«Όλα θα πάνε καλά. Και αν δεν είναι έτσι, θα έχουμε τουλάχιστον την παρηγοριά ότι ζήσαμε τίμια».
″Все будет хорошо. А если это не так, то мы, по крайней
мере, будем иметь утешение в том, что жили честно».
«Την ημέρα που θα τον σκότωναν, ο Σαντιάγο Νασάρ σηκώθηκε στις πεντέμισι το πρωί, για να περιμένει το βαπόρι που θα έφερνε τον επίσκοπο.»
Έτσι ξεκινά το μυθιστόρημά του ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες δικαιώνοντας τον τίτλο «Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου».
Από τις πρώτες γραμμές του βιβλίου ξεδιπλώνεται η πρωτοτυπία της αφήγησης: όλοι γνωρίζουν το τέλος, το δολοφονικό αποτέλεσμα, κανείς δεν γνωρίζει τις επιμέρους λεπτομέρειες, άλλος γνωρίζει το είδος του όπλου που χρησιμοποιήθηκε στην δολοφονία, άλλος γνωρίζει το μήκος του μαχαιριού που χρησιμοποιήθηκε, άλλος γνωρίζει τι ρούχα φορούσαν οι δολοφόνοι, άλλος πάλι γνωρίζει την διαδρομή που ακολούθησαν οι δολοφόνοι μέχρι να φθάσουν στο χώρο του φονικού και πάει λέγοντας, ο κάθε ανθρώπινος χαρακτήρας που «εισβάλει» στο μυθιστόρημα γνωρίζει μία μικρή λεπτομέρεια.
Με στοιχεία της προσωπικότητάς του, του δημοσιογράφου και λογοτέχνη, στήνει μια αριστουργηματική αρχιτεκτονική της πλοκής, προβάλλοντας πρώτα το έγκλημα, μετά την αιτία και σταδιακά τις λεπτομέρειες που συνθέτουν όλο το φονικό, ενώ ταυτόχρονα μέσα από τα στοιχεία αυτά αναπαριστά και την τοιχογραφία της κοινωνίας την οποίαν συνθέτουν. Μιας κοινωνίας σε σύγχυση, αμηχανία και ουσιαστική απραξία, αφού κανείς δεν έτρεξε, δεν πρόλαβε, δεν εμπόδισε, δεν σταμάτησε το κακό. Ήθελε, μπορούσε άραγε;
Να κάπως έτσι και στην περίπτωση Ναβάλνι. Όλοι ήξεραν.
Πρώτα απ’ όλα ο ίδιος:
Μετά την νοσηλεία του στην Γερμανία, πετώντας στη Μόσχα στις 17 Ιανουαρίου 2021, ο Ναβάλνι θυσίασε τη ζωή του για τον σκοπό που είναι χαραγμένος σε ευρωπαϊκό Σύνταγμα: το δικαίωμα σε μια στοιχειώδη Αντιπολίτευση.
Γιατί να αποφασίσει να ριχτεί φωλιά του λύκου, με την επιλογή της επιστροφής - ίσως θα αναρωτηθεί κάποιος - από την στιγμή που είχε την δυνατότητα τουλάχιστον να ζει άνετα σε μια δυτική δημοκρατία, αν δεν έχεις το ένα δέκατο του θάρρους αυτού του ανθρώπου ;
Ο ίδιος ο Ναβάλνι απάντησε με τον δικό του τρόπο, σε ένα αποχαιρετιστήριο σημείωμα που έστειλε στην Ιεβγκένια Άλμπατς, Ρωσίδα δημοσιογράφο και στενή φίλη:
«Όλα θα πάνε καλά. Και αν δεν είναι έτσι, θα έχουμε τουλάχιστον την παρηγοριά ότι ζήσαμε τίμια».
Όλοι ήξεραν:
Το ήξερε ό ίδιος, το ήξεραν η γυναίκα του, η κόρη του και ο γιος του, το ήξεραν οι συνεπιβάτες της πτήσης προς την Μόσχα, το ήξεραν και τα εκατομμύρια των ανθρώπων που παρακολουθούσαν και επικροτούσαν τις δημόσιες παρεμβάσεις του.
Το ήξερε και ο Βλαντιμίρ Πούτιν, το Κρεμλίνο απομόνωσε γρήγορα αυτόν τον πολύ επικίνδυνο εχθρό από τον έξω κόσμο κρατώντας τον υπό ολοένα και πιο περιοριστικές συνθήκες, σε όλο και πιο τρομερές ποινικές αποικίες μέχρι τη μεταφορά του τον περασμένο Δεκέμβριο στη φυλακή βόρεια του Αρκτικού Κύκλου, όπου είναι νομιμοποιημένα τα βασανιστήρια.
Οι διαχειριστές της φυλακής άρχισαν να στέλνουν τακτικά τον Ναβάλνι σε κελί απομόνωσης τιμωρίας για υποτιθέμενες μικρές παραβάσεις, όπως είχαν κάνει οι Αρχές της προηγούμενης φυλακής του. Στις 14 Φεβρουαρίου, τρεις ημέρες μετά την πιο πρόσφατη απελευθέρωσή του από την απομόνωση, διατάχθηκε να επιστρέψει στο κελί για 15 ημέρες — την 27η φορά του εκεί.
«Όλα θα πάνε καλά. Και αν δεν είναι έτσι, θα έχουμε τουλάχιστον την παρηγοριά ότι ζήσαμε τίμια».
Κάπως έτσι γράφτηκε το Χρονικό ενός προαναγγελθέντος στην Χώρα του Ντοστογιέφσκι, όπου πάνω απ’ όλα ισχύει ένα ρητό, μία συνθήκη:
Στην Ρωσία τίποτα δεν είναι σίγουρο και όλα είναι πιθανά.
Ακόμη και η ειρωνεία της Ιστορίας:
Η αναγγελία του τέλους του βασικού αντιπάλου του Πούτιν οδήγησε τους υποστηρικτές του Ναβάλνι να θελήσουν να αποτίσουν φόρο τιμής στον εκλιπόντα. Πολλές φορές με κίνδυνο να συλληφθούν από τα ΜΑΤ.
Ειδικά στη Μόσχα, ήταν μπροστά από το Τείχος της Θλίψης, ένα μνημείο για τα θύματα της πολιτικής καταστολής υπό τον Στάλιν, όπου οι άνθρωποι συχνά επέλεγαν να έρθουν και να προσπαθήσουν να προσευχηθούν.
Ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν εγκαινίασε το μέρος αυτό αυτοπροσώπως τον Οκτώβριο του 2017...
ΥΓ1 : Στη Μόσχα, ο Βρετανός πρέσβης άφησε λουλούδια, αλλά δεν συνελήφθη.
ΥΓ2: Στην Ρωσία τίποτα δεν είναι σίγουρο και όλα είναι πιθανά: Τι θα παραδοθεί στην μητέρα του εκλιπόντος; Το σώμα ή η τέφρα μέσα σε μια τεφροδόχο;
***
Μιχάλης Κονιόρδος, αφυπηρετήσας καθηγητής Τμήματος Διοίκησης Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