Οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Βρετανία αποκάλυψαν τη Δευτέρα λεπτομέρειες για το σχέδιο απόκτησης πυρηνικών υποβρυχίων από την Αυστραλία στις αρχές της δεκαετίας του 2030 για την αντιμετώπιση των φιλοδοξιών της Κίνας στον Ινδικό – Ειρηνικό.
Μιλώντας σε τελετή στην αμερικανική ναυτική βάση στο Σαν Ντιέγκο, συνοδευόμενος από τον Αυστραλό πρωθυπουργό Άντονι Αλμπανέζε και τον Βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε τη συμφωνία, στο πλαίσιο της συνεργασίας AUKUS του 2021, ως μέρος μιας κοινής δέσμευσης για έναν ελεύθερο και ανοιχτό Ινδικό- Ειρηνικό με δύο από τους πιο «σταθερούς και ικανούς συμμάχους» της Αμερικής.
Ο Σούνακ έκανε λόγο για μια «ισχυρή συνεργασία», προσθέτοντας πως «για πρώτη φορά θα σημαίνει πως τρεις στόλοι υποβρυχίων θα συνεργάζονται ανά τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό διατηρώντας τους ωκεανούς μας ελεύθερους...για τις επόμενες δεκαετίες».
Στο πλαίσιο της συμφωνίας οι ΗΠΑ σκοπεύουν να πουλήσουν στην Αυστραλία τρία πυρηνοκίνητα υποβρύχια κλάσης Virginia, που παράγονται από τη General Dynamics, στις αρχές της δεκαετίας του 2030, με επιλογή για αγορά δύο επιπλέον, σύμφωνα με την κοινή δήλωση.
Όπως αναφέρεται, το πολλαπλών σταδίων project θα κορυφωνόταν με βρετανική και αυστραλιανή παραγωγή και χρήση μιας νέας κλάσης υποβρυχίου- SSN-AUKUS- ένα «τριμερώς ανεπτυγμένο» σκάφος που βασίζεται στο σχέδιο επόμενης γενιάς της Βρετανίας και θα κατασκευαστεί στη Βρετανία και την Αυστραλία και θα περιλαμβάνει αμερικανικές τεχνολογίες αιχμής.
Η Βρετανία θα παραλάβει το πρώτο SSN-AUKUS στα τέλη της δεκαετίας του 2030 και η Αυστραλία θα πάρει το πρώτο της στις αρχές της δεκαετίας του 2040. Τα σκάφη θα ναυπηγηθούν από τις BAE Systems και Rolls Royce.
«Η συμφωνία AUKUS που επιβεβαιώνουμε εδώ στο Σαν Ντιέγκο αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη μεμονωμένη επένδυση στις αμυντικές δυνατότητες της Αυστραλίας στην ιστορία μας, ενισχύοντας την εθνική ασφάλεια της Αυστραλίας και τη σταθερότητα στην περιοχή μας» είπε στην τελετή ο Αλμπανέζε.
Με την AUKUS οι ΗΠΑ μοιράζονται τεχνολογία πυρηνικής προώθησης για πρώτη φορά από τότε που το είχαν κάνει με τη Βρετανία στη δεκαετία του 1950.
Ο Μπάιντεν τόνισε πως τα υποβρύχια θα είναι πυρηνοκίνητα, όχι οπλισμένα με πυρηνικά όπλα. «Αυτά τα σκάφη δεν θα έχουν πυρηνικά όπλα κανενός είδους πάνω τους» είπε.
Η συμφωνία είναι ιλιγγιώδους ύψους για την Αυστραλία, καθώς εκτιμάται πως θα φτάσει τα 368 δισ. δολάρια Αυστραλίας (245 δισ. δολάρια ΗΠΑ) ως το 2055. Ο Αλμπανέζε υπεραμύνθηκε της δαπάνης, λέγοντας πως επρόκειτο για «οικονομικό σχέδιο, όχι απλά σχέδιο άμυνας και ασφαλείας».
Όπως είπε, αναμένει η AUKUS να οδηγήσει σε επενδύσεις 6 δισ. δολαρίων Αυστραλίας στις βιομηχανικές δυνατότητες της Αυστραλίας στα επόμενα τέσσερα χρόνια και δημιουργία περίπου 20.000 άμεσων θέσεων εργασίας στα επόμενα 30. Όπως είπε, θα χρειαζόταν χρηματοδότηση που αντιστοιχεί στο 0,15% του ΑΕΠ περίπου ετησίως.
Η Κίνα έχει καταδικάσει την AUKUS ως παράνομη πράξη εξάπλωσης πυρηνικών. Το σχέδιο «συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους πυρηνικής εξάπλωσης, υπονομεύει το διεθνές σύστημα μη εξάπλωσης, τροφοδοτεί κούρσες εξοπλισμών και πλήττει την ειρήνη και τη σταθερότητα» υποστήριξε σε tweet η μόνιμη αποστολή της Κίνας στα Ηνωμένα Έθνη.
Ερωτηθείς αν ανησυχούσε μήπως η Κίνα δει τη συμφωνία για τα υποβρύχια ως επιθετικότητα, ο Μπάιντεν απάντησε «όχι». Είπε ότι αναμένει να μιλήσει με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, μα δεν είπε πότε.
Ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ, υπέδειξε την Παρασκευή τις στρατιωτικές προετοιμασίες του Πεκίνου, περιλαμβανομένων πυρηνοκίνητων υποβρυχίων, λέγοντας «επικοινωνήσαμε μαζί τους για την AUKUS και ζητήσαμε περισσότερες πληροφορίες για τις προθέσεις τους».
Η Αυστραλία πρότεινε στην Κίνα ενημέρωση για τη συμφωνία για τα υποβρύχια, είπε ο υπουργός Άμυνας της χώρας, Ρίτσαρντ Μαρλς. Υπενθυμίζεται επίσης πως στο πλαίσιο της συμφωνίας είχε προκύψει θέμα με τη Γαλλία, καθώς ακυρώθηκε απότομα μια συμφωνία για την αγορά γαλλικών συμβατικών υποβρυχίων.
Με πληροφορίες από Reuters