Οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών πραγματοποίησαν τον δεύτερο στρατηγικό διάλογο Ελλάδας-Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα τη Δευτέρα.
Ο Στρατηγικός Διάλογος αποτελεί απόδειξη της εντατική και εποικοδομητικής συνεργασίας των δύο χωρών και τονίζει τη δύναμη των διμερών τους σχέσεων, επιβεβαιώνοντας την αμοιβαία επιθυμία τους να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους στους καίριους τομείς.
Περιφερειακή συνεργασία
Σύμφωνα με το σχετικό ανακοινωθέν, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κοινές απόψεις για την Ανατολική Μεσόγειο, τον Εύξεινο Πόντο/Μαύρη Θάλασσα και τα Δυτικά Βαλκάνια, σημειώνοντας το κοινό τους όραμα για μια ειρηνική και ευημερούσα περιοχή. Επανέλαβαν την αποφασιστικότητά τους να υποστηρίξουν την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στα ευρωπαϊκά και διατλαντικά θεσμικά όργανα και αναγνώρισαν ότι οι καλές σχέσεις γειτονίας και η ειρηνική διευθέτηση των διαφορών είναι καθοριστικές για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Επίσης, δεσμεύτηκαν να προωθήσουν μια κουλτούρα συμβιβασμού και συμφιλίωσης στην περιοχή, τονίζοντας τις προσπάθειες της Ελλάδας προς αυτή την κατεύθυνση με την έναρξη ισχύος της συμφωνίας Πρεσπών και υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεπούς εφαρμογής της με καλή πίστη. Σημείωσαν επίσης το κοινό τους ενδιαφέρον για τα θέματα της Μαύρης Θάλασσας.
Και οι δύο κυβερνήσεις συμμερίζονται την άποψη για την επανεμφάνιση της Ανατολικής Μεσογείου ως γεωπολιτικά κρίσιμη περιοχή, με σημαντικές ευκαιρίες στον οικονομικό και ενεργειακό τομέα.
Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας των χωρών της περιοχής, στάθηκαν με ανησυχία στις παράνομες και προκλητικές ενέργειες (σ.σ. από πλευράς Τουρκίας) που εντείνουν την ένταση στην περιοχή και υπογράμμισαν τη σημασία του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών ως κατευθυντήρια αρχή στις σχέσεις καλής γειτονίας.
Παράλληλα, οι δύο πλευρές επανέλαβαν την επιθυμία τους να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε διάφορους τομείς, στο πλαίσιο του σχηματισμού 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες), δεδομένου ότι αυτή η σχέση μπορεί να συμβάλει στην προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή.
Αμυνα και Ασφάλεια
Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες επαναβεβαίωσαν την επιθυμία τους να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική τους εταιρική σχέση στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, η οποία συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια και των δύο εθνών.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν την εκτίμησή τους για το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να εκπληρώνει την δέσμευσή της από τη Διάσκεψη Κορυφή της Ουαλίας το 2014, που υποχρεώνει όλα τα μέλη της Συμμαχίας να δαπανούν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ για την άμυνα, και ενθάρρυναν την Ελλάδα να εργαστεί προς την κατεύθυνση της διάθεσης του 20% των αμυντικών της δαπανών σε σημαντικό εξοπλισμό.
Οι δύο κυβερνήσεις χαιρέτισαν τον πρόσφατα αυξημένο ρυθμό των διμερών στρατιωτικών ασκήσεων και επιβεβαίωσαν την επιθυμία τους να συνεχίσουν να αναπτύξουν την πολύπλευρη αμυντική τους σχέση, προκειμένου να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες και των δύο χωρών και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τις περιφερειακές και παγκόσμιες προκλήσεις ασφάλειας.
Επιβολή του νόμου και αντιτρομοκρατία
Ελλάδα και ΗΠΑ τόνισαν τα σημαντικά αποτελέσματα της εκτεταμένης συνεργασίας τους στον τομέα της επιβολής του νόμου και της αντιτρομοκρατίας από τον πρώτο Στρατηγικό Διάλογο ΗΠΑ-Ελλάδας το 2018, συμπεριλαμβανομένης της κατάσχεσης περισσότερων από πέντε τόνων χάπια Captagon (σ.σ «χάπια των τζιχαντιστών»), της μεγαλύτερης κατάσχεσης που έχει καταγραφεί ποτέ.
Αναφέρθηκαν επίσης στην πρόοδο που επιτεύχθηκε στην ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών και της ασφάλειας των συνόρων. Παράλληλα, αναγνώρισαν τη σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης του 2016, σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση έκδοσης VISA για όσους πολίτες ταξιδεύουν στις ΗΠΑ για επαγγελματικούς λόγους ή για αναψυχή, με διαμονή έως 90 ημέρες.
