Μελέτες, πορτρέτα, μυθιστορηματικές βιογραφίες, επιστολές περιηγητών, λιγότερο γνωστές πτυχές του Αγώνα και κυρίως, νέες προσεγγίσεις και ερμηνείες.
Η HuffPost προτείνει δέκα βιβλία με αφορμή την επέτειο των 200 ετών της Ελληνικής Επανάστασης. Μία καλή ευκαιρία να συναντηθούμε με τα πρόσωπα και τα γεγονότα αλλιώς.
«Τρικυμίες παθών. Τα νεανικά χρόνια του Κοραή στο Άμστερνταμ» της Αργυρώς Μαντόγλου (εκδόσεις Κλειδάριθμος)
Τον Ιούνιο του 1771 ένας νεαρός έμπορος αποπλέει με τον βοηθό του από το λιμάνι της Σμύρνης με προορισμό το κοσμοπολίτικο Άμστερνταμ, όπου θα αναλάβει τη διεύθυνση ενός εμπορικού συνεταιρισμού.
Είναι ο εικοσιτριάχρονος ∆ιαμαντής Κοραής, που πέρα από τις εμπορικές δραστηριότητες θέλει απελπισμένα να ξεφύγει από τον ζυγό των Τούρκων, να αναπνεύσει τον αέρα της ελευθερίας και νακαλλιεργήσει το πνεύμα του στη «φωτισμένη» Ευρώπη. Ο ίδιος αργότερα θα πει: «Η νεότης μου εσαλεύετο από τρικυμίας παθών».
Αυτά τα πάθη περιγράφονται σε αυτή τη μυθιστορηματική βιογραφία- μια εν πολλοίς άγνωστη αλλά σημαντική πτυχή της ζωής του Αδαμάντιου Κοραή-, η μεταμόρφωσή του από συνεσταλμένο Ανατολίτη σε γοητευτικό μποέμ κοσμοπολίτη, η έκθεσή τουστις ριζοσπαστικές ιδέες λίγο πριν από το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης, η επαφή του με σπουδαίους διανοούμενους, το πάθος του για μάθηση και η μύησή τουστην τέχνη,στον έρωτα και στις απολαύσεις, αλλά και ο σκοτεινός εαυτός του, που θα αποκαλυφθεί όταν φτάσει στα έγκατα της θλίψης και στα όρια των αντοχών του.
«Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα. Η καπετάνισσα της Ελληνικής Επανάστασης» του Κυριάκου Χατζηκυριακίδη (εκδόσεις Μεταίχμιο)
Η Λασκαρίνα Μπούµπουλη (το γένος Πινότση), η γνωστή σε όλους µας «Μπουµπουλίνα», συνέδεσε το όνοµα και τη ζωή της µε την Επανάσταση του 1821.
Σε έναν καθαρά ανδροκρατούµενο κόσµο, η «Μεγάλη Κυρά των Σπετσών» αποτέλεσε πηγή έµπνευσης για τους επαναστατηµένους Έλληνες, µε την αποφασιστικότητά της, τις οικονοµικές και οικογενειακές θυσίες της.
Ρόλοι πολλαπλοί ενυπάρχουν στο πρόσωπό της: φιλάνθρωπη, σκληρή, πιστή, δοτική, (αν)ιδιοτελής, αγωνίστρια, διαπραγµατεύτρια, σύζυγος, χήρα, αδερφή, πολύτεκνη µητέρα, µητέρα ηρώων, µα πάνω απ’ όλα γυναίκα, ηρωίδα και η ίδια.
Το βιβλίο ανασυνθέτει το πορτρέτο της Μπουμπουλίνας, μιας από τις πλέον αναγνωρίσιμες και οικείες μορφές της Επανάστασης, αξιοποιώντας την υπάρχουσα ελληνική και ξένη ιστοριογραφία, καθώς και γνωστά και άγνωστα στο ευρύ κοινό κείμενα και πηγές.
«Η περιπετειώδης ιστορία των επαναστατικών Συνταγμάτων του 1821» του Ξενοφώντα Κοντιάδη (εκδόσεις Καστανιώτη)
Η ιστορία της δημιουργίας των Συνταγμάτων του Αγώνα είναι συναρπαστική και περιπετειώδης σαν μυθιστόρημα.
