Αντί η Ελλάδα σε ανύποπτο χρόνο να εφαρμόσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα με επέκταση των χωρικών υδάτων και θαλάσσιων ζωνών, στην Αθήνα επικράτησε για δεκαετίες η πολιτική της φοβίας και των γκρίζων ζωνών, που σήμερα βούλιαξε κάτω από τις τουρκικές απειλές και παρανομίες.
Ενώ στην Αθήνα επινοούσαν θεωρίες «προσαρμογής», στην αντίπερα όχθη η Τουρκία προέβαινε σε κινήσεις για να αποτρέψει την άσκηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων βάσει του Δικαίου του ΟΗΕ για την Θάλασσα. Καθώς κύριοι παίκτες στο διεθνές περιβάλλον αλλά και κράτη της περιοχής, επιβεβαιώνουν ότι το Διεθνές Δίκαιο καλύπτει την Ελλάδα, είναι η Τουρκία που κάνει άλματα παρανομιών στο πλαίσιο της επεκτατικότητάς της, αμφισβητώντας ελληνικά νησιά, προβάλλοντας το casus belli σε τυχόν επέκταση των χωρικών υδάτων, διαμοιράζοντας θαλάσσιο χώρο με την Λιβύη, ωσάν Ελλάδα, Κύπρος κι άλλα κράτη να είναι ανύπαρκτα, επεμβαίνοντας στην Αν. Μεσόγειο κ.ά.
Απέναντι σε αυτά, η τμηματική οριοθέτηση ΑΟΖ, η εξαίρεση νησιών, η άρνηση οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου αποτελούν «προσαρμογή», που άφησε ανοικτό τον χώρο στην Τουρκία για να παρεμβαίνει και να επεκτείνεται με τελευταίο το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Η συντριπτική κοινωνία των πολιτών σε Ελλάδα-Κύπρο, αντιλαμβάνεται ότι το ουσιαστικό πρόβλημα δεν είναι κάποιο τεχνικό θέμα. Το πρόβλημα είναι ο τουρκικός επεκτατισμός και απαιτείται στρατηγική αντιμετώπισής του. Η Τουρκία δεν φοβάται την Χάγη, ούτε τις θεωρίες γκρίζων ζωνών… Φοβάται μια στρατηγική αποτροπής για αντιμετώπισή της.
Και ξεκαθαρίζουμε ότι ο τουρκικός επεκτατισμός δεν αντιμετωπίζεται με χαριεντισμούς περί «βάρβαρων Μογγόλων» και άλλα ανέξοδα πυροτεχνήματα, αλλά με ορθολογική στρατηγική για να αποφύγουμε την υποταγή μας επειδή δεν μπορούμε να αλλάξουμε την Τουρκία. Η Τουρκία διατηρείται κι επιβιώνει με καταπιεστικό καθεστώς και με επεκτατισμό κι εμείς πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ως έχει, αποφεύγοντας κάθε «προσαρμογή» στις τουρκικές παρανομίες και διεκδικήσεις.
Ακόμη και σήμερα, προβάλλονται εγχώριες απόψεις όσων ευθύνονται για τα σημερινά διλήμματα, οι οποίοι αναλώνονται σε επί μέρους τεχνικά θέματα, αλλά επιμελώς δεν προτείνουν στρατηγική αντιμετώπισης του τουρκικού επεκτατισμού. Η Τουρκία αμφισβητεί το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων τους, αμφισβητεί το δικαίωμα της Ελλάδας σε χωρικά ύδατα 12 ν.μ., αμφισβητεί την κυριαρχία επί ελληνικών νησιών και νησίδων που παίζουν κρίσιμο ρόλο σε μια οριοθέτηση, δεν αποδέχεται τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά ουσιαστικά διεκδικεί το μισό Αιγαίο και επικυριαρχία στην Κύπρο στην Αν. Μεσόγειο.
Επιπλέον, το τουρκικό καθεστώς αποφεύγει οτιδήποτε θα εξαναγκάσει την Αθήνα να αντιδράσει δυναμικά κι έτσι βήμα-βήμα η τουρκική επεκτατικότητα θα συνεχίζεται. Κατά παράδοξο τρόπο, το τουρκολιβυκό μνημόνιο έφερε Αθήνα-Λευκωσία ενώπιον της πραγματικότητας. Επομένως, είτε θα υποταχθούμε είτε θα το αντιμετωπίσουμε με στρατηγική ανατροπής του. Μέση λύση δεν υπάρχει.
***
Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο