Με σταθερό ρυθμό συνεχίζεται η εφαρμογή του κυβερνητικού σχεδίου για την αποσυμφόρηση των νησιών του βορείου και ανατολικού Αιγαίου.
Κάθε εβδομάδα αποχωρούν από τα νησιά πρόσφυγες και μετανάστες, σε μία προσπάθεια να προλάβουν οι Αρχές το δύσκολο χειμώνα που έρχεται, ο οποίος θα βρει εκατοντάδες ανθρώπους να ζουν σε σκηνές κάτω από αντίξοες συνθήκες. Ιδιαίτερα στη Μόρια, όπου δίπλα από τον καταυλισμό έχει στηθεί ένας ακόμα αυτοσχέδιος καταυλισμός, όπου οι διαμένοντες πλήττονται κάθε φορά που βρέχει ή κάνει κρύο. Μάλιστα, την τελευταία εβδομάδα μετανάστες και πρόσφυγες με φτυάρια στα χέρια προσπαθούν να δημιουργήσουν αντιπλημμυρικές ζώνες.
Την ίδια ώρα, πλοία με μετανάστες φτάνουν στο λιμάνι του Πειραιά και από εκεί παίρνουν το δρόμο για ξενοδοχεία και ανοιχτές δομές φιλοξενίας σε όλη τη χώρα. Τελικός στόχος της κυβέρνησης είναι να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές του 2020 η μεταφορά συνολικά 20.000 ανθρώπων.
Η πρώτη φάση του σχεδίου προβλέπει τη μετακίνηση 9.000 ατόμων μέχρι το τέλος του έτους και βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η δεύτερη φάση προβλέπει τη μεταφορά 11.000 ατόμων στις αρχές του Ιανουαρίου του 2020.
Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη σχεδιάζει τη δημιουργία ακόμα 10 νέων δομών φιλοξενίας προκειμένου να μπορούν να φιλοξενηθούν οι χιλιάδες μετανάστες. Το κύριο βάρος θα σηκώσουν, σύμφωνα με πληροφορίες, η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, η Θεσσαλία, η δυτική Ελλάδα και η Κρήτη. Οι υπηρεσίες μεταναστευτικής πολιτικής έχουν στη διάθεσή τους τα στοιχεία για το ποσοστό προσφύγων επί του πληθυσμού σε κάθε περιφέρεια και επιχειρούν την όσο το δυνατόν πιο δίκαια κατανομή. Η Κρήτη για παράδειγμα διατηρεί ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά (0,15%), ενώ χαμηλά είναι τα ποσοστά στην Πελοπόννησο (0,24%) αλλά και στη δυτική Ελλάδα (0,07%). Οι περιφέρειες αυτές βρίσκονται πολύ μακριά από άλλες, όπως η Ήπειρος, όπου το ποσοστό προσφύγων επί του πληθυσμού είναι 0,97%. Πληροφορίες αναφέρουν ότι πρόσφυγες θα μεταφερθούν και στην Αττική, όπου το σχετικό ποσοστό είναι 0,53%. Η κυβέρνηση έχει θέσει ως ανώτατο όριο το 1%.
Το σχέδιο αποσυμφόρησης των νησιών προέβλεπε τη μετακίνηση 1.000 προσφύγων σε ξενοδοχεία της ενδοχώρας στις 4 Νοεμβρίου, διαδικασία που ολοκληρώθηκε. Το επόμενο βήμα ήταν η μεταφορά 2.000 προσφύγων σε ξενοδοχεία έως τις 15 Νοεμβρίου, διαδικασία που επίσης ολοκληρώθηκε. Η επόμενη ημερομηνία-«κλειδί» είναι η 20η Νοεμβρίου, όταν και θα μεταφερθούν ακόμα 2.000 πρόσφυγες σε ξενοδοχεία. Τρεις εβδομάδες αργότερα, στις 6 Δεκεμβρίου, θα αποχωρήσουν από τα νησιά ακόμα 4.000 πρόσφυγες και έτσι θα ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της αποσυμφόρησης.
Το δεύτερο στάδιο του κυβερνητικού σχεδίου, το οποίο είναι και το πιο φιλόδοξο, θα εκτυλιχθεί στις αρχές του Ιανουαρίου και περιλαμβάνει μαζικότερες μεταφορές προσφύγων και μεταναστών προς την ενδοχώρα. Στόχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη είναι να μετακινηθούν στις 5 Ιανουαρίου 2019, σε καινούργια κάμπ, συνολικά 11.000 άτομα. Οι δομές αυτές θα είναι ανοιχτής φιλοξενίας και έχουν ήδη επιλεγεί από τις υπηρεσίες μεταναστευτικής πολιτικής. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για πρώην βιομηχανικές εγκαταστάσεις, που θα ανακατασκευαστούν. Και αυτό διότι διαθέσιμα στρατόπεδα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας υπάρχουν κυρίως στη βόρεια Ελλάδα.
