H Αμυντική Συμφωνία Ελλάδας - Γαλλίας περιλαμβάνει την αμοιβαία ένοπλη συνδρομή (άρθρο 2): Σε περίπτωση που η μια χώρα υποστεί επίθεση στην επικράτειά της, η άλλη θα τη συνδράμει με όλα τα μέσα. Αυτό έκανε τη διαφορά στο κείμενο, εντούτοις η αξία της Συμφωνίας θα κριθεί στην πράξη από τη στάση της Αθήνας, αν θα προασπιστεί επιτέλους εθνικές κόκκινες γραμμές. Πλέον η ουσία εξαρτάται από τη συμπεριφορά των μερών.
Για αρκετούς μήνες η Συμφωνία βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο, αλλά πολιτικές αμφιταλαντεύσεις του Έλληνα πρωθυπουργού -κάποιες δικαιολογημένες- δεν επέτρεπαν την ολοκλήρωσή της.
Καθώς όμως η Τουρκία αύξανε συνεχώς την ένταση και τις παραβιάσεις στο Αιγαίο και καθώς το ΝΑΤΟ «αδυνατούσε» να προστατεύσει ένα μέλος του από άλλο, μια ευτυχής συγκυρία εξελίξεων των τελευταίων μηνών ώθησαν την ολοκλήρωση της Συμφωνίας ευνοϊκά για την Ελλάδα, η οποία δεν είχε άλλη επιλογή.
Η Γαλλία δεν είναι η υπερδύναμη της υφηλίου, αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ο καλύτερος ισχυρός σύμμαχος. Φυσικά, επικρατέστερος παράγοντας διαμόρφωσης των διακρατικών σχέσεων είναι τα συμφέροντα. Για αυτό, μακάρι τα συμφέροντα που «έδεσαν» τη Συμφωνία να είναι ισχυρά, καθιστώντας την Συμφωνία ισχυρή και αξιόπιστη.
Πάντως, ευτυχείς συγκυρίες ευνόησαν τη διστακτική Αθήνα. Η αμερικανική αποχώρηση από το Αφγανιστάν αφήνοντας «ξεκρέμαστους» τους Ευρωπαίους και ο επαναπροσανατολισμός των προτεραιοτήτων της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής παρακάμπτοντας τη Γαλλία, υπήρξε ευτυχής συγκυρία που «υποχρέωσε» τις ΗΠΑ να συναινέσουν στη Συμφωνία μετά και τη σφοδρή αντίδραση του Μακρόν.
Επιπλέον, μετά την ακύρωση πώλησης των Γαλλικών υποβρυχίων στην Αυστραλία, ο Μακρόν αναζητούσε επίμονα επιτυχία, δεδομένου ότι τον Ιανουάριο του 2022 η Γαλλία αναλαμβάνει την εξάμηνη Προεδρία του Συμβουλίου στην ΕΕ, κατά την οποία θα έχουμε Διάσκεψη για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση και τον Απρίλιο τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία.
Η Συμφωνία καταγράφει μεν ότι το ΝΑΤΟ «παραμένει το θεμέλιο της συλλογικής άμυνας», αλλά ταυτόχρονα αποτελεί ανεπίσημα θεμέλιο για Ευρωπαϊκή αμυντική δομή με δική της αυτόνομη δυναμική και προτεραιότητες, κυρίως στην αντιμετώπιση της νεο-οθωμανικής επεκτατικότητας.
Ούτε αυτό περιλαμβάνεται στο κείμενο της Συμφωνίας, αποτελεί όμως ουσιαστικό στοιχείο που επαναλαμβάνει για χρόνια ο Γάλλος Πρόεδρος, ενώ δικοί μας αξιωματούχοι στην ΕΕ εγκωμίαζαν το ισλαμοφασιστικό καθεστώς, εξυπηρετώντας την ατομική τους ανέλιξη.
Πάντως, την ώρα που διεθνή ΜΜΕ (Reuters, New York Times, Al Jazeera κ.ά.) αναφέρονται σε συμφωνία ορόσημο και σταθμό, διάφοροι μίζεροι και γραφικοί σε Κύπρο-Ελλάδα πασκίζουν να αποδομήσουν τη Συμφωνία πριν καν τεθεί σε ισχύ.
Παράλληλα, ο νεοσουλτάνος της Άγκυρας αναζητεί αντισταθμιστικό άνοιγμα προς τη Ρωσία, που όμως τον οδηγεί σε αδιέξοδο «γώνιασμα» αυξάνοντας τη δυσμένεια των ΗΠΑ.
Η Κύπρος, θύμα του τουρκικού επεκτατισμού, δεν είναι μέρος της Συμφωνίας αλλά εκ των πραγμάτων επηρεάζεται θετικά και θα πρέπει να προχωρήσει το συντομότερο στον μονόδρομο μέσω Ευρωπαϊκής διασύνδεσης.
***
Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο