Νεκρός είναι ο 62χρονος Ισμαήλ Χανίγιε, πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, ο οποίος δολοφονήθηκε στην Τεχεράνη όπου είχε μεταβεί μεταβεί για την ορκωμοσία του νέου προέδρου της χώρας. Η εξέλιξη έχει ″μουδιάσει” την διεθνή κοινότητα εν μέσω και της κλιμάκωσης των εχθροπραξιών μεταξύ Ισραήλ-Λιβάνου, καθώς τα σύννεφα μια ευρείας κλιμάκωσης στην Μέση Ανατολή πυκνώνουν.
Η παλαιστινιακή οργάνωση που είναι σε σοκ κάνει λόγο για μια ”ύπουλη σιωνιστική επιδρομή” που δεν θα μείνει ατιμώρητη. Το δε Ιράν δίνει επίση΄ς όρκο εκδίκησης καθώς η εξέλιξη αποτελεί όχι μόνο πλήγμα για την Χαμάς αλλά και για Τεχεράνη που αποδείχθηκε ανίκανη να αποτρέψει σχέδια δολοφονίας συμμάχου της από ξένη χώρα, επί του εδάφους της.
Πώς έγινε η επίθεση
Χθες το βράδυ, ο Χανίγιε-ο οποίος είναι από την Λωρίδα της Γάζας αλλά ζει για χρόνια στο Κατάρ- ήταν μαζί με τους επικεφαλής άλλων περιφερειακών ένοπλων οργανώσεων που υποστηρίζονται από το Ιράν, σε μια τελετή για την ορκωμοσία του νέου προέδρου της χώρας (βίντεο).
Λίγες λεπτομέρειες έχουν γίνει επίσημα γνωστές για την δολοφονική επίθεση που σκότωσε τον ίδιο και έναν σωματοφύλακα, αλλά φαίνεται πως είχε σχεδιαστεί προσεκτικά.
Το σαουδαραβικό πρακτορείο Al Hadath υποστηρίζσει πως η επίθεση έγινε με κατευθυνόμενο πύραυλο που στόχευε την ιδιωτική του κατοικία του Χανίγιε στην Τεχεράνη. Το δε Fars News, το οποίο συνδέεται με τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν, αναφέρει πως ο Χανίγιε βρισκόταν σε μια κατοικία βετεράνων στο βόρειο τμήμα της Τεχεράνης και ότι σκοτώθηκε από βλήμα που εκτοξεύτηκε από τον αέρα.
«Ο αδελφός, ο ηγέτης, ο μουτζάχιντ Ισμαήλ Χανίγιε, ο αρχηγός του κινήματος, σκοτώθηκε σε ύπουλη σιωνιστική επιδρομή εναντίον του γραφείου του στην Τεχεράνη αφού παραβρέθηκε στην ορκωμοσία του νέου προέδρου» της Ισλαμικής Δημοκρατίας, αναφέρει η ανακοίνωση της Χαμάς.
Απειλές από Χαμάς και Ιράν - Όρκος εκδίκησης
Ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ, στέλεχος της Χαμάς, έκανε λόγο για ”άνανδρη ενέργεια” του Ισραήλ, η οποία «δεν θα μείνει ατιμώρητη» ενώ ο Σάμι Αμπού Ζούχρι, επίσης στέλεχος της οργάνωσης, μιλώντας στο Reuters, χαρακτήρισε την δολοφονία, πολύ σοβαρή κλιμάκωση από ισραηλινής πλευράς, και διαβεβαίωσε πως δεν θα επιτύχει τους στόχους της.
Ο δε Ιρανός πρόεδρος, Μασούντ Πεζεσκιάν λέει ότι θα κάνει το Ισραήλ να ”μετανιώσει” για τη ”δειλή”δολοφονία της Χανίγιε, προσθέτοντας ότι η χώρα”θα υπερασπιστεί την εδαφική της ακεραιότητα, την υπερηφάνεια και την αξιοπρέπειά της”.
Χαρακτήρισε επίσης τον Χανίγιε ”γενναίο ηγέτη”.
Ο δε ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ λέει επίσης ότι η εκδίκηση του θανάτου του είναι ”καθήκον της Τεχεράνης»” προσθέτοντας ότι το Ισραήλ - που δεν έχει αναλάβει την ευθύνη - έδωσε τους λόγους για ”σκληρή τιμωρία”.
Η δε Χεζμπζλάχ του Λιβάνου, δηλώνει ότι θάνατός του Χανίγιε ”θα αυξήσει την αποφασιστικότητα των μαχητών της αντίστασης (…) να συνεχίσουν το δρόμο του τζιχάντ (σ.σ.: ιερός πόλεμος) και θα κάνει την θέλησή τους ισχυρότερη στην αντιμετώπιση του Σιωνιστή εχθρού”.
Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής και ηγέτης της Φάταχ, ο Μαχμούντ Αμπάς, καταδίκασε σήμερα ”σθεναρά” την ”άνανδρη δολοφονία” του επικεφαλής του (αντίπαλου της Φάταχ) παλαιστινιακού κινήματος Χαμάς.
Δεν είναι ακόμη σαφές άμεσες οι επιπτώσεις που θα έχει η δολοφονία στην πορεία του πολέμου στη Γάζα αλλά το γεγονός πως ο Χανίγιε επέβλεπε τις διαπραγματεύσεις για μια εκεχειρία και την απελευθέρωσης ομήρων, μεταφράζεται σε νέο πισωγύρισμα στις συνομιλίες.
Ήδη το Κατάρ έθεσε το, προφανώς, ρητορικό ερώτημα: Πως μπορεί να επιτύχουν οι διαπραγματέυσεις όταν το ένας μέρος δολοφονεί τον διαπραγματευτή την άλλης πλευράς;
Αξίζει επίσης να σημειωθεί, πως παρά την σκληρή ρητορική του, γενικά θεωρείτο πάντα από τους αναλυτές ως μετριοπαθής και πραγματιστής, σε σύγκριση με τους πιο σκληροπυρηνικούς ηγέτες της Χαμάς με έδρα τη Γάζα.
Ο Χανιγιε και τα πρόσωπα κλειδιά στην ηγεσία της Χαμάς
Ο Ισμαήλ Χανίγιε, θεωρείται ευρέως ως ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς και είναι εξέχον μέλος του κινήματος από το 1980. Υπηρέτησε για λίγο ως πρωθυπουργός της Παλαιστίνης - διορίστηκε το 2006, αλλά απολύθηκε ένα χρόνο αργότερα αφού η Χαμάς έδιωξε το αντίπαλο Κόμμα Φατάχ από τη Λωρίδα της Γάζας. Εξελέγη επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς το 2017 και το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ τον χαρακτήρισε τρομοκράτη το 2018. Τα τελευταία χρόνια ζει μόνιμα στο Κατάρ και εδώ και μήνες είναι το πρόσωπο που συζητά με Κατάρ και Αίγυπτο που έχουν αναλάβει τον ρόλο των διαμεσολαβητών στις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ για τον τερματισμό του πολέμου στην Γάζα και την απελευθέρωση των ομήρων που κρατά η Χαμάς.
Βέβαια, αν και ο Χανίγιε θεωρείτο πως ήταν στην κορυφή της ηγεσίας της Χαμάς κυρίως λόγω του ρόλου του αφού ηγείτο στις πολιτικές επιχειρήσεις της παλαιστινιακής οργάνωσης, δεν ήταν ο μόνος ο κορυφαίος ηγέτης της.
Ο Γιαχία Σινουάρ – τον οποίο το Ισραήλ θεωρεί εν μέρει υπεύθυνο για επιδρομής της 7ης Οκτωβρίου που σκότωσε περίπου 1.200 ανθρώπους και οδήγησε σε απαγωγές περισσότερων από 200 – έχει εξαφανιστεί από τη Λωρίδα της Γάζας, με το Ισραήλ να εργάζεται ακόμη για να ανακαλύψει πού βρίσκεται.
Ο Σινουάρ είναι ο ιδρυτής της υπηρεσίας ασφαλείας της Χαμάς, γνωστής ως Majd, η οποία διαχειρίζεται θέματα εσωτερικής ασφάλειας, ερευνά ύποπτους ισραηλινούς πράκτορες και εντοπίζει αξιωματικούς των ισραηλινών πληροφοριών και υπηρεσιών ασφαλείας.
Επίσης, υπάρχει ο Μοχάμεντ Νταίφ, ο ηγέτης της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς - η οποία είναι γνωστή ως Ταξιαρχίες Ιζεντίν αλ Κασσάμ- που είναι επίσης ανώτατος ηγέτης της οργάνωσης και το όνομά του είναι στην λίστα των πλέον καταζητούμενων των αρχών του Ισραήλ. Το Ισραήλ τον φυλάκισε το 2000, αλλά δραπέτευσε λίγο αργότερα στην αρχή της δεύτερης Ιντιφάντα (παλαιστινιακής εξέγερση.Έκτοτε, δεν άφησε πίσω του σχεδόν κανένα ίχνος. Η τελευταία φορά που οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας προσπάθησαν και απέτυχαν να δολοφονήσουν τον Ντέιφ ήταν το 2014, κατά τη διάρκεια επίθεσης στη Λωρίδα της Γάζας.
Πρώτες αντιδράσεις στο Ισραήλ
Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις δεν έχουν κάνει κάποιο ουσιαστικό σχόλιο.
Ο εκπρόσωπος αυτών Ντανιέλ Χακγάρι ανέφερε στο X πως «δεν υπάρχουν αλλαγές στην πολιτική άμυνας της χώρας» και επί του παρόντος οι Ένοπλες Δυνάμεις αξιολογούν την κατάσταση.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες αντιδράσεις από πολιτικά πρόσωπα όπως αυτό του Υπουργού Πολιτιστικής Κληρονομιάς Αμιτσάι Ελιγιάχου και μέλους της ακροδεξιάς παράταξης στο Ισραήλ.
Όπως έγραψε στο Χ θάνατος του Χανίγιε «κάνει τον κόσμο καλύτερο».
″Αυτός είναι ο σωστός τρόπος για να καθαρίσεις τον κόσμο από αυτή τη βρωμιά” αναφέρει συμπληρώνοντας: ”όχι άλλες φανταστικές συμφωνίες ειρήνης/παράδοσης, όχι άλλο έλεος για αυτούς τους θνητούς”. Αναφέρει επίσης πως το ”το σιδερένιο χέρι που θα τους χτυπήσει” θα ”ενισχύσει την ικανότητά μας να ζούμε ειρηνικά με όσους επιθυμούν την ειρήνη”.
Σημειώνεται πως μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ έχει βάλει στο στόχαστρο όλους τους ηγέτες της Χαμάς, αλλά μέχρι στιγμής, εκτός από τη δολοφονία ενός ανώτερου στελέχους στην Βηρυτό του Λιβάνου, δεν είχε καταφέρει να φτάσει σε αυτούς που βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των πλέον καταζητούμενων.
Έρευνα διεξάγει το Ιράν - Πλήγμα η δολοφονία στο έδαφός του
Στο μεταξύ, οι αρχές την Τεχεράνη διεξάγουν έρευνα για την δολοφονία του Χανίγιε.
Σε κάθε περίπτωση η δολοφονία της κορυφαίας αυτής ηγετικής φυσιογνωμίας της Χαμάς στο έδαφος του Ιράν αποτελεί μέγα πλήγμα στο προφίλ της χώρας αφού αποδεικνύει πως υπάρχουν τεράστια κενά στον τομέα της ασφάλειας.
Βέβαια δεν είναι η πρώτη φορά που το Ισραήλ φαίνεται να έχει διεξάγει τέτοιου είδους επιχειρήσεις όπως αυτή για την οποία κατηγορείται τώρα, με την δολοφονία του Χανίγιε.
Μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες περιπτώσεις είναι η δολοφονία του κορυφαίου πυρηνικού επιστήμονα του Ιράν, Μοσέν Φαχιζαντέχ από το 2021 με την χρήση drone και ο θανάσιμος πυροβολισμός διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, του συνταγματάρχη Σαγιάντ Χοντάι στην Τεχεράνη τον Μάιο του 2022.
Μούδιασμα στην διεθνή κοινότητα - Τι λένε Ρωσία, Τουρκία, Κατάρ
Η είδηση της δολοφονίας του Χανίγιε επί ώρες μείνει ασχολίαστη από τα περισσότερες χώρες της Δύσης που προφανώς αποφεύγουν να τοποθετηθούν, προσπαθώντας να καταλήξουν στον τρόπο χειρισμού αυτής της νέας σοβαρής εξέλιξης.
Εξαίρεση η Ρωσία και η Τουρκία.
Η Άγκυρα χαρακτηρίζει ως ”ειδεχθή” τη δολοφονία του Χανίγιε, που ήταν και πολύ κοντά στον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε ανακοίνωση του ΥΠΕΞ τονίζεται: ”Καταδικάζουμε τη δολοφονία...αυτή την ειδεχθή πράξη στην Τεχεράνη” τονίζοντας πως ”σκοπός της ήταν να εξαπλωθεί ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας”, να αποκτήσει «περιφερειακή διάσταση”. ”Αποκαλύφθηκε για ακόμη μια φορά ότι η κυβέρνηση του (ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν) Νετανιάχου δεν έχει καμιά πρόθεση” να επιτρέψει να υπάρξει ειρήνη.
Η δε Μόσχα αναφέρει κάνει λόγο για ”μία απαράδεκτη πολιτική δολοφονία” με τον υφυπουργό Εξωτερικών, Μιχαήλ Μπογκντάνοφ να εκτιμά πως ″θα οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση των εντάσεων”, δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Μιχαήλ Μπογκντάνοφ στο ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti.
Με καθυστέρηση τοποθετήθηκε το Κατάρ όπου επί χρόνια ζούσε ο Χανίγιε.
Σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών κάνει λόγο για ”ειδεχθές έγκλημα, επικίνδυνη κλιμάκωση και κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς και ανθρωπιστικού δικαίου”. Προειδοποίησε ότι ”αυτή η δολοφονία και η απερίσκεπτη ισραηλινή συμπεριφορά να στοχεύει συνεχώς αμάχους θα οδηγήσει την περιοχή να διολισθήσει στο χάος και να υπονομεύσει τις πιθανότητες ειρήνης”.
Η Ιορδανία λέει ότι καταδικάζει ”με τον πιο έντονο τρόπο τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς από το Ισραήλ - και ότι θα οδηγήσει σε ″περισσότερη ένταση και χάος στην περιοχή”.
Στον Λίβανο, ο πρωθυπουργός Νατζίμπ Μικάτι προειδοποίησε επίσης για σοβαρή κλιμάκωση στην ευρύτερη περιοχή σε επείγουσα συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου του σήμερα το πρωί.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας λέει ότι ”αντιτίθεται αποφασιστικά και καταδικάζει τη δολοφονία” ενώ ”ανησυχεί βαθύτατα” για περισσότερες αναταράξεις στην περιοχή. Ο εκπρόσωπος προσθέτει ότι ”θα πρέπει να επιτευχθεί συνολική και μόνιμη κατάπαυση του πυρός” στη Γάζα.
Πηγές: Reuters, BBC