Αυτά τα Χριστούγεννα γίνε παιδί

Δεν υπάρχει τίποτε πιο θλιβερό σ’ αυτόν τον κόσμο από το να ξυπνάς τα Χριστούγεννα το πρωί και να μην είσαι παιδί.
Gerard van Honthorst (1590-1656). Ολλανδός ζωγράφος. Η προσκύνηση των βοσκών, 1622. Μουσείο Wallraf-Richartz. Κολωνία. Γερμανία. (Φωτογραφία: PHAS/Universal Images Group μέσω Getty Images)
Gerard van Honthorst (1590-1656). Ολλανδός ζωγράφος. Η προσκύνηση των βοσκών, 1622. Μουσείο Wallraf-Richartz. Κολωνία. Γερμανία. (Φωτογραφία: PHAS/Universal Images Group μέσω Getty Images)
PHAS via Getty Images

«Εγώ θα τιμήσω τα Χριστούγεννα στην καρδιά μου,
και θα προσπαθήσω να τα κρατήσω εκεί, όλο το χρόνο»

Ντίκενς

Άλλος ένας χρόνος που οδεύει στο τελείωμά του. Η ζωή σου γεμάτη άγχη, αγωνίες, όνειρα, φιλοδοξίες, και με την καρδιά σου να προσμένει πάντα κάτι καλύτερο. Γέννηση του Θεανθρώπου: η ηλικία σου, προχωρώντας σε έτη, δεν δείχνει να της δίνει τόση σημασία. Πλέον, για σένα, η ημέρα των Χριστουγέννων είναι μια μέρα οικογενειακής μάζωξης, όπου, θέλοντας και μη, θα βρεθείς όχι μονάχα με τους δικούς σου ανθρώπους μα και με συγγενείς, καλούς και λιγότερο καλούς˙ μια μέρα, λοιπόν, που θα φας και θα πιείς με την ψυχή σου, αφήνοντας στην άκρη ό,τι σε κατατρώει τελευταία.

Όσον αφορά το θρησκευτικό κομμάτι της ημέρας, μάλλον αδιαφορείς ερμητικά, μια και δεν πολυέχεις όρεξη να ξυπνάς μέσα στο κρύο για να πας στη θρησκευτική λειτουργία στις 5 το πρωί. Μέσα σου, πάντως, το επιζητάς, το αισθάνεσαι μέχρι το μεδούλι του εαυτού σου, πως η γαλήνη των Χριστουγέννων είναι κάτι απαραίτητο για την ψυχοσύνθεσή σου. Μια μέρα, με άλλα λόγια, που δεν σε ξενίζει, που ήρεμα την περνάς, τη γεύεσαι, απολαμβάνοντας το καθιερωμένο εορταστικό τραπέζι. Εναλλακτικά, βεβαίως, ίσως και να βρίσκεσαι σε τουριστικό ταξίδι κάπου μακριά, παρέα με φίλους ή συντρόφους.

Άραγε, πού ακριβώς τοποθετείς, μέσα σου και έξω σου, αυτές τις δύο λεξούλες, τη Γέννηση και τον Θεάνθρωπο; Ο Χριστός, ως νεογέννητο στον στάβλο, η θεότητα, το υπερφυσικό ενσαρκωμένο εν είδει αγάπης, λαμβάνει χώρα τελικά στη δική σου ζωή ή απλά είναι ένα εθιμοτυπικό πανηγυράκι; Δεν νομίζω να υπάρχει χρόνος μα ούτε και διάθεση για να ασχοληθείς με ανάλογα ερωτήματα. Οι συνθήκες γύρω σου δεν είναι ευνοϊκές. Πιο πολύ, ως παραμυθάκι γλυκανάλατο κυλά στο μυαλό σου η όλη φάση, κι ας μην το παραδέχεσαι ποτέ αυτό. Από το στόμα σου εύκολα θα βγει ένα «χρόνια πολλά», με συνοδεία πολλών ευχών, ως είθισται.

Ακόμα και στην περίπτωση που η καθημερινότητά σου δεν είναι δύσκολη και επίπονη αλλά χαρούμενη και άνετη, ακόμη και τότε, δεν αφήνεις χρόνο για Χριστό και Τρεις Μάγους, παρά μόνο ως θέαμα τηλεοπτικό. Είναι μια μεγάλη αργία για σένα, οπότε κοιτάς να επωφεληθείς όσο γίνεται καλύτερα. Την επομένη κιόλας, δηλαδή, 26 Δεκεμβρίου, ο νους σου δεν θα έχει διάθεση να παραμυθιάζεται, μα με προσοχή και αδημονία θα προσανατολίζεται προς τις τελευταίες μέρες του έτους, προς ό,τι σε απασχολεί προσωπικά, οικονομικά, ερωτικά, επαγγελματικά.

Η πίστη μέσα σου δεν φαίνεται να ανθοφορεί με αφορμή τη συγκεκριμένη μέρα. Άλλωστε, οι ανάγκες της ζωής δεν βλέπεις να σχετίζονται και τόσο με αυτήν τη χιλιοειπωμένη λεξούλα. Αόριστα και αφηρημένα, πιάνεις τον εαυτό σου να ομολογεί ότι πιστεύει ή δεν πιστεύει σε Θεό, σε μια ανώτερη δύναμη, ειδικά όποτε γίνεται θέμα συζήτησης μεταξύ γνωστών και φίλων˙ ωστόσο, δεν συμβαίνει κάτι σημαντικό ετούτη την γιορταστική μέρα, τόσο σημαντικό που να μεταθέτει το πιστεύω σου σε κάτι διαφορετικό. Έτσι, και αυτά τα Χριστούγεννα θα είναι, για σένα, μια από τα ίδια, αυτό προδιαγράφεται προς το παρόν.

Αλήθεια, υφίσταται κάποια πιθανότητα να συμβεί κάτι διαφορετικό, ούτως ώστε να ιδωθεί αυτή η μέρα με άλλο τρόπο από τη δική σου μεριά; Χμ, ίσως η ιστοριούλα της φάτνης με τον μικρό Χριστούλη να γίνει ο μπούσουλας για τη νέα σου ματιά. Δηλαδή, να προσέξεις με τη δέουσα προσοχή την ευαγγελική διήγηση και, γενικά, τη γνωστή ιστορία της Γέννησης. Το κατά πόσο σε αγγίζει ή όχι αυτό που περιγράφεται, σχετικά με την προοπτική όλου του συμβάντος μα και των αντίστοιχων προσώπων, αν δηλαδή ασκεί μια ορισμένη έλξη μέσα σου, ωσάν μεταμορφωτική δύναμη ζωής, ωσάν δηλαδή ένα «αλλιώς» που σου χαρίζει αυτός που αποκαλούμε με τη λέξη «Θεάνθρωπος».

Όλη η αθωότητα, η αγάπη και το φως, τα τρία στοιχεία που συναποτελούν τη διήγηση της Γέννησης Εκείνου που πήρε Σάρκα και Οστά προκειμένου να ακτινοβολείς κι εσύ μέσα στην ανθρωπινότητά σου, εμπλουτίζοντας το θαύμα της Ζωής με τη δική σου ύπαρξη. Όλα αυτά, άραγε, μήπως ήρθε η ώρα να τους δώσεις χώρο στην προσωπική, καθημερινή ζωή σου; Άλλωστε, η ίδια σου η ζωή, με τα ωραία και τα άσχημά της, είναι φορές που σε ωθεί να βρεις ένα καταφύγιο, μια όαση όπου να μπορείς να ξεδιαλύνεις ό,τι μπερδεμένο υπάρχει στο διάβα της.

Επομένως, για πρώτη φορά, σου δίνεται η ευκαιρία να συμμετάσχεις κι εσύ σε αυτή την ιστορία, βιώνοντάς τη στο έπακρο, με όλο σου το “είναι“. Πέρα από ψώνια, ρεβεγιόν και μελιστάλακτα τραγουδάκια, επιθυμείς να γευθείς μια άλλη εκδοχή της εορτής, θέτοντας εαυτό ως κομμάτι αυτής, αφουγκραζόμενος ολόκληρη την αύρα της εν λόγω ιστορίας, βαθιά μέσα στο πετσί σου. Ο καιρός είναι κατάλληλος, όχι μόνο για σένα, μα για τον καθένα και την καθεμιά που αποφασίζει να ανοίξει την καρδιά του και την ψυχή του, προκειμένου να φιλοξενήσει στη δική του φάτνη το Θείο Βρέφος: το νεογέννητο της αγάπης περιμένει να βρει κατάλυμα ώστε να ζήσει τις πρώτες του στιγμές ως πλάσμα ανθρώπινο.

Αξιοσημείωτο είναι πως στην ευαγγελική διήγηση για τη Γέννηση του Χριστού, η μητέρα και το παιδί δεν λένε ούτε μία λέξη, σκιαγραφώντας τη γέννηση ως ένα μυστήριο που απευθύνεται στο παιδί που συνεχίζει να ζει μυστικά μέσα σε κάθε ενήλικα, στο παιδί που συνεχίζει να ακούει ό,τι ο ενήλικας έχει πάψει να ακούει, ανταποκρινόμενο με χαρά, μια και ο ενήλικας, μέσα στον γήινο, κουρασμένο και κυνικό κόσμο που ζει, αδυνατεί να νιώσει. Μονάχα όταν εισχωρήσεις στο παιδί που ζει κρυμμένο μέσα σου, θα καταφέρεις να προσλάβεις το συγκεκριμένο χαρμόσυνο μυστήριο, το οποίο έρχεται προς εσένα ως πλάσμα ανυπεράσπιστο, το οποίο όμως εμπνέει τεράστια εμπιστοσύνη.

Γι’ αυτό και εμείς ως παιδιά καλούμαστε να αφεθούμε στην αγάπη του, βάζοντάς το στην καρδιά μας με χαρά και ελευθερία. Ένα μυστήριο χαράς αποκαλύπτουν τα Χριστούγεννα: το μυστήριο μιας ελεύθερα προσφερόμενης αγάπης που δεν επιβάλλεται σε κανένα, μιας αγάπης ικανής να γίνει δώρο μιας νέας ζωής. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει τίποτε πιο θλιβερό σ’ αυτόν τον κόσμο από το να ξυπνάς τα Χριστούγεννα το πρωί και να μην είσαι παιδί. Για αυτά τα Χριστούγεννα, λοιπόν, γίνε παιδί.

Δημοφιλή