Είναι το μοναδικό Ιδρυμα το οποίο ανήκει εξ ολοκλήρου σε Πανεπιστήμιο, κατάκτηση που πραγματοποιήθηκε μετά από τον επίμονο τριανταπεντάχρονο αγώνα της Αλίκης Τέλλογλου. Ο λόγος για το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. Τον Δεκέμβριο του 1999, το Ίδρυμα άνοιξε τις πύλες του για το κοινό στο εντυπωσιακό του κτίριο, με θέα στον Θερμαϊκό, στις παρυφές της Πανεπιστημιούπολης, όπου ανήκει χωροταξικά και ουσιαστικά. Οι Τέλλογλου, επιθυμώντας να συμβάλλουν στην παιδεία του τόπου και στην καλλιέργεια του καθημερινού ανθρώπου, δώρισαν τη συλλογή τους, καθώς και ολόκληρη την περιουσία τους στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Και είναι ένα αντιπροσωπευτικό κομμάτι της συλλογής, συνθέτοντας ένα πανόραμα της νεοελληνικής ζωγραφικής, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Καλαμάτα,
Την Κυριακή, 11 Οκτωβρίου 2020 θα εγκαινιαστεί η έκθεση «Αριστουργήματα ζωγραφικής από το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας».
Η έκθεση αναδεικνύει πολύτιμα έργα των, Γύζη, Λυτρα, Πανταζή, Παρθένη, Ροϊλού, Καραβία, Μαλέα, Ιθακήσιου, Κόντογλου, Μπουζιανη, Σπυρόπουλου, Διαμαντόπουλου, Γουναρόπουλου, Μαυροΐδη, Τσίγκου, Μυταρά, Μπότσογλου και άλλων, κι αποκαλύπτει τη μοναδικότητα της συλλογής των Νέστορα και Αλίκης Τέλλογλου οι οποίοι έθεσαν ως σκοπό της ζωής τους την ανιδιοτελή προσφορά στη στερέωση της παιδείας και την προβολή του πολιτισμού μας, με τη δημιουργία του ομώνυμου ιδρύματός τους.
«Η συλλογή του Νέστορα και της Αλίκης Τέλλογλου», όπως επισημαίνει η διευθύντρια του Τελλογλείου Ιδρύματος, kαθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στο Α.Π.Θ., Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, «αποτελεί πλούσια συγκομιδή μακροχρόνιας αναζήτησης, που έγινε με πάθος, ένστικτο και, κυρίως, αγάπη για τον άνθρωπο. Δεν είναι σίγουρα τυχαίο ότι η ανθρώπινη μορφή κυριαρχεί αριθμητικά στα έργα της συλλογής. .[…] Ενταγμένο στο Πανεπιστήμιο, το Τελλόγλειο Ίδρυμα αντιμετωπίζει μια εξαιρετικά δημιουργική πρόκληση: να συνδέσει την έρευνα, την εκπαίδευση, την τέχνη, τον πολιτισμό, την επιστήμη με το παιδί, τον σπουδαστή, τον εργαζόμενο, την τρίτη ηλικία, τις ειδικές κοινωνικές ομάδες.[…]»
Με την ευκαιρία των εγκαινίων, ο επιμελητής της έκθεσης, Τάκης Μαυρωτάς, μίλησε στην HuffPost:
- Ποια η ιδιαιτερότητα της Συλλογής και του Τελλόγλειου Ιδρύματος;
Το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ, εδραιώνει στην Ελλάδα το μοναδικό Ίδρυμα, το οποίο ανήκει εξ ολοκλήρου σε Πανεπιστήμιο και το οποίο αδιάλειπτα λειτουργεί από το 1999 σε ένα εντυπωσιακό αυτόνομο κτίριο όπου φυλάσσονται και προβάλλονται οι μοναδικές του συλλογές με τα 7.000 έργα τέχνης που συνεχώς εμπλουτίζονται. Σύμφωνα με τη μαρτυρία της διευθύντριάς του Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά, «αποτελεί πλούσια συγκομιδή μακροχρόνιας αναζήτησης, που έγινε με πάθος, ένστικτο και, κυρίως, αγάπη για τον άνθρωπο. Ενταγμένο στο Πανεπιστήμιο, το Τελλόγλειο Ίδρυμα αντιμετωπίζει μια εξαιρετικά δημιουργική πρόκληση: να συνδέσει την έρευνα, την εκπαίδευση, την τέχνη, τον πολιτισμό, την επιστήμη με το παιδί, τον σπουδαστή, τον εργαζόμενο, την τρίτη ηλικία, τις ειδικές κοινωνικές ομάδες.
