Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι καταναλώνουν χάπια βιταμίνης D και ιχθυελαίου, επηρεασμένοι ενδεχομένως από τις μελέτες που συνδέουν τα υψηλά επίπεδα βιταμίνης D με χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου και την κατανάλωση ωμέγα -3 με μειωμένες πιθανότητες εμφάνισης καρδιακής νόσου.
Τώρα όμως, μια μεγάλη, φερέγγυα έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση, η μοναδική για τα ωμέγα-3 ιχθυέλαια που πραγματοποιήθηκε ποτέ σε υγιείς ενήλικες και η μεγαλύτερη που έχει γίνει με μεγάλες δόσεις βιταμίνης D - απέδειξε ότι τα συμπληρώματα δεν μειώνουν τα ποσοστά καρκίνου σε υγιείς ενήλικες. Ούτε μειώνουν το ποσοστό των κύριων καρδιαγγειακών παθήσεων ή των εγκεφαλικών.
«Είναι απογοητευτικό, πάντα υπήρχαν τόσο μεγάλες προσδοκίες ότι η βιταμίνη D μπορεί να κάνει όλα αυτά τα διαφορετικά πράγματα», δήλωσε ο δρ. Clifford J. Rosen από το Ινστιτούτο Μελετών του Ιατρικού Κέντρου του Maine στο Scarborough και συγγραφέας μελετών στο The New England Journal of Medicine. Όπως είπε, πολλοί γιατροί συμβουλεύουν συχνά τους ασθενείς να λαμβάνουν συμπληρώματα. «Όσον αφορά την πρόληψη του καρκίνου, νομίζω ότι η πόρτα είναι κλειστή. Δεν υπάρχει τίποτα εκεί», δηλώνει ο δρ. Rosen. Η μελέτη έδειξε επίσης ότι τα συμπληρώματα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων δεν μειώνουν σημαντικά τα καρδιαγγειακά νοσήματα ή τον καρκίνο. «Δεν βοηθούν. Τελεία. Αυτό είναι που πρέπει να κρατήσει ο κόσμος» λέει ο γιατρός στους New York Times.
Σημαντικά ευρήματα
Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν κάποια πιθανά οφέλη, τα οποία θα πρέπει να διερευνηθούν σε ξεχωριστές δοκιμές. Δευτερεύουσα ανάλυση των δεδομένων διαπίστωσε, για παράδειγμα, μείωση των θανάτων από καρκίνο σε άτομα που λάμβαναν βιταμίνη D για τουλάχιστον δύο χρόνια και λιγότερες καρδιακές προσβολές σε άτομα που λάμβαναν ιχθυέλαιο. Και οι άνθρωποι χρειάζονται βιταμίνη D για να απορροφήσουν το ασβέστιο, αλλά και για άλλες σωματικές λειτουργίες.
Όσον αφορά το ιχθυέλαιο, ο Δρ Rosen δήλωσε: «Υπάρχουν υπο-ομάδες στις οποίες θα μπορούσε να φανεί αποτελεσματικό ή να μειώνει τις καρδιακές προσβολές; Είναι πιθανό. Για να το θέσω αλλιώς, αν επρόκειτο για κάποιο φάρμακο που δοκιμάστηκε για να πάρει έγκριση από τον FDA (ΕΟΦ), δεν θα την έπαιρνε.
Η Δρ. JoAnn E. Manson, ερευνήτρια στο Brigham και το Νοσοκομείο Γυναικών που διεξήγαγε την έρευνα, δήλωσε σχετικά με την κατανάλωση ιχθυέλαιου ότι η έρευνα έδειξε μείωση κατά 28% μεταξύ εκείνων που κατανάλωναν ιχθυέλαιο, 40% μείωση στους ανθρώπους που τρώνε λίγα ψάρια και 77% μείωση στους Αφρο-Αμερικανούς. Όπως είπε, η μείωση κατά 28% ήταν «εκπληκτική. Αυτό κάνουν οι στατίνες».
«Τα δεδομένα πρέπει να είναι πολύ ισχυρά πριν βγούμε έξω και συστήσουμε σε σε όλο τον κόσμο να πάρουν συμπληρώματα, και σίγουρα δεν το κάνουμε αυτό», δηλώνει η Δρ Manson και προσθέτει «Αυτό που λέμε είναι, συζητήστε με τον γιατρό σας, ειδικά εάν έχετε χαμηλή πρόσληψη ιχθυέλαιου ή είστε Αφρο-Αμερικανός».
Στην έρευνα που χρηματοδότησαν τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, μελετήθηκαν 25.871 υγιείς Αμερικάνοι άνδρες και γυναίκες ηλικίας 50 ετών και άνω, συμπεριλαμβανομένων 5.106 Αφροαμερικανών. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες και τυχαία λάμβαναν συμπληρώματα ή εικονικό φάρμακο (placebo) και οι γιατροί τους μελετούσαν επί 5,3 έτη κατά μέσο όρο.
Οι επικριτές των συμπληρωμάτων αμφισβητούν το κατά πόσο η βιταμίνη D αποτελεί δείκτη της συνολικής υγείας και εάν το κατώτατο όριο για ανεπάρκεια έχει τεθεί πολύ ψηλά. Η λεγόμενη και βιταμίνη ηλιοθεραπείας συντίθεται στο σώμα όταν το δέρμα εκτίθεται στο φως του ήλιου και εξαντλείται από το κάπνισμα, την παχυσαρκία, την κακή διατροφή και άλλους παράγοντες. Ορισμένα τρόφιμα, όπως τα λιπαρά ψάρια και τα αυγά, περιέχουν και βιταμίνη D.
Το Ινστιτούτο Ιατρικής, κατέληξε το 2011 στο συμπέρασμα ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί έχουν αρκετή βιταμίνη D και ότι οι ανεπάρκειά της έχει υπερτονιστεί.
Όσον αφορά τα συμπληρώματα ιχθυελαίου, η American Heart Association δεν συμβουλεύει επί του παρόντος υγιείς ενήλικες που δεν έχουν καρδιακή νόσο για να παίρνουν συμπληρώματα ωμέγα-3 ιχθυελαίου, αν και συνιστά την τακτική κατανάλωση ψαριών.
Ενώ η νέα μελέτη βρήκε μικρά πιθανά οφέλη από τη βιταμίνη D ή τα ωμέγα-3s όσον αφορά τον καρκίνο ή τις καρδιαγγειακές παθήσεις, δεν βρέθηκαν παρενέργειες από την κατανάλωσή τους. Οι συμμετέχοντες δεν ανέφεραν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως αιμορραγία, γαστρεντερικά συμπτώματα.
Ωστόσο, οι ερευνητές προειδοποιούν τους πολίτες να μην καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες συμπληρωμάτων. Η υπερκατανάλωση βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει δυνητικά σοβαρά προβλήματα υγείας. Αρκετές μελέτες άλλων συμπληρωμάτων, όπως η βιταμίνη Ε και η βήτα καροτίνη, για παράδειγμα, βρήκαν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας σε εκείνους που πήραν υψηλές δόσεις.
Όσον αφορά τις επιδράσεις της βιταμίνης D και των ωμέγα-3 σε άλλες συνθήκες, οι ερευνητές αναμένουν να δημοσιεύσουν πρόσθετα ευρήματα σχετικά με τον διαβήτη, την κατάθλιψη, τις αυτοάνοσες διαταραχές τους επόμενους μήνες, δήλωσε ο Δρ Manson.
Με πληροφορίες από New York Times