Τα κυβερνητικά γραφεία σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν να απαγορεύουν στους υπαλλήλους να φορούν θρησκευτικά σύμβολα, όπως ισλαμικές μαντίλες, προς όφελος της ουδετερότητας, σύμφωνα με την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της ΕΕ, τονίζοντας όμως ότι οι περιορισμοί αυτοί πρέπει να εφαρμόζονται εξίσου σε όλους τους υπαλλήλους και να εντάσσονται στο νομικό πλαίσιο κάθε κράτους μέλους.
Η απόφαση, η οποία δημοσιεύθηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης την Τρίτη, αναφέρει ότι οι απαγορεύσεις αυτές είναι επιτρεπτές προκειμένου να επιβληθεί ένα «εντελώς ουδέτερο διοικητικό περιβάλλον».
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Guardian, το δικαστήριο δήλωσε ότι οι απαγορεύσεις σε ενδύματα ή σύμβολα που συνδέονται με φιλοσοφικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις πρέπει να εφαρμόζονται ομοιόμορφα. «Ένας τέτοιος κανόνας δεν συνιστά διάκριση εάν εφαρμόζεται γενικά και αδιακρίτως σε όλο το προσωπικό της εν λόγω διοίκησης και περιορίζεται στο απολύτως αναγκαίο», ανέφερε.
Ουδετερότητα και θρησκευτική ελευθερία
Το δικαστήριο κλήθηκε να αποφανθεί μετά την ανακοίνωση σε μουσουλμάνα υπάλληλο του δήμου της Ανς, στο ανατολικό Βέλγιο, ότι δεν μπορούσε να φοράει μαντίλα στην εργασία της. Τα δικαστικά έγγραφα σημείωναν ότι η δουλειά της περιλάμβανε λίγες επαφές με τον κόσμο.
Αμέσως μετά, ο δήμος τροποποίησε τους όρους εργασίας, απαιτώντας από όλους τους υπαλλήλους να τηρούν αυστηρή ουδετερότητα. Η υπάλληλος υπέβαλε καταγγελία σε τοπικό δικαστήριο, χαρακτηρίζοντας την απαγόρευση ως διάκριση και εκφράζοντας την ανησυχία ότι παραβιάστηκε το δικαίωμά της στη θρησκευτική ελευθερία.
Το δικαστήριο σημείωσε ότι, αν και απαγορεύονταν τα φανερά σημάδια θρησκευτικών πεποιθήσεων, αρκετές φωτογραφίες που προσκόμισε ο καταγγέλλων κατέστησαν σαφές ότι «τα διακριτικά σημάδια πεποιθήσεων ήταν ανεκτά».
Τα θρησκευτικά σύμβολα περιλαμβάνουν τη χρήση σκουλαρικιών με σταυρό ή τη διοργάνωση χριστουγεννιάτικων πάρτι, δήλωσε ο δικηγόρος του καταγγέλλοντος στον Guardian.
Αυστηρή η ουδετερότητα αλλά θεμιτός ο σκοπός
Το δικαστήριο απευθύνθηκε στο δικαστήριο της ΕΕ για να αξιολογήσει κατά πόσον ο κανόνας ουδετερότητας συνιστά διάκριση.
Σε μια απόφαση που ισχύει για τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα σε ολόκληρη την ΕΕ, το δικαστήριο με έδρα το Λουξεμβούργο δήλωσε ότι μια πολιτική αυστηρής ουδετερότητας «μπορεί να θεωρηθεί ότι δικαιολογείται αντικειμενικά από έναν θεμιτό σκοπό».
Σημείωσε, ωστόσο, ότι θα μπορούσε να ισχύει και το αντίστροφο: οι δημόσιες διοικήσεις θα μπορούσαν να δικαιολογούνται να επιτρέπουν στους υπαλλήλους να φέρουν ορατά σημάδια των πεποιθήσεων, είτε θρησκευτικών είτε φιλοσοφικών, κατά τρόπο γενικό και αδιάκριτο.
Τα εθνικά δικαστήρια είχαν ένα «περιθώριο διακριτικής ευχέρειας», πρόσθεσε, το οποίο τους επέτρεπε να αποφασίσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για το πώς να εξισορροπήσουν τα δικαιώματα του ατόμου και την ουδετερότητα της δημόσιας υπηρεσίας. «Ωστόσο, ο στόχος αυτός πρέπει να επιδιώκεται με συνεπή και συστηματικό τρόπο και τα μέτρα που λαμβάνονται για την επίτευξή του πρέπει να περιορίζονται στα απολύτως αναγκαία».
«Οι απαγορεύσεις θρησκευτικών συμβόλων στοχεύουν πάντοτε στη μαντίλα»
Η είδηση της απόφασης προκάλεσε ανησυχίες σε ορισμένους κύκλους. Η Femyso, ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο που εκπροσωπεί περισσότερες από 30 μουσουλμανικές οργανώσεις νεολαίας και φοιτητών, περιέγραψε την απόφαση ως δυνητική παραβίαση της ελευθερίας της θρησκείας και της έκφρασης.
«Παρά το γεγονός ότι είναι ουδέτερα καλυμμένες, οι απαγορεύσεις θρησκευτικών συμβόλων στοχεύουν πάντοτε στη μαντίλα», ανέφερε η οργάνωση, επικαλούμενη έγγραφο του 2022 από τα Open Society Foundations που υποστήριξε ότι οι απαγορεύσεις αυτές στηρίζονται σε ισλαμοφοβικούς λόγους που παρουσιάζουν την ισλαμική ενδυμασία ως ασύμβατη με την ουδετερότητα.
(Πηγή: Guardian)