Brexit: Δεύτερο δημοψήφισμα και άλλοι τρόποι για να αρθεί το αδιέξοδο

Ο χρόνος τελειώνει.
Niall Carson - PA Images via Getty Images

Οι τελευταίες εβδομάδες ήταν σίγουρα δραματικές για την Βρετανία αλλά δεν οδήγησαν πουθενά. Η χώρα βρίσκεται ενώπιον αδιεξόδου: η Τερέζα Μέι ακύρωσε την ψηφοφορία για το σχέδιο συμφωνίας του Brexit στην Βουλή, οι Βρυξέλλες επιβεβαίωσαν το γεγονός ότι δεν πρόκειται να κάνουν πίσω και οι πιθανότητες αλλαγής της βρετανικής ηγεσίας εξαφανίστηκαν την περασμένη βδομάδα, όταν η Μέι επέζησε της απόπειρας των βουλευτών του κόμματός της να της δείξουν την έξοδο.

Πώς, λοιπόν, θα μπορούσε να αρθεί το αδιέξοδο;

Μία ιδέα είναι να δοθεί στα μέλη του Κοινοβουλίου η δυνατότητα να ψηφίσουν χωρίς δεσμεύσεις επί διαφόρων επιλογών για το Brexit, για να φανεί αν - και εφ όσον - μπορεί να βρεθεί κάποια λύση.

Οι υπάρχουσες επιλογές - για την ώρα:

Ψήφος υπέρ του σχεδίου συμφωνίας της Μέι

Η πιο προφανής λύση είναι η ψήφος υπέρ της πρότασης της Βρετανίδας πρωθυπουργού, όταν και αν τεθεί σε ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο. Ομως η Μέι ήταν τόσο σίγουρη ότι το σχέδιο δεν επρόκειτο να περάσει, που υπέστη την ταπείνωση να το αποσύρει την προηγουμένη της προγραμματισμένης ψηφοφορίας. Δεδομένου δε ότι περισσότεροι από 100 Συντηρητικοί βουλευτές ψήφισαν υπέρ της απομάκρυνσης της Μέι από την αρχηγία του κόμματος, η περίπτωση να αλλάξουν γνώμη φαίνεται απίθανη. Το σχέδιο συμφωνίας, έσωτ κι αν υποστεί τροποποιήσεις, φαίνεται εντελώς νεκρό.

Δεύτερο δημοψήφισμα

Η Μέι έχει απορρίψει κάθε περίπτωση δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit. Ομως αυτό που κάποτε φάνταζε σαν παραίσθηση, σήμερα έχει γίνει mainstream και οι υποστηρικτές του βλέπουν με ενθουσιασμό όλο και περισσότερους ανθρώπους να το συζητούν ως τη μοναδική λύση που θα μπορούσε να ξεμπλοκάρει το αδιέξοδο του Κοινοβουλίου.

Γενικές εκλογές

Ενας άλλος τρόπος για να μεταβληθεί η αριθμητική του Κοινοβουλίου θα ήταν οι εκλογές. Κερδίζοντας την πλειοψηφία, η Μέι θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι οι ψηφοφόροι υποστηρίζουν το σχέδιό της και θα υποχρέωνε τους βουλευτές να κάνουν το ίδιο. Θα συμφωνούσε όμως ποτέ το κόμμα της να στηρίξει το σχετικό μανιφέστο; Κι αν οι Εργατικοί κέρδιζαν την πλειοψηφία, ο Τζέρεμι Κόρμπιν θα ήταν πια ελεύθερος να ακολουθήσει την δική του στρατηγική για το Brexit - αλλά μόνον αν τον υποστήριζαν αρκετοί από τους δικούς του βουλευτές. Και βέβαια, δεν υπάρχει καμμία εγγύηση ότι οι ψηφοφόροι θα έδιναν την πλειοψηφία στους μεν ή στους δε. Και σ′ αυτή την περίπτωση θα βρισκόμασταν ακριβώς στο σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε - με πολύ λιγότερο χρόνο στην διάθεσή μας δεδομένου του deadline του Μαρτίου για την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Νορβηγία

Ενας πιο ομαλός δρόμος για την αποχώρηση από την Ε.Ε., τον οποίο υποστηρίζουν κάποιοι βουλευτές των Εργατικών, είναι η προσωρινή συμμετοχή της Βρετανίας στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και στην Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών, όπως η Νορβηγία και η Ισλανδία, μέχρι να οριστικοποιηθεί μία συμφωνία για τις μελλοντικές εμπορικές συναλλαγές. Η συμμετοχή στην Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών θα επιτρέψει στην Βρετανία να παραμείνει μέσα στην Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά, ενώ θα αποσυρθεί από την κοινή αγροτική και αλιευτική πολιτική. Αυτό θα έλυνε το πρόβλημα με την Ιρλανδία αλλά οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι σε μία τέτοια περίπτωση η Βρετανία αποδέχεται την ελευθερία κινήσεων των πολιτών της ΕΕ - κάτι το οποίο η Τερέζα Μέι θα δυσκολευτεί πολύ να περάσει από τους σκληροπυρηνικούς του κόμματός της.

Χωρίς συμφωνία

Οπως όλα δείχνουν, η περίπτωση της εξόδου χωρίς συμφωνία δεν συγκεντρώνει πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Αυτό όμως δεν έχει καμμία σημασία. Οσο τρομακτικό κι αν ακούγεται, η επιλογή υπάρχει. Αν οι βουλευτές δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν στο είδος της εξόδου που θέλουν - και να πείσουν την ΕΕ να την αποδεχθεί - η Βρετανία θα αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία στις 29 Μαρτίου 2019.

Εκτός...αν μπορούσαμε να επεκτείνουμε το Αρθρο 50

Η Βρετανία ενεργοποίησε το άρθρο 50 στις 29 Μαρτίου 2017 κι από τότε άρχισε η αντίστροφη μέτρηση των δύο ετών. Ενας τρόπος για να αντιμετωπιστεί το αδιέξοδο είναι να καθυστερήσει το Brexit ενώ η κυβέρνηση και η Βουλή θα προσπαθήσουν να σκεφτουν τι να κάνουν. Κάτι τέτοιο, όμως, αντί να λύσει το πρόβλημα θα προκαλέσει καθυστέρηση. Ασε που για να πετύχει, χρειάζεται την έγκριση της ΕΕ - και των σκληροπυρηνικών Συντηρητικών. Το οποίο - όπως διαβάσατε έως εδώ - δεν είναι καθόλου πιθανό.

Ανάκληση του Αρθρου 50

Η πυρηνική επιλογή που κρατάει ζωντανό το όνειρο των σκληροπυρηνικών υπερ της παραμονής στην ΕΕ. Η Βρετανία μπορεί επίσης να ακυρώσει όλη την ιστορία του Brexit, να ανακαλέσει το άρθρο 50 και να παραμείνει ως έχει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Κάτι τέτοιο μάλλον θα χρειαστεί να περάσει από την Βουλή και κατά πάσα πιθανότητα κι άλλο δημοψήφισμα. Κι όπως είναι προφανές κάτι τέτοιο θα ήταν άκρως προβληματικό πολιτικά.

Δημοφιλή