Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, από την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας τον Ιούλιο του 1776, έχει δημιουργηθεί μια πολιτική, συνταγματική παράδοση, που ενισχύει το δημοκρατικό δικαίωμα επιλογής και εκλογής, επιφέροντας στο ομοσπονδιακό, πολιτειακό σύστημα, κρίσιμα και αναγκαία θεσμικά αντίβαρα. Και είναι αυτή η δημοκρατική παράδοση, που ακόμα και την επόμενη μέρα των προεδρικών εκλογών, κορυφαία Μέσα Ενημέρωσης, προασπίζοντας το Σύνταγμα, αμφισβήτησαν τους τελευταίους λαϊκιστικούς σπασμούς της απερχόμενης Προεδρίας Τράμπ. Γιατί απέναντι στις απεγνωσμένες κραυγές για εκλογική νοθεία, την επιχειρούμενη συνταγματική εκτροπή, τα αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα, δεν έδωσαν χώρο έκφρασης σε μια επικίνδυνη, απέλπιδα προσπάθεια να αμφισβητηθούν πολλά από τα στοιχεία που συγκροτούν τα σύγχρονα δημοκρατικά κράτη.
Από την μονομερή περιχαράκωση της Προεδρίας Τράμπ, τα σημάδια εθνοκεντρικού και εθνικιστικού εγκλεισμού, την πολεμική εναντίον της ΕΕ, έως την αποχώρηση από τις συζητήσεις για την κλιματική αλλαγή, με μια επιθετική φιλοσοφία, ρητορική και πρακτική, πρωτοφανή σε θέματα διεθνών σχέσεων, τέθηκαν σε κίνδυνο οι ίδιες οι αρχές και οι αξίες της Δύσης, υπονομεύθηκαν τα πλαίσια άσκησης πολύπλευρης και πολυμερούς συνεργασίας.
Η Προεδρία Μπάϊντεν, από τον προσεχή Ιανουάριο, καλείται να δράσει ολοκληρωμένα και μεθοδικά για να επαναφέρει στην κανονικότητα την αμερικανική εξωτερική πολιτική, τόσο στον ατλαντικό της ρόλο και στην συνεργασία με τους συμμάχους της, αλλά και ευρύτερα με τον κόσμο.
Η νέα αμερικανική διοίκηση της Προεδρίας Μπάϊντεν, θα αξιολογείται κατά πόσον παραμένει συνεπής και δεσμευμένη στις θέσεις που έχει υποστηρίξει εδώ και ένα χρόνο, περί αυταρχικότητας του Τούρκου Προέδρου, την υποστήριξη δυνάμεων της αντιπολίτευσης στην Τουρκία, αλλαγής στάσης σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές.
Ποιά θα είναι η επόμενη μέρα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις; Με ανοικτό το ζήτημα των κυρώσεων για την προμήθεια μεταξύ άλλων, του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400, την βαλτωμένη υπόθεση δικαστικής διερεύνησης γύρω από την τουρκική τράπεζα Halkbank και την εμπλοκή του πρώην Υπουργού Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαιράτ. Οι πολιτικές πράξεις της Διοίκησης Μπάϊντεν θα αποδειχθούν κατά πόσον θα μετατοπισθούν από το ρητορικό επίπεδο των προθέσεων στις σχέσεις με την Τουρκία, που έχει αξία ως ΝΑΤΟϊκή χώρα σε αυτή την γεωγραφική περιοχή.
Θα φανεί η αποτύπωση της μετατόπισης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στην αντιμετώπιση της Ρωσίας, με μια πιο δυναμική και πειστική αντιμετώπιση από εκείνη της περιόδου Τράμπ, της οποίας πρωτεύον στόχος ήταν η ανάσχεση της Κίνας. Το πως θα οριοθετηθούν οι νέες πολιτικές ισορροπίες στην Ουάσιγκτον, κυρίως μέσα στην Γερουσία, είναι ένα κρίσιμο στοιχείο που θα καθορίσει και τις διεθνείς σχέσεις, την διάσταση των εκπεφρασμένων θέσεων, αλλά κυριότερα των πράξεων.
Η Διοίκηση Μπάϊντεν πρέπει να έχει στην ατζέντα της μια αξιόπιστη επαναφορά στον ευρωατλαντικό μηχανισμό, ιδιαίτερα κρίσιμο στην ευρύτερη γεωγραφική περιφέρεια από την Βόρεια Αφρική και την Νοτιοανατολική Μεσόγειο, μέχρι τον Καύκασο και τις χώρες του Περσικού, επαναφέροντας το ζωτικό ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον, με μια αξιοπιστία η οποία έχει τρωθεί τα τελευταία χρόνια.
Η εικόνα της εσωστρεφούς Αμερικής των τελευταίων ετών, που επέλεξε την απομάκρυνση της από τους Ευρωπαίους εταίρους του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, μειώνοντας την αξιοπιστία του, δεν μπορεί παρά να είναι μια πολιτική που χρήζει αναθεώρησης, από την στιγμή που οι προκλήσεις στην πολιτική, στην οικονομία, στην καταπολέμηση της διεθνούς τρομοκρατίας, στην υγεία, απαιτούν παγκόσμια κινητοποίηση και συνεργασία.
Οι ΗΠΑ πρέπει να εργασθούν ξανά για να αποτελέσουν έναν εταίρο συνεκτικής δράσης προς την Ευρώπη, επαναδιατυπώνοντας τις κοινές αντιλήψεις για ειρήνη, ασφάλεια, σταθερότητα και συνεργασία. Να θέσουν στο περιθώριο τον οικονομικό εθνικισμό, να δράσουν για την διεθνή συνεργασία για την κλιματική αλλαγή, να βρούν έναν κοινό βηματισμό με την παγκόσμια κοινότητα απέναντι στην επέλαση του αυταρχισμού, της δημαγωγίας, του εθνικισμού, των αντιλήψεων της ριζοσπαστικοποίησης.
Σε τελική ανάλυση, αυτό που διακυβεύεται και αυτό που θα κρίνεται, είναι η επιστροφή της Αμερικής στην συνετή και απαραίτητη ισχύ στο πεδίο των διεθνών σχέσεων, για έναν κόσμο που θα θέτει ως πρόκριμα την πολυμερή συνεργασία, την αντιμετώπιση των σύγχρονων παγκόσμιων απειλών, την αντιμετώπιση της υγειονομικής πανδημίας, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την αντιμετώπιση της μισαλλοδοξίας και του φανατισμού. Αλλά και την ενίσχυση της ποιότητας της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, την μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, την επιστροφή στον πολιτικό και κοινωνικό ορθολογισμό.