Μια «όαση γνώσης» που, λόγω των υπαρχουσών οικονομικο-κοινωνικών συνθηκών έχει μετατραπεί σε οχυρό και εξασφαλίζει σημαντικά οφέλη για τους μαθητές του, βρίσκεται εκεί ψηλά, στην Τρίπολη.
Ο ανωτέρω πρόλογος, γράφτηκε για τον θεσμό του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας, που αυταπόδεικτα συνθέτει ένα νευραλγικό ανάχωμα στην λαίλαπα των πολυδιάστατων επιπτώσεων που έχει μεριμνήσει ώστε να «δωρίσει αφειδώς» στην σύγχρονη Ελλάδα, η παγκόσμια Οικονομικο-κοινωνική κρίση.
Όταν διαβήκαμε την πύλη του προσφάτως, είχαμε την τύχη να συνομιλήσουμε με μια γιαγιά μόλις τριάντα επτά ετών που απτόητη από τα βάρη της σκληρής καθημερινότητας, παρακολουθεί αδιαλείπτως τον κύκλο των σπουδών της. Εξίσου σημαντική ήταν η κατάθεση ψυχής ενός συμμαθητή της, «πενηντάρη» κυριολεκτικά «καραβοτσακισμένου» από τη μοίρα της ζωής των νεανικών του χρόνων, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ήταν οι δηλώσεις τριών καθηγητών, που ως πιστοί υπηρέτες του ΣΔΕ επιτελούν αμερόληπτα το εκπαιδευτικό τους καθήκον.
Γεωργία Ανδρουλάκη: «Έχω δύο παιδιά και δύο εγγόνια, ενώ είμαι τριάντα επτά ετών. Μέσω του διαδικτύου πληροφορήθηκα για τις δράσεις του ΣΔΕ. Με παρότρυναν ο σύζυγός μου, η μητέρα μου, η κουμπάρα μου, ώστε να εγγραφώ. Στην αρχή οι κόρες μου παραξενεύτηκαν λίγο, αλλά στη συνέχεια το είδαν θετικά. Μάλιστα τους διάβασα και την αξιολόγηση μου προσφάτως και με συνεχάρησαν. Ήταν κάτι που το ήθελα πολύ… Παράτησα το γυμνάσιο λόγω εγκυμοσύνης. Αποφάσισα να το τελειώσω, διότι μου αρέσει η γνώση, βρίσκω ενδιαφέροντα όλα τα μαθήματα, ενώ για οποιαδήποτε δουλειά απαιτείται ένα χαρτί. Δεν μπόρεσα να συνεχίσω μετά την εγκυμοσύνη, πήγε ο άντρας μου φαντάρος ήταν μικρός και ο ίδιος τότε και γι αυτό επέλεξα να μεγαλώσω και να αφοσιωθώ στα παιδιά μου. Τώρα που έκανα τον κύκλο μου, θέλησα να ολοκληρώσω την φοίτηση μου στο γυμνάσιο. Χαίρομαι που έχω γίνει γιαγιά σε τόσο μικρή ηλικία… Έτσι με αποκαλούν χαϊδευτικά μέσα στην τάξη και οι συμμαθήτριες μου. Θέλω να τελειώσω και το λύκειο. Ζω στη Μεγαλόπολη και πέραν του νοικοκυριού, ασχολούμαι ενεργά με τις δράσεις του τοπικού φιλοζωικού Συλλόγου. Η συμμετοχή μου στο ΣΔΕ, έχει αλλάξει τη ζωή μου, νιώθω πιο δραστήρια και δημιουργική, η φοίτηση μου στο ΣΔΕ επιδρά θετικά στην ψυχολογία μου και στη σχέση μου. Ο σύζυγος μου λέει ότι έχω ανανεωθεί, ενώ δηλώνει για μένα υπερήφανος. Προτείνω ανεπιφύλακτα σε όσους γνωρίζουν για το ΣΔΕ, να μην κάνουν δεύτερες σκέψεις και να διώξουν κάθε δισταγμό. Να έρθουν να εγγραφούν γιατί σίγουρα δεν θα το μετανιώσουν. Αισθανόμαστε σαν μια οικογένεια εδώ, καθηγητές και μαθητές».
Γιώργος Γιαννόπουλος. «Είμαι σαράντα εννέα χρονών και τα κίνητρα για μένα προκειμένου να φοιτήσω στο ΣΔΕ ήταν προσωπικά και περισσότερο ηθικά. Αναγκάστηκα να μπαρκάρω στα καράβια, σε ηλικία δεκαπέντε ετών λόγω σοβαρών οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε η οικογένειά μου. Πήγα στο νυχτερινό γυμνάσιο Πειραιά, αλλά το διέκοψα στην πρώτη τάξη. Μου δόθηκε μια δεύτερη ευκαιρία τώρα και την άρπαξα. Τυχαία ήρθα στο ΣΔΕ, αν και στην αρχή αντιστεκόμουν. Μέσω της γυναίκας μου στην οποία το είπε μια κυρία, ενώ είχε έρθει και ο πεθερός μου ο Γιώργος Παπαγεωργίου ετών εβδομήντα επτά, ο οποίος παρακολούθησε ενάμιση χρόνο. Δεν κατάφερε να συνεχίσει λόγω προβλημάτων υγείας, είναι τώρα καθηλωμένος. Όταν χτυπούσε το κουδούνι για το σχόλασμα, τα έβαφε μαύρα, τόσο πολύ του άρεσε το ΣΔΕ. Δεν περίμενα να τα βρω έτσι τα πράγματα εδώ. Νόμιζα ότι είχαμε μείνει στο σχολείο του παρελθόντος. Οι καθηγητές μας δείχνουν κατανόηση, δεν είναι απρόσωπο το σύστημα όπως παλιά, ενώ με βοηθά πολύ ο κύριος Ζαχαρίας. Τον θεωρώ καταπληκτικό όπως και τους υπόλοιπους καθηγητές. Έχω τρέλα με τα projects, ενώ όταν γυρίζω σπίτι αισθάνομαι πλήρης. Την αλλαγή που συντελείται στο άτομό μου την έχει ήδη αντιληφθεί ο γιός μου, που φοιτά σε Πανεπιστήμιο. Μου κάνει γενικές ερωτήσεις και τον εντυπωσιάζουν οι απαντήσεις μου. Αισθάνομαι ήρεμος και δημιουργικός. Στενοχωριέμαι, επειδή όπου να ’ναι τελειώνουμε και θα χάσουμε μια εκλεκτή παρέα, μαθητών και Καθηγητών.
Δήμητρα Φαμελίτη: «Μέσα από τη δική μου εμπειρία ως αναπληρώτρια Διευθύντρια του ΣΔΕ στην Αρκαδία, εκτιμώ ότι ο ρόλος των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας όχι μόνο εδώ, αλλά γενικά στην Ελλάδα, είναι ιδιαιτέρως σημαντικός αν αναλογιστούμε ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που δεν διαθέτουν στο βιογραφικό τους ούτε την υποχρεωτική εκπαίδευση. Ο θεσμός αυτός, δίνει την δυνατότητα της επανένταξης των ατόμων στο εκπαιδευτικό σύστημα, αξιοποιώντας τις ικανότητές τους ποικιλοτρόπως. Στην περιοχή μας τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αύξηση εγγραφών και μια ανοδική πορεία ενδιαφέροντος για το ΣΔΕ. Kαθ΄όλη τη χρονιά πραγματοποιούμε ενημερωτικές εκδηλώσεις και ημερίδες ευαισθητοποίησης, για να καταστήσουμε αισθητή την παρουσία μας. Εφέτος, έχουμε τριάντα έξι εγγεγραμμένους, εκ των οποίων οι τριάντα δύο παρακολουθούν κανονικά τους δύο κύκλους των σπουδών τους. Ως προς την ποσόστωση ανδρών και γυναικών, τα σχετικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι συμμετοχή των δύο φύλων στα μαθήματα του ΣΔΕ είναι πενήντα-πενήντα. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι ολοένα και περισσότεροι απόφοιτοι μας συνεχίζουν στο Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο, το οποίο στεγάζεται δίπλα μας, είναι απογευματινό και εξυπηρετεί τις ανάγκες τους, γιατί όπως έχω πληροφορηθεί κάποιοι μαθητές φιλοδοξούν να περάσουν και σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Είναι αξιοσημείωτο πως το 90% των αποφοίτων του ΣΔΕ, έχοντας βιώσει τα ευεργετικά οφέλη της μόρφωσης, πέρσι προχώρησαν στο Λύκειο. Στον αντίποδα υπήρξε χρονιά που από τους δεκαεπτά συνέχισε στο λύκειο μόνο ο ένας. Θα ήθελα να καταγράψω, πως όσοι έχουν όραμα και τη φιλοδοξία να δουν καλύτερες μέρες, το ΣΔΕ είναι ιδανικό. Να μην το σκέπτονται καθόλου, καθώς αποτελεί ένα ευχάριστο τόλμημα. Καλώ, όσους έχουν τελειώσει το δημοτικό, ανεξαρτήτου ηλικίας, να περάσουν την πύλη του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας, κάνοντας ουσιαστικά ένα δώρο ζωής στον ίδιο τους τον εαυτό.»
Γιώργος Σπυρόπουλος: «Ο θεσμός των ΣΔΕ στην Ελλάδα βρίσκεται σε μια διαρκή εξέλιξη. Θεσπίστηκε πριν από είκοσι χρόνια. Προσωπικά συμμετέχω ως Καθηγητής Μαθηματικών τα τελευταία δώδεκα έτη. Η Φιλοσοφία έχει αλλάξει. Στην αρχή οι μαθητές έρχονταν με δισταγμό. Δεν υπήρχε και η ανάλογη στήριξη και μια θετική εικόνα για το θεσμό, μέσα από την οικογένεια τότε. Με το πέρασμα του καιρού και κυρίως εκ του αποτελέσματος-γιατί πολλοί βρήκαν δουλειά μετά τη φοίτησή τους, ειδικά στις παλαιότερες και καλύτερες εποχές- οι όποιες καχυποψίες έχουν παραμεριστεί σημαντικά. Εδώ μαθαίνουμε όλοι. Καθηγητές και μαθητές. Λειτουργούμε σαν ομάδα. Εμείς δίνουμε γνώσεις αλλά αποκομίζουμε και εμπειρίες από τους μαθητές μας δεδομένου ότι οι περισσότεροι είναι ενήλικες. Πολλοί ενδέχεται να ξέρουν τη ζωή και καλύτερα από εμάς… Οπότε η σχέση μας είναι αμφίδρομη. Ο τρόπος λειτουργίας του ΣΔΕ στην Ελλάδα, αποτελεί μια Πανευρωπαϊκή εκπαιδευτική πρωτοτυπία, διότι αφήνουμε το μαθητή ελεύθερο να δημιουργήσει, καθώς και η αξιολόγησή του είναι περιγραφική. Ο κάθε άνθρωπος εδώ έχει ήδη διαμορφώσει χαρακτήρα, οπότε δεν υπάρχει η τυπική σχέση Καθηγητής-μαθητής… Την λειτουργία μας τη διέπει η συνεργατικότητα και ο καθένας αυτενεργεί στον βαθμό που μπορεί. Γι αυτό και το εκπαιδευτικό προσωπικό των ΣΔΕ διαθέτει υψηλές επιστημονικές περγαμηνές, όπως Διδακτορικά και μεταπτυχιακά. Αυτό το εισπράττουν οι μαθητές ενώ γίνεται αμέσως αντιληπτό μέσα από την όσμωση με τους Καθηγητές που δεν περιορίζονται μόνο στο να λύνουν μαθησιακά αλλά και προσωπικά προβλήματα, με την παρουσία άκρως εξειδικευμένων ψυχολόγων και Κοινωνιολόγων.»
Σταματία Ζιώτη: «Από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου ως Ψυχολόγος-Εκπαιδευτικός της Ειδικής Αγωγής, τα περισσότερα «περιστατικά» στα ΣΔΕ είχαν να κάνουν με συναισθηματικές και κυρίως μαθησιακές δυσκολίες. Σαφώς και συναντήσαμε σπάνια μεν -μαθητές με σοβαρότερα προβλήματα- ψυχιατρικής φύσεως, αλλά παραπέμπονταν αυτομάτως σε ειδικούς. Εδώ το πλαίσιο είναι καθαρά συμβουλευτικού χαρακτήρα. Αρκετοί νέοι μαθητές διακατέχονται από αισθήματα ανασφάλειας και κάποιους δισταγμούς ακόμη και φόβους για το άγνωστο, (με ποιους θα συναναστραφούν, πως θα είναι τα πράγματα) ωστόσο παρατηρούμε ότι στη συνέχεια, λόγω της καταλυτικής –ψυχολογικής επίδρασης της γνώσης και της μόρφωσης, το ίδιο άτομο αυξάνει την αυτοπεποίθησή του, καθώς αισθάνεται πιο δημιουργικό, πιο χρήσιμο, στοιχεία που σταδιακά αναγνωρίζονται και εκτιμούνται δεόντως από το συγγενικό και φιλικό του περιβάλλον… Η Παιδεία, ακόμη και στους ενήλικες συντελεί στην διασφάλιση της συναισθηματικής σταθερότητας και κατ’ επέκτασιν στην μείωση μιας ενδεχομένως προγενέστερης πιο επιθετικής συμπεριφοράς- πάντα κατά περίπτωση. Είναι αξιοθαύμαστο πως ο ρόλος του Ψυχολόγου δεν είναι πλέον ταμπού… Μας πλησιάζουν ευκολότερα και μας συμβουλεύονται για διάφορα οικογενειακά και προσωπικά ζητήματα. Αναμφισβήτητα η λειτουργία του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας συμβάλει σημαντικά στην Κοινωνική Σταθερότητα, καθώς μέσα από την αλλαγή που συντελείται στο ίδιο το άτομο, δύναται σε ένα βαθμό να αλλάξει σταδιακά προς το καλύτερο και η Κοινωνία.»