Εν μέσω του διεθνούς προβληματισμού και των επικρίσεων σχετικά με τις πυρκαγιές που μαίνονται στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, ο Βραζιλιάνος πρόεδρος, Τζαΐρ Μπολσονάρο, παραδέχτηκε την Πέμπτη πως ενδεχομένως αγρότες να βάζουν παράνομα τις φωτιές- αλλά απαίτησε από τις ξένες δυνάμεις να μην παρεμβαίνουν.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασαν τους προβληματισμούς τους μέσω του Twitter για τις φωτιές, που έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ φέτος, καταστρέφοντας μεγάλες εκτάσεις του δάσους, που θεωρείται ζωτικής σημασίας μέσο προστασίας απέναντι στην κλιματική αλλαγή.
Ο Μπολσονάρο αντέδρασε οργισμένα σε αυτό που χαρακτήρισε ως «παρέμβαση».
«Αυτές οι χώρες που στέλνουν χρήματα εδώ, δεν τα στέλνουν από ελεημοσύνη...τα στέλνουν με σκοπό να παρέμβουν στην εθνική μας κυριαρχία» είπε σε τοποθέτησή του μέσω του Facebook Live. Ωστόσο, την Πέμπτη είχε πει ότι η Βραζιλία από μόνη της δεν έχει τους πόρους για να θέσει τις φωτιές υπό έλεγχο.
«Η Αμαζονία είναι μεγαλύτερη από την Ευρώπη, πώς αντιμετωπίζεις τις εγκληματικές φωτιές σε μια τέτοια περιοχή;» είπε σε δημοσιογράφους, φεύγοντας από την προεδρική κατοικία. «Δεν έχουμε τους πόρους για κάτι τέτοιο».
Ωστόσο, την Παρασκευή δήλωσε πως ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει τον στρατό για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Οι φωτιές στον Αμαζόνιο έχουν αυξηθεί κατά 83% φέτος σε σχέση με την ίδια περίοδο έναν χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία. Αν και είναι τακτικό και φυσικό φαινόμενο κατά την περίοδο της ξηρασίας αυτή την εποχή του έτους, οι περιβαλλοντολόγοι απέδωσαν την απότομη αύξηση σε αγρότες που βάζουν φωτιές για να καθαρίσουν εκτάσεις για καλλιέργειες.
Οι αγρότες φαίνονται να έχουν ενθαρρυνθεί από τον ακροδεξιό πρόεδρο, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο. Ο Μπολσονάρο έχει επανειλημμένα πει πως πιστεύει ότι η Βραζιλία θα έπρεπε να ανοίξει τον Αμαζόνιο σε επιχειρηματικά συμφέροντα, επιτρέποντας σε εξορυκτικές, αγροτικές και υλοτομικές εταιρείες να εκμεταλλευτούν τους φυσικούς του πόρους. Την Τετάρτη κατηγόρησε τις μη κυβερνητικές οργανώσεις πως βάζουν τις φωτιές, χωρίς να δώσει αποδείξεις για αυτό. Εμφανίστηκε να κάνει πίσω την Πέμπτη, όταν είπε για πρώτη φορά πως ίσως για τις φωτιές να ευθύνονται αγρότες.
Διεθνείς αντιδράσεις
Ο Μακρόν χαρακτήρισε στο Twitter τις φωτιές μια «διεθνή κρίση», που θα έπρεπε να συζητηθεί στη σύνοδο της G7 που θα αρχίσει το Σάββατο στο Μπιαρίτς της Γαλλίας. Η Βραζιλία δεν είναι μεταξύ των χωρών της G7.
Επίσης, το γραφείο του Μακρόν κατηγόρησε τον Μπολσονάρο ότι ψευδόταν όταν υποβάθμιζε τους προβληματισμούς για την κλιματική αλλαγή στη σύνοδο της G20 τον Ιούνιο. Το γραφείο του Γάλλου προέδρου πρόσθεσε επίσης ότι η Γαλλία θα αντιτεθεί στη γεωργική συμφωνία ΕΕ- Mercosur που είχε κλείσει νωρίτερα μέσα στο έτος μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη).
