Την τεράστια έκταση που είχε στην πραγματικότητα ο πολιτισμός των Μάγια- ένας από τους ισχυρότερους και πιο γνωστούς της αμερικανικής ηπείρου- αποκαλύπτει άνευ προηγουμένου μελέτη επιστημόνων που ανακάλυψαν και κατέγραψαν δεκάδες αρχαίες πόλεις στη βόρεια Γουατεμάλα μέσω της χρήσης τεχνολογίας lidar (light detection and ranging) στη ζούγκλα.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Τουλέιν στις ΗΠΑ δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της έρευνας στο Science, ενώ τα δεδομένα lidar ανέλυσε ομάδα 18 μελετητών από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και ιδρύματα στη Γουατεμάλα, περιλαμβανομένου του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Συνολικά αναλύθηκε έκταση 2.100 τετραγωνικών χιλιομέτρων του Maya Biosphere Reserve. Όπως είπε ο Φρανσίσκο Εστράντα- Μπέλι, ένας από τους ερευνητές του Τουλέιν, εάν δει κανείς τη συνολική εικόνα, «επίπεδες εκτάσεις και αρδευτικά κανάλια, δεξαμενές, οχυρώσεις και δρόμοι αποκαλύπτουν ένα εντυπωσιακό επίπεδο έργων από τους Μάγια στην επικράτειά τους- σε μια έκταση την οποία δεν μπορούσε να διανοηθεί κανείς προηγουμένως».
«Εφόσον η τεχνολογία lidar μπορεί να διεισδύει κάτω από την πυκνή βλάστηση και να καταγράφει χαρακτηριστικά της επιφάνειας της γης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία χαρτών εδάφους που μας επιτρέπουν να αναγνωρίζουμε τεχνητά χαρακτηριστικά στο έδαφος, όπως τοίχους, δρόμους ή κτίρια» είπε ο Μαρτσέλο Κανούτο, διευθυντής του Ινστιτούτου Μεσοαμερικανικών ερευνών στο Τουλέιν.
Το PLI (PACUNAM LiDAR INITIATIVE) είναι η μεγαλύτερη έρευνα με lidar στην ιστορία της μεσοαμερικανικής αρχαιολογίας. Τα βασικά ευρήματα της έρευνας έχουν ως εξής:
-61.480 αρχαία κτίσματα στην περιοχή της έρευνας, υποδεικνύοντας πληθυσμό 7-11 εκατομμυρίων στο αποκορύφωμα της Ύστερης Κλασικής Περιόδου (650-800 μΧ). Τα κτίσματα αυτά περιλαμβάνουν μεμονωμένα σπίτια, ανάκτορα, κέντρα τελετών και πυραμίδες.
-362 τετραγωνικά χιλιόμετρα από επίπεδες εκτάσεις ή εκτάσεις που έχουν τροποποιηθεί για αγροτική χρήση και άλλα 952 τετραγωνικά χιλιόμετρα καλλιεργήσιμης γης, υποδεικνύοντας ένα τοπίο που έχει τροποποιηθεί σε μεγάλο βαθμό για αγροτικούς σκοπούς, κάτι απαραίτητο για να τραφούν μεγάλοι πληθυσμοί για πολλούς αιώνες.
-106 τετραγωνικά χιλιόμετρα δρόμων εντός και μεταξύ αστικών κέντρων και πολλά ογκώδη οχυρωματικά έργα- κάτι που υποδεικνύει πόσο διασυνδέονταν οι πόλεις των Μάγια και την έκταση των πολέμων τους.
Τόσο ο Κανούρο όσο και ο Εστράντα Μπέλι σημείωσαν πως πρόκειται για ανακαλύψεις που έγιναν μέσα σε λεπτά, τη στιγμή που, χωρίς τεχνολογία lidar, θα χρειάζονταν χρόνια δουλειάς.