Πώς θα γίνεται η κατανομή των προσφύγων
Η παραδοχή ότι το μεταναστευτικό θα απασχολεί την Ελλάδα για πολλά χρόνια ακόμα, αναγκάζει τις αρμόδιες Αρχές να χαράσσουν μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη διαχείρισή του, ιδιαίτερα σε σχέση με την κατανομή των προσφύγων ανά τη χώρα.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, κυβερνητικοί παράγοντες έχουν δώσει εντολή για τη δημιουργία αλγορίθμου, που θα βασίζεται στο γερμανικό πρότυπο κατανομής προσφύγων και μεταναστών. Ο αλγόριθμος αυτός θα ορίζει το ποσοστό μεταναστών -και κατ’ επέκταση και τον απόλυτο αριθμό ατόμων- που θα πρέπει να έχει ο κάθε νομός της Ελλάδας. Υπόψη του θα λαμβάνει τρεις βασικούς παράγοντες. Τον πληθυσμό κάθε νομού, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (θρησκευτικά, πολιτισμικά στοιχεία) και τα οικονομικά δεδομένα του. Για παράδειγμα, περιοχές όπως η Ξάνθη και η Κομοτηνή, όπου ζουν χιλιάδες μουσουλμάνοι, δεν θα επιβαρυνθούν το ίδιο με άλλες πόλεις. Αντίστοιχος αλγόριθμος λειτουργεί στο υπουργείο Εσωτερικών της Γερμανίας.
Όπως λένε αρμόδιες πηγές, η κυβέρνηση λαμβάνει εν γένει υπόψη της στο θέμα της προσφυγικής κρίσης, το παράδειγμα της Γερμανίας, η οποία κλήθηκε το 2015 να διαχειριστεί περίπου ένα εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες.
40 νέα σκάφη στο Λιμενικό
Το Λιμενικό Σώμα καλείται να σηκώσει το βάρος της επιτήρησης των θαλάσσιων συνόρων και της «αναχαίτισης» των διακινητών.
Η ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας έχει μεριμνήσει προκειμένου σχεδόν το 70% των σκαφών του Σώματος να βρίσκεται στο βόρειο και ανατολικό Αιγαίο. Τα πλωτά και ο εξοπλισμός, ωστόσο, δεν αρκούν για την κάλυψη των αναγκών και έτσι έχουν ήδη παραγγελθεί 40 νέα σκάφη και περίπου 20 θερμικές κάμερες. Στο σύνολό τους θα διατεθούν για τη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων με την Τουρκία.
Η ελληνική πλευρά έχει αλλάξει στρατηγική στο Αιγαίο, αξιοποιώντας τον κανόνα του «ένας προς ένα». Δηλαδή, όταν οι ελληνικές Αρχές βγάζουν ένα σκάφος στα θαλάσσια σύνορα, τότε ένα σκάφος βγάζει από την απέναντι πλευρά και η Τουρκία. Το Λιμενικό, ωστόσο, έχει πολλαπλασιάσει το τελευταίο διάστημα την παρουσία των πλωτών του, με αποτέλεσμα να είναι πιο έντονη και η παρουσία σκαφών της τουρκικής ακτοφυλακής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να τουρκικά σκάφη να είναι πιο «δραστήρια» απέναντι στις λέμβους με τους μετανάστες. Τα ελληνικά σκάφη ειδοποιούν τα τούρκικα όταν βλέπουν στα ραντάρ τους φορτωμένες λέμβους να κατευθύνονται προς τις ελληνικές ακτές και σε πολλές περιπτώσεις οι Τούρκοι τις σταματάνε.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι τον Οκτώβριο το ποσοστό ανταπόκρισης της τουρκικής ακτοφυλακής σε κλήσεις Ελλήνων λιμενικών ήταν 80%, σε σχέση με το 30% που ήταν τους προηγούμενους μήνες. Το γεγονός ότι δεν υπήρχαν πολλά τούρκικα σκάφη είχε ως συνέπεια οι Τούρκοι να προφασίζονται ότι μέχρι να φτάσουν τα σκάφη τους στο σημείο που τους υποδείκνυε η ελληνική πλευρά, οι λέμβοι είχαν ήδη περάσει στα ελληνικά ύδατα. Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα σε σχέση με τη δράση δουλεμπόρων στις ακτές της Τουρκίας, όπου τα κυκλώματα δουλεμπόρων δρουν τελείως ανεξέλεγκτα.
Η ΕΛ.ΑΣ. διαβιβάζει συχνά πληροφορίες της στη γειτονική χώρα, οι οποίες σχεδόν ποτέ δεν αξιοποιούνται για την εξάρθρωση εγκληματικών οργανώσεων. Τα σχετικά έγγραφα κοινοποιούνται στη Europol, που έχει γνώση για την τουρκική αδράνεια.