Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κουλτούρα μας έχει μια εμμονή με τα χρόνια του μωρού και του νηπίου. Μόλις τα παιδιά είναι περίπου 4 ετών, μας λένε, η μαγεία της ανατροφής γονέων ουσιαστικά εξαφανίζεται από τη μια μέρα στην άλλη. Μέχρι τη στιγμή που το παιδί mας φτάνει στην εφηβεία, η επικρατέστερη αφήγηση είναι ότι τα πράγματα πάνε γρήγορα στην κατηφόρα.
Τα αρνητικά στερεότυπα για τους εφήβους αφθονούν: Είναι κυκλοθυμικοί, εθισμένοι στα τηλέφωνά τους και δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση με τους γονείς τους. Δεν είναι ότι αυτά τα χαρακτηριστικά είναι εντελώς αναληθή, απλώς δεν δίνουν την πλήρη εικόνα.
«Το να είσαι έφηβος και να (πρέπει να) διαχειριστείς τις νέες διαθέσεις, τις ορμόνες, τις σκέψεις, τις προκλήσεις και τις πιέσεις μέσα και έξω από το σώμα τους είναι πολλά που πρέπει να κάνεις», λέει η Αν - Λουίζ Λόκχαρτ — παιδοψυχολόγος, σύμβουλος γονέων και μητέρα εφήβου και προεφήβου στην HuffPost.
«Λοιπόν, ναι, ο εγκέφαλός τους ”υπερφορολογείται” και μπορεί να οδηγήσει σε κυκλοθυμία λόγω εξάντλησης, απογοήτευσης, θλίψης και πολλών άλλων συναισθημάτων. Κι ας έχουμε υπ′ όψιν ότι όταν ένα παιδί φτάνει στην ηλικία της εφηβείας είναι κατάλληλο αναπτυξιακά να μετατοπίσει τις ανάγκες του για προσοχή και συντροφικότητα από τους γονείς στους συνομιλήκους του», συμπληρώνει ακόμα η ίδια.
«Οι έφηβοι αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι έχουν ατομικά ενδιαφέροντα, σκέψεις, αξίες και πεποιθήσεις εκτός του ορίζοντα των γονιών και της οικογένειάς τους. Γίνονται ανεξάρτητοι», συνεχίζει.
«Το θέλουμε αυτό για τους εφήβους μας – για να τους μεγαλώσουμε, να τους διδάξουμε, να ενσταλάξουμε οικογενειακές αξίες και να τους βοηθήσουμε να εξελιχθούν σε υγιή ανθρώπινα όντα. Αλλά, θέλουμε επίσης να τους δώσουμε ”χώρο” να εξερευνήσουν ακριβώς τι σημαίνει να είσαι αυτός που είναι και να συνειδητοποιήσουν ότι μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα το δικό τους μονοπάτι».
Ακούμε τόσα πολλά για τις αρνητικές πτυχές της ανατροφής ενός εφήβου και τόσα λίγα για τις θετικές. Έτσι, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν αναζωογονητικό να επισημάνουμε μερικά από τα απροσδόκητα θετικά στοιχεία αυτού του σταδίου γονικής μέριμνας.
Όπως είπε η Κέλλυ Α. , μαμά πέντε παιδιών, στη HuffPost: «Μέσα στις καταιγίδες της εφηβείας, απροσδόκητες χαρές ανθίζουν σαν λουλούδια μέσα από τις ρωγμές...».
Για να δούμε λοιπόν ποιες απολαύσεις μπορεί να γνωρίζει γονιός στο στάδιο της εφηβείας του/ων παιδιού του:
1. Το ότι μας έχουν καλά ενημερωμένους
«Ο ”δικός μου” με κρατά ενημερωμένοι με τα πάντα: γλώσσα/αργκό, στυλ, τεχνολογία, μουσική, συμπεριφορές για τα πάντα, από τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη, μέχρι το τι είναι «κριντζ» και τι εκτιμά η γενιά τους. Είναι σκέτη χαρά να μαθαίνεις από αυτούς και να βλέπεις τον κόσμο από την οπτική τους, η οποία είναι συχνά πιο διαφωτισμένη από πολλούς ενήλικες που ξέρω!». — Κράντοκ Σ.
2. Τις απρόβλεπτες στιγμές τρυφερότητας που σου χαρίζουν
«(Ενώ είναι όλο και λιγότερες αυτές οι στιγμές), το απροσδόκητο «σ’ αγαπώ, μαμά» ή οι αγκαλιές από το πουθενά είναι πιο πολύτιμες από ποτέ» — Τάσα Σ.
3. Η αίσθηση του χιούμορ τους
«Το χιούμορ των εφήβων μάλλον (δεν είναι κάτι που) δεν συζητιέται συχνά. Τα μικρά παιδιά (θεωρούνται ότι) είναι αστεία, αλλά συχνά όχι επίτηδες. Οι έφηβοι, από την άλλη, είναι αρκετά μεγάλοι για να κατανοήσουν καλύτερα το χιούμορ. (Ο γιος μου) με κάνει να γελάω πολλές φορές την ημέρα. Κάτι που βοηθάει τις στιγμές που με εξοργίζει» - Σέιν Μπ.
4. Το ότι μας διδάσκουν νέες δεξιότητες
«Είμαι πολύ καλύτερη στο μακιγιάζ τώρα στα 48 μου από ποτέ. Τα κορίτσια μου είναι τόσο ευγενικά και φιλόφρονα και πραγματικά λατρεύουν να μοιράζονται συμβουλές και κόλπα που έχουν μάθει» - Τζένιφερ Λ.
5. Να βλέπουμε την αυτοπεποίθησή τους να αυξάνεται
«Η χαρά του να κοιτάς τους ψηλότερους, μεγαλόσωμους, με αυτοπεποίθηση εφήβους είναι απαράμιλλη: να ακούς τις ατελείωτες συζητήσεις τους, τα όνειρά τους, τις φιλοδοξίες τους, το ανέμελο αθώο γέλιο τους, τα πάντα. Έχω απολαύσει κάθε στάδιο του έφηβου γιου και κόρης μου» - Ριτβίκα Μ.
6. Να κάνουμε περισσότερο εις βάθος συζητήσεις
«Μπορείς να κάνεις πιο ώριμες συζητήσεις γιατί το καταλαβαίνουν. Μου αρέσει πολύ αυτό το στάδιο για αυτόν τον λόγο... Οι τύποι συνομιλιών που μπορούν να έχουν οι γονείς με τους εφήβους είναι διαφορετικοί. Αρχίζουν να κατανοούν τον κόσμο, την εκπαίδευσή τους, τους άλλους και τον εαυτό τους με διαφορετικούς τρόπους. Θέτουν προκλητικές ερωτήσεις που βοηθούν εμάς τους μεγάλους να δούμε τον κόσμο με διαφορετικούς τρόπους. Μεγαλώνουν σε μια εντελώς διαφορετική γενιά, οπότε το να [βλέπουμε] την εφηβεία από τη δική τους οπτική γωνία είναι συναρπαστικό» - Λόκχαρντ.
“Όταν ακούω την έφηβη κόρη μου να προσπαθεί να κατανοήσει τον κόσμο, βλέπω συμπόνια να αναδύεται από μέσα της.. Έχει μια καθαρή καρδιά που δεν είναι κουρασμένη.”
7. Να φιλοξενούμε τους φίλους τους
«Όταν είχαμε έφηβους πριν από πολλά χρόνια, ήταν απλά απολαυστικό. Θυμάμαι ότι ξυπνούσα με τον σύζυγό μου κάθε Σάββατο πρωί και έλεγε: «Πόσες τηγανίτες;» - Αννι Κ.
8. Να αναπτύξουμε φιλία μαζί τους
«Δεν είχα συνειδητοποιήσει πόσο καλή φίλη θα γινόταν (η κόρη μου). Απολαμβάνουμε πραγματικά η μια την παρέα της άλλης. Πάντα δυσκολευόμουν να διατηρήσω στενές φιλίες με γυναίκες και νομίζω ότι η σχέση μας θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με όμορφους τρόπους. Είναι κάποια που αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό αυτό που ήμουν στην ηλικία της, και όμως τόσο εντελώς διαφορετική» - Αννι Κ.
9. Να είμαστε πιο κοντά τους
«Σήμερα πήγαινα με το αυτοκίνητο στη δουλειά και πραγματικά σκεφτόμουν πόσο πραγματικά απολαμβάνω τους έφηβους μου αυτή τη στιγμή! Έχω τέσσερα αγόρια —τρεις έφηβους— και είναι απλά διασκεδαστικά και αστεία να είσαι κοντά!» - Καθλήν Ντ.
