Δέκα + 2 νέα βιβλία για τον Μάιο και επιστροφή στα βιβλιοπωλεία

Οι ηλεκτρονικές παραγγελίες παραμένουν, αλλά τα φυσικά καταστήματα είναι πάλι εδώ κι αυτό σημαίνει πολλά για τους βιβλιόφιλους.
RelaxFoto.de via Getty Images

Τα βιβλιοπωλεία επαναλειτουργούν τη Δευτέρα 4 Μαΐου, με τη μερική άρση των περιοριστικών μέτρων -υπό νέες συνθήκες και κανόνες ασφαλείας- και οι εκδότες μετά από δύο μήνες αναμονής κυκλοφορούν νέους τίτλους.

Η HuffPost προτείνει 10+2 νέα βιβλία για τον Μάιο. Το νέο μυθιστόρημα του Χρήστου Χωμενίδη, η πολυβραβευμένη ποιήτρια Μαρία Λαϊνά αυτή τη φορά με μία νουβέλα, το αυτοβιογραφικό χρονικό του Christopher «Monty» Woodhouse (από τις θρυλικές μορφές της αντίστασης κατά των Γερμανών στη χώρα μας) σε μετάφραση Ηλία Μαγκλίνη, το πρώτο αραβικό μυθιστόρημα που τιμήθηκε με το βραβείο Man Booker International, το crime story του διεθνώς αναγνωρισμένου σεναριογράφου Σόρεν Σβέιστραπ (που μεταξύ άλλων, έχει γράψει και το σενάριο της ταινίας Ο Χιονάνθρωπος, το οποίο βασίζεται στο βιβλίο του Τζο Νέσμπο), ένα κλασικό βιβλίο μυστηρίου «ξαναειπωμένο με τον τρόπο της γενιάς του Netflix», αλλά και το δοκίμιο του διεθνώς γνωστού Γάλλου μελετητή του Ισλάμ, Ολιβιέ Ρουά.

«Ο βασιλιάς της» του Χρήστου Χωμενίδη (εκδόσεις Πατάκη)

Η πιο μοιραία, η πιο αρχαία ιστορία του κόσμου ειπωμένη από τον πιο παρεξηγημένο πρωταγωνιστή της. Στο καινούριο μυθιστορήμα του Χρήστου Χωμενίδη ο Μενέλαος αποκτά φωνή. Και λέει τη δική του αλήθεια.

«Δεν ήταν για σένα, Μενέλαε, η Ελένη...» µου ’χε πει κάποτε ο Οδυσσέας. «Για κανέναν δεν ήταν. Τέτοια οµορφιά πόσο να την αντέξεις;»

Ακούγονταν πειστικά τα λόγια του. Ότι µε έπνιγε η καλλονή της ή το πένθος της ή η µπερδεµένη, αξεδίψαστη ψυχή της. Έπειθαν. Μα δεν ίσχυαν. Ακούστε τη δική µου αλήθεια.

Την άφησα να φύγει επειδή την αγαπούσα. Και ήξερα, ένιωθα, λαχταρούσα να ξαναρχίσει τη ζωή της αλλιώς.

Τι θα πει αγαπάω; Ανάθεµα αν έχετε προφέρει αυτό το ρήµα πέντε φορές σε όλη σας τη ζωή, τις τέσσερις για τη µάνα σας. Το τρέµετε – σας έχουν µάθει να το τρέµετε.

Αγαπάω σηµαίνει γίνοµαι εκείνη που αγαπάω. Η µοίρα της δική µου µοίρα. Αν πέθαινε η Ελένη, θα θαβόταν η καρδιά µου. Όταν την είδα να σαλπάρει µε τον Πάρη, φρέσκος αέρας, δροσερός, φύσηξε εντός µου.

«Σου άρπαξε τη γυναίκα το κωλόπαιδο!» Καγχάζω. Μου ανήκε η Ελένη; Δε µας ανήκει τίποτα – το παρελθόν; το µέλλον; ό,τι µπορούµε να αγκαλιάσουµε ή να κουβαλήσουµε στην πλάτη µας; όχι! τίποτα, τίποτα! Τη στιγµή µόνο έχουµε. Και για να µη µας φύγει, τη λιώνουµε µες στην παλάµη µας. Εγώ δεν την έλιωσα τη στιγµή. Την άφησα να φτερουγίσει. Μακριά µου.

Η ιστορία µας βάφτηκε στο αίµα και στο ψέµα. Συνέβησαν όλα διαφορετικά από ό,τι τα έχετε ακούσει, συνέβησαν πάντως και θα ξανασυµβούν χίλιες χιλιάδες φορές ως τη συντέλεια του κόσµου – και λοιπόν; Βρίσκετε τίποτα ωραίο σε αυτά;

Ωραίο ήταν το δειλινό που το ’σκασε η Ελένη µε τον Μενέλαο. Ωραίο ήταν το χάραµα που ανοίχτηκε στο πέλαγος µε τον Πάρη. Παραδοµένη στη θεϊκή χαρά της. Εγκαταλείποντας τα πάντα πίσω της. Αυτό θα έπρεπε να ψάλλουν οι αοιδοί.

Το βιβλίο κυκλοφορεί στις 6 Μαΐου.

Δεν χρειάζεται συστάσεις ο Χωμενίδης, αλλά επειδή πρέπει πάντα να συνυπολογίζουμε τις νέες αφίξεις αναγνωστών, ιδού δυό λόγια για τον συγγραφέα. Γεννηµένος τον Αύγουστο του 1966 στην Αθήνα, ο Χ.Α. Χωµενίδης έχει τελειώσει τη Νοµική Σχολή. Το 1993 εξέδωσε το περίφημο Σοφό Παιδί. Ακολούθησαν άλλα εννέα µυθιστορήµατα και δεκάδες διηγήµατα, που µεταφράστηκαν στα γαλλικά, στα αγγλικά, στα ισπανικά, στα τσέχικα, στα λιθουανικά, στα τούρκικα και στα εβραϊκά. Το 2015 οι αναγνώστες τίµησαν τη Νίκη και το 2019 τον Φοίνικα µε το Βραβείο Μυθιστορήµατος Public. Στη Νίκη απονεµήθηκαν επίσης, το Βραβείο Μυθιστορήµατος του περιοδικού Αναγνώστης και το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας. Την άνοιξη του 2017, η Νίκη µεταφέρθηκε στο θέατρο σε σκηνοθεσία του Σταµάτη Φασουλή. Ο Χ.Α. Χωµενίδης κατοικεί πάντα στην Κυψέλη και επιµένει να ελπίζει στο καλύτερο.

«Μια ζωή γεμάτη τόλμη. Από τον Γοργοπόταμο και τον Εμφύλιο στο Ιράν και στο Βρετανικό Κοινοβούλιο του» του Christopher «Monty» Woodhouse (μετάφραση Ηλίας Μαγκλίνης, εκδόσεις Παπαδόπουλος)

Ο Christopher «Monty» Woodhouse αποτελεί μία από τις θρυλικές μορφές της αντίστασης κατά των Γερμανών στη χώρα μας. Η συγκλονιστική βιογραφία του κυκλοφορεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Το 1942, ο νεαρός τότε απόφοιτος της Οξφόρδης προσγειώνεται με αλεξίπτωτο στα βουνά της Στερεάς Ελλάδος για να συμμετάσχει στην Επιχείρηση Χάρλινγκ, την ανατίναξη του Γοργοπόταμου. Γνωρίζεται και γίνεται φίλος με τον Άρη Βελουχιώτη, τον Ναπολέοντα Ζέρβα και πολλούς άλλους καπετάνιους του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ. Το 1943, σε ηλικία 27 ετών, ορίζεται συνταγματάρχης και διοικητής της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελλάδα, και με αυτόν τον ρόλο θα ζήσει από κοντά τις έντονες τριβές μεταξύ των αντίπαλων αντάρτικων ομάδων και τις σκληρές μάχες στα βουνά.

Το 1951 βρίσκεται στην Τεχεράνη όπου, ως υπάλληλος της ΜΙ6, βοηθά στον σχεδιασμό της Επιχείρησης Μπότα, που θα ανατρέψει τον Μοχάμεντ Μοσαντέκ και θα φέρει στον θρόνο τον Σάχη. Η μαρτυρία του Woodhouse αποτελεί μία από τις ελάχιστες πρωτογενείς πηγές για το πραξικόπημα.

Η δεύτερη θητεία του ως βουλευτή των Συντηρητικών θα συμπέσει με τη χούντα των συνταγματαρχών στην Ελλάδα, την οποία ο Woodhouse δεν θα πάψει να καταδικάζει απερίφραστα, αντίθετα από πολλούς συναδέλφους του. Ο Woodhouse θα παραμείνει πιστός στους παλιούς του φίλους από την Αντίσταση –πολλοί εκ των οποίων πέφτουν θύματα των συνταγματαρχών- αλλά και στη βαθιά, ενστικτώδη αφοσίωση που έτρεφε πάντα για την ελευθερία και την κοινοβουλευτική δημοκρατία.

Ένα αυτοβιογραφικό χρονικό γεμάτο χιούμορ, γλαφυρές περιγραφές και δράση, που διαβάζεται και ως θρίλερ.

Η έκδοση περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό από το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα με ιστορικές προσωπικότητες της εποχής.

«Η Ευρώπη είναι χριστιανική;» του Ολιβιέ Ρουά (μετάφραση Βάλια Καϊμάκη, επιμέλεια Άγγελος Μουταφίδης, εκδόσεις Πόλις)

Είναι σήμερα η Ευρώπη χριστιανική; Και αν ναι, με ποιον τρόπο; Μπορεί να παραμείνει χριστιανική υιοθετώντας νοσταλγικές, αυταρχικές και ταυτοτικές θέσεις; Στο όνομα ποιου χριστιανισμού μιλούν άραγε εκείνοι που, πολλές φορές με φανατισμό, αντιτάσσουν τις «χριστιανικές αξίες» σε δύο εξίσου απειλητικές και πανίσχυρες, κατά τη γνώμη τους, δυνάμεις: την εκκοσμικευμένη κοινωνία και το κατακτητικό Ισλάμ; Οι Ευρωπαίοι, υποστηρίζει ο συγγραφέας, νιώθουν πράγματι ορφανεμένοι από το χριστιανικό παρελθόν τους. Η αναβίωσή του ωστόσο δεν θα επιτευχθεί ούτε με την επίκληση μιας ανενεργής πλέον παράδοσης, ούτε με νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως απαιτούν η συντηρητική Δεξιά και οι διάφορες φονταμενταλιστικές τάσεις. Ο χριστιανισμός δεν μπορεί να επιβιώσει ως ένα αυτοαναφορικό και περίκλειστο σύστημα αξιών. Πρέπει να επαναφέρει στο προσκήνιο το πνευματικό του στοιχείο και να καταστεί εκ νέου «προφητικός», αναπτύσσοντας μια θεολογία ανοιχτή στον κόσμο και τις περιπέτειές του.

Το βιβλίο κυκλοφορεί στις 8 Μαΐου.

Ο δοκιμιογράφος Ολιβιέ Ρουά περιγράφει με δεξιοτεχνία την παρακμή του ευρωπαϊκού χριστιανισμού και την αποτυχία του ταυτοτικού πολέμου «υπέρ των χριστιανικών αξιών». Αλλά η «προφητική οδός» παραμένει ανοιχτή. Le Figaro

Βαθύς γνώστης του θέματος, ο Ολιβιέ Ρουά επιτυγχάνει να μας προσανατολίσει με ακρίβεια σε μια συζήτηση που πολύ συχνά χαρακτηρίζεται από σύγχυση και υστεροβουλία. Libération

Ο Ολιβιέ Ρουά γεννήθηκε το 1949 στη Λα Ροσέλ. Είναι διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας, καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας, και θεωρείται ένας από τους εγκυρότερους, παγκοσμίως, μελετητές του πολιτικού Ισλάμ. Από το 1985 μέχρι σήμερα, έχει εκδώσει πολλά βιβλία και έχει δημοσιεύσει δεκάδες μελέτες και άρθρα για το θέμα. Στα ελληνικά, έχουν κυκλοφορήσει επίσης τα βιβλία του Η τζιχάντ και ο θάνατος (Πόλις, 2017), Το παγκοσμιοποιημένο Ισλάμ (Scripta, 2006) και Οι αυταπάτες της 11ης Σεπτεμβρίου (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2003).

«Οι κόρες της Σελήνες» της Τζόχα Αλχάρθι (μετάφραση Ελένη Καπετανάκη, εκδόσεις Gutenberg)

Το πρώτο αραβικό μυθιστόρημα που τιμήθηκε με το βραβείο Man Booker International. Ο αραβικός κόσμος πέρα από τις προκαταλήψεις, μέσα από την ιστορία τριών γυναικών και με τη ματιά της πρώτης λογοτέχνιδας από χώρα του Περσικού Κόλπου που απέσπασε τόσο σημαντική διεθνή διάκριση.

Τρεις αδελφές από το Ομάν, τρεις διαφορετικοί χαρακτήρες, τρεις διαφορετικές επιλογές ζωής: Η Μάγια, μετά από μιαν ερωτική απογοήτευση, παντρεύεται τον άντρα που επιλέγει ο πατέρας της. Η Άσμα δέχεται το προξενιό που της κάνουν από αίσθηση καθήκοντος και για ν’ αποκτήσει παιδιά. Η Χάουλα αρνείται όλες τις προτάσεις γάμου περιμένοντας να επιστρέψει ο εξαφανισμένος στον Καναδά παιδικός της έρωτας.

Μέσα από την ιστορία τριών γενεών της οικογένειας από το 1880 μέχρι σήμερα το μυθιστόρημα παρακολουθεί τη μετατροπή του Ομάν από κέντρο δουλεμπορίου σε πετρελαιοπαραγωγό χώρα και τον τρόπο που αυτή η αργή διαδικασία άλλαξε τη ζωή και τη νοοτροπία των κατοίκων του.

«Διαλύει με άψογο τρόπο κάθε είδους στερεότυπα για τους Άραβες» (Irish Times) και «μας προσφέρει την ευκαιρία να ρίξουμε πολλές κοντινές ματιές σε έναν πολιτισμό σε μεγάλο βαθμό άγνωστο στη Δύση – κάτι πραγματικά συναρπαστικό» (Guardian).

«Οι Κόρες της Σελήνης είναι ένας θησαυρός από μόνες τους: ένα χάος από τροχιές, συνυπάρξεις και μυστικά που κρατούν δέσμια τα μέλη της οικογένειας». The New York Times

Η Τζόχα Αλχάρθι γεννήθηκε στο Ομάν το 1978. Σπούδασε κλασική αραβική λογοτεχνία στην πατρίδα της και στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και σήμερα είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Σουλτάν Καμπούς του Ομάν. Έχει γράψει δοκίμια, μελέτες, διηγήματα, παιδικά βιβλία και τρία μυθιστορήματα, τα δύο από τα οποία έχουν βραβευτεί: το Ναρίνζα με Βραβείο Σουλτάν Καμπούς για τον Πολιτισμό, τις Τέχνες και τα Γράμματα, το 2016, και Οι κόρες της σελήνης με το Booker International 2019.

«Οι επτά θάνατοι της Έβελιν Χαρντκάστλ» του Στιούαρτ Τέρτον (μετάφραση Θοδωρής Τσαπακίδης, εκδόσεις Μεταίχμιο)

Ένα κλασικό βιβλίο μυστηρίου ξαναειπωμένο με τον τρόπο της γενιάς του Netflix και λογοτεχνικό ντεμπούτο του Βρετανού Στιούαρτ Τέρτον. Οι επτά θάνατοι της Έβελιν Χάρντκαστλ του χάρισε το Βραβείο Costa Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2018, έχει μεταφραστεί σε 28 γλώσσες και έχει πουλήσει πάνω από 200.000 αντίτυπα στη Μεγάλη Βρετανία.

