Όπως ακριβώς έκαναν οι Αθηναίοι χθες και προχθές, όπου ορισμένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα γέμισαν ασφυκτικά, με τους οδηγούς να σταθμεύουν τα αυτοκίνητά τους όπως-όπως, ακόμα και δίπλα σε εισόδους της Αττικής Οδού (αυτό συνέβη στο εκπτωτικό χωριό, στα Σπάτα), οι Βερονέζοι της ”πρώιμης” χριστουγεννιάτικης σεζόν, πίνοντας ζεστό κρασί και ψωνίζοντας γιορτινά διακοσμητικά, γέμισαν την αγορά της Βερόνα, ένα μήνα πριν από τα Χριστούγεννα.
Όμως, πέρα από τους ξύλινους πάγκους της αγοράς, η ιταλική πόλη δεν έχει στολίσει τους πεζόδρομους της με λαμπερά γιορτινά φώτα, καθώς οι αξιωματούχοι συζητούν πόσο φωτεινή (δεν) θα έπρεπε να γίνει η σεζόν σε μια ενεργειακή κρίση.
Αναψε - σβήσε: Το μέγα δίλημμα των Χριστουγέννων
Σε πόλεις σε όλη την Ευρώπη, οι αξιωματούχοι παλεύουν με μια δύσκολη απόφαση, καθώς οι τιμές της ενέργειας έχουν ανέβει στα ύψη λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία: Χαμηλός χριστουγεννιάτικος φωτισμός για να στείλει ένα μήνυμα εξοικονόμησης ενέργειας και αλληλεγγύης με τους πολίτες, που στριμώχνονται από τους υψηλότερους λογαριασμούς κοινής ωφελείας και τον πληθωρισμό, προστατεύοντας παράλληλα τα δημόσια ταμεία; Ή ”αφήστε τα φώτα να ανάψουν”, σε ένα μήνυμα περιφρόνησης μετά από δύο χρόνια χριστουγεννιάτικων περιόδων καταστολής από την πανδημία, φωτίζοντας τις πόλεις με κέφι για τις γιορτές που οι έμποροι λιανικής ελπίζουν ότι θα ”λύσουν” το πορτοφόλι των ανθρώπων.
«Αν σβήσουν τα φώτα, μπορεί επίσης να σβήσουν τα Χριστούγεννα», είπε η Eστρέγια Πουέρτο η οποία πουλάει παραδοσιακές ισπανικές μαντίλες, σε ένα μικρό κατάστημα στη Γρανάδα της Ισπανίας, και λέει ότι τα χριστουγεννιάτικα στολίδια προσελκύουν πελατεία.
Μετρώντας το φως...λεπτό προς λεπτό
Λιγότερα φώτα αστράφτουν γύρω από το χριστουγεννιάτικο έλατο στη διάσημη χριστουγεννιάτικη αγορά του Στρασβούργου, η οποία προσελκύει 2 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, καθώς η γαλλική πόλη επιδιώκει να μειώσει τη δημόσια κατανάλωση ενέργειας κατά 10% φέτος.
Από το Παρίσι μέχρι το Λονδίνο, οι αρχές των πόλεων περιορίζουν τις ώρες φωτισμού των Χριστουγέννων και πολλοί έχουν στραφεί σε πιο ενεργειακά αποδοτικά φώτα LED ή ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η εμπορική περιοχή της Oxford Street του Λονδίνου ελπίζει να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας κατά τα δύο τρίτα, περιορίζοντας το άναμμα των φώτων της στις 3-11 μ.μ. και σε συνδυασμό με τοποθέτηση λαμπτήρων LED.
«Οικολογικά μιλώντας, είναι η μόνη πραγματική λύση», είπε η Μαρί Μπρεγκέ, 26 ετών, κάτοικος του Παρισιού, καθώς έκανε βόλτα στα Ηλύσια Πεδία, τα οποία φωτίζονται μόνο μέχρι τις 23:45, αντί για τις 2 π.μ., όπως έγινε τα περασμένα Χριστούγεννα. «Ο πόλεμος και η έλλειψη ενέργειας είναι πραγματικότητα. Κανείς δεν θα πληγωθεί με λίγο λιγότερους φωτισμούς φέτος».
Εμβληματικές λεωφόροι και ιστορικά σημεία στο ημίφως
Τα φώτα είναι σβηστά και κατά μήκος της λεωφόρου Andrassy της Βουδαπέστης, που συχνά αναφέρεται ως Champs-Elysees της Ουγγαρίας, για την οποία οι αξιωματούχοι αποφάσισαν ότι δεν θα ”λουστεί” στο φως - σε μήκος πάνω από από 2 χιλιόμετρα - με λευκά φώτα, όπως παλιά. Ο φωτισμός μειώνεται επίσης σε ορόσημα της πόλης, συμπεριλαμβανομένων των γεφυρών πάνω από τον ποταμό Δούναβη.
«Η εξοικονόμηση στον διακοσμητικό φωτισμό έχει να κάνει με το γεγονός ότι ζούμε σε εποχές που χρειαζόμαστε κάθε σταγόνα ενέργειας», δήλωσε ο αντιδήμαρχος της Βουδαπέστης, Άμπρους Κις.
Δεν πιστεύει ότι η εξοικονόμηση φωτισμού θα αποτρέψει τους τουρίστες από το να έρθουν στην πόλη, η οποία διαθέτει δύο χριστουγεννιάτικες αγορές που προσελκύουν εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.
«Νομίζω ότι είναι μια υπερβολική συζήτηση», υποστηρίζει.
Τα εορταστικά φώτα, που αποτελούνται από λαμπτήρες LED φέτος, θα μειωθούν επίσης από τη 1 π.μ. έως τις 6 π.μ. στο κέντρο της παλιάς πόλης του Μπρασόβ στην κεντρική Ρουμανία και θα σβήσουν αλλού, δήλωσαν αξιωματούχοι.
Τρέχουν για να φορτίσουν το ...Χριστουγεννιάτικο έλατο
Η κρίση, που υποκινήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τη διακοπή του φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη, πυροδοτεί ταυτόχρονα την καινοτομία. Στην ιταλική ορεινή πόλη Μπόρνο, στη Λομβαρδία, ποδηλάτες με σταθερά ποδήλατα θα παρέχουν ενέργεια για το χριστουγεννιάτικο δέντρο της πόλης τροφοδοτώντας τις μπαταρίες με κινητική ενέργεια. Οποιοσδήποτε μπορεί να ανέβει και όσο πιο γρήγορα κάνει πετάλι, τόσο πιο φωτεινά είναι τα φώτα! Κανένας φωτισμός δεν θα τοποθετηθεί αλλού στην πόλη, με στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας, δήλωσαν αξιωματούχοι.
Στην Ιταλία, πολλές πόλεις παραδοσιακά ανάβουν χριστουγεννιάτικα δέντρα σε δημόσιες πλατείες στις 8 Δεκεμβρίου, την εορτή της Άμωμης Σύλληψης. Αξιωματούχοι στην πόλη της Βερόνα συζητούν τον περιορισμό του φωτισμού σε μερικούς μόνο βασικούς εμπορικούς δρόμους και την αξιοποίηση των χρημάτων που θα εξοικονομηθούν, ώστε να βοηθήσουν άπορες οικογένειες.
«Στη Βερόνα, η ατμόσφαιρα είναι ούτως ή άλλως γιορτινή», είπε ο Τζιανκάρλο Πεσκιέρα, του οποίου το κατάστημα που πουλά γούνινα παλτά έχει θέα σε μία από τις πλέον κεντρικές πλατείες της Βερόνας, όπου οι αξιωματούχοι το Σάββατο (26 Νοεμβρίου) άναψαν ένα τεράστιο πεφταστέρι.
Η πόλη θα στήσει επίσης ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο στην κεντρική πλατεία και ένας παρασκευαστής τούρτας έχει στήσει φωτεινά δέντρα σε τρία άλλα σημεία.
