Η «αποστολή» παιδιών στην κατασκήνωση (με διανυκτέρευση) είναι μια καλοκαιρινή ιεροτελεστία για πολλές οικογένειες. Συχνά, οι γονείς ελπίζουν να αναπαραγάγουν τη θετική εμπειρία που είχαν στην κατασκήνωση όταν εκείνοι ήταν νέοι.
Μερικά παιδιά ενθουσιάζονται με την ιδέα να μείνουν για λίγο μακριά από τα στενότερα μέλη της οικογένειάς τους. Άλλα φοβούνται. Και, φυσικά, πολλά αισθάνονται ένα μείγμα και των δύο.
Ιδού μερικά πράγματα που θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του καθώς θα αποφασίσει αν αυτό είναι το σωστό καλοκαίρι για να στείλει το παιδί του κατασκήνωση.
Είναι έτοιμο το παιδί μας να πάει κατασκήνωση;
Η δρ. Αβίβα Λενίν Τζέικομπς είναι ψυχολόγος και διευθύντρια φροντίδας κατασκηνωτών και ευεξίας του προσωπικού στο Camp Ramah στην Καλιφόρνια. Πρoτείνει στους γονείς να ξεκινήσουν σφυγμομετρώντας τον ενθουσιασμό του παιδιού τους: «Όταν θίγουμε το θέμα, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να πάνε;»
Ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για χόμπι όπως η ιππασία μπορεί να τους τραβήξει σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα.
«Υπάρχουν τόσες πολλές επιλογές όσον αφορά το ”τοπίο” του κάμπινγκ. Υπάρχουν κατασκηνώσεις που μπορούν να προσφέρουν συγκεκριμένα οφέλη σε πολλούς διαφορετικούς τύπους παιδιών», αναφέρει η ίδια.
Οι πιθανοί κατασκηνωτές χρειάζονται επίσης (να διαθέτουν) δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης – όπως να μπορούν να κάνουν μπάνιο, να ντύνονται μόνοι τους και να «πλοηγούνται» στις επιλογές φαγητού – εκτός από (το να έχουν) ένα επίπεδο ετοιμότητας ύπνου μακριά από το σπίτι.
«Ας δούμε πώς τα πάει το παιδί τη νύχτα», συστήνει η Σάρα Κερκ, πρώην σχολική σύμβουλος που εργαζόταν κυρίως με παιδιά δημοτικού. Εάν το παιδί μας δεν αντιμετωπίζει προβλήματα, είναι μια καλή ένδειξη ότι είναι έτοιμο να χειριστεί την ολονύκτια πτυχή της καλοκαιρινής κατασκήνωσης.
Αν δεν είναι ακόμα έτοιμα - ακόμα και σε μια ηλικία που ήμασταν εμείς ή οι συνομήλικοί μας- ας το σεβαστούμε κι ας το επανεκτιμήσουμε το επόμενο έτος.
Η Κερκ είπε ότι κάποτε ένας γονέας εξέφρασε την ανησυχία του για το ότι το παιδί του δεν ήθελε να πάει στην κατασκήνωση, αναρώμενος αν αυτό σήμαινε ότι δεν θα ήθελε να φύγει από το σπίτι να πάει να σπουδάσει όταν έρθει η ώρα.
Οπως διαβεβαίωσε τον γονέα, «(αυτό) σήμαινε ότι στα 11 του, εκείνο το παιδί ένιωθε άβολα και αδιάφορο για την κατασκήνωση. Αυτό είναι όλο». Πρότεινε στον γονέα να μιλήσει με ήρεμο τρόπο στο παιδί για για τους δισταγμούς του και στη συνέχεια να επανεξετάσει το θέμα το επόμενο έτος.
Για ορισμένα παιδιά, η κατασκήνωση μπορεί να προσφέρει μια άνευ προηγουμένου αίσθηση του ανήκειν...
Πώς να προετοιμάσουμε το παιδί μας για την κατασκήνωση
Μόλις αποφασίσουμε να εγγράψουμε το παιδί μας στην κατασκήνωση, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορουμε να κάνουμε για να το βοηθήσουμε να νιώσει έτοιμο — και ενθουσιασμένο!
Η Κερκ προτείνει να τους μιλήσουμε για τις προσδοκίες (που έχουμε) για την κατασκήνωση και μερικές από τις εμπειρίες που θα έχουν εκεί. Ας τα ενθαρρύνουμε να κάνουν ερωτήσεις, τόσο σε εμάς όσο και σε μεγαλύτερα παιδιά που έχουν πάει σε κατασκήνωση και μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους.
Καλό είναι επίσης να μελετήσουμε προσεκτικά την λίστα με τα απαιτούμενα για την κατασκήνωση και να διπλοτσεκάρουμε ότι δεν στέλνουμε απαγορευμένα αντικείμενα.
«Ας βοηθήσουμε τα παιδιά να πακετάρουν με επιτυχία», λέει η Κερκ. Αυτό μπορεί να σημαίνει αποθήκευση ρούχων για κάθε μέρα σε ξεχωριστές τσάντες, για παράδειγμα, ή μαζί.
Η Οντρεϊ Μονκ, συγγραφέας του βιβλίου “Happy Campers: 9 Summer Camp Secrets for Raising Kids Who Becoming Thriving Adults”, περιγράφει τη μέθοδο του «κυλιόμενου πακεταρίσματος» με αυτόν τον τρόπο: «Ας απλώσουμε μπλουζάκια και σορτς, ας τοποθετήσουμε εσώρουχα και κάλτσες στη μέση, και ας το τυλίξουμε σαν μπουρίτο». Οπως εξηγεί, αυτό διευκολύνει την τοποθέτηση περισσότερων αντικειμένων στις βαλίτσες κι ως πρόσθετο μπόνους «καθιστά πολύ πιο πιθανό ότι ο κατασκηνωτής μας θα αλλάξει πραγματικά τα εσώρουχά του!»
Μπορούμε να τρυπώσουμε ένα ενθαρρυντικό σημείωμα στη βαλίτσα του παιδιού μας πριν φύγει ή να του γράψουμε μια σειρά από γράμματα που μπορεί να ανοίξει καθ′ όλη τη διάρκεια της κατασκήνωσης. Η Κερκ προτείνει να παραμείνουμε αισιόδοξοι και να «αποφύγουμε να είμαστε πολύ συναισθηματικοί για να μηνν πυροδοτήσουμε συναισθηματική έκρηξη στο παιδί μας» .
Λάθη που κάνουν οι γονείς - και πώς να τα αποφύγουμε
Πριν καταβάλουμε την προκαταβολή, καλό είναι να βεβαιωθούμε ότι το παιδί μας είναι έτοιμο να λείπει από το σπίτι και έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσει τη συγκεκριμένη κατασκήνωση.
Από την πλευρά μας, καλό είναι να θυμόμαστε ότι το λιγότερο είναι περισσότερο. Αυτή η εμπειρία αφορά το παιδί μας (για) να αποκτήσει ανεξαρτησία, επομένως όσο λιγότερο βάζουμε τον εαυτό μας σ′ αυτό, τόσο το καλύτερο.
Η Κερκ αναφέρει ότι οι γονείς μερικές φορές επιτρέπουν στα παιδιά τους να διαγνώσουν την έντονη ανησυχία και το άγχος τους πριν από την κατασκήνωση. Αυτό μπορεί να επιδεινώσει οποιοδήποτε άγχος το μπορεί να νιώθουν ήδη. «Τα παιδιά μας ”τρέφονται” από τα άγχη και τους φόβους μας», εξήγησε.
Η Λεβίν Τζέικομπς προειδοποιεί κατά της σύναψης οποιουδήποτε είδους συμφωνίας που περιλαμβάνει πρόωρη παραλαβή.
«Μερικές φορές οι γονείς συνάπτουν συμφωνία με ένα παιδί ότι αν περάσει μια εβδομάδα κι είναι δυστυχισμένο, ο γονιός θα έρθει να το πάρει. Τα παιδιά (συνηθίζουν) να εμμένουν σ′ αυτό ακόμα κι αν έχουν εγκλιματιστεί και περνούν θαυμάσια από την τρίτη, κιόλας, μέρα», λέει.
Αντίθετα, ενθαρρύνει τους γονείς να «στέλνουν μήνυμα στο παιδί τους ότι είναι έτοιμο για αυτήν την εμπειρία και να συζητούν μαζί του όλους τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να λάβουν υποστήριξη ενώ βρίσκονται στην κατασκήνωση και να τους λένε επίσης ότι θα τα δούν στο τέλος του προγράμματος».
Ένα άλλο μεγάλο «όχι» είναι η «υπερβολική επικοινωνία με τα παιδιά ενώ βρίσκονται στην κατασκήνωση», η οποία, σύμφωνα με την Κερκ, «μπορεί να προκαλέσει έντονα συναισθήματα σε παιδιά που διαφορετικά μπορεί να ήταν ”μια χαρά”».
Τα πλεονεκτήματα της κατασκήνωσης με διαντυκτέρευση για παιδιά
«Οι δεξιότητες αυτονομίας και ανεξαρτησίας» είναι στην κορυφή της λίστας, δηλώνει ο Στηβ Σαρπ, σχολικός σύμβουλος στην Πενσυλβάνια. Η κατασκήνωση είναι το μέρος για να εξασκηθούν τα παιδιά — στην πραγματικότητα, χωρίς το δίχτυ ασφαλείας των γονέων — σε όλες τις κοινωνικο-συναισθηματικές δεξιότητες που εμείς κι οι δάσκαλοί τους έχουμε εργαστεί τόσο σκληρά για να τους τις εμφυσήσουμε.
Το εύρος των δραστηριοτήτων που προσφέρουν οι καλοκαιρινές κατασκηνώσεις ενισχύουν γενικά τις «δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας, κριτικής σκέψης και επίλυσης προβλημάτων», εξηγεί ο Σαρπ...
« Αυτές οι ευκαιρίες (που προσφέρουν οι κατασκηνώσεις) βοηθούν τα παιδιά να χτίσουν νέες δεξιότητες που ενσταλάσσουν αυτοπεποίθηση και επίσης επιτρέπουν στα παιδιά να αποτυγχάνουν με ασφάλεια. Κι όταν δεν τα καταφέρνουν σωστά την πρώτη φορά, να προσπαθούν ξανά με την ενθάρρυνση του προσωπικού της κατασκήνωσης και των συνομηλίκων τους», συμπληρώνει.
Ο αντίκτυπος όλων αυτών εκτείνεται πολύ πέρα από το καλοκαίρι.
«Τα παιδιά επιστρέφουν από την κατασκήνωση πιο έμπειρα ως προς τις κοινωνικές τους δεξιότητες, (έχοντας αναπτύξει) μια αίσθηση ανεξαρτησίας και αυξημένη αυτοεκτίμηση», αναφέρει επίσης η Λεβίν Τζέικομπς.
Κάθε κατασκηνωτής ξεκινά κάνοντας μια νέα αρχή, μακριά από οποιεσδήποτε «αποσκευές» μπορεί να μεταφέρει στο σχολείο, είτε κοινωνικά είτε ακαδημαϊκά. Τα παιδιά που δυσκολεύονται στα ακαδημαϊκά τους καθήκοντα στο σχολείο μπορεί να λάμψουν σε (αθλητικές) δραστηριότητες όπως η τοξοβολία και το κανό. Η ύπαρξη μιας ομάδας φίλων κατασκήνωσης μπορεί επίσης να προσφέρει ένα προστατευτικό μέτρο κατά του εκφοβισμού. Ακόμα κι αν οι φίλοι στο σχολείο αρχίσουν να τους αποκλείουν, θα έχουν τις κοινωνικές σχέσεις που δημιούργησαν στην κατασκήνωση για να «πατήσουν» σ′ αυτές...
Φυσικά, κάθε κατασκήνωση έχει την εστίασή της και τα συγκεκριμένα οφέλη για το παιδί μας.
Κι ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν λίγα μέρη αυτές τις μέρες όπου τα παιδιά μπορούν να βιώσουν μια πραγματική ψηφιακή αποτοξίνωση, να αποσυνδεθούν με τις συσκευές τους, να επικεντρωθούν στο εδώ και τώρα και να συνδεθούν με τον φυσικό κόσμο...
Και παρόλο που δεν είναι ο νούμερο ένα λόγος - η κορυφαία προτεραιότητά μας παραμένει το παιδί σας - δεν είναι επίσης κακό για τους γονείς να κάνουν ένα διάλειμμα από τη φροντίδα των παιδιών τους. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτόν τον χρόνο για να καλλιεργήσουμε λίγο ρομαντισμό στη σχέση μας, να επανασυνδεθούμε με φίλους ή να ξεκινήσουμε κάποιο/α χόμπι που εδώ και καιρό θέλαμε να δοκιμάσουμε.
«(Η κατασκήνωση) είναι ένα δώρο και για τους γονείς», καταλήγει η Λεβίν Τζέικομπς.