Την 8/8/2019 υπερψηφίστηκε από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και της Ελληνικής Λύσης το άρθρο 64 του διυπουργικού νομοσχεδίου που αφορά στην κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Είναι μάλλον ατυχές το γεγονός ότι οι βουλευτές των άλλων πολιτικών κομμάτων είτε καταψήφισαν το εν λόγω άρθρο είτε δήλωσαν «παρών» δείχνοντας εμπράκτως ότι δεν θέλουν να καταργηθεί το πανεπιστημιακό άσυλο. Η στάση αυτή μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: τι σημαίνει «άσυλο»; Άσυλο θεωρείται ένας ιερός χώρος που δε μπορεί να παραβιαστεί ή ένας χώρος που χαίρει κάποιας προστασίας απέναντι στην πολιτεία (π.χ. οικογενειακό ή πανεπιστημιακό άσυλο) ή ένα καταφύγιο για κάποιον που διώκεται (π.χ. πολιτικό άσυλο).
Στην ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων, την 8/8/2019 ο Πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης είπε ξεκάθαρα «Όταν μιλάμε για κατάργηση του «ασύλου ανομίας», μιλάμε για την απαγόρευση της παραβατικής δράσης μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους. Εμείς δεν θέλουμε αστυνόμους στα πανεπιστήμια. Θέλουμε, όμως, να διώξουμε από εκεί τους κουκουλοφόρους που αστυνομεύουν τη ζωή των φοιτητών».
Αντιθέτως, ο Γ.Γ. του ΚΚΕ κ. Κουτσούμπας τόνισε ότι η Νέα Δημοκρατία «επιδιώκει την πιο αδιατάρακτη εφαρμογή της κυρίαρχης αντιλαϊκής πολιτικής». Η κατάργηση του ασύλου ανομίας και παράλληλα η προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας των σπουδαστών δεν είναι κυρίαρχη αντιλαϊκή πολιτική. Απεναντίας, είναι η πολιτική που σέβεται το λαό, τα παιδιά μας και τους επιστήμονες-ερευνητές που παράγουν νέα γνώση.
Το ΜεΡΑ25 φαίνεται να διαφωνεί …συμφωνώντας με την κατάργηση του «ασύλου ανομίας» και μέσω του επίσημου ιστοτόπου του «τάσσεται πλήρως υπέρ της διατήρησης του ασύλου ιδεών, διδασκαλίας και έρευνας, προτείνοντας την περιφρούρησή του από υπαλλήλους του πανεπιστημίου, συμφωνώντας με το υπάρχον καθεστώς για τις κακουργηματικές πράξεις». Φυσικά η «περιφρούρηση του ασύλου ιδεών από υπαλλήλους του πανεπιστημίου» είναι ανέφικτη όταν οι ίδιοι οι υπάλληλοι είναι αδύναμοι κι εμποδίζονται από εξω-πανεπιστημιακούς να παράγουν έργο. Επιπροσθέτως, η «περιφρούρηση» απαιτεί συγκεκριμένες ικανότητες που γραμματείς ή εκπαιδευτικοί δεν είναι υποχρεωμένοι να έχουν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δια στόματος της αναπληρώτριας τομεάρχη Παιδείας της Κ.Ο. του κ. Τζούφη (05/08/2019) υποστηρίζει ότι με την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου «η Κυβέρνηση απειλεί τα θεμέλια της ακαδημαϊκής ειρήνης και χρησιμοποιεί διαχρονικά το Άσυλο για να συκοφαντήσει τα ελληνικά πανεπιστήμια. Κλείνοντας ανέφερε πως σήμερα υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των κακουργηματικών πράξεων και τα όποια προβλήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τεκμηρίωση, σύνεση και διάλογο και όχι με αστυνομοκρατία, καταστολή και επιστροφή στο δόγμα «νόμος και τάξη». Σε μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή (11.05.2018) σχετικά με τα περιστατικά ανομίας στα ΑΕΙ, από το 2011 έως και το 2017, υπήρξαν 95 περιστατικά βίας σε καθηγητές, 34 σε φοιτητές και 27 σε τρίτους, 67 εισβολές, 2 βιασμοί, 20 γεγονότα σχετικά με ναρκωτικά, 11 με ξυλοδαρμούς, 11 με ομηρίες, 10 με παρεμπόριο και όχι μόνο. Εκ των πραγμάτων, με την κατάργηση του ασύλου ανομίας, δεν κινδυνεύει η ακαδημαϊκή ειρήνη. Αντιθέτως, ενισχύεται! Επίσης, η κ. Τζούφη όταν λέει ότι είναι αντίθετη με την αστυνομοκρατία, φαίνεται να συμφωνεί με τη φράση του Πρωθυπουργού «δεν θέλουμε αστυνόμους στα πανεπιστήμια».
Τέλος, το ΚΙΝΑΛ δια της πρότασεώς του συμφωνεί εξ ολοκλήρου με την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας ότι «Στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, η οποία αποτελεί θεσμική εγγύηση της αδέσμευτης και απαραβίαστης επιστημονικής σκέψης, έρευνας και διδασκαλίας. Η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει» καθώς επίσης και «όταν τελούνται αξιόποινες πράξεις, εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία και εντός των χώρων των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη έγκριση οιουδήποτε οργάνου Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος». Σχετικά με το τελευταίο αυτό μέρος της πρότασης είναι κατανοητό ότι το ΚΙΝΑΛ συμφωνεί με την πρόταση του Πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη «…την απαγόρευση της παραβατικής δράσης μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους. Εμείς δεν θέλουμε αστυνόμους στα πανεπιστήμια. Θέλουμε, όμως, να διώξουμε από εκεί τους κουκουλοφόρους που αστυνομεύουν τη ζωή των φοιτητών».
Από όλα τα παραπάνω, είναι προφανές ότι όλα τα πολιτικά κόμματα δια των εκπροσώπων τους επιθυμούν την ελεύθερη διακίνηση ιδεών και την απαγόρευση της παραβατικής δράσης θεωρώντας το πανεπιστημιακό άσυλο «ιερό» χώρο που δε μπορεί να παραβιαστεί, χώρο που πρέπει να χαίρει προστασίας απέναντι στην πολιτεία. Προσωπικά δεν θα μπορούσα να φανταστώ πολιτικό, εκλεγμένο από το λαό να θεωρεί το πανεπιστημιακό άσυλο «καταφύγιο για κάποιον που διώκεται». Μπορεί κάποια πολιτικά κόμματα να μην υπερψήφισαν το εν λόγω άρθρο αλλά στην ουσία φαίνεται ότι το αποδέχτηκαν.
Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, θέματα Παιδείας που αφορούν στην ελεύθερη διακίνηση ιδεών, στην ποιότητα της εκπαίδευσης, στο ασφαλές εκπαιδευτικό περιβάλλον και στην παραγωγή νέας γνώσης, πρέπει να ενταχθούν σε ένα πρόγραμμα εθνικής συναίνεσης κάτι που απαιτεί πολιτική ωριμότητα.