Ενας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από τον τόσο πρόωρο θάνατο του Θάνου Μιικρούτσικου. Ισως να μην υπάρχει καλύτερος τρόπος για να τιμήσει κανείς/ία την μνήμη του σπουδαίου συνθέτη από την ακρόαση του «Χόρεψε Πάνω Στο Φτερό Του Καρχαρία». Ενός διπλού CD δηλαδή που κυκλοφόρησε πριν περίπου δύο εβδομάδες και περιλαμβάνει την ηχογράφηση ολόκληρου του εμβληματικότερου έργου του, τις δύο ενότητες του κύκλου τραγουδιών σε ποίηση Νίκου Καββαδία, τα «Ο Σταυρός Του Νότου» και «Οι Γραμμές Των Οριζόντων», όπως παίχτηκαν σε δύο εκπληκτικές συναυλίες τον Μάιο του ’19 στο Μέγαρο Μουσικής από ένα πολύ ιδιαίτερο σχήμα, τρία πιάνα, πνευστά και τρεις φωνές, αυτές της Ρίτας Αντωνοπούλου και των Χρήστου Θηβαίου και Κώστα Θωμαϊδη, υπό την διεύθυνση του και με τον ίδιο παρόντα στη σκηνή. Στη συνέντευξη τους με κοινό ερωτηματολόγιο η ερμηνεύτρια και οι δύο ερμηνευτές μιλούν για αυτό το μνημειώδες έργο της σύγχρονης ελληνικής μουσικής παράδοσης αλλά και γενικότερα για τον κυριολεκτικά αείμνηστο δημιουργό.
Καταρχάς τι θυμάστε ως ακροατές και ακροάτρια από την πρώτη επαφή σας με τον δίσκο «Ο Σταυρός Του Νότου»; Σας είχε περάσει αλήθεια από το μυαλό τότε ότι κάποτε θα ερμηνεύατε αυτά τα τραγούδια;
ΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ: Θυμάμαι την επίδραση που είχαν κάποια τραγούδια μέσα μου. Θυμάμαι να μην καταλαβαίνω πολλές λέξεις στους στίχους και όμως να με συνεπαίρνει μια ιστορία, η μουσική και να ταξιδεύω. Θυμάμαι όποτε άκουγα το «Οι 7 Nάνοι...» σταματούσα ό,τι έκανα για να το ακούσω. Ποτέ δεν θα τολμούσα να σκεφτώ ότι θα ερχόταν η στιγμή που η φωνή μου θα συναντούσε αυτό το εμβληματικό έργο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΗΒΑΙΟΣ: Όχι βέβαια. Καταρχήν άκουγα τα «Ο Σταυρός Του Νότου» και «Μουσική Πράξη στον Μπρεχτ» και μαζί με τα «Φοβάμαι» του Βασίλη Παπακωνσταντίνου και «Δελτίο Καιρού» της Μαρίας Δημητριάδη ήταν οι κασέτες που είχα πάρει μαζί μου όταν έφυγα για την Ιταλία. Άκουγα μόνο τραγούδια με αγγλικό στίχο τότε και ήταν σαν να μιλούσαν στη δική μου γλώσσα τα είδωλά μου. Μετά βγήκε και το «Οι Γραμμές Των Οριζόντων» και άκουγα και αυτό και, όπως καταλαβαίνεις, τα είχα υιοθετήσει αυτά τα τραγούδια, εκτός του ότι τα έπαιζα στην Ιταλία όταν πια είχα βρει και μια δουλειά για να παίζω με την κιθάρα μου. Αυτά τα τραγούδια πραγματικά με σημάδεψαν. Όταν έφτασε η στιγμή να γνωρίσω τον Θάνο και να γίνω βασικός ερμηνευτής τους ήταν για εμένα κάτι πολύ δυνατό, μεγάλη τιμή, μεγάλο το βάρος και μεγάλη ευτυχία.
ΚΩΣΤΑΣ ΘΩΜΑΪΔΗΣ: Τα πρώτα τραγούδια από το Σταυρό του Νότου, τα άκουσα όταν ο Θάνος Μικρούτσικος τα συνέθεσε για την τηλεοπτική σειρά του Τάσου Ψαρρά «Πορεία 0.90». Τα τραγούδια του δίσκου τα άκουσα όταν υπηρετούσα τη στρατιωτική θητεία μου. Θεωρώ τυχερό τον εαυτό μου που τα υπηρετώ εδώ και αρκετά χρόνια. Η πρώτη δισκογραφικά εκτέλεση του «Καραντί» είναι με την φωνή μου σε single 45 στροφών.