10. Να τους βλέπουμε να ανακαλύπτουν ποιοι είναι
«Κάτι το οποίο δεν συζητιέται είναι η ομορφιά στο να βλέπεις ένα παιδί να βρίσκει τον εαυτό του καθώς ωριμάζει. Απλά σε βαθύτερο επίπεδο. Το μεγαλύτερό μου παιδί είναι 14. Είχε μια δύσκολη χρονιά στα 13 του. (Ηταν) ταραγμένος και θυμωμένος για τις αλλαγές του σώματός του και τις διαθέσεις του. Αλλά για να δούμε ποιος είναι τώρα και πώς βγήκε από αυτό. Είναι καταπληκτικό παιδί. Ξέρει την αξία του. Έχει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Το αγαπώ. Έχουμε μεγάλες συζητήσεις σε πολύ περίεργες στιγμές της ημέρας, όταν έχει τη διάθεση να προκαλέσει τον εγκέφαλό μου». — Σέιν Μπ.
11. Να ταξιδεύουμε μαζί
«Τα ταξίδια είναι τόσο διασκεδαστικά με τους έφηβους! Μετά από χρόνια εκρήξεων στα νήπια, είναι μια τόσο ευπρόσδεκτη αλλαγή. Είναι πραγματικά θαύμα να βλέπεις τους ανθρώπους να γίνονται ο εαυτός τους». - Σάρα Κ.
12. Να είμαστε σε θέση να μοιραστούμε περισσότερα από την ζωή και την ιστορία μας
«Όταν η θεία ή ο θείος ”δίνει” στον έφηβο το ιστορικό του γονέα τους. Το να μοιράζεται αυτά τα μυστικά και τις στιγμές διασκέδασης δίνει στον έφηβο μια νέα αντίληψη για τον γονέα του, (που) μόνο μια ιστορία που επαναλαμβάνεται από ένα αγαπημένο του πρόσωπο θα μπορούσε να προσφέρει». - Μωντ Ε.
13. Να ακούμε τις θέσεις τους για τους ενήλικες
«Οι αστείες και ενδιαφέρουσες απόψεις που έχουν για τους ενήλικες. Είναι πολύ οξυδερκείς και παρατηρούν τα πάντα. Ένας από τους γιους μου μπορεί να μιμηθεί τις φωνές και τα σκίτσα του και το πώς βλέπει τους ενήλικες και τους μιμείται είναι τρομερά (με δόσεις υστερίας). Μας παρακολουθούν όσο εμείς τους παρακολουθούμε». - Μπεθ Ντ.
14. Όταν μας εμπιστεύονται ή ζητούν τη συμβουλή μας
«Όταν ο έφηβος σου έρχεται σε σένα, χωρίς να το ρωτήσεις, δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά. Όταν χρειάζονται συμβουλές ή βοήθεια για ένα θέμα, όταν χρειάζονται απλώς να νιώσουν ”σπίτι” και ασφαλείς και έρχονται σε εμάς, είναι απίστευτα υπέροχο. Ξέρουμε ότι τους έχουμε κάνει (να νιώσουν) αρκετά άνετα ώστε να κάνουν μόνοι τους ορισμένα πράγματα, ενώ εξακολουθούμε να είμαστε η βάση τους. Αισθάνομαι πιο ασφαλής με την ανατροφή των παιδιών μου και την πρόωρη ενηλικίωσή τους». -Εριν Κ.
15. Οταν κάνουν το σωστό πράγμα
«Για παράδειγμα, στο τέλος μιας ταινίας που παρακολουθήσαμε, όλοι έπαιρναν το δρόμο τους προς την έξοδο. Ο γιος μου, που ήταν περίπου 15 ετών τότε, πήδηξε πάνω από τα καθίσματα μπροστά μας, έσκυψε και βγήκε τρέχοντας. Ο μπαμπάς του και εγώ ήμασταν μπερδεμένοι μέχρι που τον είδαμε να πλησιάζει έναν άντρα και να του δίνει ένα πορτοφόλι. Είχε δει το πορτοφόλι να πέφτει από την τσέπη του άντρα καθώς έβγαινε από τη σειρά του Μόνο ένα μικρό παράδειγμα, αλλά ήμουν περήφανη μαμά!». - Πατρίτσια Λ.
16. Να γινόμαστε μάρτυρες της ενσυναίσθησής τους
«Όταν ακούω την έφηβη κόρη μου να προσπαθεί να κατανοήσει τον κόσμο, βλέπω συμπόνια να αναδύεται από μέσα της.. Έχει μια καθαρή καρδιά που δεν είναι κουρασμένη. Είναι γεμάτη δυνατότητες και ελπίδες. Μου αρέσει να βλέπω το μέλλον να ανθίζει μέσα της». - Τζούλια.