Tου Γιώργου Σταμάτη, Βουλευτή Επικρατείας της ΝΔ.
Συμπληρώνονται πλέον χίλιες μέρες από την 24η Φεβρουαρίου του 2022, όταν ξεκίνησε η εισβολή ευρείας κλίμακας της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πρόκειται για ευθεία παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας ενός ανεξάρτητου κράτους και για ένα ισχυρότατο πλήγμα κατά της νόμιμα και δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης της Χώρας. Ο πόλεμος αυτός έχει προκαλέσει μεταξύ των πολλών οδυνηρών συνεπειών, τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στην Ευρώπη μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Περίπου το 1/3 των Ουκρανών έχουν βίαια ξεριζωθεί από τον τόπο τους και τις ζωές τους, αφού πάνω από 4 εκατομμύρια πολίτες είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι από τις εμπόλεμες ζώνες σε πιο ασφαλείς περιοχές της Χώρας, ενώ πάνω από 6,7 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν βρει καταφύγιο στο εξωτερικό.
Η κατάφωρη παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αμάχων και η παράνομη κατοχή ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία, έχει καταδικαστεί με σειρά ψηφισμάτων από την ΕΕ και από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Στην κατεύθυνση αυτήν, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΣτΕ έχει υιοθετήσει ψήφισμα, το οποίο μεταξύ άλλων καταδικάζει τη βίαιη μεταφορά και απέλαση δεκάδων χιλιάδων παιδιών σε προσωρινά κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και ζητά την άμεση απελευθέρωση τους. Σε αυτό το πλαίσιο, αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου, η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, σε διαβούλευση με την Κοινοβουλευτική Συνέλευση, αποφάσισαν την αποπομπή της Ρωσικής Ομοσπονδίας από τον Οργανισμό. Η παύση της Ρωσίας από το Συμβούλιο της Ευρώπης, καθιστά σαφές, ότι η εισβολή στην Ουκρανία αντιβαίνει στις κοινές δημοκρατικές αξίες και παραδόσεις των Ευρωπαϊκών κρατών.
Σύμφωνα με πρόσφατο ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι σφαγές της Bucha, του Irpin, καθώς και άλλων πόλεων που απελευθερώθηκαν από τη ρωσική κατοχή, αλλά και η χρήση ισχυρών εκρηκτικών σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, συνιστούν εγκλήματα πολέμου. Το ίδιο ισχύει και για την πολιορκία και την καταστροφή της Μαριούπολης, τους σφοδρούς βομβαρδισμούς του Χάρκοβο, της Οδησσού και άλλων πόλεων και κωμοπόλεων της Ουκρανίας.
Επιπλέον, στις πληγείσες περιοχές υπέστησαν εκτεταμένες καταστροφές υποδομές ζωτικής σημασίας, μη στρατιωτικών στόχων, όπως νοσοκομεία, σχολεία, καταστήματα, σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, εγκαταστάσεις τηλεθέρμανσης, εγκαταστάσεις αποθήκευσης και επεξεργασίας τροφίμων. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η Αναπληρώτρια Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Kelly T. Clements , «η καταστροφή των ενεργειακών υποδομών από τη Ρωσία έχει οδηγήσει σε συνολική απώλεια του 65 τοις εκατό της ικανότητας παραγωγής ενέργειας τους τελευταίους μήνες. Παράλληλα, οι επιθέσεις συνεχίζονται, διακόπτοντας την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, θέρμανσης και νερού.»
Η Ανθρωπιστική κρίση είναι μεγάλη. Γυναίκες που έχασαν τους άνδρες και τους γιους τους στον πόλεμο, παιδιά που έμειναν χωρίς τους γονείς τους, αλλά κυρίως τα άτομα με αναπηρία, αποτελούν το πιο ευάλωτο τμήμα του πληθυσμού της Ουκρανίας, που χρειάζεται μεγαλύτερη υποστήριξη. Αν και δεν υπάρχουν δεδομένα για τον ακριβή αριθμό των ατόμων με αναπηρία που βρίσκονται εγκλωβισμένα στις εμπόλεμες περιοχές, εν τούτοις εκτιμάται ιδιαίτερα υψηλός, λόγω των τραυματισμών και ακρωτηριασμών από τους βομβαρδισμούς.
Η ανεπάρκεια τροφίμων, φαρμάκων και υγειονομικού υλικού, η περιορισμένη πρόσβαση στην ενημέρωση, η πλημμελής προσβασιμότητα των καταφυγίων και οι βομβαρδισμοί, έχουν καταστήσει τα άτομα με αναπηρία στην Ουκρανία τα πιο ευάλωτα θύματα αυτής της ανθρωπιστικής κρίσης.
Παιδιά και ενήλικες με αναπηρία που διαβιούν σε ιδρύματα, είναι αποκλεισμένοι και η ζωή τους τελεί συχνά υπό διακινδύνευση, αφού έχουν ήδη βομβαρδιστεί δομές και Οργανισμοί που φιλοξενούν άτομα με αναπηρία. Με το χειμώνα να πλησιάζει και τα πρώτα χιόνια να έχουν ήδη πέσει στην Ουκρανία, προμηνύεται μια δύσκολη περίοδος για τους κατοίκους, και ειδικότερα για τα ευάλωτα θύματα αυτής της ανθρωπιστικής κρίσης που θα πρέπει να επιβιώσουν υπό την απειλή των βομβαρδισμών και των παρατεταμένων διακοπών νερού και ρεύματος.
Η υπερσυγκέντρωση του πληθυσμού στις ασφαλέστερες περιοχές, σε συνδυασμό με τη διαρκή εμπόλεμη κατάσταση της Χώρας, έχουν επιβαρύνει το σύστημα υγείας, εκπαίδευσης και κοινωνικής φροντίδας. Η διεθνής κοινότητα στέκεται στο πλευρό των αμάχων και των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό της Χώρας, παρέχοντας σημαντικότατη ανθρωπιστική υποστήριξη. Ωστόσο, δεδομένου ότι επίκειται ένας σκληρός χειμώνας, οι προσπάθειες μας πρέπει να ενταθούν περαιτέρω, ώστε η ανθρωπιστική βοήθεια να φτάσει παντού, σε κάθε ευάλωτο άνθρωπο και ιδίως στα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρία, που έχουν και δυσκολότερη πρόσβαση. Όλοι οι πολίτες χωρίς καμία διάκριση πρέπει να έχουν ίση πρόσβαση στα καταφύγια, την ασφαλή εκκένωση και την ανθρωπιστική βοήθεια.
Τον περασμένο μήνα, επισκεφθήκαμε ως Κοινοβουλευτική Ομάδα Φιλίας Ελλάδας – Ουκρανίας το Κίεβο και την Οδησσό και είδαμε από κοντά τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζει ο ουκρανικός λαός. Είναι βαθιά συγκλονιστικό να γνωρίζεις ότι βρίσκεσαι σε μια πόλη, που πριν –όχι από 80, όχι από 50-, αλλά μόλις δυόμιση χρόνια, επλήγη τόσο βάναυσα από τους βομβαρδισμούς.
Οι κάτοικοι επιδεικνύοντας ηρωικό σθένος, προσπαθούν να συνεχίσουν τη ζωή τους, περπατούν στους δρόμους, πηγαίνουν στις δουλειές τους, τα παιδιά παρακολουθούν τα μαθήματα στο σχολείο. Μέχρι που η φαινομενικά ήσυχη καθημερινότητα, διαταράσσεται από τους προειδοποιητικούς ήχους των σειρήνων που τους καλούν να τρέξουν στα καταφύγια, τα οποία βρίσκονται σε κάθε γωνία της πόλης. Άλλοτε πάλι, άνθρωποι που περπατάνε ή πίνουν τον καφέ τους, ακούν την εκκωφαντική έκρηξη από πυραυλική επίθεση στο λιμάνι 2 – 3 χιλιόμετρα μακρύτερα.
Χρέος όλων μας αποτελεί να εργαστούμε συστηματικά για την αποκατάσταση της ειρήνης, αλλά και να στηρίξουμε τους πολίτες της Ουκρανίας που δοκιμάζονται καθημερινά από τη φρίκη του πολέμου,με κάθε είδους ανθρωπιστική βοήθεια και ανάπτυξη προγραμμάτων για ανοικοδόμηση της περιοχής. Γιατί οι αρχές του ανθρωπισμού, της αμοιβαίας αλληλεγγύης των κρατών και της εμπέδωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας συνθέτουν τον πυρήνα του ευρωπαϊκού αξιακού μας προτύπου.