Μπορεί τα αυτοκίνητα να είναι πιο στιβαρά σε κατασκευή και να εφοδιάζονται με τα πιο εξελιγμένα συστήματα ενεργητικής ασφάλειας και υποστήριξης οδηγού, που αναβαθμίζουν την ασφάλεια των επιβατών, ωστόσο τροχαία ατυχήματα εξακολουθούν να συμβαίνουν και δυστυχώς να χάνουν πολλοί συνάνθρωποί μας τη ζωή τους.
Ο παράγων άνθρωπος βρίσκεται πίσω από αυτή την κατάσταση, όσο κι αν θωρακίζονται τα αυτοκίνητα. Διότι έχουμε και τις μοτοσυκλέτες, αλλά και τα ποδήλατα, χωρίς να ξεχνάμε τα βαρέα οχήματα.
Η απόσπαση της προσοχής του οδηγού, η υπερβολική ταχύτητα, η μειωμένη ικανότητα οδήγησης, ο υπερβάλλων ζήλος του οδηγού, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, η παραβίαση κόκκινου σηματοδότη και στοπ, είναι όλα φαινόμενα του ανθρώπινου παράγοντα.
Τα καθημερινά περιστατικά που συμβαίνουν στην Ελλάδα αλλά και σε όλες τις χώρες, αποδεικνύουν ότι μόνο με γενναίες αποφάσεις οι θάνατοι στους δρόμους μπορούν να περιοριστούν δραστικά. Η ενίσχυση της παιδείας, με μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής και ασφάλειας στα σχολεία, η αστυνόμευση, η μείωση του ορίου ταχύτητας στα αστικά κέντρα (συζητείται το 30 χλμ./ώρα) αλλά και ο έλεγχος στις εταιρείες μετατροπής απλών αυτοκινήτων σε υπερ-αυτοκίνητα, είναι λύσεις που πρέπει να εφαρμοστούν κι μάλιστα άμεσα και οριζόντια, σε όλες τις χώρες, τουλάχιστον στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Κι αυτό διότι η μείωση των θανάτων στον δρόμο κατά 50% το 2030 σε σχέση με το 2018, όταν και ελήφθη η απόφαση στην Ε.Ε., δείχνει, πλέον, να είναι ουτοπική.
Tα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ε.Ε. για το 2023 δείχνουν στασιμότητα όσον αφορά τη μείωση των θανάτων από τροχαία ατυχήματα σε πάρα πολλές χώρες
Πέρυσι έχασαν τη ζωή τους στο δρόμο περίπου 20.400 άτομα, μόλις 1% λιγότερα σε σύγκριση με το 2022, και 10% (2.360) λιγότερα σε σχέση με το έτος αναφοράς του 2019.
Από το 2019, ο αριθμός των θανάτων από τροχαία ατυχήματα έχει μειωθεί ελάχιστα στην Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία, ενώ έχει αυξηθεί στην Ιρλανδία, τη Λετονία, τις Κάτω Χώρες, τη Σλοβακία και τη Σουηδία. Αντιθέτως, κατά την τελευταία τετραετία, το Βέλγιο, η Τσεχία, η Δανία, η Ουγγαρία και η Πολωνία βρίσκονται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου μείωσης κατά 50 % των θανάτων από τροχαία ατυχήματα και των σοβαρών τραυματισμών έως το 2030..
Η συνολική κατάταξη των ποσοστών θανάτων των χωρών δεν έχει αλλάξει σημαντικά, καθώς οι ασφαλέστεροι δρόμοι εξακολουθούν να βρίσκονται στη Σουηδία (22 θάνατοι ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους) και στη Δανία (27). Η Βουλγαρία (82) και η Ρουμανία (81) ανέφεραν τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων το 2023. Ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 46 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα ανά εκατομμύριο κατοίκων.
Πάντως, για το 2022 (δεν είναι ακόμη διαθέσιμα λεπτομερή στοιχεία για το 2023) δείχνουν ότι το 52% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα σημειώθηκαν σε επαρχιακές οδούς, έναντι 38% σε αστικές περιοχές και 9% σε αυτοκινητόδρομους.
Επίσης προβληματίζει ότι έχασαν τη ζωή του και πάνω από 2.000 ποδηλάτες. Αυτή είναι η μόνη κύρια ομάδα χρηστών του οδικού δικτύου που δεν διαπιστώνει σημαντική μείωση των θανάτων κατά την τελευταία δεκαετία, ιδίως λόγω της συνεχιζόμενης έλλειψης κατάλληλων υποδομών και της μη ασφαλούς συμπεριφοράς όλων των χρηστών του οδικού δικτύου, όπως η υπερβολική ταχύτητα, η διάσπαση της προσοχής και η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και ναρκωτικών.
Οι άνδρες ευθύνονταν για τρεις στους τέσσερις θανάτους από τροχαία ατυχήματα (77 %). Τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς αντιπροσώπευαν το 29% του συνόλου των θανάτων από τροχαία ατυχήματα, ενώ αντιπροσωπεύουν το 21% του πληθυσμού. Ομοίως, οι νέοι ηλικίας 18-24 ετών αντιπροσώπευαν το 12% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα, αλλά το 7% του πληθυσμού.
Οι επιβάτες αυτοκινήτων (οδηγοί και επιβάτες) αντιπροσώπευαν το 45% του συνόλου των θανάτων, ενώ οι πεζοί αντιπροσώπευαν το 18%, οι χρήστες μηχανοκίνητων δίκυκλων (μοτοσικλέτες και μοτοποδήλατα) το 19% και οι ποδηλάτες το 10%. Τα μοτίβα αλλάζουν σημαντικά ανάλογα με την ηλικία. Μεταξύ των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω, οι πεζοί αντιπροσωπεύουν το 29% των θανάτων και των ποδηλατών το 17%.
Στις αστικές περιοχές, οι ευάλωτοι χρήστες του οδικού δικτύου (πεζοί, ποδηλάτες και χρήστες μηχανοκίνητων δικύκλων) αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 70% των συνολικών θανάτων. Οι θάνατοι των χρηστών αστικών οδών σημειώνονται ως επί το πλείστον όταν μια σύγκρουση αφορά αυτοκίνητα και φορτηγά, υπογραμμίζοντας την ανάγκη βελτίωσης της προστασίας αυτών των ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου.