Δύο νεαρές ελληνίδες τουρίστριες στην Κρήτη μετά το μπάνιο τους επισκέφθηκαν ένα ταβερνάκι και αφού παρήγγειλαν μια εξ αυτών είπε στον ιδιοκτήτη: ”Δεν βάζεις και λίγο μουσικούλα, πολύ ησυχία έχει”. ”Κορίτσι μου εδώ καίγεται η Ελλάδα, πεθαίνει κόσμος και εσύ έχεις όρεξη για μουσική;» της απάντησε.
Το περιστατικό είναι πέρα ως πέρα αληθινό.
Ο συγκεκριμένος άνθρωπος του μόχθου είχε πλήρη συναίσθηση του τι συμβαίνει ακόμη και εάν ο τόπος του δεν δοκιμαζόταν όπως άλλα μέρη της χώρας.
Το ίδιο συναίσθημα έχει κατακλύσει και την πλειονότητα του ελληνικού λαού. Ένας βουβός πόνος, μια στεναχώρια που δεν την ξεπλένει κανένας ήλιος και καμία θάλασσα.
Το να συμπάσχεις χαρακτηρίζει τον Έλληνα, όχι λόγω DNA αλλά λόγω της διαχρονικής του ταλαιπωρίας. Μνήμες χαραγμένες βαθιά στο θυμικό.
Ο ταλαίπωρος Έλληνας πολίτης πάντα ζούσε με μια ελπίδα και πάντα ήλπιζε σε μια υπόσχεση για ένα καλύτερο αύριο. Συνήθως οι προσδοκίες αυτές γίνονταν αντικείμενο εκμετάλλευσης από πολιτικάντηδες και μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις οι προσδοκίες των πολλών διαψεύδονταν και κατέρρεαν ως χάρτινοι πύργοι.
Αυτό που συνέβη μεταξύ των πολιτικών και των πολιτών το περιγράφει μοναδικά ο Παπαδιαμάντης εν τη γενέσει του:
«Η ακαθαρσία παράγει τον φθείρα και ο φθειρ παράγει την ακαθαρσίαν. Το τέρας το καλούμενον ‘επιφανής’ τρέφει την φυγοπονίαν, την θεσιθηρίαν, τον τραμπουκισμόν, τον κουτσαβακισμόν, την εις τους νόμους απείθειαν. Πλάττει αυλήν εξ αχρήστων ανθρώπων, στοιχείων φθοροποιών, τα οποία τον περιστοιχίζουσι, παρασίτων, τα οποία αποζώσιν εξ αυτού, παχυνόμενα επιβλαβώς, σηπόμενα ζωύφια βλαβερά, ύδατα λιμνάζοντα, παράγοντα αναθυμιάσεις νοσηράς, πληθύνοντα την ακαθαρσίαν».
Η αθωότητα δεν χάθηκε εντελώς μέχρι που ο Έλληνας χόρτασε. Αυτό το καλύτερο αύριο, που γενεές περίμεναν ήρθε κάποια στιγμή από το ΄80 και μετά. Ωστόσο η ευημερία ήρθε απότομα χωρίς μια μεταβατική περίοδο έτσι ώστε να μπορέσει να τη χωνέψει και να μάθει να την διαχειρίζεται.
Έφαγε λοιπόν ο Έλληνας και έσκασε και μέσα από αυτό το φαγοπότι με δανεικά λεφτά γεννήθηκε μια νέα τάξη χοντρόπετσων και ανάλγητων ανθρώπων που συμπαρέσυραν μια ολόκληρη κοινωνία σε ένα φιλοτομαρισμό άνευ προηγουμένου.
Αυτή η εκπόρνευση της συνείδησης της ελληνικής κοινωνίας ήταν πέρα και πάνω από ιδεολογίες και κομματικά πρόσημα, μάλιστα η δεύτερη περίπτωση δούλευε απενεχοποιητικά.
Και ως γνωστόν την ύβρη ακολουθεί πάντα η νέμεσις και αυτό συνέβη με τη χρεοκοπία της χώρας. Θεωρητικά η οικονομική ισοπέδωση της Ελλάδας μας έφερε στα σύγκαλά μας. Η έννοια του μέτρου επανήλθε στις ελληνικές οικογένειες, όμως μεγάλο μέρος της ελίτ, που είχε δημιουργηθεί τα προηγούμενα χρόνια, κατάφερε να βγει αλώβητο από αυτή την καταστροφή και δεν χρειάστηκε να κρατήσει ούτε τα προσχήματα.