Βλέπετε τα «Ο Σταυρός Του Νότου» και «Οι Γραμμές Των Οριζόντων» ως δύο όψεις του αυτού νομίσματος ή κατά τη γνώμη σας ο Θάνος Μικρούτσικος προσέγγισε αυτούς τους δύο κύκλους με διαφορετικό μουσικά τρόπο, ίσως ακόμα και φιλοσοφία;
Ρ. Α.: Σίγουρα πιστεύω ότι κάποια αλλαγή θα είχε συμβεί μέσα του μέσα στα χρόνια και άρα και στον τρόπο προσέγγισης της ποίησης του Καββαδία ή και της μουσικής του. Τα πάντα ρει....με αυτή την παραδοχή πιστεύω πως λογικά κάποιος άλλος συνδυασμός έμπνευσης αλλά και γνώσης θα δημιούργησε το «Οι Γραμμές Των Οριζόντων». Όμως μέσα μου, αν με ρωτάς, τα έχω σαν ένα, δεν τα διαχωρίζω. Για εμένα είναι ένα έργο πάνω στην ποίηση ενός μοναδικού ποιητή που μαγικά κατάφερε με τη μουσική του Θάνου να βρεθεί στις ψυχές τόσων γενεών. Τη βρίσκω όμως πολύ ενδιαφέρουσα την ερώτησή σου και κρίμα που δεν του την είχα απευθύνει τόσα χρόνια…Πολύ θα ήθελα να ξέρω την δική του άποψη.
Χ. Θ.: Όχι, είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Πάντα ο Θάνος ήθελε να ανανεώνει τα έργα του, να τα κρατάει ζωντανά. Και νομίζω ότι με αυτή την κίνηση, ο δίσκος που βγήκε τώρα με τα τρία πιάνα, είναι πραγματικά για να παραμείνει ζωντανό το έργο του. Αυτό ήθελε.
Κ. Θ.: Νομίζω πως ο τρόπος που τα προσέγγισε ήταν ο ίδιος γιατί εμπνεύστηκε από τον ίδιο ποιητή, τον Νίκο Καββαδία. Όμως δεν σταμάτησε ποτέ να πειραματίζεται ως προς το μουσικό του υλικό και να αναθεωρηθεί την φόρμα των τραγουδιών. Το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του έργου καθώς και οι άξιοι εκτελεστές, μουσικοί και ερμηνευτές/ιες, που το υπηρέτησαν με ερμηνείες σημαντικές.
Συμφωνείτε με αυτό που είχε πει ο Θάνος στον («μουσικό alter ego του», όπως των αποκαλούσε ο ίδιος – σ.τ.σ.) Θύμιο Παπαδόπουλο, ότι από τις τέσσερις συνολικά εκδοχές του κύκλου Καββαδία που πρόλαβε να κάνει θεωρούσε αυτήν την καλύτερη; Ποιες ήταν κατά τη γνώμη σας οι μεγαλύτερες προκλήσεις της αλλά και τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της σε σχέση με τις προηγούμενες;
Ρ. Α.: Έχω μεγάλη αγάπη στις αρχικές εκτελέσεις. Ποτέ επίσης δεν ήμουν «φαν» των επανεκτελέσεων…μέχρι που γνώρισα τον Θάνο Μικρούτσικο και η πρώτη δισκογραφική εργασία μας ήταν επανεκτελέσεις εμβληματικών τραγουδιών. Αν με ρωτούσες τότε θα σου απαντούσα κρυφά ότι το θεωρούσα παρακινδυνευμένη κίνηση ως και ατόπημα για το ξεκίνημά μου. Αν με ρωτάς τώρα, τον ευγνωμονώ. Δεν μπορώ με ευκολία να πω ότι ναι, πιστεύω ότι είναι η καλύτερη εκδοχή του Καββαδία, πόσο μάλλον εφόσον συμμετέχω...δεν θα ακουγόταν και πολύ σωστό. Όμως αυτό που μπορώ να πω είναι ότι εμπιστεύομαι τον Θάνο όταν λέει κάτι, όταν πιστεύει κάτι, όταν νιώθει κάτι. Συνήθως έχει δίκαιο και αυτό αποδεικνύεται αργότερα. Οπωσδήποτε η συνθήκη με τα τρία πιάνα και τα πνευστά ήταν από μόνη της πολύ ειδική. Άρα η βασική πρόκληση μουσικά ήταν οι νέες ενορχηστρώσεις που θεωρώ ότι είναι εκπληκτικές και ερμηνευτικά για εμάς να μπορέσουμε να δώσουμε κάτι νέο σε αυτό που ήδη κατέχουμε και μας έχει καθορίσει, να βρούμε τον εαυτό μας μέσα στις επανεκτελέσεις αυτές. Το ευτυχές είναι ότι, κρίνοντας από το αποτέλεσμα, νομίζω πως το καταφέραμε.
Χ. Θ.: Αυτό που είπε ο Θάνος αφορά τον ίδιο και τον Θύμιο. Εγώ δεν μπορώ να πάρω θέση σε αυτό, να πω ότι είναι η καλύτερη, εφόσον συμμετέχω. Ξέρω ότι μελέτησα πολύ, ξέρω ότι ήταν πολύ δύσκολο το εγχείρημα, πάρα πολύ δύσκολο. Οι ιδιαιτερότητες του Θάνου ως πιανίστα, του Μάξιμου Δράκου και του Θοδωρή Οικονόμου, με τα τρία πιάνα να ακούγονται σαν ένα και φυσικά με τον αέρα να σκάει στα πανιά από τα πνευστά του Θύμιου. Ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα για όλους μας και προσπαθήσαμε και βγάλαμε τον καλύτερο μας εαυτό.
Κ. Θ.: Ο Θάνος ήταν ανήσυχο πνεύμα και δημιουργικός μέχρι τις τελευταίες του στιγμές. Σημείωνε τις σκέψεις του και τις επεξεργαζόταν με μαθηματική ακρίβεια. Δούλευε με τις ώρες στο πιάνο, έγραφε τις νότες, τις παρουσίαζε σε όσους ήμασταν κοντά του, τις συζητούσε. Ήθελε με την τελευταία του ματιά στο Καββαδιακό υλικό να πειραματιστεί με τους ήχους των πιάνων και τα πνευστά. Στον ήχο τους προσαρμόσαμε τις ερμηνείες μας. Από τις πρόβες είχε ενθουσιαστεί με το αποτέλεσμα. Ηταν σαν ακροβασία για όλους τους συμμετέχοντες και τελικά ερμηνευτική απελευθέρωση. Θα ήθελα να σημειώσω πως ο ίδιος επιμελήθηκε του ηχογραφήματος σε συνεργασία με τον Θύμιο Παπαδόπουλο και τον αδελφό του Σωτήρη που ήταν ο τεχνικός ήχου στην στουντιακή επεξεργασία.
Ως γνωστόν ο πιο αγαπημένος ίσως στίχος του Θάνου από την ποίηση του Καββαδία ήταν αυτός που έδωσε και τον τίτλο στο CD. Τον καρχαρία τον ξαναβρίσκουμε σε ένα από τα εμβληματικά ποιήματα και τραγούδια φυσικά του κύκλου, το «Καραντί». Τι πιστεύετε ότι συμβόλιζε για τον ποιητή ο καρχαρίας και ήταν ίδιος ή διαφορετικός ο συμβολισμός του για τον Θάνο;
Ρ. Α.: Σίγουρα έχει να κάνει με την υπέρβαση αυτή η προστακτική φράση. Η ερμηνεία που έδωσε του Θάνου μου ακουγόταν πάντα πολύ σωστή και λογική και αυτό μας παρότρυνε συνεχώς να κάνουμε, να ξεπερνούμε δηλαδή τις καταγεγραμμένες δυνατότητες μας όπως συνήθιζε να λέει. Από την άλλη σου ομολογώ ότι, από τότε που πήγαινα σχολείο, πάντα η ερώτηση του τί εννοεί ο ποιητής - την οποία χρησιμοποιούμε και σήμερα σαν ατάκα - με έφερνε σε πολύ δύσκολη θέση, κυρίως γιατί θεωρούσα αδύνατο να την απαντήσω. Πίστευα και πιστεύω ότι ως ένα βαθμό είναι αδύνατον κάποιος να γνωρίζει με σιγουριά τί ήθελε να πει ο κάθε ποιητής με τις λέξεις,, τις μεταφορές και τις παρομοιώσεις του. Αυτό που στ’ αλήθεια μπορούμε να ξέρουμε είναι τι σημαίνει για εμάς, πού μας πάει και αυτή είναι και η μαγεία της τέχνης. Το ταξίδι είναι προσωπικό για τον καθένα, ο δημιουργός του έργου μπορεί να είχε άλλη πρόθεση. Πιστεύω σίγουρα ότι ο ναυτικός με τον καρχαρία είχαν μια σχέση που εμείς δεν μπορούμε να συλλάβουμε. Ο ναυτικός πίστευε ότι αυτή είναι η μοίρα του, η κατάληξή του. Άρα σίγουρα η φράση χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία έχει να κάνει με μια νίκη…έστω και για λίγο.
Χ. Θ.: Πάντα ο Θάνος αναφερόταν σε αυτή τη φράση γιατί επιθυμούσε με αυτό του το έργο να παρακινήσει τους νέους πιο πολύ, τις επόμενες γενιές - για αυτό ίσως και παραμένει επίκαιρο τόσα χρόνια - να προσπαθούν πάντα να κατακτήσουν το αδύνατο. Με μια τόσο ποιητική φράση, να ξεπεράσουν τα όριά τους....Όπως έλεγε και ο ίδιος, ο χρόνος κάποτε μας νικάει όλους αλλά θα τον κερδίζουμε πάντα στα σημεία.
Κ. Θ.: Ο στίχος αυτός είναι από το ποίημα «Γυναίκα». Ο Νίκος Καββαδίας αναφέρεται στην προσωπική υπέρβαση που ο καθένας οφείλει στον εαυτό του, δίνοντας το μήνυμα ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο. Ο Θάνος Μικρούτσικος πάντοτε ανέφερε τον συγκεκριμένο στίχο και το νόημα του. Όντως είχε ταυτιστεί και ακολουθούσε στη ζωή του αυτό ακριβώς, προσπαθούσε να ξεπερνάει τις καταγεγραμμένες δυνατότητες του. Όλη του η πορεία ήταν μια διαρκείς προσπάθεια να κατακτήσει το όνειρο, το ανέφικτο, το μαγικό.
Πέρα από τα πολλά άλλα που έβρισκε, ακόμα και ταυτιζόταν μαζί τους, ο Θάνος στην ποίηση του Καββαδία νομίζετε ότι πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξε η αίσθηση αλλά και η ανάγκη για ελευθερία που εκφράζει και αποπνέει η ποίηση του και, για εμένα τουλάχιστον, χαρακτήριζε και τον Θάνο; Ελευθερία δημιουργική, εκφραστική, πολιτική, προσωπική, στην πιο πλήρη και συνολική της διάσταση...
Ρ. Α.: Δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο. Δεν ξέρω αν ο Θάνος βρήκε τον Καββαδία στον δρόμο του ή αν ο Καββαδίας μαγικά πλησίασε τον Θάνο. Σίγουρα όμως αυτή η συνάντηση δεν ήταν διόλου τυχαία μα σίγουρα μοιραία και ευτυχώς για όλους μας που συνέβη! Καμία άλλη μουσική προσέγγιση δεν θα μπορούσε να αναδείξει αυτά τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Νίκου Καββαδία όπως πολύ εύστοχα είπες. Ο Θάνος με έναν τρόπο έγινε ο Καββαδίας, ενώθηκαν σε ένα πρόσωπο.
Χ. Θ.: Συνεχίζοντας αυτό που προανέφερα είναι το γεγονός ότι πάντα, όπως μου έλεγε και εμένα προσωπικά, πρέπει να προσπαθείς να ξεπεράσεις τον εαυτό σου, να μελετάς και να δημιουργείς κάτι που εχθές δεν το φανταζόσουν. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας αλλά και στο κάθε αύριο που ξημερώνει.
Κ. Θ.: Έχεις δίκαιο. Στην προσωπικότητα του Θάνου διέκρινες το πάθος για την ελευθερία, την δικαιοσύνη, την κοινωνική απελευθέρωση. Ένα μεγάλο κομμάτι του έργου του έχει αυτή την κατεύθυνση. Όταν ήταν σε μικρή ηλικία ο πατέρας του του διάβαζε ποίηση, ανάμεσα στα άλλα και ποιήματα του Καββαδία. Ο ήχος και ο ρυθμός των στίχων καταγράφηκαν στη μνήμη του. Ετσι σιγά -σιγά ξεκλείδωνε το νόημα τους και τροφοδοτούσε την έμπνευση του.
Όσο παράδοξο και αν φαίνεται μήπως αυτή η συγκυρία της πανδημίας και της υγειονομικής μα και πολιτιστικής καραντίνας που προκάλεσε είναι εντέλει και η πλέον κατάλληλη για να κυκλοφορήσει αυτό το CD;
Ρ. Α.: Πάντα στις πιο δύσκολες κοινωνικοπολιτικές συγκυρίες η τέχνη και ειδικά η μουσική ήταν στο προσκήνιο, όσο και αν γίνεται αγώνας για το αντίθετο. Άρα ναι, είναι η κατάλληλη στιγμή. Είναι μια κατάθεση σε πείσμα των καιρών και την έχουμε όλοι ανάγκη.
Χ. Θ.: Όλα γίνονται για κάποιο λόγο. Πιστεύω ότι αυτή η εποχή είναι καίρια για να ακούσουμε ξανά, με νέο δημιουργικό τρόπο, την ποίηση του Νίκου Καββαδία και φυσικά την μουσική του Θάνου Μικρούτσικου και την δική μας προσπάθεια ερμηνείας. Εφ’ όσον βγήκε τώρα....τώρα έπρεπε να βγει!
Κ. Θ.: Ένα έργο τέχνης μετά την περίοδο της δημιουργίας του παραδίδεται στον χρόνο που όλοι ξέρουμε πως είναι αμείλικτος κριτής. Οι μελοποιήσεις του Θάνου κρίθηκαν ήδη από τον χρόνο. Βιώνουμε απίστευτες καταστάσεις σε μια βάρβαρη και σκληρή εποχή. Νομίζω πως το να δοθεί στο κοινό τώρα είναι γεγονός που μπορεί να ανακουφίσει ψυχικά και διανοητικά τους αποδέκτες του, όπως και κάθε άλλο βέβαια πνευματικό δημιούργημα.
Ήταν αλήθεια αναπόφευκτο η πολιτιστική καραντίνα να ακολουθήσει την υγειονομική ή μήπως όχι και είναι θέμα καθαρά επιλογών και πολιτικών, αν αυτές οι δύο δεν ταυτίζονται στην συγκεκριμένη περίπτωση;
Ρ. Α.: Είναι πάρα πολύ ξεκάθαρη η απάντηση μέσα μου και για αυτό λέω όχι, δεν ήταν αναπόφευκτο και το γνωρίζουν και όλοι όσοι παίρνουν τις αποφάσεις. Είναι μια μεγάλη συζήτηση αλλά σίγουρα χρειάζεται να το γνωρίζει ο κόσμος. Όλοι και όλα θα μπορούσαν να δουλεύουν υπό κάποιους περιορισμούς τους οποίους έτσι και αλλιώς όλοι μας – και μιλώ για τον χώρο μας - τηρήσαμε ευλαβικά εξαρχής. Αυτό που συμβαίνει είναι καθαρή επίθεση στον πολιτισμό της χώρας που τον γέννησε.
Χ. Θ.: Δεν μπορώ να απαντήσω αυτή την στιγμή....Πιστεύω ότι ο πολιτισμός πάντα θα υπάρχει, πάντα θα πολεμάει, πάντα θα είναι σε εγρήγορση και θα μας δείξει ο χρόνος τι ακριβώς συνέβη. Αυτή τη στιγμή πρέπει όλοι να ψωνίζουμε από το σούπερ μάρκετ των ονείρων μας.
Κ. Θ.: Η άποψη μου είναι ότι η υγειονομική καραντίνα έδωσε την ευκαιρία για να περάσουν στην κοινωνία μέτρα που αποδομούν την εργασία και την δημιουργία. Η πολιτιστική καραντίνα οδηγεί όλους τους επαγγελματίες του χώρου σε καταστάσεις πρωτόγνωρες . Είναι συγκινητική η αλληλεγγύη που αναπτύσσεται στις ημέρες μας. Κανείς δεν θα πρέπει να αφεθεί μόνος του.
Ποιο είναι το πιο αγαπημένο σας τραγούδι από όλο τον κύκλο Καββαδία και γιατί, προσοχή όμως, ανεξάρτητα από το αν το έχετε ποτέ ερμηνεύσει ή όχι;
Ρ. Α.: Θα πω το «Οι 7 Νάνοι Στο S/S Cyrenia» γιατί είχε εξαρχής αυτή την επίδραση πάνω μου χωρίς ακόμη να γνωρίζω ούτε την ποίηση του Καββαδία μα ούτε τον Θάνο Μικρούτσικο. Στην επόμενη θέση θα βάλω το «Εσμεράλδα», βρίσκω την μελοποίηση του ποιήματος μαγική. Και τα δύο αυτά τραγούδια δημιουργούν μία έκρηξη συναισθημάτων μέσα μου που δεν χρειάζεται να την εξηγήσω παρά μόνο να την νιώσω.
Χ. Θ.: Η αλήθεια είναι ότι είχα ενθουσιαστεί όταν άκουσα για πρώτη φορά το «Ο Λύχνος Του Αλαδδίνου» και αισθάνομαι ότι έχω ταυτιστεί με αυτό.
Κ. Θ.: Έχω ιδιαίτερη αδυναμία στo ποίημα «Θεσσαλονίκη» και ιδιαίτερα στην τελευταία του στροφή. Μνήμες…
Κάτω από φώτα κόκκινα κοιμάται η Σαλονίκη
Πριν δέκα χρόνια μεθυσμένη μου είπες σ’ αγαπώ
Αύριο σαν τότε και χωρίς χρυσάφι στο μανίκι
Μάταια θα ψάχνεις το στρατί που πάει για το Ντεπό
Τέλος σίγουρα έχετε πάρα πολλές αναμνήσεις από τον άνθρωπο, τον φίλο, τον συνεργάτη Θάνο. Θα σας ρωτήσω όμως ως μουσικοί (γιατί και οι ερμηνευτές/ιες είναι πριν από όλα μουσικοί!) ποια είναι η πιο έντονη ανάμνηση σας, αυτή που δεν θα σας εγκαταλείψει ποτέ από τον μουσικό Μικρούτσικο; Στην πρόβα, στο στούντιο, στη σκηνή, από και σε οποιαδήποτε περίσταση οι μουσικοί είναι και λειτουργούν μαζί...
Ρ. Α.: Νομίζω κανένας μας δε θα μπορέσει ποτέ να ξεχάσει την ενέργειά του πάνω στη σκηνή και την ανάγκη του για πλάκα με την πρώτη ευκαιρία, ήθελε να πειράζει τους πάντες! Όμως στ’ αλήθεια το πάθος του και η έντασή του πάνω στη σκηνή ήταν κάτι το απερίγραπτο και απολύτως μεταδοτικό, τόσο σε εμάς που βρισκόμασταν δίπλα του όσο και στον κόσμο.
Χ. Θ.: Τα πάντα! Τα πάντα με έχουν σημαδέψει, έχω ξανα-βαφτιστεί «Ο Άμλετ της Σελήνης», πραγματικά τα πάντα! Όλο του το ανάστημα, όλη του η έμπνευση, με έχουν ποτίσει ολόκληρο. Τον έχω μέσα μου κάθε ημέρα!
Κ. Θ.: Με τον Θάνο πορεύτηκα από τα είκοσι μου. Σε αυτήν την μακρά πορεία μου εμπιστεύθηκε έργα του (τα πιο απαιτητικά όπως έλεγε) που μου τα δίδαξε νότα – νότα και στίχο - στίχο. Ευτύχησα να ζήσω σημαντικές στιγμές μαζί του, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Στις πρόβες ήταν αυστηρός όπως ο μετρονόμος στη μουσική, στο στούντιο σε βοηθούσε να απελευθερωθείς και να εκφραστείς με τον καλύτερο τρόπο, στη σκηνή με το πάθος του και την ορμή του σε απογείωνε. Οι δυο συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τον Μάιο του 2019 στις οποίες ηχογραφήθηκε το CD θα μείνουν χαραγμένες στην ψυχή μου περισσότερο από όλες τις άλλες. Έχω την αίσθηση πως όλοι μας υπερβήκαμε τις καταγεγραμμένες μας μέχρι εκείνη τη στιγμή ερμηνείες. Μουσικοί και ερμηνευτές, όλοι μαζί στο κατάστρωμα, με τον καπετάνιο μας, τον Θάνο, στο τιμόνι, πλέοντας με το καράβι του Καββαδία…
Με την κυκλοφορία του «Χόρεψε Πάνω Στο Φτερό Του Καρχαρία» ο πλους αυτός θα συνεχιστεί εις το διηνεκές, προσκαλώντας ολοένα και περισσότερους/ες νεότερους/ες να επιβιβαστούν στο τόσο γερό μα ταυτόχρονα και μαγικό σκαρί της ποίησης και της μουσικής...