«Τα μόνα σίγουρα πράγματα στη ζωή είναι ο θάνατος κι οι φόροι», είχε πει ο Βενιαμίν Φραγκλίνος. Βέβαια, αν ζούσε στην Ελλάδα σήμερα θα προσέθετε ότι η κατάσταση με τους θανάτους βελτιώνεται χρόνο με το χρόνο, σε αντίθεση με τους φόρους που συνεχώς χειροτερεύουν...
Από το ξεκίνημα της «ελληνικής» κρίσης, όταν χρειάστηκε να φτάσουμε μία ανάσα από την άτακτη χρεοκοπία για να παραδεχθούμε το προφανές, ότι δηλαδή μία χώρα που δεν παράγει παρά μόνο καταναλώνει δεν μπορεί να πάει μακριά, όλες οι κυβερνήσεις έθεταν ένα στόχο: την ανάπτυξη! Και τη συνδύαζαν με μία προϋπόθεση: την προσέλκυση επενδύσεων.
Λογικό, αλλά όχι εύκολο. Γιατί μπορεί η Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης να έγινε πιο φθηνή σε ό,τι αφορά π.χ. τις τιμές των ακινήτων ή τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα, ωστόσο οι κυβερνήσεις δεν αντιμετώπισαν τους βασικούς εχθρούς για κάθε επίδοξο επενδυτή: το ασταθές και διαρκώς μεταβαλλόμενο (προς το χειρότερο) φορολογικό περιβάλλον και τη γραφειοκρατία, που μπορεί να αποθαρρύνει και τον πιο αποφασισμένο επιχειρηματία. Ταυτόχρονα, δε, έκαναν ένα ακόμα μεγάλο λάθος: έστρεψαν το ενδιαφέρον τους αποκλειστικά στους ξένους επενδυτές και αγνόησαν επιδεικτικά τους εγχώριους επιχειρηματίες που είχαν ή έχουν τόσο τη διάθεση όσο και τα -περιορισμένα, έστω- οικονομικά μέσα να επενδύσουν σε μία νέα, μικρή ή μεσαία, επιχείρηση που θα δημιουργήσει 2-3 ή το πολύ 5 νέες θέσεις εργασίας, αλλά με τις αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές και έσοδα για τα δημόσια ταμεία από την αλυσίδα της οικονομικής δραστηριότητας τους.
Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, όπου άνω του 90% των επιχειρήσεων είναι μικρές και μεσαίες, οι οποίες μάλιστα κράτησαν όρθια την ελληνική οικονομία μέσα στην κρίση, πολλές φορές θυσιάζοντας την ίδια τη βιωσιμότητά τους, θα περίμενε κανείς ότι ένα μελετημένο, κοστολογημένο και ρεαλιστικό σχέδιο υποστήριξης της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας, με κίνητρα φορολογικά και αντι-γραφειοκρατικά, θα ήταν προτεραιότητα των κυβερνήσεων. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που, ελλείψει βιομηχανικής παραγωγής και αντίστοιχων υποδομών, το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών περιορίζεται κυρίως στον τουρισμό και την ενέργεια -όταν δεν συναντά τις ιδεοληπτικές αγκυλώσεις υπουργών και πρωθυπουργικών συμβούλων που προτιμούν να τους στείλουν στα... τσακίδια.
Κι όμως, τέτοιο σχέδιο ουδέποτε ακούσαμε ούτε είδαμε να τίθεται σε εφαρμογή. Αντιθέτως, αυτό που βλέπουμε κάθε μέρα είναι μια άνευ προηγουμένου φορολογική λαίλαπα, που με μοναδικό σκοπό την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων στα χαρτιά, αφού στην πράξη οι φόροι δεν εισπράττονται (ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος, γαρ...), καταδικάζει μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σε μαρασμό και όχι απλώς αποθαρρύνει τους επίδοξους ξένους επενδυτές αλλά διώχνει και πολλούς από αυτούς που ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.
Μια ματιά στο μείγμα των μέτρων των μνημονίων, με αποκορύφωμα το τελευταίο, διπλό μνημόνιο που υπέγραψε η σημερινή κυβέρνηση, τα λέει όλα: φόροι, φόροι κι άλλοι φόροι, και οι δαπάνες του -σπάταλου και αναποτελεσματικού- κράτους στο απυρόβλητο. Ένα μείγμα που αποκαλύπτει ότι ο στόχος της ανάπτυξης και των επενδύσεων δεν είναι το σύγχρονο «αφήγημα» αλλά παραμύθι για μικρά παιδιά.
Τώρα που το ξανασκέφτομαι, αν ο Βενιαμίν Φραγκλίνος ζούσε στην Ελλάδα σήμερα, μάλλον θα διαπίστωνε ότι το μόνο σίγουρο πράγμα είναι ο θάνατος των επιχειρήσεων από τους φόρους...