Η Ανταρκτική είναι ίσως περισσότερο γνωστή για την ατελείωτη έκταση με πάγο και χιόνι. Αλλά αυτό που πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν είναι ότι κάτω από τον παχύ πάγο της «παγωμένης ηπείρου» κρύβονται δεκάδες ηφαίστεια.
Στην πραγματικότητα, κάτω από το τεράστιο στρώμα πάγου της ηπείρου βρίσκεται η μεγαλύτερη ηφαιστειακή περιοχή στη Γη, με έως και 138 ηφαίστεια.
Από αυτά τα ηφαίστεια, τα 91 ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά ως μέρος μιας μελέτης του 2017 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Geological Society .
Θα μπορούσε, λοιπόν, κάποιο από τα ηφαίστεια της Ανταρκτικής να εκραγεί; Για τους γεωλόγους, αυτή η ερώτηση είναι εύκολη και δύσκολη, ανάλογα με το ηφαίστειο.
Επί του παρόντος, υπάρχουν μόνο δύο ηφαίστεια στην ήπειρο που καλύπτεται από πάγο και θεωρούνται ενεργά: Το πρώτο είναι το Deception Island, βρίσκεται στα νότια νησιά Shetland κοντά στην Ανταρκτική Χερσόνησο με ένα μεγάλο και συνήθως «ασφαλές» φυσικό λιμάνι, το οποίο κατά καιρούς επηρεάζεται από το υποκείμενο ενεργό ηφαίστειο.
Το δεύτερο είναι το όρος Έρεβος, την υψηλότερη κορυφή της ηπείρου με κορυφή στα 3.794 μέτρα. Θεωρείται το νοτιότερο ενεργό ηφαίστειο στον κόσμο.
Από τότε, το όρος Έρεβος είναι γνωστό ότι «εκπέμπει νέφη αερίου και ατμού» και ακόμη και περιστασιακά εκτοξεύει βράχους «βόμβες», οι οποίες είναι γνωστές ως στρομβολικές εκρήξεις, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Γης της NASA.
Οι χαμηλότερες πλαγιές του Ερέβους, μέχρι σε υψόμετρο 1.600 μέτρων, έχουν μικρή κλίση, περίπου 9 μοίρες. Πρόκειται για το ασπιδωτό ηφαίστειο. Πάνω από τα 2.000 μέτρα το βουνό έχει μεγαλύτερη κλίση, περίπου 35 μοιρών. Αντιστοιχεί στο κώνο του ηφαιστείου, ο οποίος υψώνεται περίπου 1.400 μέτρα πάνω από την κορυφή του ασπιδωτού ηφαιστείου. Το όρος Έρεβος στην πραγματικότητα έχει δύο κώνους. Ο παλαιότερος βρίσκεται στα βορειοδυτικά και εμφανίζονται στην ράχη Φανγκ.
Είναι ένα σχεδόν γραμμικό χαρακτηριστικό του βουνού με κατεύθυνση βορειοδυτικά-νοτιοανατολικά, με μήκος περίπου 7 χιλιόμετρα. Βρίσκεται σε υψόμετρο από 2.000 μέχρι περισσότερο από 3.000 μέτρα, στο κεντρικό τμήμα της ράχης. Το βορειοανατολικό μέτωπο της ράχης έχει κλίση 35 μοίρες, ενώ το νοτιοδυτικό είναι ένας γκρεμός ύψους 150 μέτρων. Υπολογίζεται ότι βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο μιας καταβύθισης του εδάφους με διάμετρο 5 χιλιόμετρα, η οποία καλύπτεται από χιόνι και αναβλήμματα μετέπειτα εκρήξεων.
Ένα χιλιόμετρο νότια της ράχης Φανγκ υψώνεται ο δεύτερος, νεότερος, κώνος του Ερέβους. Στην κορυφή του δεύτερου κώνου βρίσκεται ένα κυκλικό υψίπεδο διαμέτρου 4 χιλιομέτρων, που θεωρείται ότι είναι καλντέρα που δημιουργήθηκε σε δύο φάσεις. Βρίσκεται σε υψόμετρο 3.200 με 3.400 μέτρων. Μέσα σε αυτό το κυκλικό υψίπεδο βρίσκεται είναι κώνος, ο οποίος υψώνεται 500 μέτρα πάνω από υψίπεδο. Αποτελείται από πυροκλαστικά υλικά και ροές λάβας. Στην κορυφή του κώνου βρίσκονται δύο κρατήρες.
Ο κύριος κρατήρας του Ερέβους έχει διαστάσεις 500 επί 600 μέτρα και βάθος 120 μέτρα. Μέσα σε αυτόν βρίσκεται ο εσωτερικός κρατήρας, με διάμετρο περίπου 160 μέτρα και βάθος 100. Αυτός ο κρατήρας περιέχει μια ενεργή λίμνη λάβας, με έντονη μεταφορά μάγματος που συνέχεια απελευθερώνει αέρια.
Η σύσταση της λάβας της λίμνης είναι ανορθοκλαστική φονολιθική. Οι διαστάσεις, το σχήμα και η θέση της λίμνης δεν είναι σταθερά. Η διάμετρος μεταβάλλεται από τα 5 μέχρι τα 60 μέτρα. Θεωρείται ότι η δραστηριότητά της οφείλεται σε έντονη μεταφορά μάγματος μέσω ανοικτού μαγματικού πόρου από το θάλαμο μάγματος, όπως συμβαίνει και στο Έρτα Άλε, και όχι στην εκ νέου παροχή μάγματος από τον μανδύα όπως στη λίμνη λάβας στο Κιλαουέα.
Το Deception Island, από την άλλη πλευρά, είναι η καλντέρα ενός ενεργού ηφαιστείου, το οποίο εξερράγη για τελευταία φορά το 1970, σύμφωνα με το Deception Island Antarctic Specially Managed Area , το οποίο παρακολουθεί το νησί για ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν μόνο δύο ενεργά ηφαίστεια στην ήπειρο, η Ανταρκτική είναι γεμάτη με ηφαιστειακές οπές που απελευθερώνουν αέρια και ατμούς στον αέρα.
Αν και οι επιστήμονες παρακολουθούν συνεχώς τα ηφαίστεια της Ανταρκτικής με όργανα, μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο να προβλέψουμε πότε ακριβώς μπορεί να εκραγεί το επόμενο. Με άλλα λόγια, εκτός από τα δύο ενεργά ηφαίστεια και τις διάφορες ηφαιστειακές οπές, είναι δύσκολο να πούμε εάν κάποιο από τα άλλα ηφαίστεια της ηπείρου μπορεί να εκραγεί.
Το Όρος Έρεβος και το Deception Island από μόνα τους «έχουν μόνο έναν μικρό αριθμό μόνιμων οργάνων παρακολούθησης», είπε ο Bacon.