- Μιλήστε μας λίγο για τον Νέστορα και την Αλίκη Τέλλογλου. Πως αποφάσισαν να χτίσουν αυτή την συλλογή και να την δωρίσουν στο ΑΠΘ;
H συλλογή χαρακτηρίζεται από την συγκέντρωση εμβληματικών έργων κυρίως ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής, τα οποία σηματοδοτούν την εξέλιξη της ελληνικής τέχνης και αποκαλύπτει το πάθος των ιδρυτών της στο να συγκροτήσουν το φανταστικό τους μουσείο, με όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτικά έργα σημαντικών Ελλήνων δημιουργών, καθώς επίσης και μιας ενότητας διακεκριμένων ξένων καλλιτεχνών. Οι Τέλλογλου, δώρισαν τη συλλογή τους, καθώς και ολόκληρη την περιουσία τους στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και μερίμνησαν, με όραμα και τόλμη, να τις στεγάσουν στο ομώνυμο ίδρυμα τους. Κύριος πυρήνας της συλλογής είναι τα πολύτιμα έργα νεοελληνικής τέχνης που αγόρασαν και απέκτησαν στην Ελλάδα κυρίως από καλλιτέχνες με τους οποίους είχαν προσωπική επαφή και φιλία.
- Πως προέκυψε η πρώτη παρουσίαση της συλλογής των Νέστορα και Αλίκης Τέλλογλου στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας;
Ο διευθυντής Εικαστικού Τομέα του Δήμου Καλαμάτας Παναγιώτης Λαμπρινίδης ήθελε την παρουσίαση μιας σπουδαίας συλλογής που να αναδεικνύεται ο πλούτος και ο χαρακτήρας της ελληνικής ζωγραφικής. Έτσι μετά από πολλές συζητήσεις καταλήξαμε στην παρουσίαση αυτής της αντιπροσωπευτικής συλλογής για πρώτη φορά στην Καλαμάτα.
- Δεδομένου του εύρους της συλλογής, με τι κριτήριο επιλέχθηκαν τα έργα που παρουσιάζονται στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας;
Επιλέχθηκαν μόνον έργα ζωγραφικής και δεν συμπεριλάβαμε έργα γλυπτικής και χαρακτικής που διαθέτει το Τ.Ι.Τ. Έτσι σπουδαίοι πίνακες της Επτανησιακής Σχολής, κορυφαίων δημιουργών της Σχολής του Μονάχου, μεγάλων εκφραστών του 19ου αιώνα, κορυφαίων δημιουργών του ελληνικού μοντερνισμού, διακεκριμένων εκφραστών της αποκαλούμενης Γενιάς του ’60 ολοκληρώνουν τον πολυφωνικό χαρακτήρα της έκθεσης με κριτήριο την αυθεντικότητα και την ιστορική τους αξία. Η sυλλογή εξάλλου του Τελλογλείου Ιδρύματος, από τη ματιά της Αλίκης Τέλλογλου έως της Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά, μπορεί να προσεγγιστεί λαμβάνοντας σοβαρά υπόψιν μας τη συγκίνηση και την ευθύνη που τους προκαλεί η τέχνη, αφού τα έργα διακρίνονται για το μέτρο, τον αισθησιασμό, την ευαισθησία, την σαφήνεια και το βάθος τους ξεκινώντας από την κλασική ζωγραφική για να φτάσουν στην τέχνη της εποχής μας.
- Με ποιο σκεπτικό έγινε η επιμέλεια της έκθεσης; Πως διαρθρώνονται τα έργα στον χώρο;
Ακολουθούμε μια χρονολογική διαδρομή με επιλεγμένα έργα δημιουργών που προασπίζονται την συνέχεια της διαχρονικότητας και της εξελικτικής πορείας της τέχνης. Πρόκειται για μια πολυπρόσωπη και πολυφωνική έκθεση διαφορετικών αισθητικών κατακτήσεων. Ένα πανόραμα της νεοελληνικής ζωγραφικής με πολύτιμα έργα των, Γύζη, Λυτρα, Πανταζή, Παρθένη, Ροϊλού, Καραβία, Μαλέα, Ιθακήσιου, Κόντογλου, Μπουζιάνη, Σπυρόπουλου, Διαμαντόπουλου, Γουναρόπουλου, Μαυροΐδη, Τσίγκου, Μυταρά, Μπότσογλου και άλλων.
- Τι μήνυμα «περνούν» τα εγκαίνια αυτής της έκθεσης τον καιρό της πανδημίας;
Η τέχνη και αυτή τη δύσκολη περίοδο της αόρατης απειλής συνεχίζει να αποτελεί καταφύγιο ψυχικής ευφορίας και καλλιτεχνικής καλλιέργειας. Ας μην ξεχνάμε ότι και οι Τέλλογλου πάλεψαν με το θάνατο, απόκτημα της μοίρας και του χρόνου, κερδίζοντας την ελευθερία του εκλεπτυσμένου πνεύματος και την ελπίδα να προβάλλουν καθετί ωραίο, καθετί που αξίζει να αναμετρηθεί με την αιωνιότητα.
Η έκθεση συνοδεύεται από τον κατάλογο «Συλλογές Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών Α.Π.Θ. Νεοελληνική Τέχνη: Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική», εκδ. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ
Διάρκεια έκθεσης: 11 Οκτωβρίου – 25 Οκτωβρίου 2020