Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι η Ουάσινγκτον χαλαρώνει τη στάση της απέναντι στους εβραϊκούς οικισμούς στη Δυτική Οχθη, τους οποίους χαρακτήρισε σύννομους με το διεθνές δίκαιο.
Ο Πομπέο είπε ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν δεσμεύεται πλέον από τη νομική γνωμοδότηση του 1978 του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι οι οικισμοί αυτοί είναι «ασύμβατοι με το διεθνές δίκαιο».
Σύμφωνα με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ, η κατάσταση στη Δυτική Οχθη είναι ένα αντικείμενο διαπραγμάυτευσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης.
Αντιδράσεις εκατέρωθεν
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, χαιρέτισε αμέσως την απόφαση της Ουάσινγκτον για τους οικισμούς τονίζοντας ότι «επανορθώνει μια ιστορική αδικία» ενώ το υπουργείο Εξωτερικών ευχαρίστησε την κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την υποστήριξή της στη χώρα.
Ο υπουργός Δημόσιας Ασφάλειας και Στρατηγικών Υποθέσεων του Ισραήλ, Γκιλάντ Ερντάν, καλωσόρισε επίσης την «θαρραλέα απόφαση», η οποία προκάλεσε την οργή των Παλαιστίνιων αλλά και άλλων χωρών που επιθυμούν την επίλυση του Μεσανατολικού.
Ενας εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου προέδρου, Μαχμούντ Αμπάς, είπε ότι η απόφαση της Ουάσινγκτον «είναι πλήρως αντίθετη με το διεθνές δίκαιο». Οι ΗΠΑ «δεν έχουν τα προσόντα ή την άδεια να ακυρώνουν διατάξεις του διεθνούς δικαίου και δεν έχουν το δικαίωμα να νομιμοποιήσουν τους ισραηλινούς οικισμούς», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Ναμπίλ Άμπου Ρουντέινα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Αϊμάν Σαφάντι, προειδοποίησε ότι η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ απέναντι στους εβραϊκούς οικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη θα έχει «επικίνδυνες συνέπειες» στις προοπτικές αναζωογόνησης της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή.
Σε ανάρτησή του στο Twitter ο Σαφάντι χαρακτήρισε παράνομους τους οικισμούς, προσθέτοντας ότι καταστρέφονται οι προοπτικές για μια λύση των δύο κρατών, με την οποία οι Παλαιστίνιοι θα συνυπάρχουν πλάι-πλάι με το Ισραήλ. Η λύση αυτή, σύμφωνα με τις αραβικές χώρες, είναι ο μοναδικός τρόπος για να επιλυθεί αυτή η αραβοϊσραηλινή διένεξη δεκαετιών.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση, από την πλευρά της, εξακολουθεί να θεωρεί ότι η εποικιστική δραστηριότητα του Ισραήλ στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη είναι παράνομη με βάση το διεθνές δίκαιο και υπονομεύει τις προοπτικές για μια βιώσιμη ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
«Η ΕΕ καλεί το Ισραήλ να τερματίσει όλες τις εποικιστικές δραστηριότητες, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις του ως δύναμη κατοχής», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής Φεντερίκα Μογκερίνι.
Διαχρονική πηγή διαμάχης
Οι οικισμοί αυτοί, όπου σήμερα ζουν 600.000 Ισραηλινοί, είναι κοινότητες που ιδρύθηκαν από το Ισραήλ σε παλαιστινιακή γη, που κατέλαβε στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής το 1967. Για καιρό υπήρξαν πηγή διαμάχης μεταξύ του Ισραήλ και της διεθνούς κοινότητας.
Η απόφαση αυτή της κυβέρνησης Τραμπ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη θέση που κρατούσε η προηγούμενη διοίκηση επί ημερών Ομπάμα.
Ταξιδιωτική οδηγία από την αμερικανική πρεσβεία
Στο μεταξύ, η αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία προς τους Αμερικανούς που θέλουν να ταξιδέψουν στην Ιερουσαλήμ, τη Δυτική Οχθη και τη Γάζα, λίγο αφότου ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ αμβλύνουν τη θέση τους σχετικά με τους εβραϊκούς οικισμούς.
«Η αμερικανική πρεσβεία συστήνει στους Αμερικανούς πολίτες που βρίσκονται ή σκέφτονται να ταξιδέψουν στην ή μέσω της Ιερουσαλήμ, της Δυτικής Οχθης ή της Γάζας να παραμείνουν σε υψηλό επίπεδο επαγρύπνησης και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να αυξήσουν την αντίληψη ασφαλείας τους δεδομένου του υφιστάμενου περιβάλλοντος» τονίζεται στην ανακοίνωση.
«Πρόσωπα και οργανώσεις που αντιτίθενται στην πρόσφατη ανακοίνωση του υπουργού Εξωτερικών ενδέχεται να στοχοθετήσουν αμερικανικές εγκαταστάσεις, αμερικανικά ιδιωτικά συμφέροντα και Αμερικανούς πολίτες».