Πώς έγραψαν οι επαναστατημένοι Έλληνες τα Συντάγματα του Αγώνα;
Πάνω σε ψάθες από άχυρο, ανάμεσα σε πορτοκαλιές και λεμονιές, με φωνές και καβγάδες, που οδηγούσαν σε μικρές ή μεγάλες μάχες, ενίοτε ένοπλες.
Στα Συντάγματα του Αγώνα οι επαναστατημένοι Έλληνες συσσωρεύουν θεσμική εμπειρία που θα ασκήσει τεράστια επίδραση στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια ιστορία.
Τα επαναστατικά Συντάγματα του 1821 είναι στοιχείο της εθνικής ταυτότητας και της συλλογικής μας αυτογνωσίας.
Η θέσπισή τους αποτελεί τη θεμελιωτική στιγμή της ελληνικής πολιτείας.
Όταν οι πρώτοι παραστάτες, συγκεντρωμένοι στον πορτοκαλεώνα της Πιάδας και στο λεμονόδασος της Τροιζηνίας, υπογράφουν συγκινημένοι τα ψηφίσματα των Συνταγμάτων, ενδεχομένως δεν έχουν πλήρη επίγνωση της σημασίας της πράξης τους.
Γνωρίζουν, όμως, ότι θέτουν τα θεμέλια για την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους και τη συγκρότησή του σε κυρίαρχο κράτος.
Ο Ξενοφών Κοντιάδης είναι καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου - Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου.
Συντονιστής της Ερευνητικής Ομάδας «Constitution-Making and Constitutional Change» της International Association of Constitutional Law και Co-Editor της εκδοτικής σειράς Routledge Series in Comparative Constitutional Change του διεθνούς εκδοτικού οίκου Routledge. Εμπειρογνώμονας στο Δίκτυο του Fundamental Rights Agency (FRA) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Δικηγορεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις 16 Μαρτίου.
«Ρίζες και θεμέλια. Οδόσημα της Ιστορίας του Ελληνισμού» της Μαρίας Ευθυμίου σε συνεργασία με τον Μάκη Προβατά (εκδόσεις Πατάκη)
Η ιστορία των Ελλήνων ταξιδεύει στον χρόνο πάνω στο καράβι που ονομάζεται ελληνική γλώσσα. Ναυτοσύνη και γλώσσα έχουν διαχρονικά σμιλέψει τα χαρακτηριστικά αυτού του ανήσυχου λαού του οποίου τα ίχνη εντοπίζονται βαθιά στο παρελθόν, περίπου 4.000 χρόνια πριν.
Οι Έλληνες έπαιξαν κομβικό ρόλο κατά την αρχαιότητα στην ανατολική Μεσόγειο και στη Μαύρη Θάλασσα.
Η γλώσσα τους έγινε εργαλείο μάθησης αλλά και επικοινωνίας για πολλούς λαούς της ευρύτερης περιοχής, όπως και, αργότερα, για τον αναδυόμενο Xριστιανισμό.
Με τον πολιτισμό «άλωσαν» την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μετατρέποντάς την σε Βυζαντινή και κρατήθηκαν σε πνευματική εγρήγορση κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
Με την επανάστασή τους, το 1821, απέκτησαν το πρώτο εθνικό ανεξάρτητο κράτος της ανατολικής Μεσογείου, συνδέθηκαν με τον δυτικό κόσμο, επεξέτειναν τα σύνορά τους και πήραν θέση ανάμεσα στους λαούς της σύγχρονης Ευρώπης -και του κόσμου.
Στο βιβλίο αυτό, μέσα από τις συζητήσεις της καθηγήτριας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μαρίας Ευθυμίου με τον Μάκη Προβατά, προσεγγίζεται ο Ελληνισμός από τις απαρχές του μέχρι σήμερα, ανιχνεύονται οι ρίζες, τα θεμέλια και τα οδόσημα της Ιστορίας του.
Πίσω από ημερομηνίες και γεγονότα υπάρχουν καιροί και χώροι πολύ μεγαλύτερης σημασίας. Υπάρχουν κομβικά πρόσωπα και συμβάντα που δεν είναι πάντοτε τα προφανή.
«Πρόσεξις», κατά τον Πλάτωνα, είναι η προσπάθεια της ψυχής να μάθει. Το βιβλίο αυτό γράφτηκε με βαθιά πρόσεξη.
«Επιστρέφουμε “εκεί που ξεκινήσαμε: στην πρώτη θάλασσα”. Στη ρίζα μας. Αυτή που έχει τη δύναμη να επανατοποθετεί τις αξίες και το μέλλον μας -ως μεμονωμένων ατόμων, αλλά και, συνολικά, ως κοινωνίας», σημειώνει η Μαρία Ευθυμίου.
«Ο πόλεμος του Μπάιρον. Ρομαντική εξέγερση, Ελληνική Επανάσταση» του Ρόντρικ Μπίτον (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Κατερίνα Σχινά)
Ο Ρόντερικ Μπίτον (του οποίου το τελευταίο βιβλίο Ελλάδα. Βιογραφία ενός σύγχρονου έθνους είναι ένα από τα βιβλία που ξεχώρισαν αναγνώστες και κριτικοί το 2020) αφιέρωσε τέσσερα χρόνια δουλειάς στον πιο εμβληματικό «ξένο» του αγώνα για μια ελεύθερη Ελλάδα, τον άνθρωπο που ενσάρκωσε όσο κανείς την έννοια του φιλελληνισμού, τον ρομαντικό ποιητή που πέθανε στο Μεσολόγγι στις 19 Απριλίου του 1824.
Το έργο του Ο πόλεμος του Μπάιρον: Ρομαντική εξέγερση, Ελληνική Επανάσταση συνδυάζει «την επιστημοσύνη με την συναρπαστική αφήγηση» και «αλλάζει την αντίληψή μας για το τι προσπάθησε να επιτύχει στην Ελλάδα ο Μπάιρον».
Στον πρόλογό του στην ελληνική έκδοση ο Ρ.Μ. σημειώνει: «Την εποχή που επέλεξε να παρέμβει ο Λόρδος Μπάιρον, η αναδυόμενη Ελλάδα βρισκόταν σε μια κατάσταση εσωτερικής σύγκρουσης. Υπήρχαν αυτοί που πίστευαν πως ο δρόμος προς τη μελλοντική ελευθερία περνούσε μέσα από την αυτάρκεια των οπλαρχηγών. Άλλοι, εμπνευσμένοι από τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό και το παράδειγμα των επαναστάσεων στην Αμερική και τη Γαλλία, έβλεπαν πως, προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους, έπρεπε να διεθνοποιήσουν τον αγώνα.[...] Η ύπαρξη της Ελλάδας ως ελεύθερου έθνους σε έναν κόσμο αναδυόμενων ή νεοσύστατων εθνών, καθώς οι παλιές μοναρχικές αυτοκρατορίες παρέπαιαν, η δημιουργία ενός εντελώς νέου είδους πολιτεύματος στην Ευρώπη του 19ου αιώνα: αυτό ήταν το όνειρο εκσυγχρονιστών όπως ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Ιωάννης Κωλέττης, ο Ιωάννης Καποδίστριας, οι καραβοκύρηδες της Ύδρας, των Σπετσών και των Ψαρών [...] Ως σήμερα δεν έχει γίνει αντιληπτό πόσο κρίσιμη για την επίλυση της σύγκρουσης αυτής ήταν η παρέμβαση του λόρδου Μπάιρον και συμπαράταξή του με την πλευρά των εκσυγχρονιστών».
Ο διακεκριμένος Βρετανός νεοελληνιστής Ρόντρικ Μπίτον επανεξετάζει τη ζωή και το έργο του Λόρδου Μπάιρον µέσα από τη µακρά διαδροµή της σχέσης του µε την Ελλάδα.
Αρχίζοντας από τα νεανικά ταξίδια του ποιητή την περίοδο 1809-1811, ο συγγραφέας παρακολουθεί τα χρόνια της φήµης του στο Λονδίνο και της αυτοεξορίας του στην Ιταλία, που κορυφώθηκαν µε την απόφασή του να αφοσιωθεί στον αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας.
Στη συνέχεια διερευνά τη δραµατική αυτοµεταµόρφωση του Μπάιρον από ροµαντικό εξεγερµένο σε έναν «νέο δηµόσιο άνδρα», ο οποίος υποτάσσεται για πρώτη φορά σε µια συγκεκριµένη πολιτική υπόθεση, προκειµένου να βάλει τα θεµέλια, στη διάρκεια των «εκατό ηµερών» του στο Μεσολόγγι, ενός νέου είδους πολιτικής στην Ευρώπη – αυτής του έθνους-κράτους όπως το γνωρίζουµε σήµερα.
«Μελίκα» του Αντουάν Λοράν Καστελλάν (εκδόσεις Στερέωμα, μετάφραση Ιφιγένεια Μποτουροπούλου)
Οι υπό μορφήν επιστολών σημειώσεις του Γάλλου περιηγητή Καστελλάν, γραμμένες σε γλαφυρό ύφος και με λογοτεχνική αξία, δίνουν στον σημερινό αναγνώστη μια ρεαλιστική εκδοχή της προεπαναστατικής εικόνας του ελλαδικού χώρου των περιοχών που επισκέφτηκε με άλλα μέλη μιας γαλλικής αποστολής, εκδοχή η οποία είναι πολύτιμη για την ιστορική μελέτη της περιόδου πριν από το 1821.
Η ελληνική φύση και ο ελληνικός πολιτισμός τον συναρπάζουν στον υπέρτατο βαθμό και απαθανατίζει σε πίνακες όσα τον εντυπωσιάζουν, εμπλουτίζοντας έτσι και εικαστικά το χρονικό του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι από τους πρώτους περιηγητές που δείχνουν ενδιαφέρον για την ελληνική μουσική και την ελληνορθόδοξη θρησκευτική τέχνη.
Δίπλα στα σχέδια του Γάλλου ταξιδιώτη, τα κείμενά του αφηγούνται με λυρισμό όσα συναντά: κάστρα, τοποθεσίες, πολιτείες, τεμένη, εκκλησίες, κρήνες, οικίες, μύλους, αρχαιότητες, ανθρώπους.
Στην ένατη επιστολή του Α΄ τόμου των LETTRES SUR LA MORÉE, L’HELLESPONT ET CONSTANTINOPLE της β’ έκδοσης του 1820, ο Καστελλάν ενσωματώνει τη γοητευτική ιστορία της Μελίκα, την οποία διηγήθηκε στους Γάλλους ταξιδιώτες ένας Έλληνας περιπλανώμενος ραψωδός.
Πειρατεία, έρωτας, πόλεμος, φθόνος, προδοσία, αλλά στο τέλος θρίαμβος της αληθινής αγάπης, είναι τα μοτίβα που συνθέτουν αυτή την ιστορία που φαντάζει στον σημερινό αναγνώστη σαν παραμύθι, αλλά που στην πραγματικότητα περιέχει σπέρματα από την αληθινή ιστορία της Μονεμβασιάς στην οποία διαδραματίζεται.
Ο Αντουάν Λοράν Καστελλάν (Antoine-Laurent Castellan) (1772-1838), ήταν Γάλλος ζωγράφος και χαράκτης. Μαθήτευσε την τέχνη του τοπίου δίπλα στον διάσημο ζωγράφο Pierre-Henri de Valenciennes. Ταξίδεψε σε Τουρκία, Ελλάδα, Ιταλία και Ελβετία.
Πολύ παρατηρητικός ως περιηγητής, κατέγραψε σε χρονικά υπό μορφή επιστολών, αντικειμενικά και με λεπτομέρειες, τις εντυπώσεις του από τα ταξίδια αυτά, τα οποία εμπλούτισε με υπέροχες δικές του ζωγραφικές αναπαραστάσεις. Διετέλεσε μέλος της γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών από το 1816.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε την Τρίτη 23 Μαρτίου.
«1821. Γυναίκες και Επανάσταση» της Βασιλικής Λάζου (εκδόσεις Διόπτρα)
Μέσα από αφηγήσεις των προεπαναστατικών χρόνων, διερευνώνται οι πραγματικότητες των γυναικών στα Γιάννενα, την Αθήνα, τις Κυκλάδες, τη Χίο και την Ύδρα.
Στον απόηχο του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, Φαναριώτισσες και γυναίκες της αναδυόμενης αστικής τάξης αναλαμβάνουν έντονη μορφωτική και πολιτιστική δράση.
Αργότερα, μέσα από μια ποικιλία ιστορικών πηγών μαθαίνουμε πώς έδρασαν οι γυναίκες στον πόλεμο, η επικουρική και ενίοτε η πολεμική τους δραστηριότητα.
Γνωρίζουμε τις επιφανείς ηρωίδες, τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα και τη Μαντώ Μαυρογένους.
Οι εξαιρετικές και ασυνήθιστες πράξεις τους τις έβγαλαν από την αφάνεια και τις έφεραν στο επίκεντρο συνταρακτικών εξελίξεων που ξεπερνούσαν τα κοινωνικά όρια του φύλου τους.
Παράλληλα, χριστιανές και μουσουλμάνες στην Πελοπόννησο, τη Νάουσα, τη Χίο, τα Ψαρά, την Κάσο και την Αθήνα αντιμετωπίστηκαν ως λεία πολέμου προς εκμετάλλευση και εμπόρευμα για προσπορισμό κέρδους.
Αργότερα, στα χρόνια του Καποδίστρια, με φόντο τις πρώτες προσπάθειες συγκρότησης του ελληνικού κράτους, θίγονται ζητήματα μέριμνας των χιλιάδων εξαθλιωμένων προσφύγων, των ηθικών αμοιβών και των συντάξεων για τις χήρες των αγωνιστών, της γυναικείας εκπαίδευσης και της ηχηρής απουσίας των γυναικών από την πολιτική ζωή και τα πολιτειακά κείμενα του Αγώνα.
Τελικά, τι άλλαξε στη ζωή των γυναικών από την οθωμανική κοινωνία στον δρόμο για το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος;
Το βιβλίο πραγματεύεται τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες βίωσαν τη ζοφερή πραγματικότητα του πολέμου και την ανάταση της Επανάστασης. Ιχνηλατεί τις πράξεις τους, τη στάση τους απέναντι στον θάνατο, τον φόβο και την πείνα. Μιλά για τη μοίρα Οθωμανών και Ελληνίδων που βρέθηκαν μέσα στα κάστρα και τις πολιορκημένες πόλεις, στην ύπαιθρο και τα νησιά.
Φέρνει στην επιφάνεια τη ζωή, την καθημερινότητα και τη γυναικεία δράση και περιγράφει τις στερήσεις, την υποδούλωση και την προσφυγιά.
Μιλά για τις επώνυμες και τις ανώνυμες γυναίκες του Αγώνα και αποτιμά τι έχασαν και τι κέρδισαν με την Ανεξαρτησία. Με λίγα λόγια, το βιβλίο παρακολουθεί τη ζωή των γυναικών εν πολέμω και εντάσσει τη δράση τους στo πλαίσιο και στα συμβάντα της εποχής.
«Ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία και ο φιλελληνισμός» του Γκούναρ Χέρινγκ (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, μετάφραση Αγαθοκλής Αζέλης)
Η μελέτη του Γκούναρ Χέρινγκ, που αποτέλεσε την κατακλείδα της επιστημονικής συνεισφοράς του μεγάλου Γερμανού ιστορικού και ελληνιστή, αλλά και γνήσιου φιλέλληνα, αποτελεί μια γενική επισκόπηση της φιλελληνικής κίνησης στην Ευρώπη και την Αμερική.
Με μια συνθετική προσέγγιση, σήμα κατατεθέν του συνολικού ερευνητικού του έργου, ο Χέρινγκ, ορίζοντας αρχικά τα ιστορικά συμφραζόμενα, επιχειρεί την απογραφή των στόχων και των ιδεολογικών θέσεων που συνδιαμόρφωσαν τη βάση του φιλελληνισμού, εξετάζει την οργάνωση και τις μορφές καθοδήγησής του, αναλύει τις κοινωνικές καταβολές όλων αυτών των ανθρώπων που στρατεύτηκαν στη φιλελληνική κίνηση και επισκοπεί τα ιστορικά, λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά έργα που συνδέονται με τη φιλελληνική δράση.
Στόχος του είναι να αναδείξει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα του κινήματος, ανασκευάζοντας μονοδιάστατες ερμηνείες, με χαρακτηριστική εκείνη που το συνδέει με μια απλοϊκή αρχαιολατρία.
«Το πικρό ποτήρι. Ο Καποδίστριας, η Ρωξάνδρα και η Ελλάδα» της Λένας Διβάνη (εκδόσεις Πατάκη)
Η καθηγήτρια ιστορίας στη Νομική Σχολή Αθηνών, Λένα Διβάνη, μετά τα «Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας», επανέρχεται στον Καποδίστρια, για να αφηγηθεί τη διαδρομή του προς τη δόξα και τον θάνατο -από τη γέννησή του στα ενετοκρατούμενα Επτάνησα ως το τραγικό του τέλος στο Ναύπλιο.
