Αντάρτες Ταλιμπάν κατέλαβαν τη δεύτερη και τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Αφγανιστάν, δήλωσαν τοπικοί αξιωματούχοι την Παρασκευή, καθώς η αντίσταση των κυβερνητικών δυνάμεων καταρρέει και υπάρχουν φόβοι ότι μια επίθεση στην πρωτεύουσα Καμπούλ θα βρίσκεται μόνο λίγες μέρες μακριά.
Κυβερνητικός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι η Κανταχάρ, ο οικονομικός κόμβος του νότου, έχει περάσει πλέον στον έλεγχο των Ταλιμπάν καθώς οι διεθνείς δυνάμεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ολοκλήρωσαν την αποχώρησή τους μετά από 20 χρόνια πολέμου.
Η Χεράτ στα δυτικά περιήλθε επίσης στα χέρια της εξτρεμιστικής ισλαμιστικής ομάδας.
Το Σάββατο έγινε γνωστό ότι κατέλαβαν αμαχητί και την πρωτεύουσα της ανατολικής επαρχίας Πακτίκα, Σαράνα.
Αμερικανός αξιωματούχος άμυνας δήλωσε ότι υπάρχει ανησυχία ότι οι Ταλιμπάν - που εκδιώχθηκαν από την εξουσία το 2001 μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες - θα μπορούσαν να κάνουν μια κίνηση στην Καμπούλ μέσα σε λίγες ημέρες.
Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι σχεδιάζει να στείλει 3.000 επιπλέον στρατιώτες για να βοηθήσει στην εκκένωση του προσωπικού της αμερικανικής πρεσβείας. Το Πεντάγωνο είπε ότι οι περισσότεροι από αυτούς θα βρίσκονται στην Καμπούλ μέχρι το τέλος του Σαββατοκύριακου. Η Βρετανία επιβεβαίωσε επίσης την έναρξη στρατιωτικής επιχείρησης για την εκκένωση των υπηκόων της.
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι ο Μπάιντεν λαμβάνει τακτικές ενημερώσεις από την ομάδα εθνικής ασφάλειας σχετικά με τις προσπάθειες απομάκρυνσης των Αμερικανών πολιτών.
Η αμερικανική πρεσβεία στην αφγανική πρωτεύουσα ενημέρωσε το προσωπικό της να ξεκινήσει την καταστροφή υλικού, συμπεριλαμβανομένων εγγράφων και ηλεκτρονικών συσκευών. Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι η πρεσβεία ακολουθεί την τυπική διαδικασία για «ελαχιστοποίηση του αποτυπώματός μας».
Τα Ηνωμένα Εθνη έχουν δηλώσει ότι δεν θα απομακρύνουν το προσωπικό τους από το Αφγανιστάν αλλά μετεγκατέστησαν ορισμένα μέλη στην Καμπούλ από άλλα μέρη της χώρας. Πολλές άλλες πρεσβείες και ομάδες βοήθειας της Δύσης δήλωσαν ότι το προσωπικό τους έχει επιστρέψει στην πατρίδα.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε ότι «το Αφγανιστάν βγαίνει εκτός ελέγχου» και προέτρεψε όλα τα μέρη να κάνουν περισσότερα για την προστασία των αμάχων.
«Αυτή είναι η στιγμή για να σταματήσει η επίθεση. Είναι η στιγμή για να ξεκινήσει σοβαρή διαπραγμάτευση. Αυτή είναι η στιγμή για να αποφευχθεί ένας παρατεταμένος εμφύλιος πόλεμος ή η απομόνωση του Αφγανιστάν», δήλωσε ο Γκουτέρες στους δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη.
Ο πρώτος αντιπρόεδρος του Αφγανιστάν, Αμρουλάχ Σάλεχ, δήλωσε μετά από σύσκεψη ασφαλείας υπό την προεδρία του προέδρου, Ασράφ Γκανί, ότι είναι περήφανος για τις ένοπλες δυνάμεις και ότι η κυβέρνηση θα κάνει ό, τι μπορεί για να ενισχύσει την αντίσταση στους Ταλιμπάν.
Ανθρωπιστική καταστροφή
Οι νέες συγκρούσεις έχουν προκαλέσει φόβους για προσφυγική κρίση και ανατροπή όσων με κόπο κερδήθηκαν ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα. Περίπου 400.000 άμαχοι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους από την αρχή του έτους, 250.000 από αυτούς από τον Μάιο, δήλωσε αξιωματούχος του ΟΗΕ.
Υπό την κυριαρχία των Ταλιμπάν από το 1996 έως το 2001, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να εργαστούν, τα κορίτσια δεν επιτρεπόταν να πηγαίνουν στο σχολείο και οι γυναίκες έπρεπε να καλύψουν το πρόσωπό τους και να συνοδεύονται από έναν άντρα συγγενή τους εάν ήθελαν να βγουν από τα σπίτια τους.
Από τις μεγάλες πόλεις του Αφγανιστάν, η κυβέρνηση εξακολουθεί να κατέχει τη Μαζάρι Σαρίφ στα βόρεια και την Τζαλαλαμπάντ, κοντά στα σύνορα με το Πακιστάν στα ανατολικά, εκτός από την Καμπούλ.
Οι Ταλιμπάν έχουν καταλάβει ακόμη τις πόλεις Λάσκαρ Γκα στο νότο και Καλα Ενάου στα βορειοδυτικά, δήλωσαν αξιωματούχοι της ασφάλειας. Η Φιρούζ Κο, πρωτεύουσα της κεντρικής επαρχίας Γκορ, παραδόθηκε χωρίς μάχη.
Η απώλεια της Κανταχάρ είναι ένα βαρύ πλήγμα για την κυβέρνηση. Είναι η καρδιά των Ταλιμπάν - εθνοτικών Παστούν μαχητών που εμφανίστηκαν το 1994 εν μέσω του χάους του εμφυλίου πολέμου.
Οι μαχητές έχουν καταλάβει τις μισές από τις 34 επαρχιακές πρωτεύουσες του Αφγανιστάν και έχουν υπό τον έλεγχό τους τα 2/3 της χώρας.
Η ταχύτητα των κερδών των Ταλιμπάν έχει οδηγήσει σε σφοδρή κριτική κατά των ΗΠΑ για την αποχώρησή τους από τα αφγανικά εδάφη.
Ο Μπάιντεν δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι δεν μετάνιωσε για την απόφασή του να συνεχίσει την απόσυρση των στρατευμάτων. Σημείωσε ότι η Ουάσινγκτον ξόδεψε περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια και έχασε χιλιάδες στρατιώτες στα 20 χρόνια πολέμου και κάλεσε τον στρατό και τους ηγέτες του Αφγανιστάν να ορθώσουν ανάστημα.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί υποστηρίζουν την απόφαση του Μπάιντεν. Αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι επικρίνουν τον Δημοκρατικό πρόεδρο.
Ο ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων της Γερουσίας, Μιτς ΜακΚόνελ, χαρακτήρισε την κατάσταση στο Αφγανιστάν «αποτυχία», αλλά είπε ότι δεν είναι αργά να σταματήσει η προέλαση των Ταλιμπάν προς την πρωτεύουσα, με την παροχή αεροπορικής και άλλης υποστήριξης στις αφγανικές δυνάμεις.