Ο Γάλλος πρόεδρος σε συνέντευξή του στην ιστοσελίδα Konbini δήλωσε πως Ο Αμαζόνιος χρειάζεται καλύτερη διαχείριση ώστε να τερματιστεί η «οικοκτονία» στο τροπικό δάσος. «Ο Αμαζόνιος καίγεται και αυτό είναι ένα θέμα που αφορά όλον τον κόσμο επειδή είναι πηγή βιοποικιλότητας. Έχουμε μια πραγματική οικοκτονία σε εξέλιξη παντού στον Αμαζόνιο και όχι μόνο στη Βραζιλία», πρόσθεσε. Συνεχίζοντας όμως τη σύγκρουσή του με τον Βραζιλιάνο πρόεδρο, επέκρινε τον τρόπο που διαχειρίζεται την περιοχή.
«Πρέπει να βρούμε μια καλή διοίκηση για τον Αμαζόνιο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εμπλακούν μη κυβερνητικές οργανώσεις και ιθαγενείς πληθυσμοί περισσότερο απ′ όσο εμπλέκονται τώρα και πρέπει να σταματήσουμε την αποψίλωση των δασών που γίνεται παντού», είπε.
«Ο κόσμος ξεχνάει, ο Βραζιλιάνος πρόεδρος το ξεχνάει, όμως η Γαλλία βρίσκεται στον Αμαζόνιο. Το μεγαλύτερο εξωτερικό σύνορο της Γαλλίας είναι μεταξύ Γουϊάνας και Βραζιλίας, επομένως είμαστε εκεί», πρόσθεσε, αναφερόμενος στην υπερπόντια περιοχή της Γαλλίας.
Ο Γκουτέρες εξέφρασε τον «βαθύ του προβληματισμό» για τις φωτιές, προσθέτοντας πως «δεν μπορούμε να αντέξουμε μεγαλύτερη ζημιά σε μια σημαντική πηγή οξυγόνου και βιοποικιλότητας».
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είπε πως πρόκειται για μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης που ανήκει στην ατζέντα της G7. Σύμφωνα με εκπρόσωπό της, χαρακτήρισε τις φωτιές «σοκαριστικές και απειλητικές» και δήλωσε πεπεισμένη πως το θέμα πρέπει να συζητηθεί στη G7.
Ο Μπολσονάρο κατηγόρησε το Μακρόν πως εμπλέκεται για «πολιτικά οφέλη», κάνοντας λόγο για «αποικιακό τρόπο σκέψης».
Εκπρόσωπος του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον είπε πως ο ίδιος είναι «βαθιά προβληματισμένος» για τις φωτιές και τις επιπτώσεις τους, και ότι θα χρησιμοποιούσε τη σύνοδο της G7 για να ζητήσει από τους ηγέτες της Ομάδας των Επτά να επικεντρωθούν στην προστασία του περιβάλλοντος.
Η Κολομβία, στην οποία ανήκει μέρος της Αμαζονίας, πρόσφερε τη στήριξή της την Πέμπτη. «Οι κολομβιανές αρχές ήδη εργάζονται για να συγκρατήσουν την εξάπλωση αυτών των πυρκαγιών προς τα κολομβιανά εδάφη και είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε με τους γείτονές μας» ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
Σημειώνεται πως στη Βραζιλία ανήκει το 60% της Αμαζονίας. Νωρίτερα μέσα στον μήνα, η Νορβηγία και η Γερμανία σταμάτησαν τη χρηματοδότηση για προγράμματα αντιμετώπισης της αποδάσωσης στη Βραζιλία, λόγω προβληματισμών ως προς τις αλλαγές στον τρόπο που επιλέγονται έργα και διάφορα projects επί της κυβέρνησης Μπολσονάρο. Ερωτηθείς για την απώλεια της γερμανικής χρηματοδότησης, ο Μπολσονάρο είχε πει «η Βραζιλία δεν τη χρειάζεται».
Πυρκαγιές μαίνονται επίσης και στη Βολιβία, όπου εκτιμάται πως έχει καεί μια περιοχή μεγέθους που αντιστοιχεί στην έκταση της πολιτείας του Ντέλαγουερ στις ΗΠΑ μέσα στις τελευταίες ημέρες.
(με πληροφορίες από Reuters, BBC)