Ένα χρόνο μετά την αιματηρή συμπλοκή στο Πέραμα, δυστυχώς η ιστορία επαναλαμβάνεται και μία ακόμη αστυνομική επιχείρηση καταλήγει με τραγικές συνέπειες για τη ζωή ενός παιδιού. Και, βεβαίως, η δικαιοσύνη έχει πλέον το λόγο και όχι τα «τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά δικαστήρια».
Με δεδομένο ότι το κυρίαρχο στοιχείο της αποστολής της αστυνομίας είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής, κάθε αστυνομική επιχείρηση στην οποία γίνεται χρήση όπλου και υπάρχει τραυματισμός ή ακόμη χειρότερα απώλεια ζωής, οι κοινωνικές αντιδράσεις είναι έντονες και συχνά απρόβλεπτες.
Είναι λογικό, λοιπόν, να ασκείται έντονη κοινωνική κριτική στην Αστυνομία για κάθε είδους αστυνομική αυθαιρεσία, καθώς επίσης και να δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα που δίνουν το έναυσμα για ένα ιδιαίτερα εκτεταμένο δημόσιο διάλογο. Η Ελληνική Αστυνομία οφείλει να ακούει τον δημόσιο διάλογο και με πλήρη διαφάνεια να αναγνωρίζει λάθη και παραλείψεις.
Σε κάθε σύγχρονη αστυνομία, οι επιχειρησιακές δράσεις με χρήση όπλων αποτελούν case studies, δηλαδή αντικείμενο επισταμένης μελέτης και έρευνας με απώτερο σκοπό να εντοπιστούν τόσο εκείνα τα σημεία τα οποία οδήγησαν στην επιτυχή έκβαση της αστυνομικής επιχείρησης, όσο και εκείνα τα σημεία που αναδείχθηκαν ως κρίσιμα λάθη και οδήγησαν σε αποτυχία την αστυνομική επιχείρηση, πολύ δε περισσότερο όταν υπάρχουν τραυματισμοί ή απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Απώτερος σκοπός μιας τέτοιας επισταμένης και ενδελεχούς μελέτης είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων, τα οποία θα αναλυθούν και θα δώσουν προστιθέμενη αξία σε μία όσο το δυνατόν περισσότερο ολοκληρωμένη εκπαίδευση των αστυνομικών, που συμμετέχουν σε υπηρεσίες άμεσης επέμβασης.
Ένα από τα μέτρα που οι σύγχρονες αστυνομίες έχουν υιοθετήσει τα τελευταία χρόνια στη διεξαγωγή των επιχειρησιακών δράσεων, είναι η τοποθέτηση φορητών καμερών τόσο στα αστυνομικά οχήματα όσο και στις στολές των αστυνομικών που συμμετέχουν σε επιχειρησιακές ομάδες άμεσης επέμβασης. Και τούτο διότι επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι συμβάλλουν στη διαφάνεια των αστυνομικών χειρισμών, καθώς και ότι λειτουργούν αποτρεπτικά ως προς την αποφυγή κρίσιμων λαθών και χειρισμών εκ μέρους των αστυνομικών, κατά τη διάρκεια των αστυνομικών επιχειρήσεων.
Στο ίδιο πλαίσιο συλλογιστικής, όλες οι σύγχρονες αστυνομίες χρησιμοποιούν κατά κόρον και την μέθοδο της προσομοίωσης στα επιχειρησιακά εκπαιδευτικά τους προγράμματα, καθόσον πρόκειται για μία σύγχρονη μέθοδο εκπαίδευσης η οποία έχει αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη στη βελτίωση της επιχειρησιακής ετοιμότητας των αστυνομικών που συμμετέχουν σε επιχειρησιακές δράσεις με χρήση όπλων και ταυτόχρονα στην ορθή εκτίμηση των περιστατικών προς αποφυγή κρίσιμων λαθών και χειρισμών.
Εν κατακλείδι, η σύγχρονη αστυνομική εκπαίδευση σε συνδυασμό με την καλλιέργεια και ανάπτυξη μιας ουσιαστικής αστυνομικής παιδείας και κουλτούρας με επίκεντρο την προστασία της ανθρώπινης ζωής, των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών και παράλληλα την αποτελεσματική διατήρηση της δημοσίας τάξης και ασφάλειας, πρέπει να συνθέτουν τον πρωταρχικό στρατηγικό στόχο κάθε σύγχρονης αστυνομίας. Διότι, η αστυνομία είναι ο μόνος θεσμός του δημοκρατικού πολιτεύματος που εγγυάται την προστασία της ανθρώπινης ζωής.
*Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας. Διετέλεσε προϊστάμενος των εθνικών υπηρεσιών Interpol και Europol, υπεύθυνος εξωτερικών και δημοσίων σχέσεων της Ευρωπαϊκής Αστυνομίας στη Χάγη και έχει διδάξει στις Ακαδημίες της Ελληνικής και Κυπριακής Αστυνομίας και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.