Σε απάντηση στην επιβολή νέων, αδικαιολόγητων δασμών ύψους 25% των ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου της ΕΕ, που ξεκινούν από σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε άμεσα και όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της δρομολόγησε γρήγορα και αναλογικά αντίμετρα στις εισαγωγές των ΗΠΑ στην ΕΕ, τα οποία θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Απριλίου.
«Τα αντίμετρα που λαμβάνουμε σήμερα είναι ισχυρά αλλά αναλογικά. Καθώς οι ΗΠΑ εφαρμόζουν δασμούς ύψους 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εμείς απαντάμε με αντίμετρα ύψους 26 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό αντιστοιχεί στο οικονομικό πεδίο εφαρμογής των αμερικανικών δασμών» αναφέρει σε δήλωσή της η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Λυπούμαστε βαθύτατα για το μέτρο αυτό. Οι δασμοί είναι φόροι. Είναι κακοί για τις επιχειρήσεις και ακόμη χειρότεροι για τους καταναλωτές. Αυτοί οι δασμοί διαταράσσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού. Προκαλούν αβεβαιότητα στην οικονομία. Διακυβεύονται θέσεις εργασίας. Οι τιμές θα αυξηθούν. Στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Τα αντίμετρα θα εισαχθούν σε δύο στάδια. Ξεκινώντας από την 1η Απριλίου και σε πλήρη εφαρμογή από τις 13 Απριλίου, διευκρινίζει η Κομισιόν και η φον ντερ Λάιεν αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ.
«Εν τω μεταξύ, παραμένουμε πάντα ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι σε έναν κόσμο γεμάτο γεωπολιτικές και οικονομικές αβεβαιότητες, δεν είναι προς το κοινό μας συμφέρον να επιβαρύνουμε τις οικονομίες μας με δασμούς. Είμαστε έτοιμοι να εμπλακούμε σε ουσιαστικό διάλογο. Έχω αναθέσει στον Επίτροπο Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς να συνεχίσει τις συνομιλίες του για τη διερεύνηση καλύτερων λύσεων με τις ΗΠΑ.» αναφέρει η φον ντερ Λάιεν και υπογραμμίζει ότι τα μέτρα μπορούν να αντιστραφούν ανά πάσα στιγμή σε περίπτωση που βρεθεί λύση.
Το μήνυμα της φον ντερ Λάιεν για τα αντίμετρα στους δασμούς που επέβαλαν οι ΗΠΑ στην ΕΕ: Λυπούμαστε βαθύτατα για τους δασμούς που επέβαλαν οι ΗΠΑ στην Ευρώπη. Λυπούμαστε βαθύτατα για τους δασμούς που επέβαλαν οι ΗΠΑ στην Ευρώπη. Οι δασμοί είναι φόροι. Είναι κακοί για τις επιχειρήσεις και ακόμη χειρότεροι για τους καταναλωτές.
Η αντίδραση της Επιτροπής σε δύο βήματα
Η αντίδραση της Επιτροπής είναι προσεκτικά διαβαθμισμένη και βασίζεται σε μια προσέγγιση δύο βημάτων:
Πρώτον, η Επιτροπή την 1η Απριλίου θα επαναφέρει τα αντίμετρα που είχαν ανασταλεί για το 2018 και το 2020 κατά των ΗΠΑ . Τα εν λόγω αντίμετρα στοχεύουν μια σειρά αμερικανικών προϊόντων που ανταποκρίνονται στην οικονομική ζημία που προκλήθηκε στις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου της ΕΕ ύψους 8 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Για πρώτη φορά, αυτά τα μέτρα επανεξισορρόπησης θα εφαρμοστούν πλήρως. Οι δασμοί θα εφαρμοστούν σε προϊόντα που κυμαίνονται από βάρκες μέχρι μπέρμπον ουίσκι, παντελόνια τζινς και μοτοσικλέτες.
Δεύτερον, σε απάντηση στους νέους δασμούς των ΗΠΑ που επηρεάζουν εξαγωγές της ΕΕ αξίας άνω των 18 δισ. ευρώ, η Επιτροπή προτείνει ένα πακέτο νέων αντιμέτρων για τις αμερικανικές εξαγωγές. Θα τεθούν σε ισχύ έως τα μέσα Απριλίου, μετά από διαβούλευση διάρκειας δύο εβδομάδων με τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους φορείς.
Τα προϊόντα στόχοι
Οι διαβουλεύσεις αυτές θα διασφαλίσουν ότι θα επιλεγούν τα κατάλληλα προϊόντα για να συμπεριληφθούν στα νέα αντίμετρα, εξασφαλίζοντας μια αποτελεσματική και αναλογική απάντηση που θα περιορίσει στο ελάχιστο τις διαταραχές για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές της ΕΕ.
Τα προτεινόμενα προϊόντα-στόχοι περιλαμβάνουν ένα μείγμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων:
Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά, προϊόντα ξύλου.
Τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων πουλερικά, βοδινό κρέας, ορισμένα θαλασσινά, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη και λαχανικά.
Δείτε αναλυτικά τη λίστα με τα προϊόντα στα οποία θα επιβληθούν δασμοί
Σε δήλωσή του ο Επίτροπος Εμπορίου αναφέρει ότι «Οι εμπορικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ είναι επί του παρόντος ισορροπημένες και εξαιρετικά κερδοφόρες και για τις δύο πλευρές. Θα πρέπει να καταστήσουμε αυτή τη σπουδαία σχέση ισχυρότερη και όχι ασθενέστερη. Δυστυχώς, οι δασμοί που επέβαλαν σήμερα οι ΗΠΑ κινούνται σταθερά προς τη λάθος κατεύθυνση».
Ωστόσο διευκρινίζει ότι «μολονότι η ΕΕ θα συνεχίσει να δεσμεύεται για την εξεύρεση συμφωνιών που θα είναι επωφελείς για όλους, έχουμε καταστήσει σαφές από την αρχή ότι οι αδικαιολόγητοι δασμοί στις εξαγωγές μας δεν θα μείνουν αναπάντητοι και ότι δεν θα διστάσουμε να προστατεύσουμε τα νόμιμα οικονομικά μας συμφέροντα.
Όσον αφορά τον χάλυβα και το αλουμίνιο, μοιραζόμαστε ορισμένες από τις προκλήσεις - για παράδειγμα, σχετικά με τις παγκόσμιες πλεονάζουσες παραγωγικές ικανότητες που οφείλονται σε μη αγοραίες πρακτικές - και, ως εκ τούτου, η ΕΕ αποτελεί μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος».
Τι προβλέπουν τα νέα μέτρα που επέβαλαν οι ΗΠΑ
Τα αμερικανικά μέτρα που εφαρμόστηκαν στις 12 Μαρτίου αποτελούνται από τρία βασικά στοιχεία:
Επαναφορά των δασμών που είχαν επιβληθεί τον Ιουνίο του 2018 στα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου. Αυτοί κάλυπταν διάφορους τύπους ημικατεργασμένων και τελικών προϊόντων, όπως χαλυβδοσωλήνες, σύρμα και αλουμινόχαρτο.
Αύξηση των δασμών που επιβάλλονται στο αλουμίνιο από το αρχικό 10% σε 25%.
Επέκταση των δασμών σε άλλα προϊόντα, ιδίως:
Προϊόντα από χάλυβα και αλουμίνιο, όπως οικιακά προϊόντα, για παράδειγμα μαγειρικά σκεύη ή πλαίσια παραθύρων.
Προϊόντα που κατασκευάζονται μόνο εν μέρει από χάλυβα ή αλουμίνιο, όπως μηχανήματα, όργανα γυμναστικής, ορισμένες ηλεκτρικές συσκευές ή έπιπλα.
Όπως ενημερώνει η Κομισιόν ο Υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ θα θεσπίσει έως τις 12 Μαΐου 2025 ένα σύστημα με το οποίο οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να επεκτείνουν τον κατάλογο των προϊόντων χάλυβα και παραγώγων αλουμινίου που υπόκεινται σε πρόσθετους δασμούς έως 25%.
Οι αμερικανικοί δασμοί θα επηρεάσουν συνολικά εξαγωγές της ΕΕ ύψους 26 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 5% των συνολικών εξαγωγών αγαθών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ.
Με βάση τις τρέχουσες ροές εισαγωγών, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα οι αμερικανοί εισαγωγείς να πρέπει να πληρώσουν έως και 6 δισ. ευρώ σε πρόσθετους εισαγωγικούς δασμούς.
Η ιστορία των δασμών μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ
Τον Ιούνιο του 2018, η πρώτη κυβέρνηση των ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Τραμπ εισήγαγε δασμούς σε 6,4 δισ. ευρώ* (8 δισ. ευρώ με βάση τις ροές και τις αξίες του 2024) ευρωπαϊκών εξαγωγών χάλυβα και αλουμινίου.
Τον Ιανουάριο του 2020, ακολούθησαν πρόσθετοι δασμοί, οι οποίοι επηρέασαν περίπου 40 εκατ. ευρώ των εξαγωγών της ΕΕ για ορισμένα παράγωγα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου.
Σε απάντηση, τον Ιούνιο του 2018, η ΕΕ εισήγαγε τα αντίμετρά της σε εξαγωγές των ΗΠΑ προς την ΕΕ ύψους 2,8 δισ. ευρώ* (παρόμοια αντίδραση της ΕΕ ακολούθησε τη δεύτερη δέσμη δασμών των ΗΠΑ το 2020). Τα υπόλοιπα μέτρα εξισορρόπησης, που επηρεάζουν εξαγωγές αξίας έως 3,6 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), ήταν προγραμματισμένο να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2021. Μετά από συζητήσεις με τις ΗΠΑ σχετικά με το σύστημα δασμολογικών ποσοστώσεων για τους εξαγωγείς της ΕΕ, η ΕΕ ανέστειλε τα μέτρα αυτά έως τις 31 Μαρτίου 2025, προκειμένου να δώσει χώρο στα μέρη να επεξεργαστούν μια πιο μακροπρόθεσμη λύση.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2025, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα επιβάλουν δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και παράγωγων προϊόντων. Η πρόεδρος von der Leyen προειδοποίησε αμέσως προειδοποίησε ότι οι εν λόγω δασμοί είναι ”κακοί για τις επιχειρήσεις, χειρότεροι για τους καταναλωτές” και θα προκαλέσουν αποφασιστική και αναλογική ευρωπαϊκή απάντηση.
Οι αμερικανικοί δασμοί ύψους έως και 25% θα εφαρμοστούν σε χάλυβα και αλουμίνιο βιομηχανικής ποιότητας, σε άλλα ημικατεργασμένα και τελικά προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, καθώς και στα παράγωγα εμπορικά προϊόντα τους (από εξαρτήματα μηχανημάτων έως βελόνες πλεξίματος), καλύπτοντας εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ αξίας έως και 26 δισεκατομμυρίων ευρώ.