Η ιστορία του πρώτου Έλληνα κυβερνήτη, είναι ενός μοναχικού ήρωα, που χάρισε χωρίς δεύτερη σκέψη τον εαυτό του στην Ελλάδα και στέγνωσε ακόμα και την καρδιά του για να ζήσει η πατρίδα του.
Το πικρό ποτήρι το ήπιε συνειδητά μέχρι τέλους μόνος του, αφήνοντας «ορφανή» τη μοναδική γυναίκα που αγάπησε, τη Ρωξάνδρα Στούρτζα.
Ο Ιωάννης, σταυροφόρος της μόρφωσης, γιατρός των φτωχών, κοσμοπολίτης κοσμοκαλόγερος, ταμένος στην πατρίδα του, βάδιζε πάντα οδηγημένος αποκλειστικά και μόνον από τις Αρχές του, με Α κεφαλαίο, όπως εκείνος τις έγραφε. Γι’ αυτό και έπραττε τα «δέοντα» από τη στιγμή που γεννήθηκε μέχρι τη στιγμή που ξεψύχησε, δολοφονημένος από χέρι ελληνικό.
Η Ρωξάνδρα τον παρακάλεσε να τον συντροφέψει καθώς ανέβαινε τον Γολγοθά του -αλλά οι Αρχές του τον ανάγκασαν να αρνηθεί. Δυο ερωτευμένοι που δεν ήταν γραφτό να γίνουν ζευγάρι, αλλά σφράγισαν την ιστορία της Ελλάδας.
«Ενάντια σε φρούρια και τείχη. Μια μικρή εισαγωγή για την Ελληνική Επανάσταση» του Γιώργου Μαργαρίτη (εκδόσεις Διόπτρα)
Η ιστορία ξεκίνησε με μια Εταιρεία, η οποία εμπνεύστηκε και οργάνωσε την επανάσταση.
Ήταν μια Εταιρεία ξενιτεμένων, μια συντροφιά εμπόρων και υπαλλήλων, με ταπεινή όμως καταγωγή, και σ’ εκείνα τα χρόνια οι ταπεινοί δεν μπορούσαν να ξεκινήσουν μια επανάσταση.
Η επανάσταση ξεκίνησε αμήχανα, όπως συνήθως συμβαίνει με τις επαναστάσεις.
Επιχείρησε να αποκτήσει κράτος και εξουσία μακριά από την πατρίδα για να νικήσει τον δυνάστη. Σχεδίασε φιλόδοξα χτυπήματα μέσα στην ίδια την πρωτεύουσα του εχθρού.
Κινήσεις περίπλοκες, δύσκολες, που απέτυχαν κλείνοντας τον κύκλο της Εταιρείας και των οραμάτων όσων την ακολούθησαν.
Έπειτα, την υπόθεση της ελευθερίας ανέλαβαν οι προύχοντες και οι ιεράρχες του Μοριά, οι καραβοκυραίοι των νησιών, οι αρματολοί της Ρούμελης. Για να πετύχουν, όμως, χρειάζονταν τον λαό τους. Δεν γινόταν χωρίς αυτόν.
Πάνω σε αυτά τα υλικά χτίστηκε το ελεύθερο ελληνικό κράτος μέσα στο οποίο ζούμε σήμερα. Δεν έγινε ιδανικό, όπως πολλοί ονειρεύτηκαν. Ήταν όμως η πατρίδα μέσα στην οποία οι πολλοί μπορούσαν να ονειρεύονται το καλύτερο.
Την πολυπλόκαμη ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης πραγματεύεται το βιβλίο αυτό, ρίχνοντας φως στο παρασκήνιο, και αναδεικνύοντας άγνωστους ήρωες και κρυφούς πρωταγωνιστές, μέσα από μια μεγάλη και συναρπαστικά ειπωμένη ιστορία.
Ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, κάνει μια αναδρομή στις πρώτες ενέργειες που σιγά σιγά οργανώθηκαν πριν το 1821 και που κατά κανόνα συνέβησαν έξω από τον ελλαδικό χώρο (παραδουνάβιες ηγεμονίες, Ρωσία) και αποτέλεσαν τη μαγιά για να αποκτήσει υπόσταση το όραμα μιας ελεύθερης πατρίδας.
Το βιβλίο σταματάει με την Άλωση της Τριπολιτσάς, ιστορική στιγμή που αποτελεί σταθμό για την εδραίωση και την εξέλιξη της Επανάστασης μετέπειτα.