Αν στην ρητορική ερώτηση «θα θέλατε να είστε πλούσιοι;» η απάντηση θεωρείται σχεδόν δεδομένη, η απάντηση φαίνεται πιο δύσκολη στην ερώτηση: «πού θα προτιμούσατε να ζήσετε; Σε μια κοινωνία όπου οι πλούσιοι είναι εξαιρετικά πλούσιοι και οι φτωχοί πολύ φτωχοί, ή σε εκείνη που οι πλούσιοι είναι απλώς πολύ καλά;».
Ο John Burn-Murdoch , επικεφαλής στην ομάδα ανάλυσης δεδομένων των Financial Times παραθέτει μια σειρά δεδομένων για το πως να επιλέξεις την καλύτερη χώρα για να ζήσεις, ώστε η απάντηση να είναι «μαθηματικά τεκμηριωμένη».
Όπως αναφέρει, «για όλους, εκτός από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ελεύθερης αγοράς, η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση θα ήταν σίγουρα η δεύτερη».
Όμως οι έρευνες επιβεβαιώνουν κάθε φορά, ότι ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να υπάρχει μια μεσαία τάξη, που θα μεσολαβεί ανάμεσα στον πλούτο και τα χαμηλά εισοδήματα, αυτό που στην ουσία θα ήθελαν είναι «πιο ισότιμες κοινωνίες».
Ισότιμες κοινωνίες
Προτιμούν δηλαδή να ζουν σε μια ισότιμη κοινωνία ακόμη κι αν το μερίδιο τους στην περίφημη «πίτα» ευρωστίας είναι μικρότερο.
Σε αυτή τη βάση, για να αξιολογήσετε σε ποια χώρα θα θέλατε να ζήσετε η ερώτηση που θα δώσει τα πιο έγκυρα αποτελέσματα είναι: «Η ζωή είναι καλή εκεί για όλους ή μόνο για τους πλούσιους;»
Στην κορυφή της λίστας με τους πιο πλούσιους ανθρώπους στον κόσμο συναντάς περισσότερους Βρετανούς και Αμερικανούς από κάθε άλλη εθνικότητα στον κόσμο.
Κι όμως, οι περισσότεροι πολίτες αυτών των δύο ισχυρών οικονομιών ζουν χειρότερα από τους φτωχούς Σλοβένους, Πολωνούς ή νότιο ευρωπαίους.
Πέρυσι, το 3% των καλοπληρωμένων βρετανών είχε καθαρά εισοδήματα χωρίς φόρους περίπου 84.000 στερλίνες, που ισοδυναμούν με 125.000 δολάρια.
Ο ετήσιος αυτός μισθός τοποθετεί τους ευκατάστατους Βρετανούς λίγο πιο κάτω από τους πλουσιότερους Γερμανούς και Νορβηγούς και σίγουρα μεταξύ της παγκόσμιας ελίτ.Κι όμως η μεσαία τάξη της Νορβηγίας ζει καλύτερα.
Το 10% των καλοπληρωμένων Νορβηγών κατατάσσεται στη δεύτερη θέση των πλουσίων χωρών . Ένα μεσαίο νορβηγικό νοικοκυριό κατατάσσεται στη δεύτερη θέση του μέσου όρου των πλουσίων του κόσμου, ενώ το 5% των Νορβηγών που θεωρούνται «φτωχοί» έχουν τα ίδια εισοδήματα με το 5% των ευκατάστατων του πλανήτη.
Με λίγα λόγια, ο φτωχός Νορβηγός ζει όπως ο ευκατάστατος Γερμανός, Βρετανός ή Ιταλός, με τη Σκανδιναβική χώρα να είναι ένας «κρύος» παράδεισος στη γη, είτε είσαι πλούσιος είτε φτωχός.
Η πολύ πλούσιοι και πολύ φτωχοί Βρετανοί
Η Βρετανία αντίθετα δεν θα έλεγε κανείς ότι είναι μια καλή χώρα για όλους. Ενώ οι πλούσιοι Βρετανοί κατατάσσονται στην πέμπτη θέση παγκοσμίως ως προς τον πλούτο τους, ο μέσος Βρετανός εργαζόμενος βρίσκεται στην 12η θέση και το φτωχότερο 5% των βρετανών είναι στην 15η θέση.
Πέρυσι η κατηγορία των βρετανικών νοικοκυριών με τα χαμηλότερα εισοδήματα είχε βιοτικό επίπεδο 20% χαμηλότερο από το αντίστοιχο της Σλοβενίας.
Το 2007, ο μέσος Βρετανός βρισκόταν κατά 8% σε χειρότερη οικονομική κατάσταση από τους το μέσο όρο των βόρειο Ευρωπαίων.
Από τότε έως σήμερα, 15 χρόνια αργότερα, η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη καθώς η ψαλίδα έχει αυξηθεί πλέον στο 40%. Σύμφωνα με τις σημερινές τάσεις, ο μέσος Σλοβένος ζει καλύτερα απ ότι ο μέσος βρετανός και η κατάσταση αυτή θα παραμείνει έτσι έως το 2024.
Έως το τέλος της δεκαετίας και ο περίφημος «Πολωνός κτίστης» που μετανάστευε στη Βρετανία τα τελευταία 20 χρόνια για μια καλύτερη ποιότητα ζωής θα ζει στην δική του χώρα καλύτερα από τον Βρετανό.
ΗΠΑ, η χώρα των μεγάλων ανισοτήτων
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικό η ιστορία είναι ίδια, ίσως και χειρότερη. Οι πλούσιοι Αμερικανοί είναι εξαιρετικά πλούσιοι — το κορυφαίο 10% έχει το υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα στην λίστα των πιο πλούσιων ανθρώπων του κόσμου.
Το 50% των Αμερικανών ζει καλύτερα από το αντίστοιχο ποσοστό των Βρετανών, όμως το υπόλοιπο 40% των Αμερικανών ζει σχεδόν στο όριο της φτώχειας η και κάτω από αυτό.
Οι φτωχοί Αμερικανοί ζουν χειρότερα από τους πιο φτωχούς ευρωπαίους πολίτες 14 χωρών.Αν τα εισοδήματα των Αμερικανών αναδιανέμονταν πιο δίκαια θα είχε εντυπωσιακά θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων στη χώρα.
Όμως η φιλοσοφία στις ΗΠΑ σε σύγκριση με τη Νορβηγία είναι εντελώς διαφορετική.
Μετά την πανδημία η ανάπτυξη αύξησε τα εισοδήματα των χαμηλών εισοδημάτων στις ΗΠΑ κατά περίπου 10%. Αν αυτή η αύξηση δινόταν στους φτωχούς Νορβηγούς θα βρισκόντουσαν αυτόματα ανάμεσα στο 40% των καλοπληρωμένων του κόσμου.
Αν και οι ηγέτες θα ήθελαν να κυβερνούν χώρες με ευτυχισμένους πολίτες, αδυνατούν να εντοπίσουν τον μηχανισμό για να το πετύχουν.
Η ανάπτυξη της οικονομία είναι σίγουρα ένας καλός στόχος, όμως η κατανομή του πλούτου είναι το κλειδί της επιτυχίας.
Μέχρι αυτές οι αποκλίσεις να αμβλυνθούν, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ θα παραμείνουν «φτωχές κοινωνίες με τσέπες πλουσίων».