Οι ηγέτες των δύο αντιμαχόμενων πλευρών στη Λιβύη - o επικεφαλής του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA), που εδρεύει στην ανατολική Λιβύη και προσπαθεί να καταλάβει την πρωτεύουσα, Τρίπολη, και ο επικεφαλής της αντίπαλης, αναγνωρισμένης κυβέρνησης εθνικής ενότητας Φαγέζ Σάρατζ - σημείωσαν κάποια πρόοδο στις έμμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες στη Μόσχα τη Δευτέρα, αλλά απέτυχαν να συμφωνήσουν σε μια άνευ όρων εκεχειρία.
Στις συνομιλίες που διήρκεσαν περίπου οκτώ ώρες, οι διαμεσολαβήτριες Ρωσία και Τουρκία προέτρεψαν τις δύο πλευρές να υπογράψουν μια δεσμευτική εκεχειρία για να τερματίσουν τον εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται τους τελευταίους 9 μήνες και να ανοίξουν το δρόμο για μια διευθέτηση που θα σταθεροποιούσε τη χώρα της Βορείου Αφρικής.
Ο Φαγιέζ Σάρατζ υπέγραψε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
Αλλά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε ότι ο Χαφτάρ ζήτησε περισσότερο χρόνο για να εξετάσει την επικείμενη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
«Σήμερα μπορούμε να αναφέρουμε ότι έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος», δήλωσε ο Λαβρόφ σε δημοσιογράφους. Ο Τσαβούσογλου τόνισε πως ο Χάφταρ ήθελε να έχει χρόνο μέχρι το πρωί της Τρίτης για να αποφασίσει.
Η ρωσοτουρκική πίεση, η οποία συνεπάγεται επίπονες έμμεσες επαφές μεταξύ των δύο λιβυκών αντιπροσωπειών, είναι η τελευταία χρονικά προσπάθεια να τερματιστεί το χάος στο οποίο έχει βυθιστεί η χώρα από την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι το 2011.
Το πρακτορείο ειδήσεων TASS της Ρωσίας ανέφερε ότι ο Σάρατζ αρνήθηκε να συμμετάσχει σε απευθείας συνομιλίες με τον Χαφτάρ, αναγκάζοντας τους Ρώσους και Τούρκους διπλωμάτες να λειτουργούν ως «ενδιάμεσοι».
Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν για τελευταία φορά στο Αμπού Ντάμπι τον περασμένο Φεβρουάριο, πριν από τις συνομιλίες που ξέσπασε σε μια συμφωνία επιμερισμού της εξουσίας και ο Χάφταρ μετέφερε τα στρατεύματά του στην Τρίπολη τον Απρίλιο, διευρύνοντας τον έλεγχο πέρα από τα ανατολικά και τα νότια.
Μιλώντας μαζί με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζιουζέπε Κόντε στην Αγκυρα, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η χώρα του εργάζεται για να διασφαλίσει ότι η κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη θα γίνει μόνιμη.
Είπε ότι ελπίζει ότι οι συνομιλίες της Μόσχας θα αποτελέσουν τη βάση των συζητήσεων για τη σύνοδο κορυφής στο Βερολίνο την Κυριακή, στην οποία είπε ότι θα παραστεί μαζί με τον Κόντε και τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η Τουρκία υποστηρίζει τον αντίπαλο του Χαφτάρ, Σαράτζ, ενώ Ρώσοι μισθοφόροι έχουν αναπτυχθεί στο πλευρό των δυνάμεων του LNA του Χαφτάρ- τον οποίο υποστηρίζουν επίσης Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αίγυπτος και Ιορδανία.
Ο πόλεμος στην Τρίπολη κατέστρεψε την οικονομία της Λιβύης και διακινδυνεύει να διαταράξει την παραγωγή πετρελαίου και να προκαλέσει ροές Αφρικανών μεταναστών που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη με σκάφη με τη βοήθεια λαθρεμπόρων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται το χάος.
Οι συνομιλίες στη Μόσχα έρχονται μετά από μια κατάπαυση του πυρός, που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Τουρκίας και της Ρωσίας. Την Κυριακή σταμάτησαν οι σκληρές μάχες μεταξύ των δύο πλευρών και οι αεροπορικές επιθέσεις, αν και αμφότερες οι ομάδες κατηγόρησαν η μια την άλλη για παραβίαση της εκεχειρίας καθώς συνεχίζονταν οι αψιμαχίες γύρω από την Τρίπολη.
Τη Δευτέρα, πάντως, σύμφωνα με τους ανταποκριτές του Reuters στη Λιβύη επικρατούσε ησυχία στο κέντρο της Τρίπολης και δεν υπήρχαν ενδείξεις για συγκρούσεις ή βομβαρδισμούς.
Το αεροδρόμιο Mitiga, ο μοναδικός αερολιμένας της πρωτεύουσας, ξανάρχισε να λειτουργεί. Οι πτήσεις είχαν σταματήσει νωρίτερα αυτό το μήνα λόγω των ρουκετών που έπεφταν σε κοντινή απόσταση.
Οι δυνάμεις του Χαφτάρ δεν έχουν καταφέρει να κάμψουν την άμυνα της Τρίπολης, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες έχουν σημειώσει μικρή πρόοδο με τη βοήθεια Ρώσων μισθοφόρων, αναφέρουν κάτοικοι. Αυτό ανάγκασε την Τουρκία, η οποία έχει συμφέροντα στη χώρα (και έχει υπογράψει μνημόνια κατανόησης για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με την κυβέρνηση Σάρατζ, η οποία παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στην περιοχή) να στείλει στρατιώτες στη Λιβύη για να βοηθήσει την κυβέρνηση της Τρίπολης.
Η Ρωσία και η Τουρκία έχουν αναδειχθεί σε σημαντικούς «παίκτες» στη Λιβύη, μαζί με αραβικές χώρες όπως η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ερωτηθείς περί Ρώσων μισθοφόρων, ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν δήλωσε το Σάββατο πως οποιοδήποτε Ρώσοι πολίτες πολεμούν στη Λιβύη δεν αντιπροσωπεύουν τα συμφέροντα του ρωσικού κράτους ούτε πληρώνονται από αυτό.
Συνομιλία Τραμπ-Μέρκελ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ και η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ συζήτησαν για την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, την κατάσταση στη Λιβύη και άλλα ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ανακοίνωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.
Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Μόσχα το Σάββατο η Ανγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι το Βερολίνο επιθυμεί να διοργανώσει ειρηνευτικές συνομιλίες για τη Λιβύη προκειμένου να συνεχιστούν οι κοινές προσπάθειες της Ρωσίας και της Τουρκίας, για τις οποίες εξέφρασε την ελπίδα να είναι επιτυχείς.
Η Γερμανία σχεδιάζει να πραγματοποιήσει αυτή τη σύνοδο στις 19 Ιανουαρίου, ανέφεραν δύο συμμετέχοντες στις προετοιμασίες τη Δευτέρα. Η τουρκική προεδρία ανέφερε πως ο Ερντογάν θα πάει στο Βερολίνο για μονοήμερη επίσκεψη στις 19 Ιανουαρίου, ωστόσο δεν έδωσε περαιτέρω λεπτομέρειες.
(με πληροφορίες από Reuters)