Οι γείτονες μας εξ ανατολής αποτελούν όσο και αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε μία τεράστια δύναμη σε πολλούς τομείς· πρωτίστως στρατιωτικά, αλλά και πολιτιστικά, οικονομικά, δημογραφικά, επιστημονικά, τεχνολογικά, τουριστικά, ενεργειακά και στο πλήθος σχεδόν όλων των τομέων που αγγίζουν το σύνολο των δραστηριοτήτων του σύγχρονού πολιτισμού. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι, όπως αναφέρουν σε κατά καιρούς δηλώσεις τους, ξέρουν πως έχουν την ισχύ να υπερασπιστούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της πατρίδας τους. Πώς όμως είμαστε προστατευμένοι από την Τουρκία – εκτός βέβαια από την σημαντική αποτρεπτική ισχύ που κατέχουμε και εμείς – που κανείς δεν θέλει να δει να λειτουργεί ως παράγοντας αποσταθεροποίησης στην περιοχή και υπό το καθεστώς Ερντογάν στην κυβέρνηση να μετατρέπεται σε κράτος παρία, τύπου Βόρειας Κορέας και Ιράν. Όλοι λοιπόν θέλουν μία Τουρκία ισχυρή, μία Τουρκία που να είναι παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή, ακόμη και εμείς. Αλλά μήπως και εδώ δεν ελλοχεύουν κίνδυνοι για την χώρα μας και την Κύπρο;
Η συγκυρία που θα φέρει κοντά τα κράτη της ανατολικής Μεσογείου είναι τα ενεργειακά κοιτάσματα της εν λόγω περιοχής. Θέλοντας όμως να μιλήσω ιδιαίτερα για την χώρα μας· την Κύπρο και την Τουρκία, εκτός από την κατάργηση της απεχθούς στρατικοποίησης που θα φέρει και το τέλος αυτού του ιδιότυπου ψυχροπολεμικού κλίματος μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου έναντι της Τουρκίας και την βραχυπρόθεσμη αλλά και πιθανότατα μακροπρόθεσμη οικονομική ευημερία που θα ακολουθήσει, ενέχεται ο κίνδυνος της φινλανδοποίησης της Ελλάδας και της Κύπρου, από την ολοένα και αυξανόμενη ισχύ της Τουρκίας.
Η χώρα μας εξαρτάται όλο και περισσότερο από την τουρκική οικονομία σε εισαγωγές και εξαγωγές, στον τραπεζικό τομέα, στην ενέργεια και σε πλήθος άλλων τομέων. Οι Τούρκοι τουρίστες που κάνουν τις διακοπές τους στην Ελλάδα είναι περισσότεροι και πλουσιότεροι, από τους Έλληνες που κάνουν τουρισμό στην Τουρκία. Τι θα συμβεί αν όλοι αυτοί θελήσουν για κάποιο λόγο να μποϊκοτάρουν τη χώρα μας και να μην αφήσουν το συνάλλαγμα τους στον τόπο μας; Επίσης τι θα συμβεί αν εύποροι Τούρκοι πολίτες αγοράσουν πλήθος ακινήτων στα νησιά μας, που αποτελούν τόπο νευραλγικής σημασίας για την τουριστική και ναυτιλιακή μας βιομηχανία;
Η Ελλάδα για να αντιμετωπίσει πρωτίστως την οικονομική φινλανδοποίηση πρέπει να αναπτύξει ένα άλλο σύστημα οικονομίας, πιο παραγωγικό, που να μην βασίζεται στο δημόσιο και να έχει ως πυλώνες την παιδεία – στον πολιτισμό θα αναφερθώ ιδιαίτερα – και τον υγιή ανταγωνισμό στο καπιταλιστικό της σύστημα, χωρίς σκάνδαλα μεγατόνων που να ταράζουν συθέμελα ακόμη και την ίδια μας την δημοκρατία.
Αν παράγουμε, ως επί το πλείστον, τα προϊόντα που καταναλώνουμε εντός της χώρας μας· εξάγοντας παράλληλα παντός είδους υπηρεσίες και όλων των ειδών τα προϊόντα, δημιουργώντας παράλληλα δίκτυα υποδομών, από γέφυρες, αυτοκινητόδρομους, λιμάνια και αεροδρόμια έως την γρήγορη διαδικτυακή κάλυψη των πόλεων, δραστηριοποιούμενοι στην Τουρκία, στην νοτιοανατολική Ευρώπη, την Μέση Ανατολή, την Αφρική και σε άλλες χώρες όπως οι Ινδίες και η Κίνα, που αποτελούν τις αναδυόμενες αγορές, που διψούν για παντός τύπου προϊόντα και υποδομές θα μπορέσουμε να κάνουμε την γλώσσα μας επιχειρηματικά ισχυρή. Κατά αυτόν τον τρόπο θα καταφέρουμε και να αξιοποιήσουμε το έμψυχο δυναμικό μας, κατακτώντας τις αγορές της ευρύτερης περιφέρειας. Μόνο τότε θα είμαστε θωρακισμένοι στην επιχειρηματική ισχύ της Τουρκίας και σε όλους τους τομείς που αυτή συμπαρασύρει άμεσα ή έμμεσα με τον όγκο της. Επίσης είναι άξιο αναφοράς πως η Κωνσταντινούπολη είναι ανώτερης βαθμίδας παγκοσμιούπολη από την πρωτεύουσα μας και η Θεσσαλονίκη δεν θεωρείται καν παγκοσμιούπολη, κάτι που πρέπει να μας θέσει σε εγρήγορση, για την γρήγορη αναβάθμιση της, αν θέλουμε να λέγεται πρωτεύουσα των Βαλκανίων.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να έχει μία χώρα για να πετύχει, πρωτίστως οικονομικά, αλλά και γεωπολιτικά, είναι η παιδεία. Πώς λοιπόν μπορούμε να αναβαθμίσουμε την παιδεία μας; Συνήθως οι περισσότεροι όταν αναφέρονται στην παιδεία έχουν στο μυαλό τους μόνο τα πανεπιστήμια. Φυσικά και τα πανεπιστήμια πρέπει να παράγουν συνειδητοποιημένους πολίτες και αξιόλογους επιστήμονες, σε όλους τους τομείς, ώστε αυτοί να στελεχώσουν τον κρατικό μηχανισμό της οικονομίας, με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει μία εύρυθμη λειτουργία του κράτους.
Η δια βίου μάθηση για τους πολίτες είναι ένα σωστό μέτρο. Στην κοινωνία της ταχύτατης διάδοσης της πληροφορίας και της συνεχής αναβάθμισης της γνώσης, σε όλους τους τομείς, προϋπόθεση της επιτυχίας είναι η συνεχείς άντληση πληροφοριών από το εκάστοτε άτομο, ευ όρου ζωής. Για τον παραπάνω λόγο είναι αναγκαίο τα παιδιά μας να μαθαίνουν στο δημοτικό τις αμετάβλητες γνώσεις. Δεν είναι πρέπον τα ελληνόπουλα να ξεκόβονται από την γλώσσα τους τόσο βίαια, μην μπορώντας να διαβάσουν μία παράγραφο από τον Παπαδιαμάντη· την στιγμή μάλιστα που θέλουμε να αυξήσουμε την ελληνοφωνία ανά τον κόσμο με κάθε δυνατό μέσο, όπως από τα τηλεοπτικά ΜΜΕ, το ραδιόφωνο, τις εφημερίδες και το διαδίκτυο από την Ελλάδα, την Κύπρο και από όλο τον κόσμο, από τα κέντρα που βρίσκεται η ομογένεια μας.
Σημαντικό βήμα ώστε να μην φινλανδοποιηθούμε πολιτιστικά από την Τουρκία είναι η διεθνοποίηση των ελληνικών πανεπιστημίων. Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, χωρίς αυτό να σημαίνει την απαξίωση του δημόσιου πανεπιστημίου, κάτι που ήδη συμβαίνει στην Κυπριακή Δημοκρατία, με την παράλληλη λειτουργία διεθνών δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων, θα επιφέρει την ανάπτυξη πολλαπλών οφελών. Αν στα πανεπιστήμια μας φοιτούν Βαλκάνιοι, Αφρικανοί, Ινδοί, Κινέζοι και Άραβες, εκτός από την ισχυροποίηση που θα προκαλέσουν στην οικονομία μας· πρέπει να επιδιώξουμε αυτοί οι μελλοντικοί πτυχιούχοι, με τους τίτλους σπουδών που θα αποκομίσουν από την Ελλάδα, να είναι η ελίτ του τόπου τους. Απότοκο του προαναφερθέντος αποτελέσματος θα είναι η μεγέθυνση του φιλελληνισμού και η διεθνοποίηση της ελληνικής γλώσσας, κάτι που θα μας ισχυροποιήσει πολιτισμικά έναντι των γειτόνων μας, στην όχι και τόσο απίθανη δημιουργία του άξονα Αθήνας – Λευκωσίας – Άγκυρας, οι οποίοι και έχουν μερικά από τα καλύτερα ιδιωτικά πανεπιστήμια του κόσμου και αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες ροταριανές δυνάμεις.
Σημαντικός παράγοντας ανάπτυξης ισχύος θα είναι ακόμη και η συνεργασία των τριτοβάθμιών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με την αγορά εργασίας, μια δοκιμασμένη μέθοδος στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ως συνέπεια αυτού εγχειρήματος θα είναι η ισχυροποίηση της ελληνικής επιχειρηματικότητας και η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών παιδείας. Μέσα από αυτήν την συνεργασία η οικονομία μας και η παιδεία μας θα έχουν πολλαπλά οφέλη, όπως την άσκηση των γνώσεων σε πραγματικές συνθήκες εργασίας και η αυτοχρηματοδότηση των πανεπιστημίων, που θα μπορεί το διδακτικό της προσωπικό να δρα και στον επιχειρηματικό κλάδο.
Eν κατακλείδι νευραλγικής σημασίας τομέας για τον πολιτισμό αλλά και την οικονομία, ώστε να μην φινλανδοποιηθεί η Ελλάδα και η Κύπρος, είναι αυτός του βιβλίου. Είναι αναγκαίο το κάθε τριτοβάθμιο εκπαιδευτικό ίδρυμα να έχει το δικό του εκδοτικό οίκο, όπως και το κάθε μεγάλο πολιτιστικό ίδρυμα, ώστε να προωθούν τον πολιτισμό, τις τέχνες, τις επιστήμες και τα γράμματα. Για αυτόν τον σκοπό πρέπει να υπάρχουν φορολογικές ρυθμίσεις που να προωθούν την πώληση του ελληνικού βιβλίου ανά τον κόσμο. Ένα μέτρο που θα επέτρεπε την εξωστρέφεια του ελληνικού βιβλίου θα ήταν και η περαιτέρω χρήση του e-book, καθώς και κίνητρα για την δημιουργία ελληνικών βιβλιοπωλείων στο εξωτερικό, για τους ομογενείς και τους φιλέλληνες.
Ένα τελευταίο σημείο βαρύνουσας όμως αξίας θα ήταν η δημιουργία ελληνικών πολιτιστικών ινστιτούτων, όπως τα ινστιτούτα Γκαίτε για την Γερμανία, που θα λειτουργούσαν με την εποπτεία της Ελλάδας και της Κύπρου και θα διέδιδαν με πρόγραμμα την πλούσια πολιτιστική μας κληρονομιά, τόσο την αρχαία όσο και την σύγχρονη.