Μερικές σκέψεις με αφορμή πρόσφατα βιώματα με τους αποθανόντες γονείς μου. Μια τεράστια έλλειψη την οποία επωμίζεται με ιδιαίτερο βάρος και εν τέλει ανεπιτυχώς η μέση οικογένεια, είναι η φροντίδα ασθενών τελικού σταδίου, είτε πρόκειται για νέο-πλασματικές νόσους (καρκίνους), είτε για βαριά εγκεφαλικά, Alzheimer κοκ.
Τα δημόσια νοσοκομεία εκ των πραγμάτων επικεντρώνονται στην νοσηλευτική φροντίδα εκτάκτων περιστατικών και στην θεραπεία των ασθενών. Και το πράττουν ως ένα βαθμό, παρά τα οξυμένα προβλήματα της υπο-στελέχωσης, της έλλειψης ειδικοτήτων, ιδιαίτερα στα περιφερειακά νοσοκομεία, την φθορά του εξοπλισμού, τις περιορισμένες υποδομές.
Τι γίνεται όμως μ’ αυτούς τους ασθενείς που δεν υπάρχει δυνατότητα θεραπείας και βρίσκονται στο τελικό στάδιο της ζωής τους, μη γνωρίζοντας πόσο είναι αυτό το υπόλοιπο της ζωής;
Οικονομικά και ψυχολογικά βάρη
Το κόστος των κέντρων αποκατάστασης είναι ιδιαίτερα υψηλό, τα δημοσιά γηροκομεία υπερ-κορεσμένα, τα αντίστοιχα ιδιωτικά, παρά το υψηλό κόστος που ξεπερνάει τα 1500 € μηνιαίως, δεν διαθέτουν το απαραίτητο νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό, παραπέμποντας εν τέλει τον ασθενή όταν υποτροπιάζει στα δημόσια νοσοκομεία ενώ οι ιδιωτικές κλινικές για την νοσηλεία πχ ενός καρκινοπαθούς απαιτούν πάνω από 500€ ημερησίως!
Το βάρος λοιπόν το επωμίζεται εν τέλει η οικογένεια -εφόσον υπάρχει- εγκλωβίζοντας μέλη της ή αλλοδαπές κυρίες ως φροντιστές ή επιβαρυνόμενη με το κόστος της κατ οίκον νοσηλείας. Και κάπως έτσι αποδημούν κάποιοι συν-άνθρωποι μας ταλαιπωρημένοι, με ωδίνες, εξαντλώντας (ψυχικά, σωματικά και οικονομικά) το οικογενειακό τους περιβάλλον στην καλύτερη των περιπτώσεων, αν δεν είναι εγκαταλειμμένοι.
Επανασχεδιασμός και νέο κοινωνικό κράτος
Μια ευρύτερη συζήτηση λοιπόν για την ακρίβεια που πλήττει τα νοικοκυριά θα πρέπει να συμπεριλάβει κι αυτές τις διαστάσεις, επαναπροσδιορίζοντας τα χαρακτηριστικά του νέου κοινωνικού κράτους που δεν θα περιορίζεται στις συντάξεις, στα επιδόματα και σε μερικές σακούλες τροφίμων για τους άπορους.
Α) Επανασχεδιασμός που θα πρέπει να συμπεριλάβει δομές εξειδικευμένης νοσηλείας και υποστήριξης ασθενών τελικού σταδίου κατά τα πρότυπα της παρεχόμενης ανακουφιστικής φροντίδας της πρότυπης δομής Γαλιλαία υπό την αιγίδα του Μητροπολίτη Μεσογαίας ή του Σπηλιοπούλειο Νοσοκομείου στην Αθήνα, που χρειάζονται την εθελοντική μας υποστήριξη.
Η διεύρυνση των δομών αυτών σε κάθε δήμο ή περιφερειακή ενότητα αποτελεί σημαντική ανάγκη που θα αυξάνεται κατακόρυφα τα επόμενα χρόνια λόγω της συντελεσμένης γήρανσης του πληθυσμού και του ελλείμματος υποστηρικτικού οικογενειακού περιβάλλοντος, είτε λόγω της έλλειψης παιδιών, είτε της μετανάστευσης τους είτε της αδιαφορίας τους.
Β) Το εργασιακό πλαίσιο θα πρέπει να υιοθετήσει και να εφαρμόσει μοντέλα εξ αποστάσεως εργασίας προκειμένου εργαζόμενοι να μπορούν ν ανταποκριθούν στις ανάγκες ασθενών του οικογενειακού περιβάλλοντος τους.
Γ) Τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε και το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να ανακατανείμουν πόρους και να χρηματοδοτήσουν άμεσα μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε υποδομές και εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό όπως και στην περίπτωση του οξυμένου δημογραφικού προβλήματος.
Εν τέλει ο κάθε πολιτισμός κρίνεται από την στάση του έναντι της ιερότητας του θανάτου και του σεβασμού στους ανθρώπους που κλείνουν τον βιολογικό τους κύκλο, συνιστώντας την εντονότερη σχέση μας με την συλλογική μας μνήμη.