Η βιομηχανική επανάσταση του 19ου και 20ου αιώνα πέρασε μέσα από τα ανθρακωρυχεία της Πενσυλβάνια και της βόρειας Αγγλίας, που τροφοδότησαν την τεράστια οικονομική ανάπτυξη των χωρών σε όλο τον κόσμο.
Σήμερα, η παραγωγή και η χρήση άνθρακα είναι ένα ακανθώδες ζήτημα, καθώς ο κόσμος προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα που επιβαρύνουν το περιβάλλον και τροφοδοτούν αυτή τη φορά την κλιματική κρίση.
Σύμφωνα με το CNBC ωστόσο, η στροφή προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον δεν είναι αποδεκτή ή εύκολη από όλους.
Παρότι οικολογικές οργανώσεις όπως η Greenpeace περιγράφουν τον άνθρακα ως «τον πιο βρώμικο και ρυπογόνο τρόπο παραγωγής ενέργειας» με τον ΟΗΕ και τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας, να ζητούν την κατάργηση του άνθρακα, η παγκόσμια εικόνα είναι πιο σύνθετη.
Αφενός γιατί οι πιο ρυπογόνες χώρες είναι και οι παγκόσμιες δυνάμεις (ΗΠΑ, Κίνα και Ινδία) και αφετέρου γιατί πολλές από τις αναδυόμενες αγορές, χρησιμοποιούν τον άνθρακα ως εργαλείο για τη δική τους οικονομική ανάπτυξη.
Πράσινη ανάπτυξη με όχημα τον άνθρακα;
Κι εκεί που οι κυβερνήσεις στρέφονται στην προώθηση της πράσινης μετάβασης και την απομάκρυνση από τον άνθρακα, ερευνητές της εταιρείας συμβούλων εξόρυξης Weir International και το Εθνικό Εργαστήριο Ενεργειακής Τεχνολογίας του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, αναφέρουν σε έκθεση τους ότι ο άνθρακας μπορεί να οδηγήσει το άρμα της πράσινης ανάπτυξης.
Η ανεξάρτητη έρευνα, περιέχει μια τεχνική αξιολόγηση στοιχείων σπάνιων γαιών ή REE, που βρέθηκαν σε ένα από τα ορυχεία της στο Wyoming όπου τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά.
«Μετά από δεκαοκτώ μήνες εκτεταμένης γεώτρησης οι ερευνητές της NETL και η Ramaco πιστεύουν ότι το ορυχείο περιέχει ίσως το μεγαλύτερο αντισυμβατικό κοίτασμα REE που ανακαλύφθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως εξηγεί ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ramaco, Randall Atkins, το ορυχείο Brook διαθέτει ένα αρκετά μεγάλο απόθεμα άνθρακα και μπορεί να μετατραπεί σε θερμικό ορυχείο.
Αυτό οδήγησε την εταιρεία σε «μια 10ετή οδύσσεια ανακάλυψης μιας ποικιλίας άλλων εναλλακτικών χρήσεων του άνθρακα».
«Μη συμβατικά» ορυχεία
Με την Κίνα να κυριαρχεί στην προμήθεια και τη διύλιση σπάνιων γαιών, ανακαλύψεις όπως αυτή στο Ουαϊόμινγκ θα μπορούσαν να είναι στρατηγικά κομβικές καθώς ο αγώνας για την ανάπτυξη των τεχνολογιών του μέλλοντος έχει «ανάψει».
«Η πλειονότητα των κοιτασμάτων REE εκτός Κίνας συνδέονται με «συμβατικά» ορυχεία και βρίσκονται σε κοιτάσματα πυριγενών σκληρών πετρωμάτων, γεγονός που καθιστά δύσκολη και δαπανηρή την εξόρυξη και την επεξεργασία τους», είπε ο Ramaco.
«Αντίθετα, τα REE από το ορυχείο Brook χαρακτηρίζονται ως «μη συμβατικά» επειδή βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό σε στρώματα αργίλου που βρίσκονται πάνω και κάτω από τις ίδιες τις ραφές άνθρακα», πρόσθεσε.
«Αναμένεται ότι μπορούν να εξορυχθούν χρησιμοποιώντας κανονικές τεχνικές επιφανειακής εξόρυξης και να υποβληθούν σε επεξεργασία με πιο οικονομικό και περιβαλλοντικό τρόπο από τα συμβατικά ορυχεία REE».
Το Wyoming δεν είναι το μόνο μέρος των ΗΠΑ όπου εξετάζεται η εξόρυξη άνθρακα και σπάνιων γαιών. Τον Απρίλιο, το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Βιρτζίνια δήλωσε ότι οι ερευνητές του θα λάβουν επιχορήγηση 8 εκατομμυρίων δολαρίων από το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ για να συνεχίσουν την ανάπτυξη και την προώθηση μιας «πρωτοποριακής μεθόδου για την εξόρυξη και τον διαχωρισμό σπάνιων γαιών και κρίσιμων ορυκτών».
Οι ερευνητές στο Penn State έχουν επίσης επικεντρωθεί σε τρόπους προέλευσης σπάνιων γαιών και κρίσιμων ορυκτών μέσω απορριμμάτων από ανθρακωρυχεία.
Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, γίνονται προσπάθειες ώστε τα παλιά ορυχεία άνθρακα να χρησιμοποιηθούν πλέον για πολλά ακόμη χρόνια με άλλους τρόπους.
Στη Σκωτία για παράδειγμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν πώς το νερό που έχει πλημμυρίσει παλαιά και παροπλισμένα ορυχεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παροχή θέρμανσης χωρίς άνθρακα στα κτίρια.
Εκτός από τον άνθρακα, άλλες πηγές ενέργειας έχουν επίσης δυνατότητες όσον αφορά την παραγωγή υποπροϊόντων ζωτικής σημασίας για βιώσιμες τεχνολογίες, όπως οι μπαταρίες EV.
Η σχέση του λιθίου με τον άνθρακα
Στη νοτιοδυτική Αγγλία, η Geothermal Engineering Limited δήλωσε πρόσφατα ότι το λίθιο θα παραχθεί ως υποπροϊόν των έργων της που επικεντρώνονται στη γεωθερμική παραγωγή ενέργειας.
Σύμφωνα με την εταιρεία, θα είναι αρκετό λίθιο για την παροχή περίπου 250.000 μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων ετησίως.
«Η κύρια γεωθερμική επιχείρηση της GEL, η παροχή βασικού φορτίου γεωθερμικής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, παράγει μια φυσικά θερμή γεωθερμική άλμη από την οποία το λίθιο μπορεί να εξαχθεί βιώσιμα στην ξηρά στο Ηνωμένο Βασίλειο ως υποπροϊόν»,
Αυτές οι ανακαλύψεις αποδεικνύουν ότι η πλήρης απεξάρτηση από τον άνθρακα ίσως δεν είναι η λύση για την πράσινη μετάβαση. Ο άνθρακας μπορεί να συνεχίζει να παίζει τεράστιο ρόλο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τρίτο παγκοσμίως, όμως μέσα από μια διαφορετική προσέγγιση.