Οι δύο κυβερνήσεις επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να αυξήσουν τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, να ενισχύσουν περαιτέρω τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας των συνόρων και να ενισχύσουν την αντιτρομοκρατική τους συνεργασία σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Εμπόριο και Επενδύσεις
Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρετίζουν τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία και τη δυναμική για μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης. Οι ΗΠΑ θεωρούν την Ελλάδα έναν σημαντικό οικονομικό εταίρο, με έναν διευρυνόμενο ρόλο ως ενεργειακό, μεταφορικό και εμπορικό κόμβο στην περιοχή και επιβεβαιώνουν την υποστήριξή τους στις προσπάθειες της Ελλάδας να βελτιώσει το επενδυτικό κλίμα της για να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη.
Η Ελλάδα, από την πλευρά της εκφράζει την ικανοποίησή της για το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για επενδύσεις σε διάφορους τομείς και, ειδικότερα, την καινοτομία και τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων μέσω δύο νέων κέντρων καινοτομίας στη Βόρεια Ελλάδα που ξεκίνησαν οι εταιρείες των ΗΠΑ.
Οι δύο πλευρές χρησιμοποίησαν τον στρατηγικό διάλογο για να συζητήσουν για συγκεκριμένους τομείς που σχετίζονται με τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Ελλάδας για την ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Οι δύο χώρες θα συνεργαστούν επίσης για να προωθήσουν την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών τόσο σε εσωτερικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Μέσω της ομάδας εργασίας για το εμπόριο και τις επενδύσεις, οι δύο πλευρές προτίθενται να συνεχίσουν τη συνεργασία σε βασικούς τομείς, όπως η ενέργεια, η πληροφορική, ο τουρισμός, το διάστημα, η ψυχαγωγία και οι υποδομές.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρετίζουν, ακόμη, την πρωτοβουλία της Ελλάδας να ιδιωτικοποιήσει βασικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των ναυπηγείων και των λιμανιών όπως στην Ελευσίνα και την Αλεξανδρούπολη. Οι δύο κυβερνήσεις καλωσόρισαν τις πρόσφατες αποφάσεις αμερικανικών εταιρειών να επενδύσουν στην Ελλάδα. Σημείωσαν επίσης με χαρά το ενδιαφέρον που εξέφρασαν δύο εταιρείες από τις ΗΠΑ για τις άδειες καζίνο, στο πλαίσιο της επένδυσης του Ελληνικού.
Ενέργεια
Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες συζήτησαν την επέκταση της ενεργειακής τους συνεργασίας, επαναλαμβάνοντας ότι αποτελεί κοινή προτεραιότητα. Στάθηκαν στις πρώτες εισαγωγές αμερικανικού υγραερίου στην Ελλάδα και εξέφρασαν την ετοιμότητά τους να υποστηρίξουν μελλοντικά έργα ενεργειακής υποδομής.
Οι κυβερνήσεις των δύο χωρών αναγνώρισαν τις δυνατότητες του αγωγού φυσικού αερίου EastMed να συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια και τη επέκταση των ενεργειακών πόρων και των διαδρομών στην Ανατολική Μεσόγειο. Επίσης, συζήτησαν την πρόοδο του αγωγού Trans-Adriatic (TAP) και τη διασύνδεση Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), καθώς και την πρόθεση της Ελλάδας να διερευνήσει ευκαιρίες για περαιτέρω διεύρυνση των ενεργειακών δικτύων με τους γείτονές της, συμβάλλοντας έτσι στην περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια και τη διασύνδεση Νότου-Βορρά.
Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνώρισαν ότι η ανακάλυψη και μελλοντική εκμετάλλευση σημαντικών πεδίων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της περιοχής και μπορεί να συμβάλει ενεργά στη στρατηγική της ΕΕ για την επέκταση της ενέργειας.
Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τον σημαντικό ρόλο του φυσικού αερίου ως καυσίμου μετάβασης σε ένα πιο πράσινο μέλλον. Οι δύο κυβερνήσεις εξέφρασαν την υποστήριξή τους στην εξερεύνηση και εκμετάλλευση δυνητικών ενεργειακών πόρων στις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες και οι Ηνωμένες Πολιτείες επικρότησαν την κοινοβουλευτική έγκριση των δικαιωμάτων εξερεύνησης της Ελλάδας σε δύο θαλάσσια οικόπεδα της Κρήτης από μια κοινοπραξία που περιλαμβάνει μια αμερικανική ενεργειακή εταιρεία.
Σχέσεις μεταξύ ανθρώπων
Οι κυβερνήσεις αναγνώρισαν ότι η περαιτέρω ενίσχυση των ιστορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών θα παραμείνει αναπόσπαστο μέρος της διμερούς σχέσης. Αναγνώρισαν ότι τα κοινά επιτεύγματα από το Στρατηγικό Διάλογο του 2018 αύξησαν την αμοιβαία κατανόηση και οδήγησαν σε ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των μουσείων, καθώς και στη δημιουργία νέων προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών και εκμάθησης αγγλικών.
Οι δύο πλευρές συνέχισαν τις συζητήσεις σχετικά με το πλαίσιο εφαρμογής των διμερών συμφωνιών τους και τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης, την ατζέντα 2030 του ΟΗΕ, με στόχο τον εντοπισμό περαιτέρω τομέων εκπαιδευτικής, πολιτιστικής και επιστημονικής συνεργασίας.