Οι κοστουμάτοι γυρολόγοι της πολιτικής δεν έχουν ιθαγένεια, σαν τον άνηθο, το φυτό, δεν έχουν πατρίδα, ούτε δεσμεύονται ιδεολογικά στο άρμα κάποιου κόμματος. Εφόσον τα κόμματα κατάντησαν επιχειρήσεις πολιτικού μάνατζμεντ, ας αλλάξει άρδην η ύλη της πολιτικής και της διοικητικής επιστήμης και να διδάσκονται ως εφαρμοσμένες αρχές του αριβισμού (γεια σας ήρθα!), της μικροοικονομίας (πόσα θα βγάλω) ή της τηλεπικοινωνίας (πώς φαίνομαι;).
Τι κρίμα που το κάθε γκρουπούσκουλο της επαναστατικής ψευδαίσθησης και ο κάθε γερασμένος κομμουνιστής ηδονοβλεψίας στέκονται σε μια γωνιά και να παρατηρούν χαιρέκακα εκ του περισσού να διασύρεται η ανανεωτική και αναθεωρητική παράταξη της δαρμένης αριστεράς σε αυτό το γωνιακό μεσογειακό οικόπεδο, που οι δυνατοί το κατέχουν σαν μαγαζί και κάνουν μπίζνες. Βέβαια και αυτή τούτη η αναθεωρητική δήθεν ριζοσπαστική αριστερά αυτογελοιοποιήθηκε πολλάκις, εκλέγοντας τον σούπερ νόβα για Πρόεδρο, τα έκανε μούσκεμα με το καταστατικό της, καταρράκωσε το όποιο πολιτικό επίτευγμά της, έδωσε λαβές στον κόσμο και στους κομπάρσους της να την αποκαθηλώσουν και διασπάστηκε σαν κακό χωριό με πολλές μούτες και πόζες από το μπουλούκι της.
Γιατί μας αφορά η αξιωματική αντιπολίτευση και η αντιπολίτευση γενικά; Επειδή μας ενδιαφέρει η λειτουργία της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, ιδίως σε μια περίοδο στην οποία καταφαίνεται η ανεπάρκεια του κρατικού προσωπικού να διαχειριστεί την ανέχεια, τη φτώχεια, την ακρίβεια, την εγκληματικότητα και την ανασφάλεια του κόσμου όχι μόνο στην ενδοχώρα, αλλά και στο επίπεδο της γεωπολιτικής. Η ελπίδα ήρθε, κυβέρνησε και απήλθε προ πολλού· πέτυχε ολίγα και απέτυχε σε πολλά.
Δεν θέλω να ανατρέξω στην πολιτική ιστορία της τάλαινας ελληνικής Αριστεράς, ούτε να συνθέσω κάποιο ποιητικό μοιρολόι ή μια δημώδη παραλογή, παιανίζοντας μια θλιβερή φιλαρμονική για το τσίρκο που κατάντησε. Δυστυχώς όσες ιδέες απέκτησαν υπόσταση και ραχοκοκαλιά το κατάφεραν ανιδιοτελώς, αλλά και αιματοβαμμένες. Η επαγγελματική πολιτική θανατώνει τις ιδέες άμα τη συναντήσει τους· η σύζευξη της πολιτικής με την ιδεολογία είναι ανέφικτη, διότι η επαγγελματική πολιτική είναι τεχνική του εφικτού χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Οι αξίες της ισότητας, της συντροφικότητας, της δικαιοσύνης, της φιλίας, του καλοπροαίρετου διαλόγου, της ανιδιοτέλειας, της προσφοράς, της θυσίας και της έντιμης συνεργασίας ξεφτίζουν καθώς πορεύονται στους διαδρόμους της κομματικής καμαρίλας, της κατευθυνόμενης νομοθετικής αποστολής και της εξυπηρέτησης προσωπικών φιλοδοξιών ή παρεΐστικων, για να μην πούμε συμμορίτικων, στόχων.
Στην πολιτική αναμέτρηση φαίνεται ότι το συγκριτικό πλεονέκτημα δεν έχει ηθικό χρώμα· και όσο οι πολίτες χάνουν το ενδιαφέρον τους για τις αξίες που παρέθεσα και για τις ηθικές αποχρώσεις στην παλέτα της κάλπικης πραγματικότητας, δηλαδή μπροστά στην κάλπη με τα άπειρα ψηφοδέλτια, την παρτίδα κερδίζει ο φαφλατάς, ο Σάκαρος ή δασκαλεμένος ημιαγράμματος, ο πιο beef, που κάνει καλό diss και χάσλιν στην τηλεοπτική hood.
Έτσι, λοιπόν, ενώπιον αυτής της προδιαγεγραμμένης διάλυσης θυμάμαι μόνο τον Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα (1898-1936) και τον σπαρακτικό Θρήνο για τον -ποιητή ταυρομάχο- Ιγκνάσιο Σάντσεθ Μεχίας (1935), όπως τον απέδωσε ο Νίκος Γκάτσος (1911-1992) «…Βουβοί σύντροφοι στ’ άχαρα σοκάκια, Πέντε η ώρα που βραδιάζει, Του ταύρου η καρδιά μονάχα ολόρθη…». Δεν ξέρω ποιος είναι ο Ταύρος και τίνος η καρδιά στέκει ολόρθη, αλλά φαντάζομαι πολλούς συντρόφους ένθεν κακείθεν να στέκουν βουβοί πάνω από το φέρετρο.
***
Ο Κώστας Θεολόγου είναι Καθηγητής Ιστορίας και Φιλοσοφίας του Πολιτισμού στο ΕΜΠ και Συντονιστής της ΘΕ Κοινωνική Θεωρία και Νεωτερικότητα στο ΕΑΠ