Οι διαπραγματευτές στην εφετινή σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα στη Γλασκώβη φαίνεται να υποχωρούν στις εκκλήσεις για τον τερματισμό κάθε χρήσης άνθρακα και την σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων. Ωστόσο από την άλλη μοιάζουν να δίνουν ελπίδες στις φτωχότερες χώρες για περισσότερη οικονομική στήριξη για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Σύμφωνα με το τελευταίο προσχέδιο συμπερασμάτων από την προεδρία της συνεδρίασης που κυκλοφόρησε την Παρασκευή, οι χώρες καλούνται να επιταχύνουν «τη σταδιακή κατάργηση της αμείωτης ενέργειας από άνθρακα και των αναποτελεσματικών επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα».
Να σημειωθεί ωστόσο, πως η προηγούμενη πρόταση για το κείμενο συμπερασμάτων την Τετάρτη ήταν ισχυρότερη στη διατύπωσή της, καλώντας τις χώρες να «επιταχύνουν τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα και τις επιδοτήσεις για ορυκτά καύσιμα».
Αν και η πρόταση της προεδρίας είναι πιθανό να υποβληθεί σε περαιτέρω διαπραγμάτευση στις συνομιλίες, που δεν αποκλείεται να μην ολοκληρωθούν ως την Παρασκευή, η αλλαγή στη διατύπωση πρότεινε μια μετατόπιση από τις άνευ όρων απαιτήσεις στις οποίες έχουν αντιταχθεί ορισμένες χώρες εξαγωγής ορυκτών καυσίμων.
Ανάμικτες ήταν οι αντιδράσεις από τους παρατηρητές των συνομιλιών σχετικά με το πόσο σημαντική ήταν η προσθήκη των λέξεων «αδιάκοπη» και «αναποτελεσματική».
«Αυτοί οι όροι υπονομεύουν πλήρως την πρόθεση», δήλωσε ο Alex Rafalowicz, διευθυντής της Πρωτοβουλίας της Συνθήκης για τη μη διάδοση των ορυκτών καυσίμων, μιας ομάδας περιβαλλοντικής εκστρατείας.
«Είναι τόσο μεγάλα κενά που θα μπορούσες να περάσεις ένα φορτηγό μέσα από αυτά», είπε.
Η Έλεν Μάουντφορντ, ανώτερη εμπειρογνώμονας για το κλίμα στο Παγκόσμιο Ινστιτούτο Πόρων (WRI), είπε ότι το να επιτραπεί στις χώρες να καθορίσουν ποιες επιδοτήσεις θεωρούν αναποτελεσματικές, θα υποβαθμίσει τη συμφωνία.
«Σίγουρα την αποδυναμώνει», τόνισε.
Ακόμα κι έτσι, η ρητή αναφορά στον τερματισμό τουλάχιστον κάποιας κρατικής υποστήριξης για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα πρόσφερε «ένα ισχυρό πάτημα για τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων, επομένως είναι καλό να το έχουμε», πρόσθεσε.
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι αυτό της παροχής οικονομικής βοήθειας για τις φτωχές χώρες ώστε να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή. Τα πλούσια κράτη απέτυχαν να τους παρέχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μέχρι το 2020, όπως συμφωνήθηκε, προκαλώντας οργή στις αναπτυσσόμενες χώρες που συμμετέχουν στις συνομιλίες.
Μάλιστα το τελευταίο προσχέδιο αντικατοπτρίζει αυτές τις ανησυχίες, εκφράζοντας «βαθιά λύπη» που ο στόχος των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων δεν έχει επιτευχθεί και προτρέπει τις πλούσιες χώρες να αυξήσουν τη χρηματοδότησή τους.
Προσθέτει επίσης μια διατύπωση που θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία ενός ταμείου για την αποζημίωση των φτωχότερων χωρών για σοβαρές καταστροφές που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή. Πλούσιες χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες ήταν ιστορικά η μεγαλύτερη πηγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούνται από τον άνθρωπο, αντιτίθενται σε οποιαδήποτε νομική υποχρέωση να πληρώσουν για τις απώλειες και τις ζημιές που υπέστησαν οι φτωχές χώρες.
Εάν οι διαπραγματευτές δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι την επίσημη προθεσμία της Παρασκευής, είναι πιθανό οι συνομιλίες να συνεχιστούν. Αυτό συνέβη σε πολλές από τις προηγούμενες 25 συνεδριάσεις, καθώς απαιτείται συναίνεση και από τις 197 χώρες για τη λήψη αποφάσεων.
Πηγή: Associated Press