προκαλώντας γέλια.
”Χρειαζόμαστε τη Γροιλανδία”, επαναλαμβάνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται τη Γροιλανδία για τη διεθνή ασφάλεια και ειρήνη, υποστήριξε την Παρασκευή ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, προσθέτοντας ότι υπήρχαν κινεζικά και ρωσικά πλοία σε αυτήν την περιοχή, την οποία η Ουάσινγκτον δεν μπορεί να αφήσει στη «φροντίδα» της Δανίας ή οποιουδήποτε άλλου.
«Χρειαζόμαστε τη Γροιλανδία. Κυρίως, για τη διεθνή ασφάλεια, πρέπει να έχουμε τη Γροιλανδία», επανέλαβε για πολλοστή φορά μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο.
«Αν δείτε τους θαλάσσιους διαύλους, έχουμε κινεζικά και ρωσικά πλοία παντού (…) δεν βασιζόμαστε στη Δανία ή σε οποιονδήποτε άλλον να φροντίσει αυτήν την κατάσταση», πρόσθεσε.
Νέα κυβέρνηση συνασπισμού στη Γροιλανδία
Ο νέος πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Γενς Φρέντερικ Νίλσεν δήλωσε νωρίτερα ότι η επίσκεψη αυτή υποδηλώνει «έλλειψη σεβασμού» προς τους Γροιλανδούς, τους οποίους κάλεσε να επιδείξουν ενότητα απέναντι στις «εξωτερικές πιέσεις».
Ο βασιλιάς της Δανίας εξέδωσε επίσης μια ανακοίνωση υποστήριξης προς τους Γροιλανδούς. «Ζούμε σε μια εναλλακτική πραγματικότητα. Να μην έχετε καμία αμφιβολία ότι η αγάπη μου για τη Γροιλανδία και τους ανθρώπους της είναι ανέπαφη», ανέφερε ο βασιλιάς Φρέντερικ σε αυτήν την ανάρτησή του στο διαδίκτυο.
Το αρχικό πλάνο των ΗΠΑ ήταν να επισκεφθούν τη Γροιλανδία η σύζυγός του Βανς και ο Γουόλτς για να παρακολουθήσουν έναν αγώνα ελκήθρων με σκύλους, μολονότι δεν είχαν προσκληθεί ούτε από τις αρχές της Γροιλανδίας, ούτε από εκείνες της Δανίας. Λόγω των έντονων διαμαρτυριών, η αντιπροσωπεία επέλεξε τελικά να πάει μόνο στη στρατιωτική βάση και να μην συναντηθεί με πολίτες.
Με βάση τους όρους της συμφωνίας του 1951, οι ΗΠΑ μπορούν να επισκέπτονται τη βάση όποτε επιθυμούν, αρκεί να ενημερώνουν τη Γροιλανδία και την Κοπεγχάγη.
Πριν από την άφιξη του Βανς, τέσσερα από τα πέντε κόμματα που βρίσκονται στο κοινοβούλιο της Γροιλανδίας νωρίτερα αυτό το μήνα υπέγραψαν συμφωνία για το σχηματισμό νέας, ευρείας βάσης κυβέρνησης συνασπισμού. Τα κόμματα ενώθηκαν εν όψει των σχεδίων του Τραμπ για την περιοχή.
«Είναι μια εποχή που ως πληθυσμός βρισκόμαστε υπό πίεση», δήλωσε ο Γενς Φρέντερικ Νίλσεν, πριν υπογραφεί η συμφωνία υπό χειροκροτήματα και επευφημίες στην πρωτεύουσα, Νουούκ.
Πρόσθεσε ότι «πρέπει να μείνουμε ενωμένοι. Μαζί είμαστε ισχυρότεροι», μετέδωσε ο ραδιοτηλεοπτικός φορέας της Γροιλανδίας KNR.
Σε ανάρτησή της στο Instagram, η πρωθυπουργός της Δανίας Μέττε Φρεντέρικσεν συνεχάρη τον Nίλσεν και την νέα του κυβέρνηση και δήλωσε ότι «προσβλέπω σε στενή συνεργασία σε μια εποχή γεμάτη περιττές συγκρούσεις».
Η Φρέντερικσεν δήλωσε την Τρίτη ότι η αμερικανική επίσκεψη, η οποία είχε αρχικά οριστεί για τρεις ημέρες, δημιούργησε «απαράδεκτη πίεση». Η ίδια δήλωσε ότι η Δανία θέλει να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ σε θέματα άμυνας και ασφάλειας, αλλά η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς.
Πηγή: Associated Press, ΑΠΕ-ΜΠΕ- AFP -Reuters