Τα τελευταία χρόνια έχει έντονα εδραιωθεί το λεγόμενο «gym culture» με περισσότερα γυμναστήρια να ανοίγουν και όλο και περισσότερο κόσμο να εγγράφονται σε αυτά. Μεγάλο ρόλο έχουν διαδραματίσει και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε αυτό, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται ένας νέος τρόπος ζωής το οποίο αναπτύσσεται ήδη από τις αρχές του 2000. Το λεγόμενο «no pain, no gain» προτάσσει ως αρχή του την καταβολή τεράστιου κόπου και σωματικού κάματου, ούτως ώστε κάποιος να γυμνασθεί σωστά.
Υπάρχει μία πληθώρα προγραμμάτων άσκησης τα οποία ακολουθούν αυτές τις αρχές. Ένα από αυτά, το P90X το οποίο έγινε γνωστός στις αρχές της χιλιετίας, υποσχόταν τεμαχισμένους κοιλιακούς και φουσκωμένους δικέφαλους για όποιον έφτανε στα όριά του για 90 ημέρες με 90λεπτες προπονήσεις.
Γι′ αυτό και αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο δημιουργός του, Τόνι Χόρτον, κηρύσσει τώρα τα οφέλη της ξεκούρασης και προειδοποιεί για την λεγόμενη «υπερπροπόνηση».
«Δεν ήξερα τότε αυτά που ξέρω τώρα», δηλώνει ο Χόρτον, ο οποίος είχε περάσει τη δεκαετία του ’90 κάνοντας προπονήσεις σε διασημότητες. «Τότε όλα αφορούσαν το ζέσταμα και το χαλάρωμα και τους έλεγα να τρώνε καλύτερα και να μην πίνουν αλκοόλ», συνεχίζει.
Η εξέλιξή του αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη στροφή στη βιομηχανία της άσκησης μακριά από τη νοοτροπία «χωρίς πόνο, χωρίς κέρδος» που κάποτε κυριαρχούσε αλλά συχνά οδηγούσε σε τραυματισμούς.
Αντ′ αυτού, το σημερινό σύνθημα στη γυμναστική είναι η αποκατάσταση.
Ο Χόρτον σημειώνει ότι το P90X περιλάμβανε ημέρες αποκατάστασης με διατάσεις και κινήσεις χαμηλού αντίκτυπου, όπως η γιόγκα. Αλλά αυτές τις μέρες, δίνει προτεραιότητα στην σημασία της ενσυνειδητότητας όσο και στην άσκηση με τις προπονήσεις να περιλαμβάνουν εξίσου την χαλάρωση και αρκετές ώρες ύπνου.
«Αν δεν κάνουμε σωστά το κομμάτι της αποκατάστασης και της ξεκούρασης, τότε δεν πρόκειται ποτέ να είμαστε συνεπείς με το κομμάτι της φυσικής κατάστασης», δηλώνει ο Χόρτον.
Μια περισσότερο ολιστική προσέγγιση της άσκησης
Για τους επαγγελματίες της γυμναστικής προτείνεται μία νέα εκπαίδευση η οποία επικεντρώνεται στην ολιστική υγεία και ευεξία, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής, πνευματικής, κοινωνικής και συναισθηματικής ευεξίας.
Όσοι εργάζονται στον χώρο έχουν αποκομίσει γνώσεις από τις έρευνες που δείχνουν το όφελος της σωστής ξεκούρασης. Κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου, το σώμα επισκευάζει τον μυϊκό ιστό και μελέτες δείχνουν ότι οι ξεκούραστοι άνθρωποι αποδίδουν καλύτερα και έχουν λιγότερες πιθανότητες να τραυματιστούν.
Αλλά η ξεκούραση είναι μόνο ένα μέρος της αποκατάστασης. Ο Σταν Κραβτσένκο δηλώνει ότι, «οι προσωπικοί προπονητές συνήθιζαν να επικεντρώνονται μόνο σε συγκεκριμένες ασκήσεις που μπορούσε να κάνει ένας πελάτης κατά τη διάρκεια της προπόνησής του. Τώρα, λειτουργούν περισσότερο σαν προπονητές ζωής που δίνουν και συμβουλές άσκησης», καταλήγει. Δηλαδή, έχει να κάνει περισσότερο με τον τρόπο ζωής.
Ναι στην δυσφορία αλλά όχι στον πόνο
Το σύνθημα «χωρίς πόνο, χωρίς κέρδος» είναι ιδανικό για τους αθλητές που μπορούν να αντέξουν έντονες προπονήσεις και θέλουν να γίνουν πιο δυνατοί, αλλά δεν χρειάζεται όλοι να πιέζουν τον εαυτό τους τόσο σκληρά καθώς εξαρτάται από τον εκάστοτε στόχο», δηλώνει ο Χόρτον.
«Ωστόσο, με σκοπό να συνειδητοποιήσουμε τα οφέλη για την υγεία από μια προπόνηση, εξακολουθεί να είναι απαραίτητο να πιέζουμε τον εαυτό μας», εξηγεί ο Χόρτον. Όλα αυτά διότι στους μύες, στους πνεύμονες αλλά και στην καρδιά πρέπει να υπάρχει μία ορισμένη ένταση.
Υπάρχει μεγάλη διαφορά, ωστόσο, μεταξύ της δυσφορίας και του οξέος πόνου. Αν η δυσφορία περάσει σε οξύ πόνο στις αρθρώσεις, τους τένοντες ή τους μύες, πρέπει να σταματήσουμε οποιαδήποτε άσκηση που εκτελούμε εκείνη την στιγμή.
Πόση ώρα χρειάζονται να ξεκουραστούν οι μύες μετά από μία προπόνηση
Οι ανάγκες μας ποικίλλουν ανάλογα με τους στόχους και το σώμα μας. Παρ′ όλα αυτά, υπάρχουν κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές.
Για την άρση βαρών, ο Κραβτσένκο συνιστά να αφήνουμε 48 ώρες ως χρόνο αποκατάστασης ανά μυϊκή ομάδα και να κάνουμε το πολύ 10 σετ ανά επίσης μυϊκή ομάδα την εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια της προπόνησης είναι καλύτερο να ξεκουράζεστε για δύο έως τρία λεπτά μεταξύ των σετ, σε αντίθεση με την παλιά συμβουλή του ενός λεπτού από άσκηση σε άσκηση.
Ανάμεσα στις προπονήσεις, δεν είναι απαραίτητο να μένουμε ακίνητοι καθώς μπορούμε να κάνουμε περπάτημα, τζόκινγκ, πολύ ελαφριά γιόγκα, διατάσεις, πιλάτες ή ασκήσεις κορμού.
Η ενσυνειδητότητα ως η κατάλληλη αποκατάσταση μετά την άσκηση
Προτείνεται μια πρακτική αποκατάστασης και από τους δύο γυμναστές η οποία δεν συνδέεται συνήθως με την άρση βαρών και έχει να κάνει με αυτή του διαλογισμού. Το να αφιερώνουμε λίγα ήσυχα λεπτά κάθε πρωί μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε το σωματικό και συναισθηματικό στρες της ζωής που μπορεί να που μπορεί να μας εμποδίζει από την επιθυμία μας για άσκηση.
Ο Χόρτον συνιστά την καθιέρωση μιας ρουτίνας ενσυνειδητότητας ακόμη και πριν από την επίσημη αρχή κάποιου είδους άσκησης, καθώς πρόκειται να θέσει τις βάσεις για να είμαστε συνεπείς.
Με πληροφορίες από Associated Press.