Το χάσμα λοιπόν μεταξύ αυτών και του λαού μεγάλωσε και επανατροφοδότησε τη βαθιά δυσπιστία που χαρακτηρίζει τον Έλληνα απέναντι στους κατέχοντες την εξουσία και πολύ περισσότερο στο κράτος που το ένιωθε και το νιώθει πάντα τιμωρητικό.
Εν τω μεταξύ τον τελευταίο χρόνο έχουμε γίνει μάρτυρες εξαιρετικά δυσάρεστων γεγονότων που αποτελούν πραγματικό ψυχολογικό τραύμα για το σύνολο της κοινωνίας. Οι πυρκαγιές των τελευταίων ημερών και η αναποτελεσματικότητα της αντιμετώπισής τους επιβαρύνει την ήδη βαριά ψυχολογία, το αίσθημα ηττοπάθειας και οργής.
Και όμως μέσα από αυτή τη δοκιμασία φάνηκε ότι ο λαός έχει ακόμη υγεία μέσα του. Το είδαμε στη Ρόδο με τις εκδηλώσεις αλληλεγγύης και έμπρακτης στήριξης των πολιτών προς τους τουρίστες που έτρεχαν σωθούν από τις φλόγες. Το είδαμε στους νέους ανθρώπους και εθελοντές που παλεύουν με τις φλόγες. Το απέδειξαν οι δύο πιλότοι που έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθεια κατάσβεσης της πυρκαγιάς στην Κάρυστο. Τα παραδείγματα αλτρουισμού και προσφοράς είναι πολλά, όπως πολλοί είναι και οι αφανείς ήρωες στον τόπο μας.
Χρειάστηκε μια καταστροφή για να φανούν αυτές οι υγιείς δυνάμεις και θα περίμενε κανείς σε αυτή τη συγκυρία και λίγο μετά τις εκλογές, μια αλλαγή τρόπου σκέψης από τους κατέχοντες την εξουσία, μια ελάχιστη ένδειξη σεβασμού σε αυτόν τον λαό που έχει επί μακρόν δείξει μια στωικότητα και αντοχή στις κακουχίες.
Όμως όσο άσχημα είχε ηχήσει κάποτε στα αυτιά μας η φράση «έκατσε μια στραβή στη βάρδιά μου» άλλο τόσο μας πλήγωσαν τα βαριά ζεϊμπέκικα του Περιφερειάρχη Αττικής και τα παλαμάκια της ομήγυρης των καλοντυμένων κυριών που τον περιστοίχιζαν. Τη ίδια αλγεινή εντύπωση μας έκανε και η περίπτωση του υπουργού Πολιτικής Προστασίας που έκανε διακοπές στο νησί της Αποκάλυψης ενώ καιγόταν ο τόπος, η ανικανότητα να φυλαχθεί η σημαντικότερη αεροπορική βάση και να φεύγουν τα F16 για να μην τιναχτούν στον αέρα, η αποτυχία μεγάλου μέρους της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η αδιαφορία για το κοινό αίσθημα μαρτυρεί μια απαξίωση την οποία η κοινωνία την διαισθάνεται. Οι τελευταίες ημέρες έκαναν τον κόσμο να νιώθει ότι η χώρα υπάρχει από θαύμα. Μέσα από τους καπνούς φάνηκαν ακόμη πιο έντονα και καθαρά τα χρόνια προβλήματα του κράτους και πόσο εύθραυστα είναι όλα σε αυτό τον τόπο.
Η αλλαγή τρόπου σκέψης είναι προαπαιτούμενο για την επιβίωσή μας και αυτή δεν μπορεί να ζητείται μόνο από εμάς.
Η άνοδος του λαϊκισμού, το μεγάλο ποσοστό αποχής στην εκλογές, αλλά και η επανεμφάνιση ακροδεξιών κομμάτων μαρτυρεί την απογοήτευση και τη σύγχυση που επικρατεί μεταξύ των πολιτών και η περιφρόνησή τους μόνο δυσάρεστα θα φέρει.