Στον αποψινό χορό κάποιος θα δολοφονηθεί. Δεν θα μοιάζει με φόνο και γι’ αυτό ο ένοχος θα μείνει ατιμώρητος. Αποκαταστήστε αυτή την αδικία και θα σας δείξω πώς να φύγετε.

Αγγλία τη δεκαετία 1920 - 1930. Προοριζόταν για γιορτή, καταλήγει τραγωδία. Ενώ στον ουρανό σκάνε πυροτεχνήματα, η Έβελιν Χαρντκάστλ σκοτώνεται. Δεν θα πεθάνει, όμως, μόνο μια φορά. Ώσπου να καταφέρει να εξιχνιάσει τον φόνο της ο Έιντεν -ένας από τους προσκεκλημένους στο πάρτι στο Μπλάκχιθ- η μέρα θα επαναλαμβάνεται, ξανά και ξανά. Και κάθε φορά, θα τελειώνει με τον ίδιο μοιραίο πυροβολισμό. Ο μόνος τρόπος να σπάσει ο κύκλος είναι ο εντοπισμός του δολοφόνου.

Ο Στιούαρτ Τέρτον γεννήθηκε στο Γουίντνες της Αγγλίας και σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. Εργάστηκε επί έναν χρόνο ως εκπαιδευτικός στη Σανγκάη και στη συνέχεια ως δημοσιογράφος στο Λονδίνο. Μετακόμισε στο Ντουμπάι όπου εργάστηκε για τρία χρόνια ως ταξιδιωτικός ανταποκριτής πριν επιστρέψει στο Λονδίνο και γράψει το πρώτο του μυθιστόρημα.

«Τι όμορφη που είναι η ζωή» της Μαρίας Λαϊνά (νουβέλα, εκδόσεις Πατάκη)

«Το πρωί είναι το χειρότερο. Εκεί που ξηµερώνουν οι προσδοκίες. Και τα πράµατα που έχω να κάνω, ό,τι έχω αφήσει σε εκκρεµότητα όλον αυτό τον καιρό; Τα τηλεφωνήµατα, οι διευθετήσεις, η υποµονή, η υποµονή που πρέπει να δείξω στο συνηθισµένο κανονικό, η προσπάθεια να αισθανθώ ή να µην αισθανθώ αν ακούσω κάτι δυσάρεστο; Παρακαλάω να κοιµηθώ αµέσως, να µην προλάβω να σκεφτώ, µην προλάβω να σκεφτώ άλλο».

Μια γυναίκα, καθώς µεγαλώνει, βρίσκει ξαφνικά τον εαυτό της να βιώνει συναισθήµατα που είχε βιώσει η µητέρα της πριν, αλλά εκείνη τα αγνοούσε όταν ήταν νέα.

Μια κατάθεση κατάθλιψης, όπου αναθεωρούνται ιδέες και σκέψεις.

Μια περιπέτεια ζωής για τον ανελέητο χρόνο. Όπου ο άνθρωπος µόνο αν γίνει ερείπιο, θα φτάσει στο τέρµα.

Η πολυβραβευμένη ποιήτρια Μαρία Λαϊνά γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947. Απόφοιτος της Νοµικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Εργάστηκε σε διάφορες δουλειές, σε σχέση πάντα µε την τέχνη (µετάφραση δοκιµίων και λογοτεχνίας, επιµέλεια εικαστικών, φιλοσοφικών και λογοτεχνικών βιβλίων, εκποµπές και σενάρια στην κρατική ραδιοφωνία-τηλεόραση, διδασκαλία ελληνικής γλώσσας και ποίησης σε αγγλόφωνα κολέγια, διδασκαλία µετάφρασης, δηµοσιογραφία σε λογοτεχνικά ένθετα εφηµερίδων). Το έργο της περιλαµβάνει εννιά ποιητικές συλλογές, έντεκα θεατρικά, πέντε πεζογραφήµατα, τέσσερις κριτικές και µελετήµατα, σύνταξη ανθολογίας ξένης ποίησης του 20ού αιώνα (επιλογή από ελληνικές µεταφράσεις). Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν η συγκεντρωτική έκδοση µε τον τίτλο Σε τόπο ξερό (2015), που περιλαµβάνει οκτώ ποιητικά έργα, από το Επέκεινα του 1970 έως τη Μικτή τεχνική (Εκδόσεις Πατάκη) του 2012, και το Θυµάσαι τι είναι ποίηση; Ιστορίες ποδηλασίας (2018), πενήντα επιφυλλίδες µε τον τίτλο «Πεντάλ», γραµµένες στο διάστηµα 2009-2011, για το ένθετο «Βιβλιοθήκη» της εφηµερίδας Ελευθεροτυπία.

Έργα της έχουν µεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, αυτοτελή και σε ανθολογίες. Εκπροσώπησε πολλές φορές επίσηµα την Ελλάδα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Έχει τιµηθεί µε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1993), το Βραβείο Καβάφη (1996), το Βραβείο Μαρία Κάλλας του Γ´ Προγράµµατος της ΕΡΤ (1998). Τον Δεκέµβριο του 2014 της απονεµήθηκε από την Ακαδηµία Αθηνών το Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη για το σύνολο του ποιητικού της έργου, και το Πανεπιστήµιο της γενέθλιας πόλης της, της Πάτρας, την τίµησε µε διάκριση για τη συµβολή της στα γράµµατα και στις τέχνες. Η µετάφραση στα γερµανικά του Ρόδινου φόβου από την Ντάντη Σιδέρη-Speck απέσπασε το βραβείο της πόλης του Μονάχου (1995). Ιδρυτικό µέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

«Ο καστανάνθρωπος» του Σόρεν Σβέιστραπ (μετάφραση Βαγγέλης Γιαννίσης, εκδόσεις Διόπτρα)

Ένας ψυχοπαθής τρομοκρατεί την Κοπεγχάγη. Σε κάθε αιματοβαμμένο τόπο εγκλήματος αφήνει την «κάρτα» του: έναν καστανάνθρωπο, μια χειροποίητη κούκλα φτιαγμένη από σπίρτα και δύο κάστανα. Εξετάζοντας τις κούκλες, η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών βρίσκεται μπροστά σε μια συγκλονιστική ανακάλυψη: ένα αποτύπωμα το οποίο ανήκει σε ένα κορίτσι, την κόρη μιας υπουργού, που είχε απαχθεί και δολοφονηθεί έναν χρόνο πριν.

Τραγική σύμπτωση ή κάτι πολύ πιο διεστραμμένο; Προκειμένου να σωθούν αθώες ζωές, ένα ζευγάρι ντετέκτιβ θα πρέπει να κάνει στην άκρη τις διαφορές του, ώστε να αρχίσει να συνδέει τα αποτρόπαια στοιχεία που αφήνει πίσω του ο Καστανάνθρωπος. Γιατί ένα πράγμα είναι απόλυτα ξεκάθαρο: o δολοφόνος βρίσκεται σε αποστολή που το τέλος της απέχει πολύ… Και κανείς δεν είναι ασφαλής.

Το βιβλίο κυκλοφορεί στις 12 Μαΐου.

Όσο για το ποιός είναι ο Σόρεν Σβέιστραπ, είναι ο διεθνώς αναγνωρισμένος σεναριογράφος της δανέζικης σειράς The Killing, η οποία απέσπασε διεθνή βραβεία και προβλήθηκε σε πάνω από εκατό χώρες. Ο Sveistrup έχει γράψει και το σενάριο της ταινίας Ο Χιονάνθρωπος, που βασίζεται στο βιβλίο του Τζο Νέσμπο. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού στη Λογοτεχνία και την Ιστορία από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, ενώ σπούδασε στη Σχολή Κινηματογράφου της Δανίας. Έχει κερδίσει αμέτρητα βραβεία, μεταξύ των οποίων ένα Emmy για το Nikolaj and Julie και ένα BAFTA για το The Killing.

Επιδέξια πλοκή… Παρόλο που ο σατανικά κακός ήρωας του Sveistrup σε καθηλώνει, αξίζουν την προσοχή σας και οι «καλοί» της υπόθεσης. New York Times Book Review.

«Ένας καλλιτέχνης του ρέοντος κόσμου» του Καζούο Ισιγκούρο (μετάφραση Αργυρώ Μαντόγλου, εκδόσεις Ψυχογιός)

1948. Η Ιαπωνία προσπαθεί να μαζέψει τα συντρίμμια της ύστερα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αφήνοντας την ήττα πίσω της και ατενίζοντας το μέλλον. Ο διάσημος καλλιτέχνης Μασούτζι Όνο γεμίζει τις μέρες του φροντίζοντας τον κήπο του, το σπίτι του, τις δύο ενήλικες κόρες του και τον εγγονό του, ενώ περνάει τα απογεύματά του πίνοντας με παλιούς συνεργάτες σε μισοφωτισμένα μπαρ. Θα έπρεπε να περνάει όμορφα τα χρόνια του ως συνταξιούχος. Αλλά καθώς οι αναμνήσεις του επιστρέφουν συνεχώς στο παρελθόν, σε μια ζωή και σε μια καριέρα που επηρεάστηκαν βαθιά από τον ιαπωνικό μιλιταρισμό, μια μαύρη σκιά απειλεί τη γαλήνη του.

Ένα παλαιότερο μυθιστόρημα (1986) του βραβευμένου με Νομπέλ Λογοτεχνίας και Booker Καζούο Ισιγκούρο, σε νέα μετάφραση.

«Η ηχώ του Παρισιού» του Σεμπάστιαν Φωκς (μετάφραση Κλαίρη Παπαμιχαήλ, εκδόσεις Κλειδάριθμος)

εκδόσεις Κλειδάριθμος

Ένας γαλλοαλγερινής καταγωγής νεαρός και μια Αμερικανίδα ερευνήτρια, εξερευνούν τα σκοτεινά σημεία της ιστορίας του Παρισιού.

Η ηχώ του Παρισιού είναι ένα ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα για τις χαμένες ψυχές στη γαλλική πρωτεύουσα. Η ιστορία του διαδραματίζεται με φόντο το Παρίσι όπως δεν το έχετε ξαναδεί ποτέ -μια πόλη όπου σε κάθε σε κτίριο φαίνεται να αντηχεί ένα κρυφό παρελθόν, οι σκιές του Βισύ και της Αλγερίας.

