Η «δημοσκόπηση-αστραπή» από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) αποκαλύπτει ότι οι Ευρωπαίοι δεν απορρίπτουν την ένταξη της Ουκρανίας, παρά τους οικονομικούς κινδύνους και τους κινδύνους ασφάλειας που αντιλαμβάνονται ότι ίσως συνεπάγεται μια τέτοια κίνηση. Υπάρχει επίσης σημαντική υποστήριξη για την ένταξη της Μολδαβίας και του Μαυροβουνίου στην ΕΕ.
Αντίθετα, καταγράφεται ευρεία αντίθεση για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και «ψυχρές» αντιδράσεις στις υποψηφιότητες της Αλβανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Γεωργίας, του Κοσσυφοπεδίου, της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας.
Η δημοσκόπηση δείχνει ότι υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ «παλαιών» και «νέων» μελών της ΕΕ, σχετικά με το χρονοδιάγραμμα οποιασδήποτε διεύρυνσης του μπλοκ. Επικρατέστερη άποψη στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία και τη Γαλλία είναι, ότι η ΕΕ δεν πρέπει να επιθυμεί να προσθέσει οποιαδήποτε νέα κράτη μέλη αυτή τη στιγμή, σε αντίθεση με τη Ρουμανία και την Πολωνία, όπου η υποστήριξη για τη διεύρυνση παραμένει ισχυρή.
Aνοιχτοί στην ιδέα ένταξης της Ουκρανίας
Η τάση υποστήριξης για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ επικρατεί στη Δανία (50%) και στην Πολωνία (47%), ενώ μοιρασμένες είναι οι απόψεις στη Ρουμανία (32% υποστήριξη έναντι 29% κατά), Γερμανία (37% υποστήριξη έναντι 39% αντίθετο) , και Γαλλία (29% υποστηρίζει έναντι 35% αντίθετο). Η Αυστρία είναι μάλλον στα άκρα σε σχέση με το ζήτημα της αποδοχής της Ουκρανίας στο ευρωπαϊκό μπλοκ, με την πλειοψηφία (52%) να αντιτίθεται στην πιθανή ένταξη της και μόνο το 28% να είναι υπέρ.
«Ρίσκα για την οικονομία και την ασφάλεια»
Το 45% των ερωτηθέντων από το ECFR πιστεύει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ θα είχε «αρνητικό αντίκτυπο» στην ασφάλεια της ΕΕ, έναντι 25% που βλέπει «θετικό αντίκτυπο». Το 39% πιστεύει επίσης ότι η ένταξη της Ουκρανίας θα είχε «αρνητικό αντίκτυπο» στην ασφάλεια της χώρας τους – ενώ μόνο το 24% αναμένει «θετικό αντίκτυπο».
Η ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων εγκυμονεί συγκριτικά μικρότερο κίνδυνο, σύμφωνα με τους ερωτηθέντες στην έρευνα – με διχασμένες απόψεις σε 33% και 23%, αντίστοιχα, μεταξύ εκείνων που θεωρούν ότι έχει «αρνητικό» ή «θετικό» αντίκτυπο στην ασφάλεια του μπλοκ.
Τι θα σημαίνει για την θέση της ΕΕ στον κόσμο η ένταξη της Ουκρανίας;
Η Πολωνία και η Δανία είναι οι πιο αισιόδοξες σε αυτό το ζήτημα, με ένα πλήθος 43% και 35% των πολιτών, αντίστοιχα, να πιστεύουν ότι η ένταξη της Ουκρανίας θα είχε θετικό αντίκτυπο για την πολιτική ισχύ της ΕΕ στον κόσμο – και μόλις το 21% και το 19% αντίστοιχα αναμένουν αρνητικό αντίκτυπο.
Στο μεταξύ, η άποψη που επικρατεί στην Αυστρία (42%) και τη Γερμανία (32%) είναι ότι η ένταξη της Ουκρανίας θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στην πολιτική ισχύ της ΕΕ διεθνώς, ενώ στη Γαλλία και τη Ρουμανία είναι διχασμένες οι απόψεις, με 24% και 31%, αντίστοιχα να πιστεύουν ότι θα είχε θετικό αντίκτυπο η ένταξη της Ουκρανίας και το 28% των ερωτηθέντων στα δύο κράτη μέλη να πιστεύουν ότι θα είχε αρνητικό αντίκτυπο.
Και πότε να γίνει η διεύρυνση;
Υπάρχουν διαφορές και ως προς το πότε θα πρέπει να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε πιθανή διεύρυνση. Τα δεδομένα της ECFR δείχνουν ότι οι πολίτες, κατά μέσο όρο, χωρίζονται σε τρία ίσα μέρη σχετικά με το χρονοδιάγραμμα οποιασδήποτε επέκτασης της ΕΕ: μεταξύ εκείνων που πιστεύουν ότι η διεύρυνση πρέπει να προχωρήσει σήμερα (35%), εκείνων που δεν πιστεύουν ότι η ΕΕ πρέπει να διευρυνθεί αυτή τη στιγμή (37%) και όσων είναι αδιάφοροι σε αυτό το σημείο ή δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν (28%).
Χάσμα μεταξύ «παλαιών» και «νέων» χωρών
Προκύπτει επίσης διαίρεση μεταξύ «παλαιών» και «νέων» χωρών της ΕΕ στο ευρύτερο θέμα της αποδοχής νέων κρατών μελών.
Από τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, οι ερωτηθέντες στην Αυστρία (53%), τη Γερμανία (50%) και τη Γαλλία (44%) είναι έχουν την άποψη ότι η ΕΕ δεν πρέπει να επιδιώξει άμεση διεύρυνση.
Στη Ρουμανία, η πλειοψηφία (51%), και στην Πολωνία, μια εξίσου ισχυρή πλειοψηφική τάση (48%), πιστεύουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει την προσθήκη νέων κρατών μελών.
Η Δανία ξεχωρίζει ως ιδιαίτερη περίπτωση μεταξύ των «παλαιών» κρατών μελών, με μόλις το 37% να αντιτίθεται σε οποιαδήποτε άμεση διεύρυνση – αν και αυτή είναι η σημαντικότερη τάση εντός της χώρας.
Εντονη αντίθεση στο ενδεχόμενο ένταξης της Τουρκίας
Σε ποσοστό 51% οι ερωτηθέντες στις έξι χώρες αντιτίθεται στην ιδέα να μπορέσει η Τουρκία να ενταχθεί στην ΕΕ. Λιγότεροι από 1 στους 5 ερωτηθέντες (19%) θα υποστήριζαν οποιαδήποτε προοδευτική κίνηση για την ένταξη της Τουρκίας.
Χωρίς ενθουσιασμό για τα Δυτικά Βαλκάνια
Οι Ευρωπαίοι είναι επίσης ψυχροί έναντι της προοπτικής να γίνουν μελλοντικά κράτη μέλη η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Κοσσυφοπέδιο, η Γεωργία, η Μολδαβία, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία και η Σερβία.
Εξετάζοντας από κοινού τις έξι χώρες που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, λιγότερο από το 30% των ερωτηθέντων εξέφρασαν την υποστήριξή τους για την ένταξη οποιασδήποτε από τις προαναφερθείσες στην ΕΕ.
Η υποστήριξη για την ένταξη ήταν πιο περιορισμένη για το Κοσσυφοπέδιο (20% «θα έπρεπε να είναι σε θέση να ενταχθεί» έναντι 37% «δεν πρέπει να μπορέσει να ενταχθεί»), την Αλβανία (24% «θα έπρεπε να είναι σε θέση να ενταχθεί έναντι 35% «δεν θα έπρεπε να μπορέσει για να ενταχθεί»), την Σερβία (25% θα πρέπει να «μπορεί να ενταχθεί» έναντι 35% «δεν πρέπει να είναι σε θέση να συμμετάσχει) και την Γεωργία (25% θα πρέπει να «μπορεί να ενταχθεί» έναντι 31% «δεν πρέπει να μπορεί να συμμετέχω).
Οι απόψεις διίστανται σχετικά με την πιθανή αποδοχή της Βόρειας Μακεδονίας (26% «θα πρέπει να μπορούν να ενταχθούν» έναντι 27% «δεν πρέπει να μπορούν να ενταχθούν») και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης (28% «θα πρέπει να μπορούν να ενταχθούν» έναντι 29 % ‘δεν πρέπει να είναι δυνατή η συμμετοχή’).
Οι δύο «συμπαθείς»
Στις περιπτώσεις της Μολδαβίας και του Μαυροβουνίου, υπάρχει υποστήριξη για τη μελλοντική τους ένταξη. Και για τις δύο χώρες, υπάρχει περισσότερη υποστήριξη, παρά αντίθεση, για την ένταξή τους στην ΕΕ – το 30% λέει ...«θα έπρεπε να είναι σε θέση να ενταχθεί» έναντι 28% «δεν θα έπρεπε να είναι σε θέση να ενταχθεί» για τη Μολδαβία - και το 30% «θα έπρεπε να είναι σε θέση να συμμετοχή» έναντι 25% «δεν πρέπει να μπορεί να γίνει μέλος» για το Μαυροβούνιο.