Πριν μπω στο προκείμενο θα αναφερθώ στον τίτλο. Η «τάση» να αποκαλούμε τα πάντα ως «Γιορτές» με βρίσκει αντίθετο. Ιδίως για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Ίσως η… οικονομία των ευχών να ευνοεί τις «γιορτές». Εναλλακτικά, η χρήση του συγκεκριμένου όρου γίνεται με σκοπό να μη θιγούν συγκεκριμένες ομάδες ή φορείς που δεν επιθυμούν την ανάδειξη του θρησκευτικού χαρακτήρα της γιορτής. Όπως και να έχει όμως, καλό είναι σε κάθε περίσταση να φροντίζουμε για την ανάδειξη του κεντρικού εορταστικού γεγονότος. Εν προκειμένω αυτό είναι η κατά σάρκα γέννηση του Ιησού Χριστού. Εξ ου και τα «Καλά Χριστούγεννα!» αξίζουν συχνότερων αναφορών.
Τα φετινά Χριστούγεννα βρίσκουν τον κόσμο αντιμέτωπο με άλλο ένα «κύμα» της πανδημίας του COVID-19. Ενθαρρυντικό σημάδι η πρόσφατη έγκριση από της αμερικανικές αρχές του χαπιού για την αντιμετώπιση της νόσου και η αναμενόμενη κυκλοφορία του. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την πρόοδο των εμβολιασμών είναι, σε κάθε περίπτωση, τα μοναδικά «όπλα» που μπορούν να οδηγήσουν στην έξοδο από την παγκόσμια υγειονομική κρίση.
Η πανδημία όμως λειτούργησε καταλυτικά για πολλούς τομείς της καθημερινότητας. Πολλές εργασιακές σχέσεις μετατράπηκαν σε εξ αποστάσεως απασχόληση – και αυτό εξακολούθησε να ισχύει και μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων σε κάποιες περιπτώσεις. Πανεπιστημιακά τμήματα προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου παρέχουν πλέον σε εξ ολοκλήρου εξ αποστάσεως εκπαίδευση, κάτι που επίσης συνεχίζεται παρά τη λήξη των περιορισμών. Η διασκέδαση και η ψυχαγωγία γίνονται «με μέτρο» και… μέτρα, ενώ ο αθλητισμός και οι τέχνες γνώρισαν τη δική τους κρίση, από την οποία ακόμη προσπαθούν να ορθοποδήσουν.
Η τεχνολογία έκανε τα πάντα πιο «γρήγορα», προσθέτοντας ταχύτητα, ευκολίες, διασυνδεσιμότητα, αλλά και… άγχος, σε μία εποχή που έτρεχε ήδη με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
Στο διεθνές και ευρω-μεσογειακό επίπεδο οι ανακατατάξεις του 2021 ήταν πολλές. Εκλογές στις ΗΠΑ, άνοδος των ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, νέα κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας, μεταναστευτικά ρεύματα, τρομοκρατία και βεβαίως περιφερειακή αστάθεια με πρωταγωνίστρια πάντα την Τουρκία σε ό,τι μας αφορά.
Σε εθνικό επίπεδο το 2021 μπορεί να χαρακτηριστεί με θετικό πρόσημο. Δεδομένων των συνθηκών και των πολλών κρίσεων που κλήθηκε να διαχειριστεί συλλογικά η Ελλάδα, το αποτέλεσμα ήταν μάλλον υπέρ της χώρας μας. Η υγειονομική κρίση, που ακόμα ταλαιπωρεί τους πάντες, πήρε πολλές φορές νέες τροπές αιφνιδιάζοντας ειδικούς και… ανειδίκευτους. Ο εμβολιασμός, αν και όχι στα ποσοστά που θα αποτελούσαν ουσιαστική ασπίδα ασφαλείας, απέτρεψε τα πολύ χειρότερα.
Οι εξωτερικές σχέσεις χαρακτηρίστηκαν από διπλωματικές συμμαχίες και προσπάθεια αμυντικού… επανεξοπλισμού. Αμφότερα θετικά, με την ανάγκη για συνέχιση και επίταση των συγκεκριμένων πολιτικών στο νέο έτος, όμως, να είναι αδήριτη.
Τα φετινά Χριστούγεννα, λοιπόν, βρήκαν τον κόσμο πολλαπλά τραυματισμένο και πιεσμένο. Δεν είναι υπερβολή ότι ζούμε «γιορτές» σε fast forward. Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά που ημερολογιακά ήρθε η ώρα να εορταστούν, αλλά που ουσιαστικά δεν μπορούν στη δεδομένη συγκυρία να έχουν τη χαλαρότητα και την ξεγνοιασιά που παραδοσιακά τα συνοδεύουν.
Παρ’ όλα αυτά, οι άνθρωποι πάντα βρίσκουν τρόπους να επιβιώνουν και να περνούν καλά. Φύσει «ζώον πολιτικόν» άλλωστε, ο άνθρωπος επιζητεί τη συναναστροφή (από κοντά και από μακριά), τη γιορτή, την παρέα, τη… διαφυγή από την πίεση και τη ρουτίνα. Κάπως έτσι φαίνεται ότι θα κυλήσουν τα πράγματα μέχρι την οριστική έξοδο από τη στενωπό. Με μαύρες σελίδες σε όλο αυτό το σκηνικό τις ιστορίες των ανθρώπων που δεν είναι πια κοντά μας.
Με την ευχή τα επόμενα Χριστούγεννα να εορταστούν υπό συνθήκες πλήρους κανονικότητας και ουσιαστικών κοινωνικών συναναστροφών, εύχομαι Χρόνια Πολλά και ευτυχισμένο το 2022, με υγεία και ευτυχία για όλους!