Πριν από περίπου 19.000 χρόνια, μια προϊστορική γυναίκα θάφτηκε μέσα στο σπήλαιο El Mirón, ένα μεγάλο βραχώδες καταφύγιο στη Βόρεια Ισπανία. Τα λείψανά της, που ανακαλύφθηκαν το 2010 από τους αρχαιολόγους Λόρενς Στράους από το Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού και Ντέιβιντ Κουένκα Σολάνα, ήταν επικαλυμμένα με κόκκινη ώχρα, μια χρωστική ουσία πλούσια σε σίδηρο, που της έδωσε το παρατσούκλι «Η Κόκκινη Κυρία του Ελ Μιρόν».
Αυτή η εντυπωσιακή ανακάλυψη προσέφερε πολλές νέες πληροφορίες για τους ανθρώπους της Εποχής των Παγετώνων, ενώ οι τελευταίες εξελίξεις στην ανάλυση DNA συνεχίζουν να αποκαλύπτουν νέες πληροφορίες για τους πληθυσμούς της περιοχής πριν και μετά την εποχή της.
Οι γενετικές μελέτες των αρχαίων ανθρώπων βασίζονται συνήθως στην εξαγωγή DNA από οστά ή δόντια. Ωστόσο, μια νέα σημαντική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications δείχνει ότι το DNA που διατηρείται στο έδαφος, γνωστό ως ιζηματογενές αρχαίο DNA ή “sedaDNA”, μπορεί να παρέχει πολύτιμες πληροφορίες.
Η έρευνα, στην οποία συμμετείχαν οι Pere Gelabert και Victoria Oberreiter στο εργαστήριο του καθηγητή Ron Pinhasi στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους Στράους και Manuel González Morales από το Πανεπιστήμιο της Κανταβρίας.
Με τις αναλύσεις του sedaDNA, ανακαλύφθηκε ότι άνθρωποι και ζώα κατοικούσαν στο σπήλαιο σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, οι οποίες αντιστοιχούν σε διάφορα αρχαιολογικά στρώματα.
Η μελέτη αποκάλυψε γενετικά ίχνη ειδών που δεν είχαν εντοπιστεί προηγουμένως στα ζωικά απολιθώματα από ανασκαφές, όπως ύαινες, λεοπαρδάλεις και ασιατικά άγρια σκυλιά, που σήμερα εντοπίζονται μόνο σε περιοχές της Ασίας. Αυτή η μέθοδος είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, καθώς προσφέρει τη δυνατότητα ανασύνθεσης παλαιότερων οικοσυστημάτων χωρίς την ανάγκη για καλά διατηρημένα σκελετικά υπολείμματα.
Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της έρευνας είναι η αναγνώριση της ανθρώπινης γενετικής προέλευσης μέσα στα ιζήματα. Η ανάλυση έδειξε ότι οι άνθρωποι που κατασκεύασαν τεχνουργήματα στο Σπήλαιο El Mirón κατά την περίοδο του Τελευταίου Μεγίστου Παγετώνα (περίπου 25.000–21.000 χρόνια πριν) ανήκαν στην γενεαλογία «Fournol».
Αυτή η γενεαλογία είχε ήδη εντοπιστεί σε υπολείμματα από τη Γαλλία και την Ισπανία, υποδεικνύοντας ότι αυτοί οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες της Εποχής των Παγετώνων μετακινούνταν προς το νότο όταν οι κλιματικές συνθήκες ήταν ακραίες. Αργότερα, αναμείχθηκαν με τη γενετική κληρονομιά της Κόκκινης Κυρίας, η οποία περιλάμβανε την καταγωγή από την περιοχή «Villabruna», που προέρχεται από τα Βαλκάνια μέσω της βόρειας Ιταλίας.
Το Σπήλαιο El Mirón θεωρείται από καιρό κεντρικός τόπος για τη μελέτη της ανθρώπινης δραστηριότητας στην Ανώτερη Παλαιολιθική. Τα νέα ευρήματα από το sedaDNA ενισχύουν τη σημασία του, καθώς παρέχουν ένα συνεχές γενετικό αρχείο που εκτείνεται σε περισσότερα από 46.000 χρόνια και καλύπτει τη μετάβαση από τους Νεάντερταλ στη Μουστιαία περίοδο στους σύγχρονους ανθρώπους του Μαγδαλένιου Πολιτισμού.
Πέρα από το ανθρώπινο DNA, η έρευνα αποκάλυψε μιτοχονδριακά γονιδιώματα από άλλα ζώα της Εποχής των Παγετώνων, όπως τα τριχωτά μαμούθ, οι ρινόκεροι και οι τάρανδοι. Το έργο αυτό συμβάλλει στην αναδημιουργία του προϊστορικού ευρωπαϊκού περιβάλλοντος και προσφέρει μια πιο σαφή εικόνα του τρόπου με τον οποίο η άγρια ζωή και οι άνθρωποι αντέδρασαν στις κλιματικές αλλαγές του παρελθόντος.
Πηγή: Archaeologymag