«Μπορούμε χωρίς τα φώτα. Υπάρχουν οι χριστουγεννιάτικοι πάγκοι και οι βιτρίνες των καταστημάτων είναι στολισμένες για τις γιορτές», είπε ο Πεσκιέρα.
Όμως, μετά από δύο Χριστούγεννα υπό τους περιορισμούς του COVID-19, υπάρχουν κι εκείνοι που δυσφορούν έντονα με τις περικοπές των Χριστουγέννων.
«Δεν είναι Χριστούγεννα όλο το χρόνο», είπε η Παριζιάνα Αλίς Μπετού, 39 ετών, μιλώντας στο πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες. «Γιατί δεν μπορούμε απλά να απολαύσουμε την εορταστική περίοδο κανονικά και να κάνουμε την εξοικονόμηση ενέργειας τον υπόλοιπο χρόνο;»
Έμποροι και καλλιτέχνες: Σηκωθείτε από τον καναπέ για τα Χριστούγεννα
Στην Ισπανία, το βορειοδυτικό λιμάνι του Βίγκο δεν αφήνει την ενεργειακή κρίση να εμποδίσει την παράδοσή της, να διοργανώνει το πιο εξωφρενικό χριστουγεννιάτικο πάρτι της χώρας.
Παρά το γεγονός ότι η κεντρική κυβέρνηση προτρέπει τις πόλεις να μειώσουν τον φωτισμό, η φετινή εγκατάσταση φωτισμού αποτελείται από 11 εκατομμύρια φώτα LED σε περισσότερους από 400 δρόμους - 30 παραπάνω από πέρυσι και πολύ περισσότερους από οποιαδήποτε άλλη ισπανική πόλη. Σε μια μικρή συμβολή στην εξοικονόμηση ενέργειας, θα παραμένουν αναμμένα για μία ώρα λιγότερο κάθε μέρα.
Τα φώτα είναι έργο του δημάρχου Άμπελ Καμπαγέρο. «Αν δεν γιορτάζαμε τα Χριστούγεννα, (ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ) ο Πούτιν θα κέρδιζε», είπε.
Ο Καμπαγέρο ισχυρίζεται ότι η κίνηση στην αγορά είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για το εμπόριο όσο και για τις επιχειρήσεις στο Βίγκο. Τα ξενοδοχεία της πόλης και της γύρω περιοχής ήταν εντελώς γεμάτα για την έναρξη του ”πάρτι με τα φώτα” και αναμένεται η πληρόητα να αγγίξει το 100% - κάθε εβδομάδα.
Στην Γερμανία, η ένωση εμπόρων είπε ότι μια οικογενειακή επίσκεψη στην χριστουγεννιάτικη αγορά θα βοηθήσει την οικογένεια να καταναλώνει λιγότερη ενέργεια από το να μένει σπίτι. Μια τετραμελής οικογένεια που ξοδεύει ρεύμα επί μια ώρα για να μαγειρέψει το δείπνο σε ηλεκτρική κουζίνα, ή για streaming προκειμένου να παρακολουθήσει μια ταινία διάρκειας δύο ωρών, καθώς και για να λειτουργεί μια κονσόλα βίντεο και να φωτίζει τα δωμάτια των παιδιών της, θα χρησιμοποιούσε 0,711 κιλοβατώρα ανά άτομο έναντι 0,1 έως 0,2 κιλοβατώρα ανά άτομο, αν προτιμήσει το περπάτημα σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά.
«Αν οι άνθρωποι μένουν σπίτι, δεν κάθονται στη γωνία - στο σκοτάδι», δήλωσε ο Φρανκ Χάκελμπεργκ, διευθύνων σύμβουλος της Ένωσης Γερμανών Καλλιτεχνών. «Οι πατάτες που ψήνουμε για να φάμε καθισμένοι στον καναπέ, καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια από ό,τι αν βγούμε έξω, σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά».