Ένας Αμερικανός αστροναύτης της NASA επέστρεψε μαζί με δύο Ρώσους κοσμοναύτες πίσω στη Γη την Τετάρτη (30/3) μετά από ένα ρεκόρ για τις ΗΠΑ, παραμονής 355 ημερών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, σε έναν κόσμο που έχει χωριστεί στα δύο από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο Μαρκ Βάντε Χάι προσγειώθηκε με μια κάψουλα Soyuz στο Καζακστάν μαζί με τον Πιότρ Ντουμπρόφ της Ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας, ο οποίος πέρασε επίσης τον περασμένο χρόνο στο διάστημα, και τον Αντον Σκαπλέροφ. Ο άνεμος φύσηξε στο πλάι της κάψουλας μετά την προσγείωση, και οι τρεις άνδρες ξεπρόβαλλαν στον ήλιο αργά το απόγευμα ο ένας μετά τον άλλον.
Ο Βάντε Χάι, που βγήκε τελευταίος, χαμογέλασε και έγνεψε πριν αναπαυτεί σε μια ξαπλώστρα στις ανοικτές στέπες του Καζακστάν.
«Είναι όμορφα εδώ έξω», είπε ο Βάντε Χάι, φορώντας μάσκα προσώπου και καπελάκι τζόκεϊ.
Παρά την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας σχετικά με τον πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία, η επιστροφή του Βάντε Χάι ακολούθησε τις συνήθεις διαδικασίες. Μια μικρή ομάδα γιατρών και λοιπού προσωπικού της NASA ήταν σε ετοιμότητα για το touchdown. Πρόθεσή τους είναι να επιστρέψουν άμεσα στο Χιούστον με τον 55χρονο αστροναύτη.
Ακόμη και πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, ο Βάντε Χάι είπε ότι απέφευγε να συζητήσει το θέμα με τους δύο Ρώσους συναδέλφους του. Παρά το γεγονός ότι τα πηγαίναμε ”φανταστικά... δεν είμαι σίγουρος ότι θέλουμε πραγματικά να μιλήσουμε γι αυτό”.
Ήταν η πρώτη γεύση της... βαρύτητας για τον Βάντε Χάι και τον Ντουμπρόφ από την εκτόξευση του Soyuz στις 9 Απριλίου του 2021. Ο Σκαπλέροφ τους συνάντησε στον σταθμό που βρισκόταν σε τροχιά, τον Οκτώβριο, συνοδεύοντας ένα ρωσικό κινηματογραφικό συνεργείο. Για να εξυπηρετήσουν αυτή την επίσκεψη, οι Βάντε Χάι και Ντουμπρόφ διπλασίασαν τη διάρκεια της παραμονής τους.
Πριν αναχωρήσει από τον διαστημικό σταθμό, ο Σκλαπέροφ αγκάλιασε τους συναδέλφους του αστροναύτες ως «τα διαστημικά αδέρφια και διαστημική αδελφή μου».
«Οι άνθρωποι έχουν προβλήματα στη Γη. Σε τροχιά… είμαστε ένα ενωμένο πλήρωμα», είπε ο Σκαπλέροφ σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση της NASA την Τρίτη. Ο διαστημικός σταθμός αποτελεί ένα σύμβολο «φιλίας και συνεργασίας και μελλοντικής εξερεύνησης του διαστήματος».
Οι πολεμικές εντάσεις επί της γης επέδρασαν ακόμα και σε περιοχές του... διαστήματος με την αναστολή των εκτοξεύσεων ευρωπαϊκών δορυφόρων με ρωσικούς πυραύλους και το ρόβερ Ευρώπης-Ρωσίας Άρη να μένει καθηλωμένο στη Γη για άλλα δύο χρόνια.
Ο Βάντε Χάι ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ της NASA για τη μεγαλύτερη μεμονωμένη διαστημική παραμονή κατά 15 ημέρες. Ο Ντουμπρόφ μπήκε μεν στην πρώτη πεντάδα της Ρωσίας, αλλά υπολείπεται πολύ από την... διαστημική Οδύσσεια των 437 ημερών και 18 ωρών από τον Βαλέρι Πολιάκοφ έναν κοσμοναύτη-γιατρό στον διαστημικό σταθμό Mir την δεκαετία του 1990, που παραμένει το παγκόσμιο ρεκόρ.
«Η κατάρριψη των ρεκόρ σημαίνει ότι σημειώνουμε πρόοδο», δήλωσε ο προηγούμενος πρωταθλητής διαστημικής... αντοχής της NASA, ο συνταξιούχος αστροναύτης Σκοτ Κέλι, του οποίου η αποστολή διάρκειας 340 ημερών ολοκληρώθηκε το 2016.
Όπως ο Κέλι, ο Βάντε Χάι υποβλήθηκε σε μια σειρά ιατρικών εξετάσεων κατά τη διάρκεια της μακράς παραμονής του που είχε σαν στόχο να προωθήσει την προσπάθεια της NASA να στείλει τους αστροναύτες πίσω στο φεγγάρι και από κει στον Άρη. Αποκάλυψε ότι ο καθημερινός διαλογισμός τον βοήθησε να τα βγάλει πέρα κατά τη διάρκεια της αποστολής, που κράτησε το διπλάσιο χρόνο από ό,τι η πρώτη του σε διαστημικό σταθμό τέσσερα χρόνια νωρίτερα.
«Είχα επιφορτιστεί μια δουλειά σε εσωτερικούς χώρους για 24ώρες την εβδομάδα για σχεδόν ένα χρόνο, οπότε ανυπομονώ να είμαι έξω ανεξάρτητα από το τι καιρό θα κάνει», είπε ο Βάντε Χάι σε μια πρόσφατη σειρά βίντεο της NASA. Όσο για το φαγητό, ανυπομονεί να φτιάξει ένα φλιτζάνι καφέ για τον εαυτό του και τη σύζυγό του Τζούλι και να απολαύσει γουακαμόλε και πατατάκια.
Οσον αφορά το διαστημικό σταθμό, παραμένουν σ′ αυτό τρεις Ρώσοι αστροναύτες που έφτασαν πριν από δύο εβδομάδες, τρεις Αμερικανοί και ένας Γερμανός, που επιβαίνουν από τον Νοέμβριο. Οι αντικαταστάσεις τους αναμένεται να γίνουν σε τρεις εβδομάδες μέσω της SpaceX. Την επόμενη εβδομάδα, η SpaceX θα μεταφέρει τρεις πλούσιους επιχειρηματίες και τον πρώην συνοδό τους αστροναύτη στον σταθμό για μια εβδομαδιαία επίσκεψη που θα οργανώσει η ιδιωτική Axiom Space.
Η SpaceX του Έλον Μασκ άρχισε να μεταφέρει αστροναύτες της NASA στον σταθμό το 2020, εννέα χρόνια μετά το τέλος του προγράμματος του διαστημικού λεωφορείου. Κατά τη διάρκεια αυτού του κενού, η Ρωσία ανέλαβε την υπηρεσία του μοναχικού ταξί, με τη NASA να πληρώνει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια ανά θέση στο Σογιούζ.
Πηγή: Associated Press