Το ρωσικό άρμα μάχης Τ-14 Armata έχει επανειλημμένα παρουσιαστεί ως το πιο προηγμένο άρμα μάχης στον κόσμο: Έχοντας κάνει το ντεμπούτο του το 2015 στην παρέλαση στη Μόσχα για την «Ημέρα της Νίκης», οι δυνατότητές του έχουν παρουσιαστεί ξανά και ξανά ως ιδιαίτερα εξελιγμένες, και μπροστά από τα ανταγωνιστικά άρματα μάχης (συμπεριλαμβανομένων των δυτικών) που υπάρχουν στον κόσμο.
Ωστόσο, το Τ-14 Armata δεν έχει εμφανιστεί στα πεδία μάχης της Ουκρανίας, όπου αυτό που φάνηκε να αρχίζει ως μια γενικευμένη, κεραυνοβόλα εισβολή σύντομα «βάλτωσε», με τις ρωσικές απώλειες σε έμψυχο και άψυχο δυναμικό να αυξάνονται δραματικά, και τις εικόνες από κατεστραμμένα ή εγκαταλελειμμένα ρωσικά οχήματα (τεθωρακισμένα και μη) να βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη, κάνοντας τον γύρο του κόσμου μέσω ΜΜΕ και Διαδικτύου.
Πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται πού βρίσκονται όλα αυτά τα «υπερόπλα» που διαφήμιζε η Ρωσία τα προηγούμενα χρόνια, μεταξύ των οποίων και το μαχητικό Su-57 (δεδομένου άλλωστε επί της προκειμένης και ότι η Ρωσία δεν έχει αποκτήσει τον έλεγχο των ουρανών πάνω από την Ουκρανία, παρά το ότι η ουκρανική αεροπορία είναι πολύ υποδεέστερη αριθμητικά)- ενώ η χρήση πολυηχητικών όπλων (Kinzhal) από ρωσικής πλευράς δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει ιδιαίτερα την εξέλιξη του πολέμου. Αντ’αυτού, πολλοί σχολιάζουν ότι οι ρωσικές δυνάμεις εισβολής φαίνονται να χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό παλαιό εξοπλισμό, που εμφανίζεται ανεπαρκής απέναντι σε σύγχρονα μέσα και οπλικά συστήματα, με αποτέλεσμα βαριές απώλειες, αντιμετωπίζοντας παράλληλα σημαντικά προβλήματα επιμελητείας, διοικήσεως και ελέγχου, τακτικών κλπ. Η θεωρία πως η Ρωσία τα κρατά ως «εφεδρεία» για το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής κλιμάκωσης κρίνεται ως μάλλον εκτός πραγματικότητας, αν λάβει κανείς υπόψιν τι συμβαίνει στην Ουκρανία αυτή τη στιγμή, όπου οι ρωσικές δυνάμεις φαίνονται να βρίσκονται σε τέλμα και χωρίς τη δυνατότητα να επιτύχουν κάποια αποφασιστική και γρήγορη νίκη, καταφεύγοντας σε σφοδρούς βομβαρδισμούς πόλεων αδιακρίτως- χωρίς να λείπουν και ενδείξεις διαφόρων «αυτοσχεδιασμών», ή έλλειψης όπλων ακριβείας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αυτά είναι τα τανκς της Ρωσίας
Σε αυτό το πλαίσιο, και λαμβάνοντας υπόψιν ότι ένα άρμα μάχης σαν το Armata, που υποτίθεται πως διαθέτει αυξημένες δυνατότητες αυτοπροστασίας και ως εκ τούτου θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο σε ένα θέατρο επιχειρήσεων σαν αυτό της Ουκρανίας (όπου τα σύγχρονα αντιαρματικά αποδεικνύονται εξαιρετικά επικίνδυνα για τις ρωσικές τεθωρακισμένες δυνάμεις), το «υπερσύγχρονο» αυτό τανκ λάμπει δια της απουσίας του. Η ιστοσελίδα 1945 (19fortyfive.com) παρουσιάζει μια εξήγηση για αυτό- και είναι αρκετά απλή.
Η «ταυτότητα» του Armata
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα άρχισε το 2010, όταν σταμάτησαν οι εργασίες για το φιλόδοξο πρόγραμμα Τ-95 (Object-195) που ήταν λιγότερο «επαναστατικό» και είχε πιο «εξελικτικό» προσανατολισμό. Το πρόγραμμα του Armata θεωρήθηκε ως ένα πολύ μεγάλο τεχνολογικό άλμα σε σχέση με τη σοβιετική φιλοσοφία στα τεθωρακισμένα.
Το όχημα αυτό (που προορίζεται να αποτελέσει τη βάση για μια ολόκληρη «οικογένεια» οχημάτων) έχει πάρει και ιδέες από τη Δύση, με έναν πιο μακρύ και «τετραγωνισμένο» πυργίσκο, ενώ οι ερπύστριές του έχουν επτά τροχούς αντί για τους συνηθισμένους για τα σοβιετικά άρματα και τα σύγχρονα ρωσικά τεθωρακισμένα έξι. Μεταξύ των καινοτόμων χαρακτηριστικών του είναι ο μη επανδρωμένος πυργίσκος με το πυροβόλο των 125 χιλιοστών, που επανατροφοδοτείται με πυρομαχικά εντελώς αυτόματα. Το πυροβόλο μπορεί να ρίχνει και κατευθυνόμενους με λέιζερ πυραύλους, ενώ επίσης είναι πολύ προηγμένος ο τηλεπικοινωνιακός του εξοπλισμός, το σύστημα πλοήγησής του και το data link- ενώ ιδιαίτερη μέριμνα φαίνεται να έχει ληφθεί και για την προστασία του τριμελούς πληρώματος: Χαμηλή σιλουέτα για μικρότερη έκθεση στα εχθρικά πυρά, θωρακισμένη κάψουλα για το πλήρωμα το εμπρόσθιο τμήμα του οχήματος – ενώ τα πυρομαχικά και το σύστημα για το αυτόματο γέμισμα του πυροβόλου είναι στο κέντρο, απομονωμένο από το πλήρωμα- ιδιαίτερα ισχυρή θωράκιση και πολύ προηγμένα συστήματα αυτοπροστασίας, και μάλιστα ενεργητικής, για αναχαίτιση αντιαρματικών πυραύλων.
Ένα τέτοιο όχημα – γρήγορο και όπως φαίνεται πολύ αποτελεσματικότερο από αυτά που χρησιμοποιεί τώρα η Ρωσία- θα ήταν σίγουρα χρήσιμο στην Ουκρανία για τις ρωσικές δυνάμεις- ωστόσο, όπως φαίνεται, ο ρωσικός στρατός δεν έχει ούτε κατά διάνοια επαρκείς αριθμούς για να τα χρησιμοποιήσει σε επιχειρήσεις: Η ρωσική εταιρεία Uralvagonzavod είχε πει στην αρχή ότι το Τ-14 θα παραδιδόταν το 2018, και μετά είχε ειπωθεί πως τα πρώτα εννιά θα παραδίδονται το 2019. Μετά από αυτό, αναφέρθηκε ότι 20 θα δοκιμάζονταν και 80 θα ήταν έτοιμα κατά τα τέλη του 2021. Η Μόσχα ανακοίνωσε πέρυσι ότι το άρμα θα ετίθετο σε παραγωγή (serial production) φέτος, μα εν τέλει φαίνεται πως τα νέα Τ-14 Armata δεν θα είναι έτοιμα μέχρι να περάσει και το επόμενο έτος.
Με λίγα λόγια, η Ρωσία δεν έχει το άρμα σε αριθμούς που θα επέτρεπαν την αποτελεσματική χρήση του- και η χρήση αυτών των λίγων που υπάρχουν δίπλα σε άλλα, παλαιότερα άρματα μάχης, απλά θα το έθετε σε κίνδυνο- ενώ είναι πλέον κατανοητό πως η Μόσχα δεν περίμενε ιδιαίτερα ισχυρή αντίσταση στην Ουκρανία για να συμπεριλάβει στους σχεδιασμούς της (και να ρισκάρει) τα λίγα και πιο εξελιγμένα της όπλα. Επίσης, μια άλλη εξήγηση είναι πως η Ρωσία απλά δεν έχει το περιθώριο να χάσει τέτοια άρματα: Το καθένα λέγεται πως κοστίζει πάνω από 3,7 εκατομμύρια δολάρια (θεωρείται πως είναι κοντά στα 4 εκατ. δολάρια)- ενώ, συν τοις άλλοις, εάν τα Armata αποστέλλονταν στην Ουκρανία και κάποια εξ αυτών καταστρέφονταν, αυτό θα ήταν μεγάλο πλήγμα για τη φήμη (και ως εκ τούτου τις δυνατότητες πώλησης) του νέου άρματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι είχε αναφερθεί πως το Τ-14 είχε χρησιμοποιηθεί στη Συρία- και, επίσης στη Συρία, είχαν κυκλοφορήσει φήμες ότι είχε καταστραφεί ένα όχημα του τύπου. Ακόμη, το 2015 σε πρόβες για τη μεγάλη παρέλαση στη Μόσχα, ένα από τα άρματα του τύπου είχε φανεί να...μένει (αν και εν τέλει κατάφερε να απομακρυνθεί μόνο του, χωρίς να το ρυμουλκήσουν). Αυτά πλήττουν την εικόνα ενός όπλου που η Μόσχα επιθυμεί να παρουσιάζει ως πανίσχυρο και εξαιρετικά προηγμένο, και ελπίζει να εξάγει. Επίσης, με το να μην το χρησιμοποιεί, η Μόσχα προσπαθεί να το κρατήσει ένα «μυστήριο», και λόγο προβληματισμού για τη Δύση- και αυτό πιθανότατα θα τελείωνε εάν κάποια Armata καταστρέφονταν στην Ουκρανία (πόσο μάλλον εάν ένα ή περισσότερο εξ αυτών έπεφταν στα χέρια της Δύσης).