Η Αμερικανίδα μεταδιδακτορική ερευνήτρια Χάνα κι ο νεαρός Μαροκινός Τάρεκ, που το ’χει σκάσει από το σπίτι του, μπορεί να μην έχουν πολλά κοινά μεταξύ τους, επηρεάζονται ωστόσο από τα φαντάσματα που κυκλοφορούν με το φως της μέρας στο Παρίσι. Η Χάνα ακούει τις απίστευτες μαρτυρίες των γυναικών που έζησαν στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής· θέλοντας να κατανοήσει τις ζωές τους, και μέσα από αυτές και τη δική της, ανακαλύπτει μια πόλη γεμάτη στοιχεία και διασυνδέσεις.

Στα προάστια των μεταναστών, ο Τάρεκ ψάχνει τη μητέρα, που γνώρισε ελάχιστα. Αθώος όπως είναι, το κάθε βουλεβάρτο, ο κάθε σταθμός του μετρό και η κάθε γωνιά του δρόμου αποτελούν γι’ αυτόν πηγή έκπληξης. Σ’ αυτό το βαθιά συγκινητικό μυθιστόρημα, ο Faulks ασχολείται με τα ζητήματα της αποικιοκρατίας μετανάστευσης, της αδικίας και της ταυτότητας. Με μεγάλη πρωτοτυπία και σκοτεινό χιούμορ, η Ηχώ του Παρισιού μας κάνει να αναρωτηθούμε πόσα χρειάζεται πράγματι να ξέρουμε ώστε να ζήσουμε μια ζωή που να έχει αξία.

Ο Σεμπάστιαν Φωκς είναι ένας από τους πιο γνωστούς και καταξιωμένους σύγχρονους Βρετανούς συγγραφείς. Πολλά βιβλία του έχουν μπει σε λίστες best seller. Σπούδασε στο Κολέγιο Ουέλιγκτον και στο Κέμπριτζ. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην Independent. Έχει γίνει γνωστός για τα βιβλία του που διαδραματίζονται στο Παρίσι. Έχει εκδώσει τα βιβλία The girl at the Lion d’ Or και Birdsong, που μαζί με τη Σάρλοτ Γκρέι αποτελούν τη «γαλλική» τριλογία του, το The Fatal Englishman και τελευταία το On Green Dolphin Street. Το 2008 έγραψε το Μυθιστόρημα με το διάβολο, μια αριστοτεχνική συνέχεια της παράδοσης του Τζέιμς Μποντ.

«Η διερμηνέας» της Ανέτ Χες (μετάφραση Αλεξάνδρα Παύλου, εκδόσεις Ψυχογιός)

«Και σε περίπτωση που δεχτείτε, αρχίστε να μαθαίνετε και το αναγκαίο λεξιλόγιο».
«Τι εννοείτε; Στρατιωτική ορολογία;»
«Όλες τις πιθανές λέξεις για το πώς μπορεί κανείς να σκοτώσει έναν άνθρωπο».

Η νεαρή Εύα Μπρουνς ζει μια ανέμελη ζωή στη Φρανκφούρτη του 1963. Ο πόλεμος είναι μια θολή παιδική ανάμνηση, η ταβέρνα του πατέρα της πηγαίνει καλά, και ο Γίργκεν, ο πλούσιος φίλος της, ετοιμάζεται να της κάνει πρόταση γάμου.

Όλα, όμως, ανατρέπονται όταν προσλαμβάνεται ως διερμηνέας σε μια δίκη για εγκλήματα πολέμου, όπου και γνωρίζει τον Ντέιβιντ Μίλερ, έναν μαχητικό και αινιγματικό Καναδό δικηγόρο. Μεταφράζοντας τις καταθέσεις, η Εύα έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με το τρομερό παρελθόν της πατρίδας της. Και αρχίζει να αναρωτιέται: Γιατί οι δικοί της αντιδρούν τόσο στη συμμετοχή της στη διαδικασία; Γιατί δε μιλούν ποτέ για το τι έκαναν στον πόλεμο;
Καθώς η «Δεύτερη Δίκη του Άουσβιτς», όπως θα μείνει στην Ιστορία, συγκλονίζει μια ολόκληρη χώρα, η Εύα δεν μπορεί πια να είναι απλώς η καλή κόρη που ετοιμάζεται να γίνει καλή σύζυγος. Πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στις έτοιμες αλήθειες και σε αυτό που της λέει η συνείδησή της. Ανάμεσα στη συλλογική λήθη και στην προσωπική ευθύνη – και τελικά, ανάμεσα στο μίσος και στην αγάπη.

Ακόμη μία σεναριογράφος που στρέφεται στη λογοτεχνία. Οι βραβευμένες και δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές της Χες, Weissensee, Ku’damm 56 και Ku’damm 59 θεωρείται ότι συνέβαλαν στην αναγέννηση της γερμανικής τηλεόρασης. Έχει αποσπάσει πολλά βραβεία, όπως το Grimme, το Βραβείο της Φρανκφούρτης και το Βραβείο της Γερμανικής Τηλεόρασης. Η διερμηνέας (πρωτότυπος τίτλος Deutsches Haus /Το Γερμανικό Σπίτι) -ένα επίπονο ζήτημα, πιο σωστά τραύμα, για την μεταπολεμική Γερμανία- είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

«Άννα, σορόρ...» της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (μετάφραση Σπύρος Γιανναράς, εκδόσεις Άγρα)

Η Anna, soror... (Άννα, αδερφή μου…) πρωτογράφτηκε σε διάστημα μερικών εβδομάδων την άνοιξη του 1925, στη διάρκεια μιας παραμονής στη Νάπολη κι αμέσως μετά την επιστροφή μου από εκεί ˙ αυτό εξηγεί ίσως το γεγονός ότι η περιπέτεια του αδερφού και της αδερφής λαμβάνει χώρα και λύση κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Ξαναδουλεύτηκε το 1935.

Όσο για το Anna, soror..., ο τίτλος κατά το πρότυπο του Γκρέκο, του ταιριάζει αρκετά καλά, ως έμμεση αναφορά στον σπασμωδικό και τρεμάμενο τρόπο του μεγάλου ζωγράφου από το Τολέδο, σαν μια λαμπάδα που αναλίσκεται πολύ γρήγορα.

Με την Άννα, σορόρ... γεύτηκα για πρώτη φορά το υπέρτατο προνόμιο του μυθιστοριογράφου, το να χάνεσαι ολόκληρος μέσα στους χαρακτήρες σου ή να αφήνεις να σε στοιχειώνουν. Στη διάρκεια αυτών των λίγων εβδομάδων, κι ενώ συνέχιζα να επαναλαμβάνω τις ίδιες χειρονομίες και να αποδέχομαι τις συνήθεις συναναστροφές της ύπαρξης, ζούσα διαρκώς μέσα στα δύο αυτά σώματα και στις δυο αυτές ψυχές, γλιστρώντας από την Άννα στον Μιγκέλ και από τον Μιγκέλ στην Άννα, με την αδιαφορία εκείνη για το φύλο, η οποία πιστεύω πως αποτελεί το ίδιον όλων των δημιουργών, παρουσία των δημιουργημάτων τους.

Ο τίτλος της νουβέλας είναι δάνειο των δύο πρώτων λέξεων από την επιτύμβια επιγραφή που χαράχθηκε επάνω στον τάφο του Μιγκέλ και αποδίδουν το ουσιώδες.

Πρόκειται για έναν έρωτα ανάμεσα σε έναν αδερφό και μια αδερφή, δηλαδή για ένα είδος υπέρβασης το οποίο είθισται να εμπνέει τους ποιητές που καταπιάνονται με μια οικειοθελή πράξη αιμομιξίας.

Από την Αναγέννηση ώς τα χρόνια μας με το θέμα έχουν ασχοληθεί μεγάλοι συγγραφείς όπως ο Τζων Φορντ, ο Μοντεσκιέ, ο Μπάυρον, ο Σατωβριάνδος, ο Γκαίτε, ο Τόμας Μανν και πολλοί άλλοι.

Ίσως να μπορούμε να πούμε πως για τους ποιητές εξελίχθηκε γρήγορα σε σύμβολο όλων των ερωτικών παθών, τα οποία ξεσπούν με ακόμη μεγαλύτερη βιαιότητα, καθώς πλέον ούτε συγκρατούνται ούτε τιμωρούνται, αλλά ούτε και κρύβονται.

Η αιμομιξία παραμένει γεγονός ανομολόγητο, και σχεδόν αδύνατο να αποδειχθεί εκεί ακριβώς όπου τρέφουμε υποψίες για την ύπαρξή του. Πάνω στα πιο απότομα βράχια πέφτει με μεγαλύτερη σφοδρότητα το κύμα.

[ Από το Επίμετρο της συγγραφέως που περιλαμβάνεται στην έκδοση ]

Η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ, γεννημένη το 1903 στις Βρυξέλλες από Γάλλο πατέρα και μητέρα βελγικής καταγωγής, μεγάλωσε στη Γαλλία, αλλά ακολούθως διέμεινε κυρίως σε άλλες χώρες : Ιταλία, Ελβετία, Ελλάδα, και στη συνέχεια στις ΗΠΑ, στο νησί του Μάουντ Ντέζερτ, στη βορειοανατολική ακτή, μέχρι το θάνατό της το 1987.

Εκλέχθηκε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας το 1980.

Το έργο της περιλαμβάνει τα μυθιστορήματα Αλέξης (Alexis ou le Traité du vain combat, 1929), Η χαριστική βολή (Le coup de grâce, 1939), Ο οβολός του ονείρου (Denier du rêve, τελική εκδοχή 1959) ˙ τα πεζά ποιήματα Feux (1936) ˙ ποιήματα έμμετρα Les Charités d’Alcippe (1956)˙ νουβέλες Διηγήματα της Ανατολής (Nouvelles Orientales, 1938) ˙ δοκίμια Με την επιφύλαξη της εξακρίβωσης (Sous bénéfice d’ inventaire, 1962), Η σμίλη του χρόνου (Le temps, ce grand sculpteur, 1983), En pèlerin et en étranger (1989), έργα για το θέατρο, και μεταφράσεις, μεταξύ άλλων και των ποιημάτων του Κ. Π. Καβάφη.

Τα Απομνημονεύματα του Αδριανού (1951), ιστορικό μυθιστόρημα εκπληκτικής ακρίβειας, της έφερε παγκόσμια φήμη. Με την Άβυσσο (L’CEuvre au noir, 1968) τιμήθηκε με το βραβείο Fémina. Οι Ευλαβικές αναμνήσεις (Souvenirs pieux, 1974), τα Αρχεία του Βορρά (Archives du Nord, 1977) και το Τί ; Η αιωνιότητα (Quoi ? L’Éternité, 1988) αποτελούν το οικογενειακό τρίπτυχο του Λαβύρινθου του κόσμου (Le labyrinthe du monde). Τα περισσότερα έργα της έχουν μεταφραστεί και πρωτοεκδοθεί στα ελληνικά στο παρελθόν από τις Εκδόσεις Χατζηνικολή.

Έργο εξωφύλλου: Γυναίκα με γούνα (λεπτομέρεια).

Έργο αποδιδόμενο μέχρι πολύ πρόσφατα στον Ελ Γκρέκο, αλλά σύμφωνα με τελευταίες αναλύσεις πιθανώς είναι του Ισπανού ζωγράφου του 16ου αι. Alonso Sanchez Coello (π. 1531-1588).

«Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη. Η ιταλική στάση και οι Εβραίοι μαθητές του Ουμπέρτο Πρίμο» του Ανδρέα Μπουρούτη (πρόλογος Ρένα Μόλχο, εκδόσεις Αλεξάνδρεια)

Πριν από το ξέσπασμα του πολέμου ζούσαν στη Θεσσαλονίκη περισσότεροι από 50.000 Εβραίοι. Η ιταλική παρουσία στην πόλη ήταν διαρκής χάρη στην επαφή των Ιταλών με αρκετούς Εβραίους που είχαν διατηρήσει την ιταλική υπηκοότητα. Η μακρόχρονη αυτή σχέση κλονίστηκε το 1938 με την εφαρμογή στην Ιταλία των φυλετικών-ρατσιστικών νόμων που εξοβέλιζαν τους Εβραίους από τη δημόσια ζωή.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου εξετάζει τη σχέση των Ιταλών με ένα μέρος της εβραϊκής κοινότητας τα χρόνια μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου. Το χρονικό του διωγμού των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους ναζί και του εκτοπισμού τους στο Άουσβιτς από τον Μάρτιο του 1943 παρουσιάζεται με αναφορές κυρίως από τα ιταλικά αρχεία, ενώ αναλύονται οι αμφίσημες ενέργειες των Ιταλών διπλωματών για τη διάσωση ορισμένων από αυτούς. Η διαδικασία μεταφοράς στην Αθήνα και προσωρινής διάσωσης περίπου 350 Εβραίων, μερικοί εκ των οποίων απέκτησαν την τελευταία στιγμή την ιταλική υπηκοότητα, εξετάζεται υπό το πρίσμα νέων στοιχείων. Υπάρχουν άραγε ”ήρωες” σε αυτή την ιστορία, όπως ο πρόξενος Ζαμπόνι, ή υπάρχουν σκιές στις ενέργειές τους; Μπορούν μερικές ”καλές” πράξεις να σβήσουν είκοσι χρόνια φασισμού αλλά και στοχοποίησης των Εβραίων;

Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αφηγείται τις ιστορίες δέκα Εβραίων μαθητών της Θεσσαλονίκης και ενός ”Δίκαιου των Εθνών”, του δικηγόρου Δημήτρη Σπηλιάκου. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής η φοίτηση Εβραίων μαθητών στα ιταλικά σχολεία, όπως το γυμνάσιο-λύκειο Ουμπέρτο Πρίμο, είχε απαγορευτεί από τους Ιταλούς. Μόνο ελάχιστοι κατόρθωσαν να συμμετάσχουν ως ”ιδιωτικώς εκπαιδευθέντες” στις απολυτήριες εξετάσεις του 1941 και του 1942. Κάποια από τα παιδιά ακολούθησαν την κοινή μοίρα των Εβραίων και χάθηκαν στα κρεματόρια του Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Ένα από αυτά κατάφερε να επιζήσει και η μαρτυρία του είναι συγκλονιστική. Μερικοί μαθητές σώθηκαν χάρη στη βοήθεια που προσέφεραν Έλληνες χριστιανοί φίλοι.

Όλες μαζί οι ιστορίες δίνουν όνομα και μορφή σε ανθρώπους που διώχτηκαν και σε πολλές περιπτώσεις δολοφονήθηκαν. Δεν αποτελούν απλώς μέρος μιας μακάβριας στατιστικής ή ενός πλήθους αριθμών. Είναι άνθρωποι με σάρκα και οστά, σε νεαρή ηλικία, κι έχουν ονόματα: είναι η Εσθήρ, οι τρεις νεαροί Αλμπέρτο, η Λαελίτα, ο Δανιήλ, η Λυδία, ο Κλαύδιος, ο Τζιοβάνι και η μικρή Μπιάνκα. Όλοι τους ήταν παιδιά της Θεσσαλονίκης, αυτή ήταν η πόλη τους, αυτή και η πατρίδα τους.

Ο Ανδρέας Μπουρούτης είναι ιστορικός-oικονομολόγος. Διδάσκει στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) και έχει διδάξει ακόμη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Σύγχρονη Διπλωματία και Πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο - τμήμα Πολιτικών Επιστημών) και στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Κοινωνία και Οικονομία στα Βαλκάνια – τμήμα Ιστορίας). Το 2018 κυκλοφόρησε την μονογραφία Αστική τάξη και Ευρωπαϊκά σχολεία της Θεσσαλονίκης (1888-1943). Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού. Το Ολοκαύτωμα (Shoah) και οι εβραϊκές κοινότητες στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια βρίσκονται ανάμεσα στα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα.

|

Δημοφιλή