Στις ευρωπαϊκές κάλπες εδώ και χρόνια δεν είναι καταγεγραμμένο έντονα το ενδιαφέρον για την συμμετοχή των πολιτών σε αυτές. Τα εκλογικά σώματα των χωρών μας θεωρούν ότι τους παρέχεται η δυνατότητα να εκφράσουν δυσαρέσκεια συνολικά στις πολιτικές δυνάμεις, που είτε βρίσκονται στο κυβερνητικό πεδίο, είτε στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Η συνειδητή εικόνα που προσδιορίζουν οι ευρωπαϊκές εκλογές, δεν απασχολεί ως μείζον στοιχείο τις κομματικές διεργασίες.
Έτσι δημιουργείται μια απόσταση ως προς την διαδικασία της ευρωπαϊκής ενότητας που αντανακλάται και στην ευρωπαϊκή ψήφο. Απέναντι στις πολιτικές διατυπώσεις υποστήριξης της ενοποιητικής διαδικασίας βρίσκουν την ευκαιρία να αντιπαρατίθενται κόμματα και κινήματα που υιοθετούν και εκφράζουν από διαθέσεις ευρωσκεπτικισμού, έως την καθολική δογματική αντίθεση ως προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Σε αυτό το εύρος κυριαρχούν τα πιο έντονα στην πολιτική πρακτική και έκφραση λαϊκιστικά, δημαγωγικά και αντιευρωπαϊκά κόμματα, με ακροδεξιά και ακροαριστερά πρόσημα.
Χωρίς ουσιαστική πολιτική θέση και πρόταση, εκφράζουν έναν λόγο απορριπτικό και διαιρετικό, με περιθωριακά χαρακτηριστικά. Απέναντι στην επικαιρότητα του διεθνούς περιβάλλοντος, υιοθετούν έναν λόγο με ανεξέλεγκτο ιδεοληπτικό περιεχόμενο που δεν παρέχει πειστικές απαντήσεις στα γεγονότα που βρίσκονται σε εξέλιξη. Ο λαϊκιστικός λόγος, η αντιευρωπαϊκή ταυτότητα, δεν μπορούν να εκφράσουν κάτι το ουσιαστικό, δεν μπορούν να αναπτύξουν οτιδήποτε ρεαλιστικό και συγκροτημένο.
Οι προσεχείς ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου του 2024 βρίσκουν την ΕΕ, τις χώρες και τις κοινωνίες μας αντιμέτωπες με ένα νέο κύμα έξαρσης δεδομένων εθνικολαϊκιστικού χαρακτήρα. Στις κρίσιμες αυτές εκλογές, δεν θα κριθούν οι πορείες 27 διαφορετικών κρατών-μελών, αυτό που θα κριθεί είναι το μέλλον της Ευρώπης, ο πυρήνας της κοινοτικής αρχιτεκτονικής. Τα αποτελέσματα αυτά θα καθορίσουν πολιτικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς πάνω στους οποίους θα διαμορφωθεί η εξέλιξη του σχεδιασμού αυτού.
Το κατά πόσον οι φιλοευρωπαϊκές δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις θα μπορέσουν να θέσουν σε κίνηση τους κοινοτικούς μηχανισμούς, διαμορφώνοντας μια νέα πορεία και κατεύθυνση της Ευρώπης προς την υπερεθνικότητα. Πόσο απειλητικές θα είναι οι εθνικιστικές και ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις, των οποίων οι ακραίοι ριζοσπαστισμοί τους, επιδιώκουν απροκάλυπτα την διάλυση της Ευρώπης. Στις ευρωπαϊκές εκλογές διεκδικούμε περισσότερη, καλύτερη και ανθεκτικότερη Ευρώπη, η οποία επηρεάζεται από την εξέλιξη των πολεμικών συγκρούσεων στην Ουκρανία και στην Μέση Ανατολή.
Το οργανωμένο σε πολιτική, οικονομική και κοινωνική αντίληψη σχέδιο για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, δεν έχει καταφέρει να κινητοποιήσει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, από την στιγμή που οι εθνικές πολιτικές δυνάμεις δεν αναδεικνύουν τον γνήσιο χαρακτήρα των ευρωεκλογών, προτιμώντας να εμφανίζουν μια εθνοκεντρική αντίληψη ως προς το περιεχόμενο της εκλογής των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εξυπηρετώντας έτσι τις μύχιες επιδιώξεις όσων επιδιώκουν να αμφισβητούν τις κατακτήσεις επτά δεκαετιών ευρωπαϊκής συνεργασίας, ειρήνης και προόδου μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών που συμπορεύονται σε αυτήν.
Στο πολιτικό και κοινωνικό περίγραμμα σε εθνικό και σε υπερεθνικό ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν χρειαζόμαστε φορτία διλημμάτων, αλλά πειστικές και ρεαλιστικές προσεγγίσεις. Στην πορεία προς τις ευρωπαϊκές εκλογές του προσεχούς Ιουνίου, στο πολιτικό σκηνικό διαμορφώνονται παράμετροι με περιεχόμενο περισσότερο εθνικών καλπών παρά ευρωπαϊκών. Για τις ευρωεκλογές που έχουν τις δικές τους επιδιώξεις σε όλη την ΕΕ, οι πολιτικές δυνάμεις εξακολουθούν να τις προσεγγίζουν με μια περιοριστική ευρύτητα των πραγμάτων.
Οι ευρωπαϊκές εκλογές όμως χαρακτηρίζονται από άλλες απαιτήσεις, άλλες ανάγκες, οι κινητοποιήσεις των Ευρωπαίων αγροτών σε όλη την Ευρώπη, προσδίδουν στοιχεία κοινωνικής αμφισβήτησης. Τα εθνικά κέντρα και το υπερεθνικό θεσμικό σύστημα, χαρακτηρίζονται από μια χαλαρότητα που είναι αντιστρόφως ανάλογη ως προς τις διαστάσεις της σημασίας των ευρωεκλογών, του συνόλου των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη στο κοινοτικό περιβάλλον, των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε καίριας σημασίας πολιτικές, όπως η Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Ακροδεξιά και ακροαριστερά δεν έχουν να προσφέρουν παρά μόνο επιστροφή στην διαίρεση, με επιθετικό λόγο, λαϊκιστικούς προσδιορισμούς που ενισχύουν την ξενοφοβία, δημιουργώντας στασιμότητα στα εθνικά κράτη. Η εξάπλωση της αντισυστημικότητας και του λαϊκισμού στην Ευρώπη σήμερα, έχει τέτοια εμβέλεια, που το 1/3 των Ευρωπαίων να καταφεύγει σε πρόσωπα και δυνάμεις που είναι εκφραστές του λαϊκισμού. Τα κόμματα, οι πολιτικές δυνάμεις με δημοκρατικό ευρωπαϊκό προσανατολισμό σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο, μπορούν να περιορίσουν την εξάπλωση των λαϊκιστών.
***
* Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης, είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης, το άρθρο έχει γραφεί για τον ιστότοπο huffingtonpost.gr